Deprescriben aan het einde van het leven: faciliterende factoren en barrières bij zorgverleners

Promotoren:
prof. dr. Tinne Dilles
prof. dr. Joachim Cohen
dr. Kristel Paque

Abstract

Doelstelling
Bij bewoners op het levenseinde binnen woonzorgcentra (WZC) is er te veel polyfarmacie aanwezig. Eerdere studies toonden aan dat mensen op het levenseinde gemiddeld tussen de zeven en elf medicijnen gebruiken. Veel medicijnen met twijfelachtige voordelen die op het einde van het leven afgeschaft kunnen worden om onnodige nevenwerkingen te voorkomen (Mangin et al., 2018, McNeil et al., 2016, Sevilla-Sanchez et al., 2017, Thevelin et al., 2019). Ten eerste brengt dit onderzoek het perspectief van artsen en verpleegkundigen rond deprescriben in beeld. De focus ligt op het in kaart brengen van barrières en faciliterende factoren van het stopzetten van medicatie bij mensen op het levenseinde. Ten tweede wordt kennis en visie van deze zorgprofessionals over bestaande tools en/of richtlijnen in kaart gebracht.

Methode
Descriptief kwalitatief onderzoek met individuele interviews van januari 2021 tot mei 2022. Artsen en verpleegkundigen werden geselecteerd via een doelgerichte heterogene steekproef.

Setting
Er werd gekozen voor artsen en verpleegkundigen die werkzaam zijn binnen woonzorgcentra.

Kandidaten
Er werden zes verpleegkundigen en veertien artsen, vier Coördinerend en Raadgevende Artsen en één LEIF (Levenseinde InformatieForum) arts, geïncludeerd.

Analyse
Er werd inductief geanalyseerd via thematische analyse.

Resultaten
Er komen vijf grote thema’s naar boven:
a) organisatie,
b) zorgverlener: persoonlijke visie en attitude,
c) samenwerking: multidisciplinair en met bewoner
d) communicatie
e) bewoner: wens en weerstand.

Besluit
Binnen Vlaamse woonzorgcentra is het belangrijk de complexiteit te benadrukken van de verschillende actoren en thema’s, zoals rolverwarring, organisatiestructuren, middelenbeperking, (contrasterende) zorgverwachtingen en de wens van de bewoner en zijn familie, om al dan niet tot deprescriben te komen. Betrokkenheid van een interdisciplinair team is vereist om polyfarmacie in kaart te brengen en de acceptatie van deprescriben bij zorgverleners, bewoners en familie te stimuleren. Verder onderzoek over dit thema is van belang om duidelijke aanbevelingen te formuleren, praktische richtlijnen te ontwikkelen en polyfarmacie te reduceren bij bewoners op het levenseinde.