Geschiedenis

• 1852
  In 1852 stichtten de jezuïeten het Sint-Ignatiusinstituut voor middelbaar onderwijs.
  
  
• 1855
  In 1855 kreeg het instituut de naam van 'Ecole spéciale de Commerce et d'Industrie' met vier jaar middelbare en twee jaar hogere opleiding.
   
• 1902
  In 1902 startte men onder de naam ‘Ecole supérieure de Commerce’ met hoger onderwijs. Later groeide het instituut uit tot Sint-Ignatius Handelshogeschool.
  
  
• 1965
  In de loop van de jaren '50 groeide in Antwerpen de be­hoefte aan een bredere waaier van hogere studies. Om aan die behoefte te voldoen, bouwden de Jezuïeten in 1959 voor twee faculteiten de kandidaturen uit: voor de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte (Rechten inclusief) en de Faculteit Politieke en Socia­le Wetenschap­pen. 
  
  UFSIA ontstond in 1965 door de omvorming van de Sint-Ignatius Handelshogeschool in een universiteit.De wet op de universitaire expansie van 1965 erkende het universitair karakter van de instelling, die van dan af de naam Universitaire Faculteiten Sint-Igna­tius te Antwerpen zou dragen en die vier facultei­ten omvatte: Facul­teit Letteren en Wijsbe­geerte (germaan­se, romaanse en klas­sieke filologie, geschiede­nis en wijsbegeerte), Faculteit Toegepaste Economi­sche Wetenschappen (de vroegere Handels­hoge­school), Fa­culteit Rechtsgeleerdheid en Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen.
  
  Met uitzondering van de Faculteit Toegepaste Economische Weten­schap­pen, die ook licentiaats- en doctoraatsdiploma's mocht uitreiken, bleven deze faculteiten beperkt tot de kandidaatsopleiding. Vanaf 1965 kende UFSIA een sterke uitbreiding van het aantal studenten, het wetenschappelijk en administratief kader. Verder bouwden de diverse departementen en centra vlug aan een reputatie van kwalitatief hoogstaande research-centra. Ook de activiteiten van het Instituut voor Postuniver­sitair Onderwijs en van het Centrum voor Didactiek (later omgevormd tot het Centrum voor Didactiek en Andragogiek) werden sterk uitgebouwd en kregen ruime weerklank.

• 1852
  In het midden van de 19e eeuw kwam de Antwerpse haven en economie opnieuw tot bloei. Deze nieuwe groeipool had nood aan hoog­gevorm­de be­leidsvoerders, economische verantwoordelij­ken met een kriti­sche vorming en met een kijk op de evolutie van het wereld­gebeuren. Tussen de Antwerpse havenmilieus, stadsbestuur en regering kwam in 1852 een akkoord tot stand over de oprichting van een Hoger Handelsge­sticht. Dit insti­tuut zou als voorbeeld dienen voor tientallen andere instel­lingen van Helsinki tot Toronto. Het statuut van de instel­ling werd in de loop der jaren gewijzigd. De Neder­landse Studentenkring - die nog bestaat en één van de oudste Neder­landstalige studenten­groeperingen in Vlaan­deren is - ijverde mee voor de vernederlandsing van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Als Rijkshandels­hoge­school 'Institut supérieur de Com­merce de l'Etat' werd in 1952 het eeuwfeest gevierd. 
  
  
• 1950
  In de jaren na de Tweede Wereldoorlog groeide de behoefte aan internationale contacten, ook buiten de louter commerciële. Rond 1955 groeide het inzicht dat Antwerpen behoefte had aan een ruimere waaier van hogere studies. Tegelijk werd de discussie gevoerd over de democratisering van het universitair onderwijs om de Vlaamse achter­stand in te halen. Bovendien evolueerde de haven van Antwerpen van han­dels­haven naar geïndustrialiseerde haven. Dit leidde tot verschillende initiatieven:
  • De waaier van studies werd uitgebreid met geaggre­geerde voor het hoger secundair onderwijs en handelsingenieur.  
  • In 1960 werd aan de Rijkshandelshogeschool het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken opgericht, het eer­ste van die aard in ons land, dat later ook model stond voor andere instellingen.
    
    
• 1965
  Een wet uit 1965 legde de legale basis voor de uitbouw van het universitair onderwijs te Antwerpen.De Rijks­han­dels­hogeschool werd uitgebouwd tot een Faculteit Toege­paste Economische Wetenschappen, opgenomen in een nieuw opgericht Rijksuniversitair Centrum. Dit Centrum omvatte ook een Faculteit Wetenschappen, beperkt tot de kandi­daatsopleiding, en verder een College voor de Ontwikke­lingslanden, gegroeid uit het vroeger Instituut voor de Overzeese Gebieden, en het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken.Het RUCA ontstond dus in 1965. Groot pleitbezorger was de toenmalige Antwerpse burgemeester Lode Craeybeckx. De nieuwe universiteit werd opgebouwd rond drie bestaande instellingen:

• de Rijkshandelshogeschool
• de Koloniale Hogeschool
• het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken (HIVT).

Het RUCA werd ondergebracht in de gebouwen van de voormalige Koloniale Hogeschool bij het Middelheimpark.

1984
Bij decreet van 27 november 1984 werd de Faculteit van de Wetenschappen gesplitst in een Faculteit Wetenschappen en een Faculteit Geneeskunde. In deze faculteiten van het RUCA werden de kandidaturen ge­neeskunde, dier­geneeskun­de, tand­heelkunde, farmacie, biologie, schei­kunde, natuurkun­de en wiskunde ingericht.

Door het decreet over het universitair onderwijs in de Vlaamse Gemeen­schap van 12 juni 1991 werd het Rijksuni­versitair Centrum herdoopt tot Univer­sitair Centrum Antwer­pen, en kreeg het ook onderwijsbevoegdheid voor de informatica en de toegepaste biologische wetenschappen.

Na de oprichting van het RUCA en UFSIA, kon je in Antwerpen kandidatuuronderwijs in de wetenschappen, geneeskunde en in de humane wetenschappen volgen. Enkel voor TEW kon je het licentiaatsdiploma behalen, de andere studenten moesten na hun kandidaatsdiploma een andere universiteit opzoeken.

Een aanzienlijk intellectueel potentieel ging zo voor het hoger onderwijs in Antwerpen verloren. Door die beperking was er ook geen sprake van een werkelijk universitair leven en kon geen echt wetenschappelijk centrum worden uitgebouwd. De vraag naar een volledige onderwijsstructuur klonk steeds luider.

De wet van 7 april 1971 hield de oprichting in van de Universitaire Instelling Antwerpen (UIA). Ze ging van start in het academiejaar 1972-1973, aan de rand van de stad, op de grens tussen Wilrijk, Edegem en Kontich.

De UIA bood de licenties en doctoraten van rechten, politieke en sociale wetenschappen, germaanse en romaanse filologie, natuurkunde, wiskunde, scheikunde, biologie, geneeskunde en farmacie aan. De UIA voerde een vernieuwend onderwijsbeleid in, gebaseerd op een trimestersysteem (nu semestersysteem), beperkte hoorcolleges en nadruk op actief onderwijs en zelfstudie.

Innoverend en conform de tijdsgeest (‘mei ‘68’) was ook de pluralistische organisatie van de UIA. De hoogste beleidsorganen werden paritair samengesteld uit katholieken en niet-katholieken. De wetgever doorbraak daardoor het traditionele onderscheid tussen een rijksinstelling en een vrije instelling. De wetgever zag de UIA echter niet alleen als een pluralistische universiteit, maar ook als een prefiguratie van één grote Antwerpse Universiteit. De wet van 1971 voerde inderdaad de benaming Universiteit Antwerpen in. Zowel RUCA, UFSIA als UIA gebruikten gezamenlijk deze naam. In 1979 werd het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) operationeel, met 612 bedden. Daardoor kon de opleiding Geneeskunde en

Gezondheidswetenschappen uitgroeien tot een volwaardige en autonome opleiding.

1852

In 1852 werden in Antwerpen de Rijkshandelshogeschool en Sint-Ignatius Handelshogeschool opgericht. Deze handelsinstituten zetten Antwerpen mee op de kaart als wereldstad van handel en cultuur.    

1965

In 1965 verwierven de handelsinstituten een universiteitslabel: de Faculteit Economische Wetenschappen werd opgericht. De Rijkshandelshogeschool organiseert wetenschappelijke en geneeskundestudies en wordt omgedoopt tot RUCA (Rijksuniversitair Centrum Antwerpen). De Sint-Ignatius Handelshogeschool breidt ook uit en biedt sociale wetenschappen en rechten aan. In 1965 wordt hieruit de UFSIA (Universitaire Faculteiten Sint-Ignatius te Antwerpen) geboren. 

1971

De wet van 7 april 1971 voert voor het eerst wettelijk de benaming 'Universiteit Antwerpen' in.

1973

Vanaf 1973 werken de drie instellingen samen in een confederatie onder de naam ‘Universiteit Antwerpen’.

2000

Prof. dr. Francis baron Van Loon is rector van UAntwerpen in pre- en postfusie fase van 2000 tot 2008. 

2003

Sinds oktober 2003 is de confederatie omgevormd tot één Universiteit Antwerpen. Ze is een jonge universiteit die de troeven van haar historische wortels combineert met haar ambitie positief bij te dragen aan de samenleving.

2008

Prof. dr. Alain Verschoren is van 2008 tot 2016 rector van de Universiteit Antwerpen. 

2013

Feest: 10 jaar Universiteit Antwerpen

2013-'14

In het academiejaar 2013-'14 verwelkomt de universiteit twee nieuwe faculteiten.

• De verschillende hogeschoolopleidingen rond productontwikkeling, architectuur en conservatie en restauratie van de Artesis Hogeschool Antwerpen worden ondergebracht in de Faculteit Ontwerpwetenschappen van de Universiteit Antwerpen.
• De ingenieursopleidingen van de Karel de Grote-Hogeschool en Artesis Hogeschool Antwerpen smelten samen tot de Faculteit Toegepaste Ingenieurswetenschappen.
• Daarnaast worden de opleidingen vertalen en tolken geïntegreerd in de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte en de opleidingen revalidatiewetenschappen en kinesitherapie in de Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen.

2016

Prof. dr. Herman Van Goethem, jurist en historicus, start als nieuwe rector op 1 oktober 2016.

Prof. dr. Alain Verschoren was van 2008 tot 2016 rector van de Universiteit Antwerpen.

Van 2002 tot 2008 was hij ook voorzitter van de Raad van Bestuur van de universiteit.

Alain Verschoren was licentiaat in de wiskunde (Universiteit Antwerpen, 1976) en behaalde zijn doctoraat in 1979.

Hij was als gewoon hoogleraar verbonden aan het Departement Wiskunde-Informatica van de Universiteit Antwerpen. Non-commutatieve algebraïsche meetkunde, artificiële intelligentie, genetische algoritmen, bio-informatica en proteomics behoorden tot zijn onderzoeksgebieden.

Alain Verschoren schreef meer dan 150 boeken en onderzoekspapers, gepubliceerd in internationaal erkende tijdschriften. Hij was gastprofessor aan meer dan 20 universiteiten.

Hij overleed in 2020 op 66-jarige leeftijd.

Prof. dr. Francis baron Van Loon was bestuurder en rector van UAntwerpen in pre- en postfusie fase van 2000 tot 2008.

Bloempot, biechtvader, bedrijfleider: lees de terugblik op Francis Van Loon als rector in Dwars (2008)

Ererector Francis Van Loon wordt grootofficier

Prof. dr. Francis baron Van Loon kreeg op 23 september 2016 de oorkonde van het burgerlijk ereteken van Grootofficier in de Leopoldsorde overhandigd. 'Net zoals bij vorige onderscheidingen en erkenningen is het steeds plezierig om de hele procedure te ondergaan en ervan te genieten', reageert de eerste rector van UAntwerpen.