I.s.m. Thomas Vanoutrive (UAntwerpen, Faculteit Ontwerpwetenschappen)
Ook in het hoger onderwijs mag er als eens gelachen worden. Zeker omdat verschillende studies op het belang van humor in het onderwijs wijzen én ook een aantal mogelijke voordelen aanhalen. In deze ECHO-onderwijstip geven we je een aantal mogelijke invalshoeken, bedenkingen en suggesties bij het gebruik van humor en ironie in jouw onderwijs.
Als je ironie gebruikt in jouw onderwijs zijn er een aantal mogelijke valkuilen. Zo is het belangrijk om niet te verglijden naar sarcasme, want dat kan activerend onderwijs hinderen. Daarnaast bestaat het risico dat studenten een ironische uitspraak verkeerd begrijpen of interpreteren. Een derde mogelijke valkuil is dat je ironie en, in het verlengde daarvan, humor te centraal stelt en je eerder als een entertainer dan een lesgever gedraagt. Neem ook mee dat het steeds van belang is om een sfeer van vertrouwen te handhaven als noodzakelijke voorwaarde voor het gebruik van ironie.
Het begrijpen van ironie en het grappig vinden van ironische uitspraken kan groepsgebonden zijn. Ironie kan verbinden, maar ook uitsluiten. Het gebruik van ironie heeft dus zijn valkuilen in een diverse studentengroep. Je kan ironie echter ook inzetten als leermiddel in zo’n studentengroep, bijvoorbeeld, om culturen verder te verduidelijken of om verschillen en gelijkenissen tussen culturen te belichten.
Humor kan positieve effecten hebben op interactie en klasmanagement. Zo kan humor ervoor zorgen dat de barrière tussen student en lesgever verkleind wordt en dat op die manier interactie vergemakkelijkt wordt. Daarnaast kan humor ook ingezet worden in klasmanagement, om op ‘zachte’ wijze ongewenst gedrag te berispen en studenten tot de orde te roepen.
Wil je meer weten over het gebruik van humor en ironie in het hoger onderwijs en je laten inspireren door concrete tips en voorbeelden? Lees dan de volledige onderwijstip.