Studentenevaluaties kennen reeds een lange traditie en zijn goed ingeburgerd in het (Vlaamse) hoger onderwijs. De resultaten ervan worden bijgehouden in het personeelsdossier van de betreffende docent(en) en geven weer hoe studenten het onderwijs van een opleiding(sonderdeel) hebben ervaren: wat waren volgens hen sterke punten en welke aspecten scoorden minder goed.
Aan de hand van vijf tips kijken we samen met u hoe u de resultaten van een studentenevaluatie een zinvolle betekenis kan geven voor uzelf als docent.
1. Sta open voor de perceptie van de student
De perceptie van de student stemt niet altijd overeen met uw perceptie. Ook al speelt u bijvoorbeeld bewust in op de voorkennis van studenten, toch kan het zijn dat studenten dit niet zo ervaren. Studentenevaluaties zijn precies bedoeld om de perceptie van de studenten te leren kennen zodat u niet alleen te weten komt wat er al goed zit, maar ook waarop u nog sterker kunt inzetten. Soms volstaat het al om een en ander expliciet(er) te communiceren aan de studenten opdat ook zij de opzet van de cursus zoals door u vooropgesteld, appreciëren. Dit kan via de cursusinformatie zowel als tijdens de lessen zelf.
2. Gebruik de input van opmerkingen bij open vragen
Meermaals terugkerende opmerkingen bij open vragen geven vaak extra informatie over hoe u de resultaten op gesloten vragen moet interpreteren en/of kan verbeteren. Besteed er dus de nodige aandacht aan. Anderzijds hoeft u zich geen zorgen te maken over een negatieve opmerking die slechts door één student wordt vermeld.
3. Besteed vooral aandacht aan observaties, eerder dan aan suggesties
Studenten blijken prima in staat om uitspraken te doen over observeerbare elementen in uw onderwijs zoals bijvoorbeeld de mate waarin ze uitgenodigd worden tot interactie. Voor concrete suggesties over hoe het anders of beter zou kunnen, vertrouwt u vaak beter op alumni, collega-docenten (zie ook tip 23: evalueren van het eigen onderwijs) en/of onderwijsexperts. Als u verschillende bronnen van input gebruikt (de zogenaamde ‘triangulatie’) komt u tot een beter totaalbeeld van uw onderwijs.
4. Koppel ondernomen of geplande verbeteracties terug aan studenten
Opdat studenten gemotiveerd zouden worden/blijven om te participeren aan studentenevaluaties, is het belangrijk dat u hen regelmatig terugkoppelt welke wijzigingen u aanbrengt in uw opleidingsonderdeel en waarom. Focusgesprekken worden vaak enkel gebruikt om data te verzamelen, maar kunnen ook ingezet worden om veranderingen terug te koppelen. Op deze manier worden studenten ook terug gestimuleerd om komende evaluaties in te vullen (‘het doet ertoe’/’er wordt echt iets mee gedaan), wat ten gunste komt van de responsgraad.
5. Gebruik de resultaten van studentenevaluaties om zicht te krijgen op het effect van een vernieuwing
Resultaten van studentenevaluaties geven vaak aanleiding tot een vernieuwing in/van uw opleidingsonderdeel. Door de resultaten ‘pre’ (situatie voor de vernieuwing) en ‘post’ (situatie na de vernieuwing) met elkaar te vergelijken, krijgt u inzicht in het effect van de vernieuwing. Heeft de wijziging inderdaad geleid tot het gewenste resultaat? Is het effect zo groot als verwacht? Zijn er onbedoelde neveneffecten (positieve dan wel negatieve) opgetreden? Welke verklaringen zijn hiervoor te vinden? Als u dat wenst kan een grondige analyse, onderbouwd vanuit een onderwijskundig kader, het startpunt betekenen van een praktijkgericht onderzoek en bijbehorende publicatie. Als u personeelslid bent van de UAntwerpen, kunt u voor eventuele begeleiding hierbij ECHO contacteren.
Meer weten?
Petegem, P., Geyskens, J., Stes, A., Van Waes, S., & Verdurmen, C. (Eds.) Praktijkboek innoverend hoger onderwijs. Leuven: LannooCampus.
- Hoofdstuk 6: Onderwijsevaluatie door studenten
- Hoofdstuk 7: Onderwijsevaluatie in de praktijk
Student ratings of teaching: A summary of research and literature (Benton & Cashin).
(Onderwijstip januari 2016)