Jonge onderzoekers UAntwerpen halen starting grants van European Research Council binnen.
Drie jonge wetenschappers van de Universiteit Antwerpen krijgen een ‘starting grant’ van de European Research Council, zowat de meest prestigieuze beurs die een onderzoeker in Europa kan krijgen. Het onderzoek van historicus Jeroen Puttevils, bio-ingenieur Sarah Lebeer en immunoloog Benson Ogunjimi komt zo in een stroomversnelling.
De European Research Council (ERC) reikt 408 ‘starting grants’ uit aan jonge wetenschappers, goed voor een totaalbedrag van 621 miljoen euro. Tien beurzen gaan naar wetenschappers verbonden aan Vlaamse universiteiten en onderzoeksinstellingen. VUB en VIB slepen er elk eentje in de wacht, UGent krijgt er twee, de KU Leuven en de Universiteit Antwerpen hebben drie laureaten.
“Een ontzettend knap resultaat”, zegt prof. Ronny Blust, vicerector voor onderzoek op UAntwerpen. “Meteen ook het bewijs dat het wetenschappelijk onderzoek in Antwerpen op internationaal niveau staat.” De drie Antwerpse laureaten komen uit drie verschillende onderzoeksdomeinen: geschiedenis, bio-ingenieurswetenschappen en geneeskunde. De beurzen maken het de wetenschappers mogelijk hun onderzoek naar een hoger niveau te tillen, onder meer door het aantrekken van nieuwe doctoraatsonderzoekers.
Hoe keken we naar de toekomst?
Het onderzoeksproject van Jeroen Puttevils (Departement Geschiedenis) heet Back2theFuture: Future expectations and actions in late medieval and early modern Europe, ca. 1400 - ca.1830. “Psychologisch onderzoek heeft aangetoond dat we om de zestien minuten aan de toekomst denken”, legt Puttevils uit. “Ik ga onderzoeken of de manier waarop we denken over de toekomst aan verandering doorheen de tijd onderhevig is geweest. Dacht men in de zestiende eeuw bijvoorbeeld op dezelfde manier na over de toekomst en dacht men dat men de toekomst op een of andere manier kon beïnvloeden?”
“Wij gaan 15 000 brieven van handelaars en hun correspondenten van de vijftiende tot de achttiende eeuw lezen en analyseren. Handelaars zou je toekomstprofessionals kunnen noemen: hun winst werd immers bepaald door hun inschattingsvermogen wat er met prijzen, hoeveelheden, markten en omstandigheden zou gebeuren in de toekomst. De brieven gaan we lezen en transcriberen, maar we gaan ook werken met tekstherkenningssoftware. Zo kunnen we achterhalen of bijvoorbeeld verwijzingen naar risico, noodlot, God en de heiligen meer of minder voorkomen in uitspraken over de toekomst naarmate we van de middeleeuwen naar de moderne tijd gaan.”
Waar komen de lactobacillen vandaan?
Mic
“Ze zijn dominant aanwezig in de vagina en worden zo doorgegeven aan baby’s. Wetenschappers weten al meer dan honderd jaar dat ze een positief effect hebben op de gezondheid, maar keken tot hiertoe vooral naar de spijsvertering en yoghurt. Maar ze komen dus ook, en vaak in veel grotere aantallen, voor in andere organen en voedingsproducten. Dat ga ik met deze grant onderzoeken.”
Lactobacillen komen ook voor op de huid en in de bovenste luchtwegen, maar ook in dieren, planten en gewassen. In de meeste van deze habitats hebben ze een nuttige functie. “Verschillende types lactobacillen komen voor op deze verschillende plaatsen, maar ze hebben wel een evolutionaire verwantschap. Die aspecten zijn tot dusver onderbelicht gebleven in het wetenschappelijk onderzoek. Met mijn team ga ik de volgende jaren op een innovatieve manier naar de lactobacillen kijken, om zo een volledig beeld van de potentiële positieve effecten te kunnen krijgen.”
Hoe evolueren afweercellen?
De derde Antwerpse laureaat is Benson Ogunjimi, verbonden aan de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. Als kinderarts verdiepte hij zich in immunologie, als epidemioloog specialiseerde hij zich in wiskundige modellen voor de verspreiding van infectieziekten. Voor zijn ERC-project wil hij beide specialisaties combineren. Ogunjimi vond er zelfs een eigen woord voor uit: cellulo-epidemiologie.
“Ik ga uitgebreid onderzoeken welke evolutie afweercellen tegen ziekteverwekkers ondergaan onder invloed van parameters zoals leeftijd en geslacht. Op die manier gaan we een veel beter beeld krijgen van hoe het immuunsysteem zich ontwikkelt, wat dan uiteraard positieve gevolgen gaat hebben voor de gezondheidszorg.”