PANIEK!
Aardbevingen die steden van de kaart vegen, een griep met pandemische proporties, een stagnerende huizenmarkt die ons in een mondiale kredietcrisis stort, dolle schutters die lukraak voorbijgangers vermoorden, vertrappelde mensen tijdens een festival… Een mens zou voor minder angstig of paniekerig worden.
Waar komen deze gevoelens en reacties vandaan? Welke neurologische mechanismen zijn er mee gemoeid? Waarom is paniek zo ‘besmettelijk’? Hoe kunnen we paniek vermijden of indijken? Welke rol spelen de media?
Van oudsher heeft paniek mensen geïntrigeerd. Voor de oude Grieken werd paniek belichaamd door de god Pan. Hij joeg herders op afgelegen plekken de stuipen op het lijf. Angst heeft dan ook een diepgewortelde biologische functie door ons te behoeden voor gevaren. Zo kan angst een belangrijke motor voor preventie zijn: waste u tijdens de griepepidemie uw handen meer dan anders? In onze moderne maatschappij kunnen onze verdedigingsmechanismen echter ook verstrekkende negatieve gevolgen hebben. Denk maar aan de crashes op de financiële markten: de angst cumuleert en veroorzaakt een lawine van paniek die alles en iedereen meesleurt. Toch vreemd dat we deze emoties soms voor ons ‘plezier’ uitlokken, want voor velen niets zo leuk als een avondje nagelbijten in het theater of de bioscoop.
Paniek vormt de rode draad van Studium Generale 2010-2011. Acht sprekers uit verschillende disciplines belichten paniek vanuit hun eigen invalshoek: van mythologie tot epidemiologie, van theaterkunst tot communicatiewetenschappen, van neurologie tot economie, van literatuurwetenschappen tot veiligheids-management. De laatste lezing van deze cyclus neemt alvast een aanloop naar het Erasmusjaar in 2011.
Programma
11 oktober 2010
Van paniek tot de antieke bokkengod Pan: mythisch denken in 2010
Spreker: Freddy Decreus, Universiteit Gent
Inleider/moderator: Walter Weyns, Universiteit Antwerpen
18 oktober 2010
Media, controverse en paniek
Spreker: Daniel Biltereyst, Universiteit Gent
Inleider/moderator: Philippe Meers, Universiteit Antwerpen
25 oktober 2010
Paniek in de hersenkamer: neurobiologische mechanismen van de angst
Spreker: Ron Stoop, Université de Lausanne
Inleider/moderator: Annemie Van Der Linden, Universiteit Antwerpen
8 november 2010
Bloed op het toneel, vuur in de schouwburg. Verbeelding en beleving van paniek en angst in het theater.
Spreker: Frank Peeters, Universiteit Antwerpen & Artesis Hogeschool Antwerpen
Inleider/moderator: Sabine Hillen, Universiteit Antwerpen
15 november 2010
Crowd management: geen paniek in het publiek!
Er voor vluchten kan niet meer...
Spreker: Henk Reinerman, Lectoraat Openbare Orde en Gevaarbeheersing van de Nederlandse Politieacademie
Inleider/moderator: Walter Weyns, Universiteit Antwerpen
22 november 2010
Paniek op de financiële markten
Spreker: Marcia De Wachter, Directeur van de Nationale Bank van België
Inleider/moderator: Jan Annaert, Universiteit Antwerpen
29 november 2010
Paniek: door vaccinatie of infectieziekte?
Spreker: Pierre Van Damme, Universiteit Antwerpen
Inleider/moderator: Guido Van Hal, Universiteit Antwerpen
6 december 2010
Erasmus en zijn angsten
Spreker: Dirk Sacré, Katholieke Universiteit Leuven
Inleider/moderator: Walter Weyns, Universiteit Antwerpen