Een leerling van het tweede middelbaar wordt uitgelachen op Facebook, een ‘geef een cijfer’-pagina houdt het vierde middelbaar in de ban, een gerucht over een naaktfoto drijft een leerlinge van het vijfde middelbaar tot wanhoop... Cyberpesterijen vormen een grote uitdaging voor onze scholen. Een schoolbrede aanpak van pesten, waarin extra aandacht besteed wordt aan deze digitale vormen van pesten, dringt zich op. In onze studiedag ‘de cyberpest challenge’ op 22 januari 2016 gaven we een boost aan het (cyber)pestbeleid van jouw school.
De challenge
Aan de hand van een specifieke case, gaven we drie interactieve workshops, waarin de verschillende aspecten in de aanpak van cyberpesten aandacht kregen. Per school kon hiervoor een kernteam samengesteld worden bestaande uit directie, leerkrachten, leerlingen, ouders, CLB medewerkers en/of pedagogische begeleiding (minstens 3 tot maximum 5 personen).
Onze studiedag sloot aan bij het Friendly Attac project (2012-2016), een IWT-SBO onderzoeksproject over cyberpesten (www.friendlyattac.be). Tijdens de studiedag kon men kennis maken met een educatief computerspel over cyberpesten, dat binnen dit project ontwikkeld werd. Het spel is bedoeld voor leerlingen van de eerste graad van het secundair onderwijs en spitst zich toe op het gedrag van ‘getuigen’ van cyberpesten. De omstaanders spelen een cruciale rol bij het voorkomen en in de kiem smoren van cyberpestgedrag.
Workshops topics
- Wat als cyberpesterijen escaleren en buiten de school bekend raken? Elke crisis is een opportuniteit | Luc Claessens & Hugo Marijnissen
- Whatsapp wattueh? De rol van sociale media in het leven van tieners | Klaartje Schungel
- Cyberpesten... ook een zaak van de school? Cyberpesten integreren binnen een schoolbrede aanpak | Gie Deboutte
- Is dat niet strafbaar? De juridische vragen omtrent cyberpesten | Eva Lievens
- Wat als de gemoederen hoog oplopen? Het gesprek aangaan met ouders, leerlingen en leerkrachten | Sabine Coppens
Workshop leiders
Luc Claessens is coördinator ononderbroken leerloopbanen / veilige scholen bij het onderwijsbeleid van de Stad Antwerpen. Met zijn team werkt hij in een netwerk met scholen, centra voor leerlingenbegeleiding, jongerenwelzijns- en vormingswerk, politie en justitie om vroegtijdig schoolverlaten terug te dringen. In nauwe samenwerking met de communicatieafdeling van de politie van Antwerpen en de Antwerpse rampenambtenaar traint hij schoolteams in het omgaan met crisissituaties en ondersteunt hij scholen wanneer een werkelijke crisissituatie zich voordoet.
Hugo Marynissen is enerzijds managing partner van PM, een bureau dat zich toelegt op risico- en crisisbeheer en communicatie bij veranderingen, en anderzijds visiting fellow aan Cranfield University – School of Management (UK). Van 1993 tot 2000 werkte Hugo als journalist voor de VRT radio en televisie. Toen hij de journalistiek verliet, specialiseerde hij zich in risico- en crisiscommunicatie en risico- en crisismanagement. Zo begeleidde hij het voorbije decennium tientallen bedrijven en organisaties in binnen- en buitenland bij hun voorbereiding op én effectief handelen tijdens en na een crisissituatie. Hugo is medeauteur is van “Geen commentaar! Communicatie in turbulente tijden”, een boek over risico- en crisiscommunicatie (2010), co-auteur van enkele wetenschappelijke publicaties in het domein van risicocommunicatie.
Klaartje Schüngel is specialist in Jeugd & Social Media. Zij begeleidt vanuit SocialmediaIMPACT schooldirecties en leraren middels trainingen, studiedagen en adviesgesprekken bij actuele vragen over mediawijsheid, social media en onderwijs. Zij helpt onderwijsprofessionals en ouders oplossingen te vinden hoe zij jongeren kunnen begeleiden in de omgang met social media. Met als doel dat jongeren zo vroeg mogelijk leren hoe zij social media op een positieve wijze kunnen inzetten.
Gie Deboutte is professioneel verbonden aan MIOS (Media & ICT in Organisations & Society, UAntwerpen) en werkt er mee aan het Friendly Attac onderzoeksproject (serious game ter preventie van cyberpesten). Binnen de Unversity Colleges Leuven-Limburg staat Gie Deboutte in voor het uitwerken van een antipestbeleid (studenten) en begeleidt hij scholen van het basis- en secundair onderwijs bij het uitwerken en implementeren van een antipestbeleid. Bij Leefsleutels vzw staat Gie Deboutte in voor de implementatie van het Finse antipestprogramma KiVa in Vlaanderen en verzorgt hij enkele nascholingsthema’s die aansluiten bij zijn deskundigheid. Gie Deboutte is medestichter en voorzitter van het Vlaams Netwerk Kies Kleur tegen Pesten. Aanleunend bij zijn interesse- en competentiedomein publiceert/publiceerde Gie Deboutte talrijke – meestal pedagogisch gekleurde artikels en boeken.
Eva Lievens is docent Recht & Technologie aan de Faculteit Rechten van de Universiteit Gent. Van 2003 tot 2015 was zij verbonden aan het KU Leuven Centrum voor IT & IP (voorheen: Interdisciplinair Centrum voor Recht en ICT). Ze bouwde de voorbije twaalf jaar expertise op in het domein van ICT- en mediarecht met een specifieke focus op de juridische aspecten van informatie- en communicatietechnologie, kinderrechten, de bescherming van minderjarigen en het gebruik van alternatieve regelgevende instrumenten zoals zelf- en co-regulering. Ze doceert ook Mediarecht en Auteursrecht aan de vakgroep Communicatiewetenschappen van de Universiteit Gent en is gastdocent in de Master in de intellectuele rechten en ICT-recht aan de KU Leuven, Campus Brussel.
Sabine Coppens is Master in de Godsdienstwetenschappen. Ze heeft jarenlang ervaring in het secundair onderwijs als leerkracht, leerlingenbegeleider en vertrouwenspersoon. Na haar opleiding tot familiaal en sociaal bemiddelaar, vroeg zij haar erkenning aan en richtte zij mee Netwerk Onderwijs Mediation (www.onderwijsmediation.be) op. Bemiddeling in het onderwijs in al haar facetten vormt haar voornaamste focus. Via vormingen, trainingen en bemiddelingen in de praktijk wil zij leerlingen, leerkrachten en directies leren bemiddelen en de bemiddelingsgedachte zo veel mogelijk verspreiden.
Het Friendly ATTAC onderzoeksproject wordt gefinancierd door het Instituut voor Innovatie door Wetenschap en Technologie