Sara De Clerck, onderzoeksassistente bij onderzoeksgroep EUREC-Air, helpt mee de luchtkwaliteit in Vlaanderen te meten binnen het citizenscienceproject CLAIRE aan de Universiteit Antwerpen. CLAIRE staat voor 'Clean Air for Everyone' waarbij burgers op stap gaan met een buggy vol meetapparatuur en een pop: Claire of Gilbair. De poppen meten de luchtkwaliteit tijdens een wandeling, nadien kunnen de onderzoekers de metingen analyseren.
Op stap met een pop
“CLAIRE is een project dat de luchtkwaliteit in Vlaanderen in kaart wil brengen met kinderen als focusdoelgroep. Zij staan letterlijk lager bij de grond en dus dichter bij de bron van luchtvervuiling, vandaar vonden wij de insteek van de buggy en pop belangrijk, ook om het doel nog duidelijker te maken."
"Vrijwilligers leggen een vooraf bepaalde route af met de buggy met verschillende plekken zoals trage en snelle wegen, wegen met geen gemotoriseerd verkeer of wegen met veel verkeer. Het is belangrijk om beide routes op te nemen in het proces zodat we de verschillen nadien goed kunnen analyseren. We kunnen alvast meegeven dat een trage weg effectief properder is dan een snelle weg. Ook het moment van de dag is enorm belangrijk voor de metingen, denk maar aan de ochtendspits of de temperatuur. Al deze factoren kunnen namelijk de luchtkwaliteit beïnvloeden.”
Wandelhype
“Na de lancering van het project was er al snel was er heel wat interesse in CLAIRE waardoor we beslisten uit te breiden naar twee buggy’s met twee poppen: Claire en Gilbair. Hoogstwaarschijnlijk zat corona hier voor iets tussen omdat heel wat mensen begonnen te wandelen. Door met onze buggy’s te wandelen, werkten de vrijwilligers ook actief mee aan een wetenschappelijk project en konden ze zich als wandelaar extra nuttig voelen. Wanneer iemand zich inschreef als vrijwilliger vroegen wij om een motivatie waaruit vaak persoonlijke verhalen naar boven kwamen zoals astma of wonen aan een drukke weg. Hieruit merkte we dat elke vrijwilliger oprecht interesse had en meer te weten wou komen over de luchtkwaliteit.”
Bewustwording creëren
“We willen vooral bewustwording creëren in onze maatschappij rond luchtkwaliteit. Vaak is dit een gegeven dat te veel als vanzelfsprekend wordt beschouwd terwijl we hier wel dagelijks mee in contact komen. Met CLAIRE willen we ook het belang van groen in steden aanhalen. Vlaanderen is momenteel één grote stad met te weinig groen. We willen het belang van groen en natuur nog meer benadrukken zodat steden hier op lange termijn hun beleid op kunnen aanpassen en het belang van trage wegen inzien.
Door de coronapandemie hebben heel wat mensen de natuur (her)ontdekt en wat de positieve invloed hiervan is op je eigen gezondheid. Ook de auto wat meer laten staan is iets wat nog niet genoeg ingeburgerd is binnen onze maatschappij. Eind november loopt CLAIRE af en hopen we op nog meer en gevarieerde resultaten over bijvoorbeeld verkeer ‘na’ corona. Er staan ons dus nog heel wat interessante inzichten te wachten!”