De legitimiteitscrisis van de Europese Unie: hoe ontsnappen aan het trilemma van de Europese integratie?

Maandag 12 november 2018 - 19u30


De Europese Unie lijkt wel van de ene crisis in de andere te belanden: de bankencrisis en de schuldencrisis, de vluchtelingencrisis, de Brexit… Bovendien hebben eurosceptische en populistische partijen de wind in de zeilen in een flink aantal lidstaten zoals Hongarije, Polen en meer recent ook Italië. Is er meer aan de hand? Geraakt de Europese Unie verzeild in een systeemcrisis? Wordt de EU niet alleen geconfronteerd met concrete problemen maar wordt ook de legitimiteit van het systeem in vraag gesteld? Opiniepeilingen en verkiezingsuitslagen wijzen op een gemengd beeld: een toenemende kritische houding ten aanzien van de EU, maar ook nog steeds latente steun bij een meerderheid van de Europese bevolking. Ondanks dit genuanceerde beeld baart het groeiende probleem van legitimiteit wel zorgen. De situatie analyseren als een trillemma kan de start zijn van een oplossing: hoe kunnen integratie, democratie en de soevereiniteit van de lidstaten met elkaar verzoend worden?

Peter Bursens

Peter Bursens (°1971) studeerde politieke wetenschappen en internationale betrekkingen. Hij behaalde een doctoraat in de politieke wetenschappen (Universiteit Antwerpen, 1999) met een proefschrift over lobbying in de Europese Unie. Hij was aan de slag als pre- en post-doctoraal onderzoeker van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek en als docent aan de Katholieke Universiteit Brussel en de Université Libre de Bruxelles. Hij is momenteel als gewoon hoogleraar verbonden aan het departement politieke wetenschappen van de Universiteit Antwerpen. Hij is houder van een Jean Monnet Chair ad personam van de Europese Commissie voor onderzoek naar en toepassingen over skills teaching in the EU. Hij is ook woordvoerder van het Jean Monnet Centre of Excellence aan de Universiteit Antwerpen (ACTORE). Zijn onderzoeksagenda bestrijkt de thema’s van Europeanisering, federalisme en democratische legitimiteit van meerlagige politieke systemen. Hij publiceerde artikels in toonaangevende academische tijdschriften zoals West European Politics en Journal of Common Market Studies en meerdere boeken bij Springer en Routledge. Hij doceert voornamelijk over Europese politiek aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen en aan de Antwerp Management School (AMS), en was als vice-decaan van de faculteit Sociale Wetenschappen verantwoordelijk voor de onderwijsprogramma’s.