Klimaatoplossingen uitgelegd
#Scientists4Climate UAntwerpen organiseert de lezingenreeks Klimaatoplossingen uitgelegd.
Waarom?
Dat we geconfronteerd worden met klimaatverandering, daarover bestaat intussen nog weinig discussie. Een grote groep burgers, scholieren, en wetenschappers wil dat er acties ondernomen worden om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen zodat onze maatschappij klimaatneutraal wordt. Tegelijkertijd roept dit vele vragen op. Hoe kunnen we als maatschappij komen tot oplossingen voor het klimaatprobleem en hoe kunnen we omgaan met de gevolgen van de klimaatverandering?
Wat?
UAntwerpen organiseert daarom een reeks lezingen over klimaatoplossingen. Per lezing komen wetenschappers uit verschillende disciplines aan bod en krijgen scholieren, studenten en burgers de kans om vragen te stellen en in overleg te gaan met deze experten.
Wanneer?
Vijf zaterdagnamiddagen (27 april tot 25 mei) van 15:00 tot 17:00 uur. Een lezing duurt ongeveer 90 minuten met aansluitend 30 minuten dialoog. Napraten kan je met een drankje in het nabije Agora café.
Inschrijven
Deelname is gratis, maar inschrijven is vereist. De lezing kan je ook volgen via live-streaming.
27 april 2019 - Energiegebruik: van boosdoener tot redder van het klimaat
Leven is energie gebruiken. Ander energiegebruik schept andere levenswijzen voor personen en samenlevingen. De 18e eeuw stoomkracht revolutie bracht exponentieel groeiende welvaart. Na 1970 zijn schadelijke effecten van fossiele brandstof en atoomkernenergie deels ingesnoerd, maar niet opgelost. Na 1990 groeit het besef van broeikaseffect en klimaatverandering, veroorzaakt door het massaal gebruik van fossiele brandstof. Anno 2019 is hernieuwbare energie (HE) technologie beschikbaar en betaalbaar om de ellende cycli van het stoomtijdperk te breken. Maar de heilzame breuk stuit op gevestigde instituties, gewoonten, wetten, financiële belangen, grootschalige infrastructuren, e.d. De opkomende kracht van HE is onstuitbaar, maar met deskundig bestuur verloopt de ommekeer sneller, minder gewelddadig, meer rechtvaardig. De energie ommekeer is innig verweven met een maatschappij ommekeer. Ommekeer vereist nieuwe inzichten, taal, verhalen, gewoonten, verhoudingen tussen mensen, ... Energietransities zijn mensenwerk. Hoe ze verlopen, hangt af van wat de bovenhand haalt: macht en geldhonger of ethiek en matiging.
Wie zijn de wetenschappers?
Aviel Verbruggen (Faculteit Bedrijfswetenschappen en Economie) en Gerlinde Verbist (Faculteit Sociale Wetenschappen)
Locatie?
UAntwerpen, Stadscampus, Gebouw R, Lokaal R007 (ingang via Lange Winkelstraat 9)
4 mei 2019 - Groene belastingen voor een betere economische groei?
Het ecosysteem – Aarde – is eindig, niet-groeiend en materieel gesloten. Tegelijkertijd streeft onze maatschappij naar continue, economische groei. Blijvend groeien binnen de limieten van onze planeet is onhoudbaar. We moeten ons als maatschappij wel blijven ontwikkelen maar dit op een manier die voldoet aan de behoeften van de huidige generatie zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Duurzame ontwikkeling van de economie betekent kwalitatieve verbetering zonder toename, zonder groei in de kwantitatieve doorvoer van energie en materialen. Het invoeren van groene belastingen is onvoldoende om een overgang van onhoudbare groei naar duurzame ontwikkeling in te zetten. We kunnen ons economisch systeem hervormen en dit op verschillende manieren: door beleidsdoelstellingen te herformuleren, verschillende beleidsinstrumenten in te zetten en dit op lokaal, nationaal, en supranationaal niveau.
Wie zijn de wetenschappers?
Guido Erreygers, Tine Compernolle (Faculteit Bedrijfswetenschappen en Economie) en Brent Bleys (UGent, Vakgroep Economie) samen met enkele 6de jaars leerlingen en leerkrachten van het Stedelijk Lyceum Groenhout, Antwerpen.
Locatie?
UAntwerpen, Stadscampus, Gebouw C, Lokaal C003 (ingang via Grote Kauwenberg 2)
11 mei 2019 - De natuur als bondgenoot
Het recente klimaatakkoord van Parijs maakt een snelle transformatie naar een koolstofarme economie noodzakelijk. De huidige klimaatmaatregelen mikken vooral op het verminderen van CO2 uitstoot van fossiele brandstoffen. Maar dat zal niet volstaan: we moeten ook nadenken over technieken waarbij CO2 actief wordt terug opgenomen uit de atmosfeer. Natuurlijke ecosystemen kunnen daarbij helpen. Natuurgebieden slaan grote hoeveelheden koolstof op. Hoewel de totale hoeveelheden slechts bij zeer ruwe benadering gekend zijn, is duidelijk dat venen, bossen en bodems de grootste terrestrische voorraden herbergen. Het huidige gebruik van deze ecosystemen is in veel gevallen echter niet duurzaam en leidt tot emissie van koolstof in plaats van opslag. Herstel van aangetaste natuur lijkt daarmee bruikbaar om niet alleen biodiversiteitsverlies weer in –winst om te buigen maar ook om broeikasgasemissies uit gedegradeerde natuur weer in –opslag om te zetten.
Wie zijn de wetenschappers?
Filip Meysman en Rudy van Dichelen (Faculteit Wetenschappen, Global Change Ecology Excellence center)
Locatie?
UAntwerpen, Stadscampus, Gebouw C, Lokaal C003 (ingang via Grote Kauwenberg 2)
18 mei 2019 - Klimaat en sociale rechtvaardigheid, mondiaal én bij ons
Klimaatverandering verscherpt de ongelijkheid. Hoewel ze er in termen van CO2-uitstoot het minste aan bijdragen, ondervinden kwetsbare bevolkingsgroepen in arme regio’s de grootste impact van klimaatverandering. Tegelijk missen ze de financiële middelen om zich adequaat te beschermen tegen de nefaste invloed op hun leefomgeving. Maar ook binnen onze Europese landen lijden mensen in armoede, jonge kinderen, en ouderen het meeste gezondheidsschade door extreme weersomstandigheden en milieuvervuiling, zo documenteerde het Europees Milieuagentschap recent in een uitgebreid rapport. Deze observaties maken klimaatverandering en het aanpakken ervan, tot een prangend sociaal probleem. De sprekers, experts op het vlak van ontwikkelingsbeleid en sociaal beleid respectievelijk, delen hun kijk op de link tussen klimaat en inkomensongelijkheid, en gaan in op de mogelijkheden om een intensifiërend klimaatbeleid te koppelen aan een sterk sociaal beleid, zowel noord-zuid als binnen onze eigen welvaartsstaten.
Wie zijn de wetenschappers?
Dimitri Renmans (Instituut voor Ontwikkelingsbeleid) en Bea Cantillon (Faculteit Sociale Wetenschappen, Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck)
Locatie?
UAntwerpen, Stadscampus, Gebouw C, Lokaal C003 (ingang via Grote Kauwenberg 2)
25 mei 2019 - De klimaatvriendelijke stad
De inrichting van steden en platteland heeft een belangrijke impact op het klimaat. Indien er te weinig open ruimte over blijft, krijgt de natuur geen kansen en worden we met meer overstromingen geconfronteerd. Wanneer de woningen ver van de werkplaatsen, winkels en voorzieningen liggen zal er een hoog autogebruik zijn, en wordt er minder gefietst en gewandeld. In het klimaatdebat gaat dan ook bijzondere aandacht naar transport. Terwijl er al langer aandacht is voor de impact van autoverkeer en vrachtwagens, is er nu ook meer aandacht voor de impact van vliegverkeer, een sector waar technologische oplossingen beperkt zijn. Naast een verbetering van de gebruikte technologie (1), zijn er nog drie andere types oplossingen: (2) meer duurzame vervoermiddelen (de fiets in plaats van de auto), (3) het vervangen van verplaatsingen door bijvoorbeeld thuiswerk, en (4) het vertrekpunt en de bestemming dichter bij elkaar brengen (ruimtelijke ordening).
Wie zijn de wetenschappers?
Tom Coppens en Thomas Vanoutrive (Faculteit Ontwerpwetenschappen, Urban Studies Institute)
Locatie?
UAntwerpen, Stadscampus, Gebouw C, Lokaal C003 (ingang via Grote Kauwenberg 2)