Onderzoeksprojecten

• ​Innovatieve financiering voor duurzame stadsprojecten​
  
• ​ITN-netwerken TOD-IN-RUR en SOLIDI​
  
• ​SBO-project SOLIGION
• ​Tracks4Crafts
• ​Crafting Futures
• ​COMMONCITY​
  

Om onze steden leefbaarder, gezonder en beter aangepast aan de klimaatverandering te maken zijn er zeer grote publieke investeringen nodig in groene en blauwe infrastructuur. De huidige publieke budgetten voor deze investeringen zijn echter ontoereikend. Om de transitie van onze steden te versnellen denkt het Urban Studies Institute na over alternatieve financieringsvormen zoals baatafroming, crowd funding of impactfinanciering.

Het FWO keurde recent het strategisch basisonderzoek Innofins goed, waar samen met een grote groep gebruikers nieuwe modellen worden uitgedacht en getest in vier verschillende steden. Het onderzoeksproject wordt uitgevoerd door onderzoekers uit de Faculteit Ontwerpwetenschappen, de Faculteit Sociale Wetenschappen en de Faculteit Bedrijfswetenschappen en Economie.

Daarnaast werken leden van het Urban Studies Institute ook samen met de Stad Antwerpen, Lantis, de Vlaamse overheid en de Antwerpse burgerbewegingen rond de financiering van de overkapping van de Antwerpse Ring.

Alternatieve financiering van klimaattransitie is ten slotte ook het onderwerp van een recent goedgekeurd H2020 onderzoeksproject Transformar dat werd ontwikkeld door het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van UAntwerpen en leden van het Urban Studies Institute. In het totaal zullen een tiental onderzoekers en doctoraatstudenten de komende vier jaar actief zijn op dit thema.

​Transit Oriented Development (TOD) for Inclusive and Sustainable Rural-Urban Regions (TOD-IN-RUR)​

Promotor: prof. Greet De Block

The project focuses on Transit Oriented Development (TOD), conceiving public transport as a backbone for socially Inclusive and environmentally Sustainable urbanisation in European Rural-Urban Regions (RURs). The overall objective is to go beyond the urban focus and undifferentiated, model-based approach of current TOD research and practice, and extend TOD to RURs with a context-based approach. If Europe is to make a transition to inclusive and sustainable urbanisation, this extension of TOD is essential, as most Europeans live in RURs, not just in urban cores.

Yet, current TOD approaches are at odds with mobility-urbanisation relations in RURs, generating socio-environmental side-effects and risks. TOD-IS-RUR sets up an interdisciplinary, international and intersectoral network to analyse, develop and test-case innovative context-based approaches by bringing in expertise from urban studies (i.e. mobility studies; landscape research and design; transport justice, planning and geography; social and historical geography; social innovation; Science & Technology Studies (STS); environmental history).

The research and training will prepare a new generation of highly-skilled professionals able to meet the scientific and societal challenge of countering urban sprawl in the spatial contexts where most Europeans live, and implement inclusive and sustainable planning schemes for RURs. In so doing, TOD-IS-RUR will create innovative, much-needed approaches, to advance agendas in line with Smart, Green & Integrated transport (SC4); Inclusive, Innovative&Reflective Societies (SC6); and UN Sustainable Development Goal 11 Sustainable Cities and Communities.

​Solidarity in Diversity (SOLIDI)​

Promotor: prof. Stijn Oosterlynck

Over the last decade, liberal democracies in Europe have been shaken to their core by the rise of national populisms. This puts strong pressure on all forms of solidarity, especially as they cross ethnic-cultural boundaries. The increasingly successful capture of the notion of solidarity by radical right, anti-liberal democratic forces is testimony to this. The challenge for European democracies is to identify the conditions under which solidarities in diversity can be nurtured.

To address this urgent challenge, the European Training Network “Solidarity in Diversity” (SOLiDi) develops a training and research program that is focused on how to generate solidarities across cultural boundaries, taking the proximity of citizens with different ethnic-cultural backgrounds in specific places and the practices they engage in as starting point.

The aim is to articulate a new vision on solidarity adapted to superdiverse societies and to better equip professionals and organisations with adequate and innovative tools for facilitating solidarity in diversity. SOLiDi aims are in line with SDG10 “Reduced Inequalities” and Societal Challenge 6 ‘Europe in a changing world - Inclusive, innovative and reflective societies’.

​SOLIGION: Co-creatie van complementaire vormen van sociale ondersteuning door levensbeschouwelijke en seculiere welvaartstaatsinstellingen​

Promotor: Bert De Munck, Co-promotoren: Stijn Oosterlynck, Patrick Loobuyck, Peter Raeymaeckers, Mieke Schrooten

Het project streeft naar betere vormen van samenwerking en complementariteit tussen levensbeschouwelijke organisaties (FBO's) en seculiere welvaartstaatsinstellingen (WSI's) m.b.t. solidariteit. Dit gebeurt door 1° onderzoek naar de interactie tussen FBO's en WSI’s via interdisciplinaire en multi-methode benaderingen en 2° de co-creatie door FBO's én WSI’s van nieuwe vormen van lokale sociale ondersteuning. Deze dienen om 1° zowel de potentie als fricties van FBO's te vatten in relatie tot de politieke standaarden van WSI's en 2° essentialistische en dichotome opvattingen te overstijgen en bestaande vormen van onderhandeling en wederzijdse aanpassing te begrijpen. Concreet zal het project de praktijken van lokale sociale ondersteuning door FBO’s in vijf steden in kaart brengen (RP1), de interactie tussen FBO's en WSI's vanuit een historische en politiek-filosofische invalshoek onderzoeken (RP2 en RP3) en, via actieonderzoek, nieuwe procedures en werkwijzen creëren gebaseerd op gedeelde inzichten (RP4). Het proces van co-creatie zal in twee met elkaar verbonden werkgroepen plaatsvinden.

Training: God in de welvaartstaat

Voor het Hannah Arendt Instituut ontwikkelde het SOLIGION-team de online training: "God in de welvaartsstaat: Omgaan met religieus en levensbeschouwelijk geïnspireerde solidariteit in Vlaanderen".​

Voor het Tracks4Crafts coördineert de UAntwerpen (met USI-leden Bert De Munck, Marc Jacobs, Annick Schramme en Jouke Verlinden aan het roer) een consortium van 15 partners (onderzoeksinstellingen, erfgoed- en koepelorganisaties) uit 10 verschillende landen. Het vierjarig traject wordt gefinancierd vanuit Horizon Europe, een initiatief van de Europese Commissie. 

Binnen de economische en culturele geschiedenis van Europa kan het belang van de traditionele ambachten niet worden onderschat. We spreken over stielen, uitgeoefend over het ganse continent, waarvan de kennis en kunde van generatie op generatie werd doorgegeven. Maar in een samenleving die alsmaar (sneller) in beweging is, komt de toekomst van deze eeuwenoude technieken helaas steeds meer op de helling te staan. De potentie van al deze knowhow dreigt zo onderbenut te worden. Dit project ambieert om de overdracht van deze artisanale kennis te bevorderen en tegelijkertijd ook nieuwe mogelijkheden te scheppen voor de toekomst. Daarbij is er bijvoorbeeld oog voor duurzame alternatieven, maar speelt digitale technologie evenzeer een sleutelrol.

USI heeft FWO-financiering ontvangen voor het project Crafting Futures.

• Hoe wordt ambachtelijke kennis en knowhow geëvalueerd?
• En hoe kunnen we de bestaande beoordelings- en validatiemechanismen verbeteren om de toegevoegde waarde van vakmanschap beter te erkennen?
• Hoe kunnen we ambacht versterken als bron van concurrentievermogen, innovatie en duurzame ontwikkeling?
• En hoe zit het met hybride vakmanschap?

Gesteund door FWO SBO-M financiering zullen deze en andere vragen aangepakt worden door een interdisciplinair team, gecoördineerd door Bert De Munck. Het Crafting Futures-voorstel was een gezamenlijke inspanning van een UAntwerpenteam ondersteund door USI (Jouke Verlinden, Annick Schramme, Esther van Zimmeren, Marc Jacobs, Evert Peeters (ARIA), Bert De Munck), samen met collega's van KU Leuven (Joke Vandenabeele, Noël Salazar), KASK HoGent (Eveline Seghers), AP (Els De Bruyn) en KDG (Petra Van Brabandt).​

​COMMONCITY: A new frontier in EU urban policy-making: commons-inspired co-production arrangements​

Onderzoekers: Iolanda Bianchi en Stijn Oosterlynck

Er zijn steeds meer steden in de Europese Unie die coproductieregelingen gebaseerd op het paradigma van de commons aannemen. Enkele voorbeelden hiervan zijn Bologna, Gent en Barcelona. Deze steden willen de beslissingsbevoegdheid over essentiële diensten en hulpbronnen voor het collectieve welzijn herverdelen onder burgers en zelfbeheer van gemeenschappen stimuleren. Er is echter nog weinig wetenschappelijke kennis beschikbaar over deze regelingen. Het COMMONCITY-project wil deze kennis vergroten door een vergelijkende analyse te maken van de beleidsmodellen, uitdagingen en effecten op stedelijke democratie in de pioniersteden Barcelona, Bologna en Gent. Het project zal gebruikmaken van een op coproductie gebaseerde benadering van gegevensverzameling en -analyse, wat unieke empirische gegevens zal opleveren over de werking en democratische impact van deze regelingen. De resultaten zullen bijdragen aan het wetenschappelijke debat over stedelijke studies, stedelijke democratie, stedelijk bestuur en stedelijke participatie. Ook zullen beleidsaanbevelingen worden gedaan om de invoering en het functioneren van deze regelingen te verbeteren.