Lezing Johan Verberckmoes

Maandag 17 oktober 2016 - 19u30

Korte omschrijving van de lezing

Lachen is een vorm van menselijke interactie die vele emoties teweegbrengt. Van het uitbundige samen lachen om een mop tot de ironische of ronduit spottende glimlach van een individu, in het lachen schuilt een heel gamma van menselijke communicatie met vrolijke, maar ook met duistere kanten. Wanneer wordt lachen uitlachen? Voelt degene die lacht zich superieur aan een ander? Of is lachen net relativerend? Helpt lachen banden smeden tussen mensen of roept het verdeeldheid op? De lezing zal in vogelvlucht door de geschiedenis van het lachen sinds de middeleeuwen scheren. Hoe was het middeleeuwse karnaval een spiegel van de succesvolle stedelijke samenleving? Waarom werden sinds de renaissance moppenboekjes gepromoot als conversatiemiddel? Wat had lachen te maken met religieuze en filosofische overtuigingen tijdens barok en verlichting? Hoe waren karikaturen sinds de 19de eeuw een graadmeter van de politieke en sociale gevoeligheden in een samenleving? Tenslotte, maar niet in het minst: kan lachen vandaag ons dichter bij elkaar brengen en onze onderlinge gehechtheid als mensen bevorderen? Voorbeelden uit de recente en de 20ste-eeuwse geschiedenis tonen dat ook in de gruwelijkste omstandigheden het samen met elkaar lachen onbedwingbaar is. Het scherpe en het solidaire komen tijdens het lachen samen.

Johan Verberckmoes

Johan Verberckmoes (° 1962, Sint-Niklaas) is hoogleraar cultuurgeschiedenis van de Nieuwe Tijd aan de KU Leuven. Hij publiceert over de geschiedenis van het lachen, de geschiedenis van emoties en de verbeelding van overzeese culturen in de Zuidelijke Nederlanden als deel van de Iberische wereldrijken. Hij doceert onder meer geschiedenis van interculturele contacten, geschiedenis van Brazilië en cultuurgeschiedenis van de Nieuwe Tijd. In 2016 verschijnt van hem, samen met Carine Goossens, Broze levens, krachtige vrouwen. Zussen, moeders en tantes Goubau in de achttiende eeuw. Verhandelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Nieuwe reeks, 30.