​‘HoorLINK’ wijst jeugd op de gevaren van lawaaiblootstelling

Gehoorschade is de meest voorkomende zintuiglijke aandoening en treft maar liefst 360 miljoen mensen wereldwijd. Vooral jongeren zijn zich niet altijd bewust van de impact die lawaai heeft op hun gehoor. Op 3 maart, de Internationale Dag van het Gehoor, lanceert de Universiteit Antwerpen daarom ‘HoorLINK’: een lespakket dat jongeren sensibiliseert over gehoorschade.

Hoofdtelefoon op, volumeknop open en gaan. Jongeren luisteren steeds vaker naar muziek via oortjes of koptelefoons. Fijn om naar te luisteren, dat zeker, maar niet zonder risico: naar schatting lopen wereldwijd 1 miljard jongeren gevaar op gehoorschade door overmatige blootstelling aan lawaai. Vaak staan ze niet stil bij de gevolgen voor hun gezondheid, zoals tinnitus of verminderd gehoor. Deze fysieke klachten kunnen op hun beurt een negatieve invloed hebben op het mentaal welzijn. Jongeren met gehoorschade geven bijvoorbeeld aan zich moeilijker te kunnen concentreren, minder makkelijk in slaap te vallen en vaker gevoelens van angst of neerslachtigheid te ervaren.
 
Voorkomen boven genezen
Om het bewustzijn rond gehoorschade bij jongeren te vergroten, heeft de Universiteit Antwerpen het lespakket ‘HoorLINK’ ontwikkeld. Daarvoor sloeg ze de handen in elkaar met verscheidene partners: Djapo, De Tuut van Tegenwoordig, Liantis en MED-EL. “Ons onderzoek focust zich in de eerste plaats op het oplossen van gehoorproblemen,” vertelt Laure Jacquemin, professor audiologie (UAntwerpen) en een van de drijvende krachten achter het project. “Maar nog beter is het om gehoorschade te voorkomen door jongeren bewust te maken van de risico’s en gevolgen.”

Daarvoor is correcte en toegankelijke informatie essentieel. Jacquemin: “‘HoorLINK’ vormt een mooie brug tussen wetenschap en onderwijs. Wij, als onderzoekers, beschikken over uitgebreide kennis over gehoor(schade), terwijl leerkrachten deze info op een heldere, interactieve en boeiende manier kunnen overbrengen op hun leerlingen.”
 
Explainers, getuigenissen en een app
“Leerkrachten kunnen het lesmateriaal van ‘HoorLINK’ online downloaden,” legt Jacquemin uit. “Het pakket bevat audiovisueel materiaal van de Universiteit van Vlaanderen én een nieuwe KLAAR-reeks van VRT, met explainers en treffende getuigenissen rond gehoorschade.”

“Maar de lessen omvatten niet alleen theorie,” vervolgt ze. “Aan de hand van experimenten en inlevingsopdrachten gaan leerlingen zelf actief met de leerstof aan de slag. Zo ontdekken ze hoe luid het nu echt is op school of in de stad, en meten ze hun eigen gehoor en dat van hun omgeving met behulp van een app, ontwikkeld door de Wereldgezondheidsorganisatie.”
Op 3 maart publiceert UAntwerpen ‘HoorLINK’ online. Het pakket bestaat uit vijf lessen: de werking van geluid, het gehoor, gehoorschade en tinnitus, gehoorschade voorkomen en leven met slechthorendheid. “Op 17 maart organiseren we een eerste nascholing voor leerkrachten,” voegt Jacquemin toe. “Deze is niet verplicht, maar kan leerkrachten helpen om het lespakket optimaal in te zetten.”

​hosting.uantwerpen.be/hoorlink/​

​

Over de partners:

MED-EL is een organisatie gericht op de ontwikkeling van innovatieve hoorimplantaten. Preventie en bewustwording van gehoorschade vindt ze belangrijk, daarom ziet ze het als haar verantwoordelijkheid om ’HoorLINK’ te ondersteunen. “Slecht horen heeft vaak een grotere impact dan men denkt, met gevolgen op sociaal, emotioneel en economisch vlak,” aldus Mireille Van Rompu, AreaManager BELUX. “Jongeren bewustmaken van deze effecten helpt hen om tijdig actie te ondernemen en het belang van een goed gehoor te begrijpen.”

Djapo, een educatieve organisatie die kinderen en jongeren leert omgaan met maatschappelijke uitdagingen, zette vol enthousiasme haar schouders onder het project. “Bij Djapo zijn we gespecialiseerd in het werken rond maatschappelijke uitdagingen in het onderwijs, en een onderwerp als gehoor, gehoorschade en de preventie ervan is er zeker en vast een,” vertelt Sien, projectmedewerker bij Djapo. “Werken rond gehoor(schade) is niet alleen een enorm rijke leercontext qua omgang met maatschappelijke uitdagingen, het heeft ook een directe impact op het inzicht en bewustzijn rond omgang met geluid bij zichzelf en anderen. De kans om er samen met de inhoudelijke experts van de partners een interactief pakket rond uit te werken, konden we niet laten liggen.”

Hr-dienstengroep Liantis is ook blij dit project te kunnen ondersteunen. "Bij heel wat bedrijven kunnen we vandaag al erg doeltreffende en preventieve maatregelen nemen om het lawaairisico te beperken, zodat werknemers geen gehoorschade door het werk oplopen”, legt directeur preventie en welzijn Jelle Neyens uit. “Toch moeten we af en toe vaststellen dat die maatregelen te laat komen, omdat de werknemer al gehoorproblemen opgelopen heeft vóór die op de arbeidsmarkt komt. Door onze schouders te zetten onder dit mooie initiatief, slagen we erin de werknemers van de toekomst te bereiken en te sensibiliseren al voor zij op de werkvloer komen.”

De Tuut van Tegenwoordig is een online platform rond oorsuizen en gehoorschade, voor én door jongeren. Het initiatief wil enerzijds jongeren met oorsuizen een plek bieden waar ze in contact kunnen komen met andere jongeren, ervaringen kunnen uitwisselen en alle info op een begrijpelijke en overzichtelijke manier kunnen terugvinden. Anderzijds willen ze jongeren ook waarschuwen voor de gevolgen van te hevige decibels om hen zo te behoeden voor een ‘tuut’ in hun oren. “Jaarlijks lopen ontzettend veel jongeren gehoorschade op,” vertelt oprichter Bert Lecomte. “Met De Tuut van Tegenwoordig zetten we ons al jaren in voor preventie van gehoorschade onder jongeren. De nood aan een educatief pakket rond het gehoor, op maat van leerlingen, is hoog. We zijn trots dat we hieraan ons steentje mochten bijdragen.”