i.s.m. Milou de Smet (Departement Onderwijs, UAntwerpen)
Je hebt er misschien al wel eens eentje zien staan in je leslokaal: een documentencamera (doccam). Het lijkt wel een rode bureaulamp met veel kleurrijke knopjes, maar niets is minder waar! De compacte doccams vervangen eigenlijk de overheadprojectors én bieden nog veel extra mogelijkheden. Kort gesteld, filmt de doccam alles wat je eronder legt en projecteert dit via de beamer op het witte scherm. Geen dikke stiften en transparanten meer nodig dus!
In deze tip geven we je graag inspiratie en enkele concrete voorbeelden om de doccam te gebruiken in je lessen. We starten met het overlopen van enkele voordelen van het werken met de doccam:
- De studenten kunnen blijven aankijken
Een belangrijk voordeel van de doccam is dat je met je gezicht naar de studenten toe kan blijven staan. Je kan de groep dus blijven aankijken i.p.v. met je rug naar ze toe te staan terwijl je schrijft (zoals op het bord). Dit geeft meer ruimte tot interactie; je kan de reacties van je studenten beter zien.
- Inzoomen en de leesbaarheid vergroten
In grote aula’s met veel studenten vormt de leesbaarheid van het bord vanop de laatste rijen wel eens een probleem. De projectie via de doccam is daarentegen ook goed leesbaar voor studenten achteraan in het leslokaal. Met de doccam kan je bovendien inzoomen op bepaalde delen van je papier of object. Je kan ook gemakkelijk wisselen tussen je (PowerPoint) presentatie en de doccam projectie. Je zet je presentatiescherm even op ‘wit’ (bv. via de sneltoetscombinatie Ctrl w in PowerPoint) om naar de doccam te gaan.
- Verhoogde leesbaarheid bij lesopnames
Een ander voordeel van het werken met de doccam is wanneer je je les opneemt via de Mediasite. Bij een opname met de Mediasite wordt het klassieke bord wel mee opgenomen op video, maar wat erop staat is niet scherp op de video. Alles wat je op het bord uitwerkt, is dus niet of moeilijk leesbaar voor de studenten die de video’s achteraf bekijken. Als je je uitwerking met de doccam doet, kan het bord wel goed leesbaar opgenomen worden op video. Een voorbeeld van een dergelijke lesopname met gebruik van de doccam, kan je hier bekijken (na login voor UAntwerpen-personeel).
Wat kan je nu eigenlijk doen met de doccam? We geven enkele voorbeelden om aan de slag te gaan:
- Redeneringen geleidelijk uitwerken
Veel lesgevers vinden het fijn om tijdens de les op een bord te werken omdat je dan geleidelijk en samen met de studenten redeneringen kan opbouwen. Denk bijvoorbeeld aan het opbouwen van formules, berekeningen of schema’s. Onder de doccam kan je deze redeneringen eenvoudig op papier uitwerken, zoals je dat op bord zou doen. Bovendien kan je onder de doccam werken met eender welk papier (blanco, gelijnd of geruit papier) - wat relevant kan zijn voor het optekenen van bepaalde schema’s of formules.
- Objecten en vaardigheden tonen
Je kan eigenlijk elk object onder de doccam leggen en projecteren. Je hoeft objecten (bv. boeken of technisch materiaal) dus niet meer door te geven door de ruimte, maar kan ze tonen via de doccam. Of, als je een fijnere techniek of handeling van dichtbij wilt tonen (bv. bij practica) kun je dat ook op deze manier.
- Studenten collectief hun uitwerkingen laten delen
Wanneer studenten tijdens een activerend moment een eigen oplossing moeten uitwerken of tot een idee moeten komen, is het vaak moeilijk om deze nadien collectief te delen. Sommige docenten werken bij kleine groepen wel eens met grote flip-over bladen die dan nadien aan de andere groepen getoond worden, of opgehangen worden. Soms kan de leesbaarheid hier parten spelen - zeker bij grotere groepen studenten is dit vaak niet haalbaar. Via de doccam kan dit proces vergemakkelijkt worden. Studenten of groepen kunnen namelijk hun uitwerking of idee schematisch op een A4 noteren en dit dan vooraan onder de doccam tonen en toelichten. De lesgever kan ook (anonieme) oefeningen van studenten ter feedback verbeteren onder de doccam.
Meer weten?
In dit filmpje legt de Nieuwe MediaDienst in minder dan een minuut uit hoe je de documentencamera gebruikt.
In dit fragment uit een lesopname zie je hoe een docent aan de slag gaat met de doccam (enkel voor UAntwerpen personeel, na login). Met dank aan dr. Ellen Vandervieren voor het ter beschikking stellen van het fragment.
Dit (Engelstalige) filmpje legt het gebruik van de doccam iets uitgebreider uit.