Onderzoekers UAntwerpen bevroegen deelnemers aan twee grote coronaprotesten in Brussel in januari 2022

In januari liepen tienduizenden mensen mee tijdens coronaprotesten in Brussel. Wetenschappers van UAntwerpen bevroegen de deelnemers: de manifestanten protesteerden vooral tegen het Covid Safe Ticket, een meerderheid is politiek dakloos en slechts 16% liet zich vaccineren.

Wetenschappers van de Onderzoeksgroep M²P, verbonden aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen, hebben jarenlange expertise in het analyseren van betogingen. In januari bogen Ruud Wouters, Michiel De Vydt en Luna Staes zich over twee coronamanifestaties in de straten van Brussel: op 9 januari bracht Samen voor Vrijheid zo’n 5000 deelnemers op de been voor de mars ‘Jaar van de vrijheid’. Op 23 januari mobiliseerde Europeans United ongeveer 50 000 deelnemers voor ‘Vrijheid, democratie en mensenrechten’.

Uit de bevraging van 223 manifestanten blijkt dat ze hoofdzakelijk op straat komen om te protesteren tegen het Covid Safe Ticket (CST) en de discriminatie die de pas volgens hen met zich meebrengt. Voor 45% van de deelnemers is dat het voornaamste motief om mee op te stappen. Ook het cumulatieve karakter van de maatregelen en de vrijheidsbeperkingen die hiermee gepaard gaan, is iets dat veel betogers verontrust.

De drie meest gehekelde coronamaatregelen zijn:

1.     het CST (94,6% is het helemaal oneens met de maatregel)

2.     de verplichte vaccinatie in de zorg (91,4% helemaal oneens)

3.     het mondmasker voor kinderen (88,7% helemaal oneens)

Het telewerk, het mondmasker voor volwassenen en het beperken van sociale contacten kunnen op beperkte steun rekenen: tussen 17,2 en 10,9% is het helemaal eens met die maatregelen.

Scepsis tegenover vaccin

Amper 16,4% van alle respondenten liet zich vaccineren tegen het coronavirus. Ze zijn unaniem streng voor het vaccinatiebeleid in ons land en staan sceptisch ten opzichte van het vaccin. 94,6% van de betogers is het (helemaal) eens met de stelling dat er een te hoge druk is op de bevolking om zicht te laten vaccineren; 88,7% is het (helemaal) oneens met de stelling dat het vaccin de beste manier is om uit de gezondheidscrisis te geraken.

De coronabetogers voelen zich politiek dakloos. 58,7% van de deelnemers stelt zich met geen enkele politieke partij te kunnen identificeren. Doen ze dat wel, dan gaat het voornamelijk over de meer extreme partijen: Vlaams Belang (12,1%) en PVDA (9,4%). De betoging van 23 januari mobiliseerde een diverser publiek dan die van 9 januari, met ook sympathisanten van N-VA, Open VLD/MR en Ecolo/Groen.

Afkeer van politiek en media

De politiek krijgt er dan ook flink van langs: 53,3% van de betogers heeft helemaal geen vertrouwen in de federale regering. 91% stelt dat politici beter moeten luisteren naar de problemen van gewone mensen. 85% stelt het (helemaal) eens te zijn met de stelling dat de meeste politici burgers niet serieus nemen en eerder als kinderen behandelen.

Ook de traditionele media krijgen het zwaar te verduren: 64% van de bevraagde betogers geeft aan helemaal geen vertrouwen te hebben in de traditionele media. De betogers halen hun coronagerelateerde informatie hoofdzakelijk uit alternatieve (online) nieuwsmedia (79,7%) of van de sociale media (68%). 94% van de coronabetogers stelt dat mainstream media de coronabetogers doelbewust in een slecht daglicht plaatsen.

Opvallend: het vertrouwen in experten toont aanzienlijk meer spreiding en is minder extreem: 23,2% stelt helemaal geen vertrouwen te hebben in experten. 80% van de betogers stelt het evenwel zeer belangrijk te vinden dat er andere wetenschappelijke visies aan bod komen.

Het volledige rapport is te lezen op de website van de onderzoeksgroep.