Abstract
De ziekte van Gaucher is een van de meest voorkomende lysosomale stapelingsziektes. Door de onderliggende β-glucocerebrosidase enzymdeficiëntie ontstaat er een opstapeling van glucosylceramide (Gb1) en lyso-glucosylsphingosine (lyso-Gb1), gezien de afbraak hiervan misloopt. Gb1 en lyso-Gb1 stapelen in de lysosomen van de macrofagen, ook wel Gauchercellen genoemd, van diverse organen (lever, longen, botten, milt en soms centraal zenuwstelsel) waar ze verschillende symptomen kunnen veroorzaken. De klinische presentatie is hierdoor zeer divers, maar (hepato)splenomegalie (al dan niet in combinatie met trombocytopenie) is steeds aanwezig. Bij een klinisch vermoeden kan de diagnose worden gesteld door het detecteren van de enzymactiviteit. Bij afwijkende resultaten volgt genetische analyse voor de detectie van mutaties in het GBA1 gen dewelke geassocieerd is met de ziekte van Gaucher. Een groot deel van de patiënten ontwikkeld reeds manifestaties van de ziekte op kinderleeftijd, maar worden helaas pas laattijdig gediagnostiseerd.
Met deze studie willen we het diagnostische proces versnellen door een efficiënte, sensitieve en specifieke screeningsmethode te ontwikkelen op basis van detectie van de biomarker lyso-Gb1 op gedroogd bloed (hielprikkaartjes). Lyso-Gb1 werd in eerdere studies aangetoond als een sensitieve en specifieke biomarker voor de ziekte van Gaucher. Hierbij zal gebruikt gemaakt worden van 'Liquid Chomatography-Mass Spectrometry' (LC-MSMS). Op heden is er 1 andere studie, de studie van I. Motta et al. 2016, dewelke een (succesvolle) screening middels gedroogd bloed hebben uitgevoerd. Bij het ontwikkelen van een enzymatische assay op gedroogd bloed middels de LC-MSMS willen we gelijktijdig ook kijken naar Niemann-Pick disease type B/ASMD (gezien de gelijkaardige klinische presentatie). Het hoofddoel van deze studie is het vroegtijdig detecteren van patiënten met de ziekte van Gaucher opdat ook behandeling op tijd gestart zou kunnen worden en eventuele orgaanschade voorkomen/beperkt wordt. Hiervoor zullen patiënten tussen de 2 en 18 jaar met splenomegalie, en al dan niet met thrombocytopenie, zonder andere gekende onderliggende aandoeningen vanuit de pediatrisch hematologische-oncologische populatie (hematologie departementen van de universitaire ziekenhuizen in België / deelnemende ziekenhuizen in nauwe samenwerking met de 'Belgian Society of Hematology & Oncology') gerekruteerd worden. Indien de patiënten voldoen aan de in-/exclusievoorwaarden kunnen ze mits akkoord en ondertekening van het informed consent geïncludeerd worden in het screeningsprogramma. Bloedstalen (ter nazicht van volledig bloedbeeld, morfologie bloedcellen, telling bloedplaatjes, enzyme assay van glucocerebrosidase en meting van lyso-Gb1) en afmetingen van de milt (gemeten middels MRI of CT) zullen verzameld worden van alle geïncludeerde patiënten voor de verdere data analyse.
Onderzoeker(s)
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)