Over de Leerstoel Dier en Recht

Opzet

De Leerstoel Dier en Recht, gefinancierd door een mecenas, wil komen tot een alomvattend principe rond ‘dierwaardigheid’.

Vlaanderen kent een uitgebreide wetgeving rond dierenwelzijn, en in Wallonië werd er recentelijk nog een decreet rond dieren uitgevaardigd. Maar de samenleving is terecht verontwaardigd over het ontbreken van efficiënte en effectieve instrumenten om zware incidenten te voorkomen, te verhelpen en te bestraffen. De leerstoel gaat op zoek naar één overkoepelend, maatgevend principe over hoe we moeten omgaan met dieren en dat in regels operationeel kan worden gemaakt.

De Leerstoel Dier en Recht werd op 1 oktober 2018 opgericht op basis van financiering uit privé-mecenaat. Raadpleeg de webpagina van het Universiteitsfonds voor meer informatie over financiering van onderzoek via mecenaat.

De leerstoel is gehecht aan de Onderzoeksgroep Persoon en Vermogen; de leerstoelhouder is prof. dr. Frederik Swennen en de academisch coördinator is dr. Johan Van de Voorde

Doelstelling

De doelstelling van de leerstoel is tweeledig:

  • de ontwikkeling van dierwaardigheid als juridisch principe waarop menselijk handelen en nalaten rond dieren moet zijn gegrond; en
  • stimulering van het maatschappelijke debat vanuit wetenschappelijke hoek om de bewustwording rond het concept dierwaardigheid te verhogen.

Activiteiten

De voornaamste activiteit van de leerstoel bestaat in de voorbereiding van een doctoraat in de rechten op proefschrift of op artikelenreeks, door dra. Eva Bernet Kempers. Om tot een principe van dierwaardigheid te komen, zal zowel een ethisch als rechtsvergelijkend perspectief worden genomen. Waartoe verplicht de moraal ons in onze omgang met dieren? Hoe en in welke mate moeten we die ethische verplichting vertalen in het recht? Door dieren te beschouwen als dragers van rechten of minstens als voelende wezens, of door mensen bijzondere (eenzijdige) verplichtingen ten opzichte van dieren op te leggen? Zou dierwaardigheid moeten worden verankerd in de Grondwet en in dierenwelzijnswetgeving? Gedurende haar promotietraject spreekt dra. Eva Bernet Kempers regelmatig over haar tussentijdse bevindingen. Op 20 januari 2021 zal zij participeren in een Roundtable over het thema Justice in a Multispecies World. Op 4 februari 2021 geeft zij een lezing over rechtspersoonlijkheid voor dieren vanuit continentaal perspectief. Beide evenementen zijn online te bij te wonen. 

De Leerstoel heeft ook beleidsondersteunend onderzoek gevoerd voor de Vlaamse overheid inzake de beslissingsboom voor het opleggen van administratieve sancties wegens inbreuken op de dierenwelzijnswetgeving.

De Leerstoel zal ook een interfacultaire en interuniversitaire lessenreeks dierenrechten aanbieden, om intern alle expertise samen te brengen, en de studenten mee te enthousiasmeren.

Ten slotte zal de Leerstoel haar expertise met die van de collega-universiteiten bundelen met activiteiten voor breder wetenschappelijk en niet-wetenschappelijk publiek, zoals debatten en vormingsactiviteiten.