Lezing Marc Waelkens

Maandag 6 oktober 2014 - 19u30

Korte omschrijving van de lezing

Toen in 1988 de eerste schop in de grond van Sagalassos werd gestoken, was onze kennis van de stad beperkt tot drie wapenfeiten: de verovering door Alexander de Grote in 333 v. Chr.; een immense boete in 189 v. Chr. aan de stad opgelegd na de vernedering van een Romeins consul; Keizer Augustus’ verovering van ZW Turkije, inclusief Sagalassos.

Vanaf het prille begin werd besloten om deze klassieke stad op te graven volgens de principes van het prehistorisch onderzoek, toen nog zo goed als onbekend in de archeologie van de Klassieke Oudheid. Hierdoor werden palynologie (pollenonderzoek), geologie, geomorfologie (landschapsvorming), archeozoölogie,  fysische anthropologie (incl. DNA), paleobotanie, archeometrie (analyse van ruwe en afgewerkte materialen) en ‘residu analyse’ (extractie lipiden/vetten uit gebruikte keramiek) een vast bestanddeel van het onderzoek.

Vijfentwintig jaar later zijn nagenoeg alle aspecten van het leven in de stad en binnen haar immense territorium gekend over een periode van ca. 12.000 jaar: klimaats- en vegetatiegeschiedenis, nederzettingsontwikkeling en de vorming van Sagalassos als regionaal centrum, de evolutie van het dierbestand en deze van de landbouw(praktijken), de artisanale activiteiten (bouwen, ijzer-, keramiek- en glasproductie), internationale contacten, de bevoorrading en voeding van de stad (tot en met de valleien waaruit zij haar voedsel haalde), haar politieke instellingen, de rol van haar elite in de urbanistische ontwikkelingen, de relaties met het keizershuis, wooncontexten en ontspanning in thermen, stadium of theater; grafgebruiken. Tevens werd enorm veel aandacht besteed aan conservatie van kleinvondsten tot gebouwen, en waar mogelijk aan anastylose (heropbouw met minstens 80% van het oorspronkelijke materiaal).

Ten slotte dient de hedendaagse archeologie dit alles ook op een bevattelijke manier voor een groot publiek te ontsluiten. 

Marc Waelkens

De naam van archeoloog Marc Waelkens (°1948) is onlosmakelijk verbonden met die van de antieke stad Sagalassos in Turkije. Spectaculaire vondsten en inzichten leverden hem en zijn interdisciplinaire ploeg internationale erkenning op.
Tegelijk met de opgravingen bouwde prof. dr. Waelkens een drukke academische en wetenschappelijke carrière uit. Hij doctoreerde aan de universiteit van Gent. Hij doceerde, verrichte onderzoek, bekleedde talrijke bestuursfuncties en won belangrijke prijzen in o.a. Bonn, Washington D.C., Princeton, Ohio, Turijn, Leiden, Australië, Athene en natuurlijk Turkije. Tot zijn emeritaat was hij als hoogleraar verbonden aan de KU Leuven.