Joodse humor als strategie

Evenmin als er één homogene Joodse cultuur bestaat, is er  zoiets als een “Joodse humor” van overal en alle tijden. Wat we gewoonlijk Joodse humor noemen, is de humor die ontstond in de Asjkenazische gemeenschap in Oost-Europa en  daar vooral ontwikkeld werd sinds het einde van de achttiende eeuw.  Het is dezelfde gemeenschap waarin de Chassidische verhaaltraditie ontstaan was die we onder meer kennen door de verzameling van Martin Buber.  Deze spitsvondige en verrassende verteltraditie heeft diepe wortels in de Kabbala. Deze Joodse mystiek heeft, naast de Tora en de Talmoed, de spiritualiteit van deze Jiddisj sprekende bevolking beïnvloed.  In deze lezing gaat Ludo Abicht dieper in op de functie van Joodse humor en vooral zelfhumor. Dit was in een vaak vijandige omgeving één van de meest efficiënte middelen om te overleven en de eigen culturele traditie te bewaren en door te geven.

Ludo Abicht (°1936) studeerde Germaanse Filologie in Gent en Filosofie in Nijmegen en Tübingen. Aan de University of Cincinnati behaalde hij zijn doctoraatstitel met een proefschrift over de Praagse Joods-Duitse auteur Paul Adler. Vervolgens doceerde hij literatuur en filosofie aan de universiteiten van New Brunswick (Canada), Antioch en Berkeley (USA). Vanaf 1984 werd hij aangesteld aan de toenmalige UIA, het RUCA en de Plantijn Hogeschool Antwerpen. Hij was titularis van de leerstoel Calewaert aan de VUB, gastprofessor aan de UGent en voorzitter van het Frans Masereelfonds. Sinds oktober 2001 is hij met emeritaat.
Ludo Abicht is auteur van talloze boeken over filosofie, ethiek, joodse cultuur, interculturaliteit en het Midden-Oosten, met als titels o.m. "Humor, Vrijheid en Wijsheid van de joden" (1992), "Goed leven is goed samenleven" (1993), "Intelligente emotie" (2001),  "De geschiedenis van de joden van de Lage Landen" (2006),  "Israël-Palestina.  Tweespraak over oorzaken en oplossingen" (2009)...