Als je studeert in het Vlaamse hoger onderwijs, kan je je studietraject op eigen tempo afleggen, maar je moet dan wel je leerkrediet goed in de gaten houden. Het is belangrijk dat je slaagt voor de opleidingsonderdelen die je opneemt. Anders verlies je leerkrediet, en dat kan op termijn nefaste gevolgen hebben.
Hoe werkt het leerkrediet?
Je start in het hoger onderwijs in Vlaanderen met een leerkrediet van 140 studiepunten.
Wanneer je een opleidingsonderdeel opneemt in je studieprogramma, neem je ook leerkrediet op. Elk opleidingsonderdeel is goed voor een aantal studiepunten. Dat aantal studiepunten wordt afgetrokken van je leerkrediet wanneer je het opleidingsonderdeel opneemt.
Als je slaagt voor het opleidingsonderdeel, verwerf je de opgenomen studiepunten terug. Ze worden weer bij je leerkrediet geteld. Slaag je niet, dan gaan deze studiepunten definitief van je leerkrediet af.
De eerste 60 studiepunten waarvoor je slaagt, verwerf je dubbel terug. Dat hoeven niet de eerste 60 studiepunten te zijn die je opgenomen hebt; het gaat over de eerste 60 studiepunten die je terug verwerft. Deze maatregel zorgt ervoor dat je niet te veel leerkrediet kwijtspeelt als de overgang van het secundair naar het hoger onderwijs voor jou moeilijk verloopt.
Wanneer je een bachelordiploma behaalt, verandert het saldo van je leerkrediet niet. Wanneer je een masterdiploma behaalt, wordt het startsaldo van 140 studiepunten van je saldo afgetrokken.
Als je studietraject perfect is verlopen, heb je op dat moment nog 60 studiepunten leerkrediet over. Dit leerkrediet heb je nodig als je bijvoorbeeld nog een tweede masteropleiding wil volgen. Heb je onderweg leerkrediet verloren, lees dan verder bij ‘Wat bij onvoldoende leerkrediet?’.
Een voorbeeld
Je schrijft je voor het eerst in voor een opleiding. Je kiest voor het modeltraject van je opleiding en neemt dus in je eerste jaar 60 studiepunten op. Deze worden afgetrokken van het startsaldo van 140 studiepunten: je nieuwe saldo is 80 studiepunten.
- Scenario 1: Je bent op het einde van je eerste jaar (inclusief tweede zittijd) geslaagd voor alle opleidingsonderdelen. Je krijgt de 60 opgenomen studiepunten dubbel terug en hebt nu een saldo van (80 + 60 + 60 =) 200 studiepunten leerkrediet. Je gaat in je tweede jaar verder met het tweede deel van het modeltraject en neemt opnieuw 60 studiepunten op, die worden afgetrokken van je nieuwe saldo van 200 studiepunten.
- Scenario 2: Je bent niet geslaagd voor een opleidingsonderdeel van 6 studiepunten en een van 3 studiepunten. Je verwerft dus 51 studiepunten dubbel terug en hebt nu een saldo van (80 + 51 + 51 =) 182 studiepunten leerkrediet. In je tweede jaar neem je de opleidingsonderdelen waarvoor je niet geslaagd was, in totaal 9 studiepunten, opnieuw op. Je volgt nu een geïndividualiseerd traject. Omdat je maximum 66 studiepunten mag opnemen per academiejaar, kan je in je tweede jaar niet alle opleidingsonderdelen van het tweede deel van het modeltraject opnemen. De 9 studiepunten die je opnieuw opneemt uit het eerste deel van het modeltraject, vul je dus aan met maximum 57 studiepunten uit het tweede deel (maar minder dan 57 studiepunten mag ook). Het totale aantal studiepunten dat je opneemt (max. 66), wordt afgetrokken van je nieuwe saldo van 182 studiepunten. Voor 9 studiepunten heb je nog steeds recht op de dubbele verwerving, ook al verwerf je ze in je tweede jaar.
- Scenario 3: Je bent niet geslaagd voor meerdere opleidingsonderdelen en verwerft slechts 20 studiepunten dubbel terug. Je hebt nu een saldo van (80 + 20 + 20 =) 120 studiepunten leerkrediet. Omdat je minder dan 60% van je opgenomen studiepunten verwerft, kom je in het systeem van studievoortgangsbewaking terecht. De faculteit kan je bindende voorwaarden opleggen, waardoor je bijvoorbeeld in je tweede jaar maar een beperkt aantal studiepunten mag opnemen. Ook in dit scenario neem je in je tweede jaar eerst de opleidingsonderdelen waarvoor je niet geslaagd was in je eerste jaar opnieuw op. Deze 40 studiepunten kan je eventueel nog aanvullen met enkele opleidingsonderdelen uit het tweede deel van het modeltraject, als je zelf inschat dat je dat aankan en rekening houdend met de bindende voorwaarden van de faculteit. Voor 40 studiepunten heb je nog steeds recht op de dubbele verwerving, ook al verwierf je ze niet in je eerste jaar.
- Scenario 4: De opleiding valt voor jou niet mee. Je schrijft uit en kiest een andere opleiding. Dit is niet altijd een aanslag op je leerkrediet. Als jij je volgens de procedure van de universiteit tijdig uitschrijft en van opleiding verandert, krijg je in sommige gevallen het opgenomen leerkrediet terug. Wacht dus niet te lang met uitschrijven en/of heroriënteren. Kijk de deadlines na!
Voor wie geldt het leerkrediet?
Leerkrediet van toepassing
Het leerkrediet is van toepassing voor wie met een diplomacontract inschrijft voor een bachelor- of masteropleiding en voor wie inschrijft met een creditcontract.
Het leerkrediet is niet van toepassing op een educatieve master indien je reeds een diploma van een initiële master in Vlaanderen hebt behaald.
Geen leerkrediet te verliezen
Voor verschillende opleidingen hoef je geen leerkrediet in te zetten. Je kan bijgevolg ook geen leerkrediet verliezen als je ingeschreven bent:
- voor een schakelprogramma
- voor een voorbereidingsprogramma
- voor een master-na-masteropleiding
- voor een postgraduaatsopleiding
- voor een doctoraatsopleiding
- met een examencontract
Let op: je kan geen leerkrediet verliezen als je ingeschreven bent met een examencontract, maar je kan niet inschrijven met een examencontract als je geen of onvoldoende leerkrediet hebt.
Al gestudeerd voor 2008-2009?
Was je voor 2008-2009 al student in het hoger onderwijs? Dan krijg je, net als nieuwe studenten, een startsaldo van 140 studiepunten. Met je studieverleden tot en met het academiejaar 2007-2008 wordt dus geen rekening gehouden.
Hoe raadpleeg je je saldo?
Log in in Mijn Burgerprofiel van de overheid. Daar kan al je leerkredietbewegingen raadplegen: je in- en uitschrijvingen en alle opleidingsonderdelen die je hebt opgenomen tijdens je loopbaan in het Vlaams hoger onderwijs.
Wat bij onvoldoende leerkrediet?
Als je 60 of meer studiepunten hebt, heb je voldoende leerkrediet om in te schrijven voor een bachelor- of masteropleiding.
Minder dan 60 studiepunten of zelfs een negatief saldo
Je kan enkel inschrijven voor het aantal studiepunten leerkrediet waarover je nog beschikt op het moment van de inschrijving in de opleiding. Als je onvoldoende leerkrediet hebt, zal de faculteit je studieprogramma dus beperken. Als je geen leerkrediet meer hebt, kan je niet meer inschrijven. Zorg ervoor dat het zover niet komt en hou je saldo in de gaten.
Er zijn twee uitzonderingen:
- Als je nog geen masterdiploma behaald hebt en je onvoldoende of geen leerkrediet meer hebt, kan je toch nog inschrijven voor de masteropleiding die aansluit op de bachelor die je behaald hebt. De universiteit mag je inschrijving niet weigeren, maar mag je studieprogramma wel beperken, bijvoorbeeld tot het aantal studiepunten leerkrediet waarover je nog beschikt.
- Als je al een masterdiploma behaald hebt en je onvoldoende of geen leerkrediet meer hebt, kan je inschrijving niet geweigerd of beperkt worden als je wil inschrijven voor een andere opleiding onder diplomacontract (bijvoorbeeld een tweede masteropleiding). Als je in dit geval inschrijft voor meer studiepunten dan het leerkrediet waarover je nog beschikt, betaal je voor deze studiepunten extra studiegeld. Informatie over het extra studiegeld vind je bij de tarieven van het desbetreffende academiejaar.
Vraag meer informatie bij de studietrajectbegeleider van je faculteit.
Leerkrediet bouwt opnieuw op
Als je je studie stopzet (of inschrijft voor een opleiding waarop het leerkrediet niet van toepassing is) met minder dan 60 studiepunten of als je na het behalen van het masterdiploma minder dan 60 studiepunten leerkrediet hebt, bouwt de Vlaamse overheid je leerkrediet eenmalig opnieuw op. Dit gebeurt aan een tempo van 10 studiepunten per academiejaar, tot je weer 60 studiepunten leerkrediet hebt*. De heropbouw start na het academiejaar dat je niet meer ingeschreven bent, ingeschreven bent voor een opleiding waarop het leerkrediet niet van toepassing is of nadat je het masterdiploma behaald hebt. De dubbele verwerving van de eerste 60 studiepunten is in deze situatie niet meer van toepassing.
*het verschil tussen 60sp en je leerkrediet op dat moment bepaalt de aanmaak van een leerkrediet (= leerkrediet waar je in de toekomst nog recht op hebt maar nu niet van kan gebruik maken)
Wat als je verandert van opleiding of je studie stopzet?
Veranderen van opleiding of je studie stopzetten kan belangrijke gevolgen hebben voor je leerkrediet, maar ook voor je studiegeld, studietoelage, kinderbijslag…
Let op: het saldo van je leerkrediet staat los van de opleiding die je volgt. Je neemt het saldo mee als je wil inschrijven voor een andere opleiding of zelfs aan een andere Vlaamse universiteit of hogeschool.
Heb je een creditcontract, dan kan je je niet uitschrijven. Het is dan heel belangrijk dat je toch probeert te slagen voor de opleidingsonderdelen die je opgenomen hebt, want anders verlies je het opgenomen leerkrediet.
Wat bij ziekte of overmacht?
Als je door ziekte of overmacht niet kan deelnemen aan een examen, moet je dit tijdig melden aan de faculteit én bewijzen met een geldig attest of ander bewijsstuk. Je vraagt aan de faculteit om een aangepaste examenregeling uit te werken. Raadpleeg het Onderwijs- en examenreglement voor meer informatie.
Als een aangepaste examenregeling niet mogelijk is, word je doorverwezen naar de Raad voor Betwistingen inzake Studievoortgangsbeslissingen. De Raad zal oordelen of het overmacht betreft. Enkel als de Raad oordeelt dat het overmacht betreft, krijg je het ten onrechte verloren leerkrediet terug.
Heb je vragen over of problemen met het leerkrediet?
Neem eerst contact op met de studentenadministratie van je faculteit. Indien nodig word je doorverwezen naar een studietrajectbegeleider.