Lezing Charlotte De Backer

Maandag 23 oktober 2017 - 19u30

Korte omschrijving van de lezing

Evolutionaire psychologie is een paradigma waarbij inzichten vanuit de cognitieve psychologie verenigd worden met inzichten uit de evolutionaire biologie. Evolutionair psychologen zoeken naar ultimate verklaringen van menselijk gedrag. De vraag die hen boeit is ‘waarom we doen wat we doen’. Deze verklaringen zijn aanvullend aan de proximale verklaringen die binnen de sociale wetenschappen vaak centraal staan. Zo weet iedereen vandaag wel iets (of veel meer) over hoe we gezond moeten eten, maar staan we nog niet genoeg stil bij de vraag waarom dit soms zo moeilijk is. Of als er vanuit evolutionaire psychologie wordt geopperd dat we inherent verslaafd zijn aan suikerrijk of vetrijk voedsel, dan maken sommigen de fout te denken dat ze er niks aan kunnen doen. Ik ben suikerverslaafd. Het zit in mijn genen. Pech? Neen. Gedrag wordt immers door meer bepaald dan louter een genetische cocktail, en dat hebben we zeker bijgeleerd vanuit de evolutionaire psychologie. Sommigen maken zich dik in de combinatie “genen” en “gedrag” en verwerpen de evolutionaire psychologie in het algemeen. Ze beschouwen de verklaringen als “broodje aap” verhalen, of denken dat het een clubje rechts-deterministische denkers is die een gevaar vormen voor onze samenleving. Nochtans is het net vanuit de evolutionaire psychologie dat er bewijs werd geleverd dat mensen stereotyperen op basis van huidskleur geen automatisch gedrag is; iets wat men binnen de sociale psychologie lang gedacht heeft. Misschien twijfelt u ook nog of evolutionaire psychologie waardevol is of niet? Of misschien bent u louter geïnteresseerd om iets bij te leren over waarom we toch allemaal zo een moraalridders zijn, waarom we verslaafd zijn aan suiker, maar ook aan taal en roddelen over anderen, of waarom we eigenlijk liever met vrienden iets gaan eten dan naar een uiteenzetting als deze te gaan luisteren. Wat het ook zij, kom luisteren en misschien bouwt u nadien mee aan een toekomst waarin evolutionaire psychologie onze samenleving kan versterken. Immers, door beter te begrijpen waarom we doen wat we doen verwerven we de kracht om het ook eens anders te doen.

Foto: Freeimages - Pierre Amerlynck

Charlotte De Backer

Charlotte De Backer werd in 2005 doctor in de Communicatiewetenschappen (aan Universiteit Gent) met een verhandeling over de evolutionaire benadering van roddelgedrag. Datzelfde jaar trok ze naar het Center for Evolutionary Psychology aan de University of California, Santa Barbara om er bij de grondleggers van de evolutionaire psychologie, John Tooby en Leda Cosmides, aan de slag te gaan voor een jaar als post-doctoraal medewerker (met een beurs van de Belgian American Educational Foundation). Nadien werkte ze als docent aan de Universiteit van Leicester (UK), post-doctoraal medewerker aan de UGent, en senior researcher bij Innate Motion. Sinds 2010 is ze aangesteld als docent aan de Universiteit Antwerpen waar ze doceert binnen het domein van interpersoonlijke communicatie. Haar onderzoek is vandaag tweeledig; enerzijds voert ze nog steeds onderzoek naar de rol en functie van (media)roddel in onze huidige samenleving, anderzijds doet ze ook steeds meer onderzoek naar de sociale rol van voeding en de impact van media op ons eetgedrag.