Wetenschap wordt gebruikt om de wereld waarin we leven te begrijpen, als basis voor verder onderzoek en om concrete problemen op te lossen. De cruciale rol van wetenschap in de maatschappij betekent dat bijna iedereen een potentieel belang heeft bij de manier waarop onderzoek wordt gedaan en de resultaten ervan. Academici, beleidsmakers, ondernemers, burgers, enz. hebben allemaal baat bij betrouwbare onderzoeksresultaten. Onderzoekers dragen de hoofd- en eindverantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat iedereen de bevindingen van hun werk kan vertrouwen.
De Universiteit Antwerpen erkent het belang van wetenschappelijke integriteit en onderschrijft ‘the European Code of Conduct for Research Integrity’ (de ALLEA-code), zoals die voor het eerst gepubliceerd werd in 2017 door de European Science Foundation en alle Europese Academies.
Van onderzoekers wordt verwacht dat ze onderzoek uitvoeren in overeenstemming met de principes van wetenschappelijke integriteit zoals uitgedragen door de UAntwerpen. Inbreuken op de wetenschappelijke integriteit zijn o.a. plagiaat, fabricatie, falsificatie en belangenvermenging.
Onderstaande tools kunnen bijdragen aan het leerproces van onderzoekers omtrent wetenschappelijke integriteit en dienen als hulpmiddel bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek.
Een inbreuk melden
Met het oog op de opvolging van concrete inbreuken op de wetenschappelijke integriteit werd in 2010 aan de Universiteit Antwerpen een Commissie Wetenschappelijke Integriteit opgericht die op een transparante manier, zij het met de nodige aandacht voor de privésfeer, gevallen van wetenschappelijke fraude behandelt.
Mind The GAP (Good Academic Practices)
Mind The GAP is een nieuwe online trainingstool over wetenschappelijke integriteit. De tool werd gecreëerd in samenwerking tussen de vijf Vlaamse universiteiten en doelt zowel op doctorandi als meer ervaren onderzoekers.
De Engelstalige tool gaat uitgebreid in op de diverse fases van de onderzoekscyclus: van proefopzet en onderzoeksdatabeheer tot het rapporteren van resultaten, het omgaan met belangenconflicten, wetenschappelijke communicatie en de evaluatie van onderzoek(ers). Een apart hoofdstuk is gewijd aan hoe het mis kan lopen en hoe daarmee om te gaan. Tot slot is er ook aandacht voor het gebruik van persoonsgegevens (AVG), privacywetgeving en ethiek.
Voor meer informatie over de Mind The GAP tool kan je terecht op de VLIR webpagina.
De tool kan je vinden op Blackboard.
Blackboard SafeAssign: een plagiaat-preventietool
SafeAssign vergelijkt ingediende proefwerken met een dataset van academische papers om overlappingen te identificeren. SafeAssign originaliteitsrapporten bieden gedetailleerde informatie over de overlappingen die gevonden werden tussen het ingediende werk en reeds bestaande bronnen. Dit rapport kan gebruikt worden bij het nakijken van proefwerken op originaliteit en creëert mogelijkheden om in te gaan op het belang van een correcte bronvermelding.
De Antwerp Doctoral School ontwikkelde een handleiding over SafeAssign voor kandidaat-doctorandi. Deze handleiding omschrijft hoe (een deel van) een doctoraal dissertatie nagekeken kan worden in SafeAssign. Het wordt doctorandi sterk aangeraden om SafeAssign te gebruiken als tool om te leren over plagiaat en correct citeren. In sommige faculteiten is een plagiaatcheck van een dissertatie een onderdeel van een doctoraatsverdediging (zie ook ADS - reglementen en documenten).