“Als clubs maatregelen namen, moeten ze vrijuit kunnen gaan”
Isabelle De Bie (UAntwerpen) analyseerde objectieve aansprakelijkheid van voetbalclubs
Als Belgische voetbalsupporters zich misdragen in het stadion, wordt de club gestraft. “Die automatische bestraffing is disproportioneel”, besluit Isabelle De Bie (UAntwerpen) in haar masterscriptie. “Een club die kan bewijzen dat de nodige voorzorgsmaatregelen genomen werden, zou vrijuit moeten gaan.”
Anderlecht start het nieuwe voetbalseizoen met een thuiswedstrijd tegen Sint-Truiden, maar zal daarbij niet kunnen rekenen op haar aanhang. De club moet immers een wedstrijd achter gesloten deuren afwerken, nadat de bekerwedstrijd tegen Standard in december 2023 uit de hand gelopen was. In haar verdediging voor de Disciplinaire Raad van de Belgische voetbalbond wees de Brusselse club onder meer op het probleem van de automatische (objectieve) aansprakelijkheid, die stelt dat clubs altijd verantwoordelijk zijn voor de daden van hun supporters. De substituut-procureur van de voetbalbond gaf toe dat de reglementen misschien veranderd moesten worden.
“Onrechtvaardig systeem”
Die objectieve aansprakelijkheid van voetbalclubs voor supportersgedrag in het stadion was het onderwerp van de masterscriptie van Isabelle De Bie. “Deze objectieve aansprakelijkheid heeft als gevolg dat het de clubs zijn die beboet worden wanneer supporters zich misdragen in het stadion”, zegt De Bie, die zich de voorbije twee jaar als aspirant-onderzoeker aan de Faculteit Rechten van de Universiteit Antwerpen op het onderwerp toelegde. “Denk bijvoorbeeld aan het gooien van bekers op het veld en het binnensmokkelen en gebruiken van pyrotechnisch materiaal.”
In landen als Nederland en Engeland bestaat er zoiets als de ‘bevrijdingsgrond’.
De clubs krijgen geldboetes en andere straffen, zelfs wanneer ze alle inspanningen geleverd hebben om het wangedrag te voorkomen. In haar scriptie analyseert Isabelle De Bie de Belgische regels in vergelijking met andere landen en hogere rechtsnormen. De Bie: “Belgische clubs zeggen vaak dat ze het huidige systeem onrechtvaardig vinden. In landen als Nederland en Engeland bestaat er zoiets als de ‘bevrijdingsgrond’: clubs die kunnen aantonen dat ze voldoende inspanningen geleverd hebben om wangedrag te vermijden, kunnen sancties ontlopen.”
Boetes gebruiken voor preventie
De Bie komt tot de conclusie dat de automatische bestraffing van clubs disproportioneel is en in strijd met hogere rechtsnormen. “Clubs zouden de reële mogelijkheid moeten hebben om bewijs te leveren dat zij de nodige voorzorgsmaatregelen hebben genomen, en als zij daarin slagen, moeten zij worden vrijgesteld van bestraffing. Als er dan toch boetes worden uitgeschreven, zouden die beter kunnen besteed worden dan nu het geval is, bijvoorbeeld aan preventie van wangedrag in het stadion.”
"Dit onderzoek bevat voorstellen voor verbetering van de huidige regels", zegt prof. Robby Houben.
“Dit werkstuk verdient het gelezen te worden door beleidsmakers en kan hen inspireren om tot betere regels te komen,” zegt prof. Robby Houben, promotor van het onderzoek. “Isabelles werk bevat voorstellen voor verbetering van de huidige regels en een meer proportionele regeling ten aanzien van de clubs naar de toekomst toe, uiteraard zonder te willen inboeten op veiligheid in het stadion.”