Onderzoek Bruno Blondé

Abstract

Historisch onderzoek naar sociale ongelijkheid staat vandaag hoog op de agenda, en de inzichten in de lange-termijnveranderingen in inkomens- en vermogensongelijkheid zijn dan ook sterk toegenomen tijdens de voorbije jaren. De centrale ambitie van dit project is om een nieuw perspectief toe te voegen aan deze literatuur door de materiële ongelijkheid te bestuderen in Amsterdam tijdens de zogenaamde "Gouden Eeuw". Hierdoor zal dit project bijdragen tot een beter begrip van een cruciale transitieperiode in de geschiedenis van de Europese materiële cultuur. Recent historisch onderzoek heeft de Republiek in de zeventiende eeuw aangewezen als geboorteplaats van een nieuwe, meer 'moderne' consumptiecultuur. Dankzij de opkomst en invloed van een groeiende stedelijke middenklasse, veranderde de aard van consumptie fundamenteel in deze periode. Luxeconsumptie zou zich immers geëmancipeerd hebben van de traditionele 'oude luxe', gericht op de bevestiging van sociale standsverschillen. In plaats van het reproduceren van sociale ongelijkheid, wordt de 'nieuwe luxe' die in deze periode ontstond geassocieerd met nieuwe middengroepen die voornamelijk streefden naar gerieflijkheid, huiselijkheid, en respectabiliteit (De Vries 2008). Dit project is de eerste grootschalige poging om deze hypothese empirisch te testen door het model over de Nederlandse stedelijke consumptiecultuur te verbinden met debatten over sociale en economische ongelijkheid in de vroegmoderne periode.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Deze aanvraag gaat over sociaaleconomische ongelijkheid. Het doel van dit consortium is de wetenschappelijke kennis over dit vraagstuk substantieel te verrijken. Om dat te realiseren bundelt de huidige Methusalem-houder, het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck, de krachten met het Centrum voor Stadsgeschiedenis en het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en dit in het "Antwerp Interdisciplinary Platform for Research into Inequality" (AIPRIL). Dat platform versterkt de multidisciplinaire onderzoekscapaciteit die dit complex thema vereist en verruimt het historisch en geografisch bereik van het onderzoek naar ongelijkheid. AIPRIL brengt onderzoekers samen die elk afzonderlijk al sterke internationale reputaties hebben opgebouwd in sociaal beleid, economie, economische geschiedenis en ontwikkelingsstudies. De ambitie van dit onderzoeksprogramma is om op internationaal niveau discipline-overschrijdende wetenschappelijke vooruitgang te maken op methodologisch, theoretisch en empirisch vlak. Het onderzoeksprogramma bestaat uit vier strategisch gekozen onderzoekslijnen: 1) Nieuwe data en methoden voor de multi-dimensionale meting van ongelijkheid; 2) Hoe ongelijkheid verminderen; 3) Verstedelijking en ongelijkheid en 4) Schokken en ongelijkheid.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marx Ive
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Decancq Koen
• Co-promotor: De Herdt Tom
• Co-promotor: De Weerdt Joachim
• Co-promotor: Soens Tim

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project onderzoekt in hoeverre de these van een vroegmoderne consumptierevolutie op het Noordwest-Duitse achterland toepasbaar is. De term "consumptierevolutie" betekent in dit verband de heroriëntatie van de behoeften in vroegmoderne huishoudens van een hoofdzakelijk op het levensonderhoud gerichte huishouding naar een op marktproducten en marktproductie gericht economisch gedrag. Het project is gebaseerd op de analyse van boedelinventarissen en de materiële cultuur van vroegmoderne huishoudens die daarin tot uiting komt. Het onderzoekt verschillende contrasterende gemeenschappen uit het Westfaalse Münsterland, die verschillen door hun commerciële penetratie, sociaal-economische setting en afstand tot stedelijke centra en tot Nederland, als regio's met een dynamische economische ontwikkeling.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Bovenkerk Henning

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Merit Hondelink studies archaeological waste contexts (cesspits) for the presence of archaeobotanical residue. These plant parts, such as seeds and fruits provide a complementary insight into the urban food supply, food preparation and consumption. For her research, she studies Early Modern Delft cesspits. An important aspect of her thesis, however, is the crossing of these results with historical data on household consumption. Better than solely income and wealth inequality, consumer inequality provides an insight into the consequences (but also to a certain extent causes) of social inequality. For her research in Antwerp she will work with institutional household accounts that provide insights into consumption patterns, living standards and real social inequality. Concrete examples of available bills are those of the Old Men's House and the Bagijnhof, as well as documents from the Monastery of the Clarissen order and the Monastery of St. Ursula. Archaeological reports are also available for these four institutions and therefore the accounts can be compared with the published archaeobotanical research. The accounts of the Old Women's House, the Girls' House and the Weeskamer (Orphan's House) can be used for an in-depth analysis in which these accounts are compared with the accounts of the Old Men's House. Thanks to the earlier work of Thera Wijsenbeek-Olthuis, we also have a unique database of inventories for Delft to enable a heuristic multi-dimensional consumption model to be obtained. The collection and interpretation of the data, as well as the writing of the article which will be included in the thesis, will be done under the supervision of Prof.dr. B. Blondé. Subsequently, if her stay is granted, a Bachelor 3-thesis class will be set up of which this research will be the center. This is a unique opportunity to give the History students a multidisciplinary practical experience.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Hondelink Merit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit boek is het resultaat van een langlopend project, waarbij we verschillende onderzoekers uitdaagden te reflecteren over de relatie tussen Antwerpen en de Renaissance. Aangezien die oefening niet altijd mogelijk was, vooral omdat niet alle relevante thema's met innovatieve bijdragen konden afgedekt worden, besloten we uiteindelijk –ook op aangeven van de reviewers, cf. infra- het werk te herdopen tot Antwerpen in de Renaissance. Eén en ander neemt niet weg, dat dit een zeer mooi boekproject geworden is met verschillende innovatieve bijdragen rond de Antwerpse Gouden Eeuw. Het manuscript werd inmiddels door de reeks editors aanvaard en we hopen dat het beschikbaar zal zijn tegen het prestigieuze European Association of Urban Historians Conference, dat in 2020 aan de Universiteit Antwerpen wordt ingericht.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De ambitie om secundaire markten en de circulaire economie te versterken staat vandaag hoog op de politieke agenda. Maar de concrete politiek vertrekt vaak vanuit een geloof in de vooruitgang door technologische innovatie en (aanbodgestuurde) ingenieurskunde. Nochtans is een grondige kennis van de mentale culturele en sociale kaders die aan de grondslag liggen van onze hedendaagse wegwerpsamenleving en die onze houding ten aanzien van hergebruik en recyclage bepalen minstens even belangrijk. Die mentale kaders zijn cultureel en historisch bepaald. Een grondig inzicht verwerven in de consumptieattitudes ten aanzien van (producten op) tweedehands-markten is de inzet van dit onderzoek. De ambitie bestaat erin de veranderende conventies in kaart brengen rond producten die in de achttiende en negentiende eeuw op de secundaire markten aangeboden werden. De keuze voor deze periode werd geïnspireerd door het feit dat de houding ten aanzien van tweedehandse goederen uitgerekend toen fundamenteel wijzigde. 1) In de eerste plaats stonden de verhouding tussen 'nieuw' en 'oud' in de achttiende en negentiende eeuw onder grote druk. In de achttiende eeuw groeide immers de stress voor het verwerven van 'nieuwe' en 'modische producten', waardoor de secundaire markten voor het eerst in eeuwen aanzienlijk aan belang en prestige inboetten; in de negentiende eeuw werden luxegoederen met patina en geschiedenis opnieuw erg gewaardeerd; 2) De nieuwe consumptiementaliteit leidde in beide eeuwen ook tot een opsplitsing tussen 'high end' en 'low end' commerciële circuits voor tweedehandse goederen. Dat secundaire markten belangrijke economische circuits waren, werd in de historiografie van de voorbije decennia al vaker aangetoond. Ongelukkig genoeg werden deze markten vaak geïsoleerd bestudeerd, zonder hun (economische en culturele) samenhang van de nieuwe producten die over de toog gingen. En voor beide markten geldt dat we –ondanks de bibliotheek consumptiestudies die intussen al verschenen is- verrassend weinig empirisch weten over de culturele en mentale kaders van de consumentenpreferenties, zeg maar de consumptiementailiteiten, en de ermee samenhangende productkwaliteiten. De ambitie van dit onderzoeksproject is om op basis van een breed corpus van dagbladadvertenties voor nakende tweedehandse veilingen de veranderende conventies rond productkwaliteiten te ontrafelen en in kaart brengen. Gelet op de aard van de bron, waarin bondig maar zo aantrekkelijk mogelijk de te veilen inboedel wordt aangeprezen, viseren we daarbij de 'smaakmakende' elites in de samenleving en hun houding ten aanzien van de opkomende consumptiesamenleving. Door een grondige analyse van de persuasieve descriptoren (met bijvoorbeeld adjectieven zoals "mooi", "modisch", "modern", "clean", "genuine", etc.) en het subtiele discours dat in deze advertenties werd gebruikt, zullen we in staat zijn om de grote veranderingen in de "regimes of value" op de secundaire markten voor het eerst in kaart te brengen. Methodologisch zullen we daarbij gebruik maken van "word embedding" technologieën die in de digital humanities opgang maken. De case studies werden zorgvuldig gekozen zodat ze niet alleen de meest belangrijke metropole 'fashion makers' van de tijd insloten (Londen, Parijs, Brussel), maar ook enkele steden met een provincialer betekenis en/of met een eerder mercantiele achtergrond (Nantes, Antwerpen, Newscastle-upon-Tyre), telkens steden ook met een andere sociale architectuur.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Van Damme Ilja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Een gouden eeuw voor arbeid? Economische ongelijkheid en het looninkomen na de Zwarte Dood: een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane (1350-1500). Leidde de Zwarte Dood tot een gouden eeuw voor arbeid? De mortaliteitscrisis, die ongeveer een derde van de Europese bevolking doodde, veranderde radicaal de waardeverhoudingen tussen arbeid, land en kapitaal. Inderdaad, het reële loon steeg tot een niveau dat voor de industrialisatie nooit meer bereikt zou worden. Bijgevolg hebben generaties van historici de periode tussen 1350 en 1500 gekarakteriseerd als een gouden tijdperk voor arbeid. Recente literatuur over premoderne inkomststructuren trekt een dergelijke, rechtlijnige interpretatie echter in vraag. Zo blijken indices van reële lonen, die de basis vormen van de theorie, nauwelijks representatief voor het reële inkomen en sinds de jaren 1970-1980 zijn er geen nieuwe methodes voor dit probleem ontwikkeld. Dit onderzoeksproject stelt daarom een creatieve oplossing voor die ons in staat stelt om de impact van de Zwarte Dood op de inkomensverdeling te meten. Enerzijds vervangt het de enge focus op indices van reële lonen met een sociaal divers kader, waarin ook het lot van de zelfstandige middenklasse opgenomen wordt. Anderzijds, stelt een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane de universele effecten van de mortaliteitscrisis in vraag en belicht het in plaats daarvan de regionale en intraregionale verschillen inzake economische en institutionele structuren. Op die manier zal het onderzoeksproject leiden tot een kritische bevraging van het aloude paradigma 'een gouden eeuw voor arbeid'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Soens Tim
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Geens Sam

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De voorbije decennia stand de vraag naar de relatie tussen economische groei en materiele welvaart in het hart van het debat van de zogenaamde 'RHet doel van dit project is de dynamieken van vroegmoderne groei te bestuderen aan de hand van de materiele levensstandaard. Dit project mikt op een fundamentele bijdrage aan het debat over de 'little divergence' door scherp te stellen op de evolutie van materiele levensstandaard en consumptie in een middellandse zee-economie die vanuit comparatief perspectief.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In een samenleving waarin het grootste deel van de wereldbevolking in steden woont, staat de ontwikkeling van lange-termijnperspectieven op de ecologische, sociale, economische en politieke uitdagingen inherent aan stedelijkheid, hoog op de internationale onderzoeksagenda. De samenwerking van historici, sociologen, milieu- en literatuurwetenschappers in GISTorical Antwerp II vormt de historische stad Antwerpen om tot een digitaal labo voor lange-termijnonderzoek naar stedelijkheid. Vijf eeuwen stedelijke ontwikkeling tussen 1584en 1984 worden gevat in acht digitale sociale kaarten op het micro-niveau van het individuele huishouden. De bouw zet in op publieksparticipatie via 'crowd sourcing', maar ook op de ontwikkeling van nieuwe digitale technieken (Linear Referencing, Named Entity Recognition). Eens dit framework operationeel is, kunnen andere datasets (van bouwdossiers tot Google Books) onmiddellijk gekoppeld én sociaal en ruimtelijk gecontextualiseerd worden. Lange-termijnsonderzoek naar stedelijkheid in al zijn vormen en diversiteit aan individuele ervaringen en trajecten, krijgt zo een geheel nieuwe dimensie

Onderzoeker(s)

• Promotor: Soens Tim
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: De Block Greet
• Co-promotor: Greefs Hilde
• Co-promotor: Kestemont Mike
• Co-promotor: Loots Ilse
• Co-promotor: Oosterlynck Stijn
• Co-promotor: Stabel Peter
• Co-promotor: Van Damme Ilja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Waarom kende de Noordelijke Nederlanden ('Nederland') vroegmoderne economische groei, maar geen industrialisatie tot het einde van de negentiende eeuw? En waarom, daarentegen, deed het zuiden Lage Landen ('België') veranderen in de eerste geïndustrialiseerde regio buiten Groot-Brittannië na eeuwenlange relatieve economische stagnatie en achteruitgang doorstaan? (Mokyr 1976) Dit onderzoek project beoogt de rol te evalueren van de overgang van een 'organische' naar een 'minerale' energiebasis (E.A. Wrigley) in de huiselijke sfeer als mogelijke verklarende factor in deze uiteenlopende paden van ontwikkeling. Door de energiebronnen, technologieën, praktijken en mentaliteiten gerelateerd aan te bestuderen het verwarmen en verlichten van vroegmoderne huizen in de tijd en in een vergelijkend perspectief, dit project heeft als doel licht te werpen op de energie-intensiteit en -efficiëntie van huishoudens in België en België Nederland vóór de industrialisatie. Niet alleen is dit onderzoek van primair belang bij het verkrijgen een beter begrip van de eerste Industriële Revolutie op het Europese continent, het belooft ook inzicht in de wortels van energietransities, zowel in het verleden als in de toekomst.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Ryckbosch Wouter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

W e urgently need to unveil the late-medieval domestic space, which until today remains virtually untouched by historiography. Visual representations of late medieval cities – an iconographic genre that became more common through the proliferation of city maps, etchings and paintings – reveal a bounded setting, safely contained within the city walls, whereby our gaze is diverted towards the splendid belfries, market halls and churches. However, we tend to overlook the many depicted houses, the 'inhabited spaces', which are shown in much higher quantities even than the so-called 'spaces of urbanity'. Hitherto, the specificities of these inhabited spaces and especially how citizens used, organized and decorated their domestic interiors, have hardly received any systematic scholarly attention. This project has the ambition to analyze the creation and experience of these domestic spaces, by means of interrogating the organization and decoration (i.e. furniture, wall decorations, household textiles and artwork) of the interior. The formerly Brabantine metropolis of Antwerp, the Flemish commercial hub of Bruges and the Burgundian city of Dijon offer the ideal test-cases for this study. Not only do they harbor extensive amounts of high quality probate inventories, they also represent the highly evolved cultural and commercial urban environment of the Low Countries and Burgundy in the 15th and 16th century.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Groot Julie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Een gouden eeuw voor arbeid? Economische ongelijkheid en het looninkomen na de Zwarte Dood: een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane (1350-1500). Leidde de Zwarte Dood tot een gouden eeuw voor arbeid? De mortaliteitscrisis, die ongeveer een derde van de Europese bevolking doodde, veranderde radicaal de waardeverhoudingen tussen arbeid, land en kapitaal. Inderdaad, het reële loon steeg tot een niveau dat voor de industrialisatie nooit meer bereikt zou worden. Bijgevolg hebben generaties van historici de periode tussen 1350 en 1500 gekarakteriseerd als een gouden tijdperk voor arbeid. Recente literatuur over premoderne inkomststructuren trekt een dergelijke, rechtlijnige interpretatie echter in vraag. Zo blijken indices van reële lonen, die de basis vormen van de theorie, nauwelijks representatief voor het reële inkomen en sinds de jaren 1970-1980 zijn er geen nieuwe methodes voor dit probleem ontwikkeld. Dit onderzoeksproject stelt daarom een creatieve oplossing voor die ons in staat stelt om de impact van de Zwarte Dood op de inkomensverdeling te meten. Enerzijds vervangt het de enge focus op indices van reële lonen met een sociaal divers kader, waarin ook het lot van de zelfstandige middenklasse opgenomen wordt. Anderzijds, stelt een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane de universele effecten van de mortaliteitscrisis in vraag en belicht het in plaats daarvan de regionale en intraregionale verschillen inzake economische en institutionele structuren. Op die manier zal het onderzoeksproject leiden tot een kritische bevraging van het aloude paradigma 'een gouden eeuw voor arbeid'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Soens Tim
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Geens Sam

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Deze leerstoel werd voornamelijk gebruikt om de Capstone-course "Material cultures in Renaissance and Early Modern Europe - Italy and the Low Countries compared" te doceren. Een kritisch essay dat hieruit voortkwam was Wouter Rycbosch and Bruno Blondé, "In 'Splendid Isolation'. A comparative perspective on the historiographies of the 'material renaissance' and the 'consumer revolution'. History of Retailing and Consumption, DOI 10.1080/2373518X.2015.1063818

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Soens Tim
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Graef Pieter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Tot op heden blijft een studie naar de materiële cultuur van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne eettafel nog uit. In het zog van de microstoria en de Alltagsgeschichte is er echter sedert de jaren '80 al heel wat inkt gevloeid over zowel de materiële aspecten van zowel eetkamer als keuken. De introductie van nieuwe objecten en materialen werd geanalyseerd alsook de sociale reikwijdte ervan werden geduid. Dat ook de culturele appreciatie en cultivering van een "burgerlijke geciviliseerde tafelcultuur" meer en meer zichtbaar werd, is een stelling die sterk aanleunt bij Elias' civilisatiemodel en vooral in de Angelsaksische historiografie reeds de uitgangshypothese werd van menige studie over didactische literatuur en manierenboekjes. Hoewel de zestiende-eeuwse steden in de Zuidelijke Nederlanden reeds vaak werden aangestipt als centra waar niet alleen de benodigde infrastructuur en know-how voor productinnovaties aanwezig waren maar ook een constante kruisbestuiving van sociaal-culturele gedragsrepertoires dialoog voerde met de nieuwe stedelijke middengroepen, zijn ze echter stiefmoederlijk behandeld. Dit onderzoeksproject beoogt daarom zowel de materiële aspecten van het tafelen te duiden, alsook de culturele kaders waarbinnen tafelgerei zich kon ontwikkelen als middelaar voor de constructie van sociaal en cultureel kapitaal. Samen met boedelinventarissen zal daarom ook een systematische analyse van manierenboekjes en gedragsliteratuur de ruggengraat van dit onderzoek vormen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter
• Mandaathouder: Baatsen Inneke

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Damme Ilja
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Denis Britt

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Behelsde de snelle en brede verspreiding van verschillende nieuwe 'kruidenierswaren' zoals thee, koffie, tabak en suiker in het West-Europa van de 17de en 18de eeuw een ingrijpende transformatie in het Europese consumptiepatroon, zoals veel economisch historici menen (McCants 2008; De Vries 2008; Shammas 1990)? Recent onderzoek suggereert dat sommige aspecten van deze zogenaamde 'consumptierevolutie' veeleer door continuïteit dan door verandering gekenmerkt werden. Om deze hypothese nader te onderzoeken, wordt een lange-termijnstudie opgezet waarin de gepercipieerde consumptiewaarde van vier exotische kruiden met divergerende consumptietrajecten gevolgd wordt doorheen de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode. Meer specifiek gaat het om peper, gember, paradijsgranen, en thee. In welke mate beantwoordde de gebruikerswaarde van deze vreemde consumptiegoederen aan het criterium van de typische 'middeleeuwse', aristocratische luxeconsumptie? Of treffen we in de waarde die aan deze consumptiegoederen toegedicht werden de voorlopers van de 17de- en 18de-eeuwse consumptierevolutie en economische globalisatie? Het gevoerde onderzoeksproject integreert perspectieven uit de economische, sociale en culturele geschiedenis om lange-termijncontinuïteiten en -veranderingen in de houding van Europese consumenten ten aanzien van globale consumptiegoederen te bestuderen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Ryckbosch Wouter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Groot Julie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Verhoeven Gerrit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Soens Tim
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Graef Pieter

Onderzoeksgroep(en)

• Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project beoogt de wisselwerking tussen religieuze muziek en een stedelijke maatschappij tijdens een periode van belangrijke transformaties te bestuderen. Enerzijds zal nagegaan worden hoe religieuze muziek gebruikt wordt als middel bij het tot stand brengen en handhaven van een confessionele identiteit, anderzijds zal de invloed van religieuze, politieke en sociaal-culturele veranderingen op de productie en consumptie van religieuze muziek in kaart gebracht worden. Via een doorgedreven historische contextualisering van het stedelijk muziekleven en haar actoren wil deze studie nieuwe inzichten ontwikkelen betreffende de mogelijke betekenissen en het functioneren van religieuze muziek binnen een urbane omgeving.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Beghein Stefanie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Tot op heden blijft een studie naar de materiële cultuur van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne eettafel nog uit. In het zog van de microstoria en de Alltagsgeschichte is er echter sedert de jaren '80 al heel wat inkt gevloeid over zowel de materiële aspecten van zowel eetkamer als keuken. De introductie van nieuwe objecten en materialen werd geanalyseerd alsook de sociale reikwijdte ervan werden geduid. Dat ook de culturele appreciatie en cultivering van een "burgerlijke geciviliseerde tafelcultuur" meer en meer zichtbaar werd, is een stelling die sterk aanleunt bij Elias' civilisatiemodel en vooral in de Angelsaksische historiografie reeds de uitgangshypothese werd van menige studie over didactische literatuur en manierenboekjes. Hoewel de zestiende-eeuwse steden in de Zuidelijke Nederlanden reeds vaak werden aangestipt als centra waar niet alleen de benodigde infrastructuur en know-how voor productinnovaties aanwezig waren maar ook een constante kruisbestuiving van sociaal-culturele gedragsrepertoires dialoog voerde met de nieuwe stedelijke middengroepen, zijn ze echter stiefmoederlijk behandeld. Dit onderzoeksproject beoogt daarom zowel de materiële aspecten van het tafelen te duiden, alsook de culturele kaders waarbinnen tafelgerei zich kon ontwikkelen als middelaar voor de constructie van sociaal en cultureel kapitaal. Samen met boedelinventarissen zal daarom ook een systematische analyse van manierenboekjes en gedragsliteratuur de ruggengraat van dit onderzoek vormen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter
• Mandaathouder: Baatsen Inneke

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Hoe werd 'huiselijkheid' materieel vertaald binnen een zestiende-eeuwse stedelijke context? Hoewel deze vraag al vaker het onderwerp van studie was voor laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Italiaanse steden en voor het Engelse platteland, blijft de wooncultuur in steden in de Zuidelijke Nederlanden grotendeels onderbelicht. Niet alleen is nog maar weinig geweten over de fysieke eigenschappen van de woning en de organisatie van de interne ruimte, nog minder is duidelijk over de inrichting en het gebruik van deze ruimte en de (culturele) betekenis van de objecten waarmee stedelingen zich omringden. Objecten zoals schilderijen, spiegels en beelden waren immers niet enkel "decoratief" in de enge betekenis van het woord, maar konden eveneens drager of materiële middelaar zijn van een belangrijke culturele en symbolische betekenis, net omdat ze functioneerden binnen een huiselijke setting en binnen de rituelen van elke dag. Dit onderzoek wil daarom de (materiële) wooncultuur in zestiende-eeuws Brugge, Oudenaarde en Gent onderzoeken door deze wooncultuur te beschouwen als resultante van de interactie tussen (woon)ruimte, objecten en het dagelijkse leven. Boedelinventarissen, testamenten, iconografie en bouwarcheologische rapporten worden gehanteerd als toegang tot de diverse aspecten van deze laatmiddeleeuwse en vroegmoderne stedelijke huiselijkheid.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter
• Mandaathouder: De Groot Julie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Greefs Hilde
• Co-promotor: Soens Tim
• Co-promotor: Stabel Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit interdisciplinaire project heeft tot doel een diepgaand inzicht te verwerven in 'art value' aan de hand van een diachrone analyse van de Brusselse kunstmarkt (1848-1914) in relatie tot gelijktijdige transformaties in het kunsttheoretische discours en het esthetische denken. Voorbereidend historisch onderzoek wees uit dat de Brusselse kunstmarkt tijdens de tweede helft van de 19de eeuw grondig werd geherstructureerd (Arnout). Deze reorganisatie van de Brusselse kunstmarkt viel interessant genoeg niet alleen samen met een opvallende toename aan gespecialiseerde kunsttijdschriften, maar ook met de teloorgang van de representatietheorie ten voordele van de expressietheorie in de beeldende kunsten aan het eind van de 19de eeuw. Aan de hand van een systematische analyse van uiteenlopende vormen van discours (van marktwaarde vermeld in veilingcatalogi tot kunstkritiek in tijdschriften en wijsgerige esthetica) worden deze fenomenen voor het eerst met elkaar in vruchtbare confrontatie gebracht. Waar het historische onderzoek over de kunstmarkten zowel gebaat is met een diepgaande kunsthistorische kennis van de verhandelde werken als met een inzicht in de esthetische canon van een bepaalde periode (Lyna), wordt in het kunstfilosofische onderzoek met betrekking tot de representatieproblematiek de noodzaak aan een historische dimensie steeds nadrukkelijker. In dit interdisciplinaire project biedt de paradigmashift van representatie- naar expressietheorie de uitgelezen mogelijkheid om de relaties tussen esthetisch denken en de (historische transformaties van de) kunstmarkten te doorgronden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Cools Arthur

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Vanuit de nood bredere vergelijkingen te maken en vooral transformatieprocessen beter te kunnen begrijpen willen we in deze nieuwe IUAP fase VII verder chronologisch verbreden tot ca. 1850. Zo kan de transitie naar een moderne samenleving worden meegenomen in de analyse. Centraal in ons onderzoek staat daarom de studie van transformaties en continuïteiten tussen, enerzijds, de middeleeuwen en de vroegmoderne periode en, anderzijds, de vroegmoderne en moderne periode.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project wordt onderzocht in welke soorten netwerken (gehuwde) vrouwen in een (kleine) vroegmoderne stad actief waren en hoe deze netwerken evolueerden onder invloed van belangrijke sociaal-economische en culturele transformaties zoals de "industrious revolution" en de zogezegde "privatisering" van de vroegmoderne vrouwelijke actor. Dank zij de integratie van gendergeschiedenis en studies naar sociaal kapitaal wordt daarbij enerzijds ons begrip van de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal vergroot en wordt anderzijds het monolithische onderscheid tussen de "publieke mannelijke sfeer" en de "vrouwelijke private sfeer" historisch geproblematiseerd. Deze inhoudelijk-methodologische insteek zal concreet gemaakt worden voor Aalst, een kleine stad die een exemplarische sociaal-economische transformatie doormaakte, uitstekende bronnenreeksen heeft en zich -vanwege de schaal- uitstekend leent voor een geïntegreerde analyse.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Decraene Ellen

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Naar aanleiding van het 350-jarig bestaan van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten zal de Prix de Rome collectie geinventariseerd en onderzocht worden. Op het kunsthistorisch vlak zullen de nauwelijks ontgonnen dossiers van de tweejaarlijkse Prix de Rome (1819-1920) geanalyseerd worden aan de hand van de concepten artistieke kwaliteit en talent. Daarnaast wordt de volledige collectie beeldhouwwerken van de Prix de Rome geïnventariseerd, dit omvat zowel het registreren en labellen van het object als het inventariseren van eventuele schade en de daaraan gekoppelde preventieve en curatieve conserveringsmaatregelen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De studie van levensstandaarden in het verleden is belangrijk. Niet alleen verduidelijkt een gedifferentieerd historisch begrip van welvaart de groeidynamieken van vroegere economieën, ook voor de sociale geschiedenis is het belang van een juiste inschatting van rijkdom en armoede in het verleden cruciaal. Dit project reconstrueert stedelijke inkomens in de Nederlanden tussen 1500 en 1900. Hierbij wordt gepeild naar totale en gemiddelde inkomens, maar ook naar de inkomens van alle afzonderlijke huishoudens in een aantal representatieve steden. De confrontatie van vergelijkbare steden in Brabant, Holland en Luik laat toe het pre-industriële en vroeg-industriële economische groeiproces precies te duiden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Hanus Jord

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoek naar de sociale relaties die schuilgaan achter en vorm krijgen door consumptieve praktijken via kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar het verloop van goederen/diensten en handelspartners aan de hand van huishoudjournalen, huishoudelijke rekeningen en briefwisseling toebehorend aan leden van de Antwerpse elite uit de 17de-18de eeuw. Door na te gaan wat er waar en bij wie werd aangekocht, wordt getracht het consumptief sociaal netwerk en de flow-verbruikspatronen te reconstrueren vanuit de actoren zelf, en aldus het hoe en waarom te ontdekken achter consumptieve praktijken, de daaraan verbonden sociale relaties (krediet, reciprociteit, etc.), de omgang met goederen, en eventuele evoluties ter zake.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Roo Tom

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project beoogt de wisselwerking tussen religieuze muziek en een stedelijke maatschappij tijdens een periode van belangrijke transformaties te bestuderen. Enerzijds zal nagegaan worden hoe religieuze muziek gebruikt wordt als middel bij het tot stand brengen en handhaven van een confessionele identiteit, anderzijds zal de invloed van religieuze, politieke en sociaal-culturele veranderingen op de productie en consumptie van religieuze muziek in kaart gebracht worden. Via een doorgedreven historische contextualisering van het stedelijk muziekleven en haar actoren wil deze studie nieuwe inzichten ontwikkelen betreffende de mogelijke betekenissen en het functioneren van religieuze muziek binnen een urbane omgeving.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Beghein Stefanie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project "Internationale handel en economische ontwikkeling in de Oostenrijkse Nederlanden, 1759-1791", heeft als doel om de tot dusver genegeerde, dialectische relatie tussen handel en groei in deze streken tijdens de tweede helft van de achttiende eeuw uit te klaren. De impact van internationale handel zal onderzocht worden aan de hand een aantal economische sleutelsectoren. Dit debat laat een nieuw licht schijnen op zowel de geschiedenis van de Zuidelijke Nederlanden als op het levendige internationaal groeidebat.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Coenen Ann

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project worden de transformaties van de materiële cultuur van de Lage Landen tijdens de lange zestiende eeuw voor het eerst systematisch geanalyseerd en dit vanuit een in meerdere opzichten geïntegreerd perspectief. Voor drie exemplarische clusters van producten die een grote invloed uitoefenden op en ondergingen van veranderende gedragsrepertoires (kledij, tafelgerei en meubilair/binnenhuisdecoratie) zal de volledige productlijn van ontwerp, grondstof, productie, distributie, consumptie, bezit, toe-eigening, recyclage, tot herverkoop, smeltkroes en afvalput bestudeerd worden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: De Munck Bert

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject bekijkt het muziekleven in Antwerpen in de breedte, zonder onderscheid te maken tussen de genres, waardoor een breed overzicht ontstaat inzake de plaats en het functioneren van het muziekleven. Tal van onbekende muziek wordt in zijn breder artistiek kader geschetst, waardoor ook de historische uitvoeringspraktijk verder wordt gevoed en de muziek kan worden gesitueerd tegen de achtergrond van de West-Europese muziekgeschiedenis. De band met de actuele uitvoeringspraktijk wordt versterkt door de artistieke eindproducten te clusteren in het totaalconcept 'Stadsklanken 18'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project onderzoekt de historische rol van de blokfluit in de uitvoering van geestelijke muziek tussen 1500 en 1650. Via gevalsstudies wordt onderzoek verricht naar geselecteerde uitvoeringsparameters die niet expliciet aanwezig waren in de oorspronkelijke muziekbronnen. Bij gevolg wordt ook de rol van de contemporaine musicus bij de uitvoering van deze composities centraal gesteld. De muziek wordt uitgevoerd op verschillende manieren, zodat op basis van comparatief onderzoek nieuwe, praktijk-georiënteerde edities worden gerealiseerd. Historisch onderzoek en onderzoek inzake uitvoeringspraktijk worden dus op elkaar afgestemd.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project onderzoekt het verbruik van tweedehands, 'oude' producten en antiek bij de toplaag van Brugge in de 'lange' 19de eeuw. Door een structurele en actor-gestuurde analyse te confronteren, wordt het mogelijk om consumptiegedragingen te plaatsen tegen bredere maatschappelijke veranderingen. Op die manier wordt een beter inzicht bekomen in de wijze waarop consumptieverlangens economisch én cultureel zijn geconstrueerd en ingebed.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Van Damme Ilja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project wordt onderzocht in welke soorten netwerken (gehuwde) vrouwen in een (kleine) vroegmoderne stad actief waren en hoe deze netwerken evolueerden onder invloed van belangrijke sociaal-economische en culturele transformaties zoals de "industrious revolution" en de zogezegde "privatisering" van de vroegmoderne vrouwelijke actor. Dank zij de integratie van gendergeschiedenis en studies naar sociaal kapitaal wordt daarbij enerzijds ons begrip van de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal vergroot en wordt anderzijds het monolithische onderscheid tussen de "publieke mannelijke sfeer" en de "vrouwelijke private sfeer" historisch geproblematiseerd. Deze inhoudelijk-methodologische insteek zal concreet gemaakt worden voor Aalst, een kleine stad die een exemplarische sociaal-economische transformatie doormaakte, uitstekende bronnenreeksen heeft en zich -vanwege de schaal- uitstekend leent voor een geïntegreerde analyse.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Decraene Ellen

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De opzet van het onderzoek is om door middel van een lange-termijnsstudie (ca. 1600-1850) een beter inzicht te krijgen in de veranderingen en de evolutie van sociaal-economische ongelijkheid en polarisatie aan de vooravond en het begin van de industriële revolutie. Het is een poging om eerst en vooral de evolutie van ongelijkheid, polarisatie en veranderingen in sociaal-economische verhoudingen te meten gedurende deze periode.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Verbist Gerlinde
• Mandaathouder: Ryckbosch Wouter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit geïntegreerd artistiek onderzoeksproject stelt de Russische opera's van Sergei Prokofiev centraal. Muziekhistorisch en muziektechnisch onderzoek moet nieuwe inzichten aanbrengen inzake ontstaan, uitvoering, perceptie, stilistische en inhoudelijke achtergronden en hun belang voor het integrale oeuvre van Prokofiev. Dit wordt gekoppeld aan een nieuwe instrumentatie van de éénakter Maddalena en het componeren van een nieuwe kameropera op basis van hetzelfde verhaal.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project wil Johann Christian Bachs vooruitstrevende opera Artaserse op een historische geïnformeerde manier uitvoeren. Dit betekent dat er in de eerste plaats een kritische partituur dient vervaardigd te worden ¿ er bestaan enkel een aantal originele handschriften van het werk. Vervolgens zal onderzoek gedaan worden naar historische decors, kostuums en regie. Ten slotte worden de studenten van het conservatorium onderwezen in de specifieke uitvoeringspraktijk van deze periode.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De 18de-eeuwse klaviermuziek uit de Zuidelijke Nederlanden is een ondergewaardeerd studieterrein. Via onderzoek naar de relatie tussen instrumentarium en repertoire worden nieuwe, musicologisch gegrondveste bevindingen getoetst aan de huidige uitvoeringspraktijk. Daarenboven zal deze uitwisseling van bevindingen ook in belangrijke mate bijdragen aan een juister en vollediger beeld van de 'historische' uitvoeringspraktijk. Hiermee wordt tevens dit repertoire in een ruimere context geplaatst, en zo een belangrijke lacune in de muziekgeschiedschrijving én muzikale praktijk opgevuld.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Verhoeven Gerrit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject wil aantonen dat er al van in de late middeleeuwen in de Nederlanden sprake was van een maatschappelijk veld van autonome burgers, los van traditionele maatschappelijke krachten zoals de economische marktwerking of de centrale staat. Recente studies tonen immers aan dat deze civil society enkel kan worden begrepen vanuit een historisch perspectief. Maar de meeste historici gaan er nog steeds van uit dat de civil society zijn oorsprong had in het Verlichte verenigingsleven van de achttiende eeuw. De gevolgen van een nieuwe periodisering zijn nochtans belangrijk. Dit betekent immers dat niet de seculiere, Verlichte genootschappen uit de achttiende eeuw aan de basis liggen van de westerse civil society, maar eerder de christelijke corporaties uit de middeleeuwen aandacht verdienen om de hedendaagse civil society beter te begrijpen. De nadruk zal daarbij komen te liggen op de politieke cultuur die tot stand kwam in deze civil society. Verschillende onderzoekers hebben er immers al op gewezen dat een levendig verenigingsleven ¿ wat ongeveer hetzelfde is als een dynamische civil society ¿ garant staat voor een democratische politieke cultuur. Die visie komt echter niet overeen met de traditionele vaststellingen met betrekking tot politieke elites in de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode. De meeste studies wijzen er immers op dat de stedelijke besturen in die periode erg oligarchisch en gesloten waren. Daarnaast toonde historisch onderzoek aan dat ook de ambachtsbesturen erg weinig ruimte lieten voor politieke participatie. Dergelijke conclusies suggereren dus dat de invloed van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne civil society eerder gering was. Daarom wil dit onderzoeksproject onderzoeken hoe we de ideeën over een lange traditie van de Europese civil society kunnen verzoenen met de vaststellingen omtrent lage politieke participatie in vroegmodern Europa. We willen voor dit onderzoeksproject de ontwikkelingen in kaart brengen van één stad in de Nederlanden, namelijk Mechelen. Dit was een middelgrote stad in de Zuidelijke Nederlanden. De bevolking van de stad steeg van 15.000 inwoners in het midden van de veertiende eeuw naar 30.000 inwoners twee eeuwen later. De demografische ontwikkeling kantelde echter rond 1530. Dat was het gevolg van het vertrek van het hof van Margareta van Oostenrijk, de economische crisis en de gevolgen van de Opstand (1566-1609). De stad wist wel gedeeltelijk te herstellen van deze achteruitgang gedurende de zeventiende en achttiende eeuw, maar de bevolking overschreed nooit meer de piek van de 20.000 inwoners. De keuze om één stad te onderzoeken moet ons in staat stellen om meer precieze conclusies te formuleren over langetermijnontwikkelingen. Verder worden uiteraard ook vergelijkingen getrokken met andere steden in de Nederlanden die relatief goed zijn bestudeerd (Antwerpen, Amsterdam, Gent, 's-Hertogenbosch en Zwolle) en zal er gekeken worden naar andere Europese regio's.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Van Dijck Maarten

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoek naar de sociale relaties die schuilgaan achter en vorm krijgen door consumptieve praktijken via kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar het verloop van goederen/diensten en handelspartners aan de hand van huishoudjournalen, huishoudelijke rekeningen en briefwisseling toebehorend aan leden van de Antwerpse elite uit de 17de-18de eeuw. Door na te gaan wat er waar en bij wie werd aangekocht, wordt getracht het consumptief sociaal netwerk en de flow-verbruikspatronen te reconstrueren vanuit de actoren zelf, en aldus het hoe en waarom te ontdekken achter consumptieve praktijken, de daaraan verbonden sociale relaties (krediet, reciprociteit, etc.), de omgang met goederen, en eventuele evoluties ter zake.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Roo Tom

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De historische belangstelling voor de dynamieken van sociale ongelijkheid is opvallend mager. Vooral met betrekking tot de laat middeleeuwse en vroegmoderne Nederlanden is verrassand weinig geweten over patronen van sociale en economische mobiliteit binnen haar talrijke steden. Gewapend met een aantal uitzonderlijke bronnen hoopt dit project bij te dragen tot onze kennis en begrip van de ongelijkheden en mobiliteiten van een typische ancien régime stad, en van de bijhorende processen van (re)productie. Intergenerationale transfers van allerlei goederen zullen een centrale plaats innemen in zowel analyse als theorie.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter
• Mandaathouder: Hanus Jord

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project heeft als doel een verklaring te bieden voor het opmerkelijke succes van de kunstveiling als kanaal voor cultuur-consumptie en ¿distributie in de eeuw van de verlichting: welke waren de socio-culturele en economische randvoorwaarden die het mogelijk maakten dat het veilingcircuit in een periode van snel verschuivende smaken en de opkomst van de gespecialiseerde winkel toch een grote stempel kon drukken op de eigentijdse cultuurbeleving?

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Vermeylen Filip
• Mandaathouder: Lyna Dries

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Met deze onderzoeksaanvraag streven we ernaar de impact te bestuderen van de internationale handel op de economische ontwikkeling van de Oostenrijkse Nederlanden in de achttiende eeuw. Dankzij een systematische verwerking van de douanestatistieken (Raad van Financiën) wordt een omvattende studie van internationale handel en internationale handelspolitiek mogelijk.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: De Smedt Helma

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Doel van dit project is te onderzoeken, hoe de circulatie van technische kennis in de Late Middeleeuwen en het begin van de Nieuwe Tijden (c. 1400-1700) verliep, in welke mate de omvang of wijze van kenniscirculatie veranderingen onderging en waardoor deze veranderingen (of de afwezigheid ervan) kunnen worden verklaard. Er wordt daarbij gefocust op de steden Haarlem en Rotterdam in het Noorden, en Antwerpen en Gent in het Zuiden. Wat de sectoren aangaat, zal het onderzoek zich concentreren op de lakenbereiding (ververs, droogscheerders, persers), de houtbewerking (timmerlieden, schrijnwerkers, kuipers, scheepstimmerlui) en de edelsmeedkunst (goud- en zilversmeden).

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De geschiedenis van de opera in Antwerpen werd in het verleden slechts sporadisch beschreven. Dankzij de recente vondst van vier opera's op Nederlandse tekst, kan in samenhang met andere historische bronnen voor het eerst systematisch onderzoek worden verricht naar een nog onbeschreven pagina van de Vlaamse muziekgeschiedenis. Uitvoering en analyse van deze werken zal aangeven welke de plaats van dit repertoire is binnen de bredere Europese context.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Jacques-Nicolas Lemmens (1823-1881) was niet alleen een beroemd organist, maar ook de stichter van de École de Musique religieuse de Malines: een historisch personage dat in de loop van de tijd onderhevig is geweest aan een zekere mystificatie. Dit onderzoek focust op Lemmens' motivaties om in 1879 een school voor religieuze muziek op te richten en wil deze stichting in een ruimere politieke, historische en artistieke context plaatsen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit vernieuwende interdisciplinaire project, waar stadsgeschiedenis, muziekwetenschap en uitvoeringspraktijk in dialoog treden, wil de Antwerpse miscomposities uit de (hoog)barok toetsen aan veranderende consumptiepatronen. Zo komen nieuwe inzichten tot stand betreffende processen van compositie, uitvoering, consumptie en receptie alsook een kadering binnen de context van de Europese (muziek)geschiedenis.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Van Aert Laura

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Enerzijds heeft dit onderzoek tot doel onze kennis over economische en sociale ontwikkeling te vergroten. Zo hopen we een breder (historisch) perspectief te kunnen verschaffen aan de in de sociologie en economie steeds terugkerende vragen rond inkomens- en welvaartsongelijkheid en hoe deze adequaat kunnen gemeten worden (Lambert, 2001; Champernowne & Cowell, 1998; Milanovic, 2005). Aangezien de huidige methodes in het historisch onderzoek een aantal belangrijke tekortkomingen vertonen (Blondé, 2004), zal in de eerste fase van het onderzoek voornamelijk op basis van secundaire bronnen een grondige ijking van het methodologisch instrumentarium voor de meting van sociaal-economische ongelijkheid in de vroeg-moderne periode betracht worden. Anderzijds zal ook voor het eerst getracht worden om een beter inzicht te verkrijgen in de lange-termijnevolutie van de Vlaamse en Brabantse maatschappelijke structuren in de vroegmoderne periode. Zowel sociale, politieke, als cultuurhistorische studies lijden immers onder een gebrek aan sociale ijking.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Verbist Gerlinde
• Mandaathouder: Ryckbosch Wouter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In ons onderzoek zal een kwalitatief-kwantitatieve benadering complementair zijn aan een psycho- sociologische benadering van de kunstconsumptie als onderdeel van de volledige materiële cultuur van de hoofdstedelijke bevolking. De doelstelling van dit project reikt verder dan het in kaart brengen van {veranderingen in) de materiële cultuur bij verschillende sociale groepen. Hierbij zullen we ons laten leiden door vragen naar het precieze functioneren van deze {inter)stedelijke kunstmarkt, de identiteit van kopers en verzamelaars, de aard van de kunstobjecten die zij begeerden en waarom zij dat deden; naar de dialectische relatie tussen markt en mecenaat. Deze vragen zullen ons zowel naar de sociaal-economische geschiedenis als naar de mentaliteitsgeschiedenis voeren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Laet Veerle

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het onderzoek richt zich niet in de eerste plaats op de 'geschiedenis van de hond'. Het wil voornamelijk de sociale en culturele dimensie van het gezelschapsdier historisch duiden met de hond als casus, om aldus een ander zichtpunt op achterliggende mentaliteiten aan te bieden. Tevens wil dit onderzoek een aanschouwelijke bijdrage leveren aan het geschiedkundig gecontesteerde veld van de veranderende relatie tussen mens en natuur. Het uitermate interessante spanningsveld mens-natuur verdient nadere studie ¿ een concreet onderzoek aan de hand van een op het eerste zicht 'beperkt' onderwerp als de gezelschapshond kan hierbij deuren openen naar verdere onderzoekspistes, zoals andere diersoorten (kat, siervogels), andere periodes, en uiteindelijk conceptuele overzichtswerken.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Roo Tom

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De opzet van dit onderzoeksproject bestaat erin de eerste synthese te schrijven over de contrareformatorische kunst in Antwerpen. De centrale gedachte hierachter is dat de visuele kunst, in tegenstelling tot de protestantse regio's, een centrale rol heeft gespeeld in de confessionalisering. In het boek zullen voornamelijk de belangrijke innovatie- en transformatieprocessen bestudeerd worden die zich op dit vlak hebben afgespeeld gedurende een periode van ongeveer tweehonderd jaar.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In het Antwerpse luik van dit project zal gekozen worden voor onderzoek naar het sociaal kapitaal binnen het laatmideeleeuwse en vroegmoderne stadsleven. De focus zal daarbij liggen op het verenigings- en publieke leven in de brede zin van het woord. Met verenigingsleven wordt verwezen naar ambachten, broederschappen, schuttersgilden, georganiseerde buurten, gezellenverenigingen, en dergelijke meer; met het publieke leven naar optochten en manifestaties over het herbergleven, tot en met de dagdagelijkse interacties op openbare plaatsen. Er zal voor deze verschillende netwerken en settings moeten worden onderzocht op welke manier welke groepen er 'sociaal kapitaal' uit putten.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject stelt de zogenaamde "speelmansmuziek", een belangrijk onderdeel van de volksmuziek in Vlaanderen, centraal en richt de focus op dit onderbelichte gedeelte van het Vlaams muzikaal erfgoed. Dit gebeurt op een innovatieve, interdisciplinaire, contextuele en gecombineerd wetenschappelijk-artistieke wijze. Via onderzoek van historische en muzikale bronnen én wisselwerking met creatieve actoren uit het artistieke veld zullen nieuwe wetenschappelijke en artistieke inzichten tot stand komen met betrekking tot samenstelling, ontstaan, functie, en uitvoering van dit repertoire.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Van Damme Ilja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De historische belangstelling voor de dynamieken van sociale ongelijkheid is opvallend mager. Vooral met betrekking tot de laat middeleeuwse en vroegmoderne Nederlanden is verrassand weinig geweten over patronen van sociale en economische mobiliteit binnen haar talrijke steden. Gewapend met een aantal uitzonderlijke bronnen hoopt dit project bij te dragen tot onze kennis en begrip van de ongelijkheden en mobiliteiten van een typische ancien régime stad, en van de bijhorende processen van (re)productie. Intergenerationale transfers van allerlei goederen zullen een centrale plaats innemen in zowel analyse als theorie.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter
• Mandaathouder: Hanus Jord

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Vermeylen Filip
• Mandaathouder: Lyna Dries

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Verhoeven Gerrit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek wenst na te gaan hoe de hond, als archetypisch gezelschapsdier, de maatschappelijke evoluties doormaakt en hoe de soms snel veranderende culturele context zich reflecteert in hoe de hond aanzien en behandeld wordt. Hoe evolueert de hond als gezelschapsdier van de vroegmoderne tijd tot eind 19de eeuw? Wat is zijn culturele betekenis? Welke waarden en denkbeelden met een puur menselijke, maatschappelijke oorsprong weerspiegelt hij? Hoe verhoudt de hond zich in het (veranderende) concept van gezelschapsdier, met een uiteindelijke "commodificatie" tot gevolg? Hoe kan men hem plaatsen in een evoluerende houding ten opzichte van de natuur in het algemeen? Hoe plaatst men dit in de context van het spanningsveld tussen mens en natuur? Tenslotte, wat vertelt het evoluerende beeld van de hond ons over de veranderende mentaliteit in een stedelijk beleid.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: De Roo Tom

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het muziekleven in Antwerpen in de periode 1650-1750 wordt via dit project in zijn breder cultureel-historisch kader contextueel onderzocht. Essentieel is dan ook dat via een vernieuwde, interdisciplinaire methodologie, aan de hand van nog te weinig bestudeerd bronnenmateriaal (muziek en archivalia) in nauwe samenwerking met experten historische uitvoeringspraktijk, nieuwe inzichten tot stand komen inzake ontstaan, uitvoering, consumptie en receptie van miscomposities in Antwerpen tijdens de periode van de hoogbarok.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het thans beschikbare onderzoek naar sociale ongelijkheid in de Zuidelijke Nederlanden, 15de-18de eeuw wordt gekenmerkt door een gebrekkige methodologie en door de afwezigheid van een comparatief en lange-termijn-perspectief. De hoofddoelstelling van dit onderzoeksproject bestaat a) in het aanpassen en toepassen van het meetinstrumentarium voor sociale ongelijkheid in het historisch onderzoek; b) een herevaluatie van de bestaande historiografie over sociale ongelijkheid in het licht van deze vernieuwde onderzoeksaanpak.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Stabel Peter
• Co-promotor: Verbist Gerlinde

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In ons onderzoek zal een kwalitatief-kwantitatieve benadering complementair zijn aan een psycho- sociologische benadering van de kunstconsumptie als onderdeel van de volledige materiële cultuur van de hoofdstedelijke bevolking. De doelstelling van dit project reikt verder dan het in kaart brengen van {veranderingen in) de materiële cultuur bij verschillende sociale groepen. Hierbij zullen we ons laten leiden door vragen naar het precieze functioneren van deze {inter)stedelijke kunstmarkt, de identiteit van kopers en verzamelaars, de aard van de kunstobjecten die zij begeerden en waarom zij dat deden; naar de dialectische relatie tussen markt en mecenaat. Deze vragen zullen ons zowel naar de sociaal-economische geschiedenis als naar de mentaliteitsgeschiedenis voeren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: De Munck Bert
• Mandaathouder: De Laet Veerle

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project heeft als doel een verklaring te bieden voor het opmerkelijk succes van de kunstveiling als kanaal voor cultuurconsumptie en ¿distributie in de eeuw van de verlichting: welke waren de socio-culturele en economische randvoorwaarden die het mogelijk maakten dat het veilingcircuit in een periode van snel verschuivende smaken en de opkomst van de gespecialiseerde winkel toch een grote stempel kon drukken op de eigentijdse cultuurbeleving?

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Balis Arnout

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Verhoeven Gerrit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project richt zich op de Antwerpse kleinhandel in én de consumptie van duurzame (luxe-) goederen in de Nieuwe Tijd. Het onderzoekt de zogenaamde `retail and consumer (r)evolutions' tegelijk, en beschouwt deze ontwikkelingen als verschillende keerzijden van een zelfde transitie die Antwerpen tussen ca. 1650 en ca. 1750 doormaakte. De voornaamste doelstelling van dit project is aan te tonen dat we vroeg-moderne kleinhandelsevoluties (zowel vanuit een kwantitatief als vanuit een kwalitatief standpunt) enkel kunnen begrijpen door tegelijk ook veranderingen in de vraagzijde in rekening te brengen. Om dit aan te tonen zullen drie consumptieveranderingen worden geanalyseerd en geproblematiseerd om hun impact op de Antwerpse kleinhandelswereld duidelijk te schetsen: (1) Het toegenomen belang van de mode (2) De toegenomen diversiteit aan goederen (3) De afgenomen duurzaamheid van goederen

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Van Damme Ilja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoek naar het rationele gebruik van vrijgemaakte gronden in de binnenstad tijdens de Calvinistische periode in de Zuidelijke Nederlanden tijdens het einde van de zestiende eeuw en in de Noordelijke Nederlanden tot het midden van de zeventiende eeuw. Innovaties in planningspraktijken in de steden Antwerpen, Gent, Mechelen, Amsterdam, Haarlem en Leiden, en hun invloed op de theorievorming van de moderne stedenbouw.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Opdracht op het vlak van de geschiedenis van de late Middeleeuwen en/of nieuwe tijd met specialisatie in de economische, sociale en/of socio-culturele geschiedenis.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het onderzoek naar de 'consumentgevoelige' detailhandel in verbruiksartikelen tijdens de periode 1648-1748 zou de invloed van wijzigende vraagfactoren (smaak en mode) op de stedelijke neergang van Antwerpen en Brussel nader kunnen bepalen. Als centrale vraagstelling zal onderzocht worden hoe de lokale distributiecircuits van Antwerpen en Brussel op de consumptiewijzigingen in de 'ongelukseeuw' hebben gereageerd en ingewerkt. Op welke wijze wisten allerhande detailhandelaars (gaande van winkeliers tot rondreizende marktkramers) de veranderende 'modetendensen' en wijzigende smaken onder de stedelijke consumenten te sturen? Heeft de verkoop van modegevoelige producten door de opkomende 'magasins à Paris' mee de economische verslechtering van Antwerpen en Brussel in de hand gewerkt? Of hebben juist de diverse commerciële circuits de productiestructuren mee helpen aanpassen aan de wijzigende vraag, zoals tijdens de befaamde 'retail revolution' in Engeland het geval was.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het voorgestelde onderzoek naar de 'consumentgevoelige' detailhandel in duurzame verbruiksartikelen wil de invloed van wijzigende vraagfactoren op de stedelijke neergang van Antwerpen en Brussel tijdens de periode 1648-1748 nader bepalen. De centrale vraagstelling van dit project is hoe de lokale distributiecircuits van Antwerpen en Brussel op de consumptiewijzigingen in de 'ongelukseeuw' hebben gereageerd én actief hebben ingewerkt. Op welke wijze wisten de detailhandelaars (gaande van winkeliers tot rondreizende marktkramers) de veranderende 'modetendensen' en de zich wijzigende smaken onder de stedelijke consumenten te sturen? Heeft de verkoop van modegevoelige producten door de opkomende 'magasins à Paris' de economische verslechtering van Antwerpen en Brussel mee in de hand gewerkt? Of hebben juist de diverse commerciële circuits de productiestructuren helpen aanpassen aan de wijzigende vraag, zoals tijdens de befaamde 'retail revolution' in Engelang het geval was?

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Van Damme Ilja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project beoogt door een zowel een chronologische (i.c. Uitbreiding naar de 16de eeuw) als een geografische uitbreiding (opname van een Nederlandse ploeg) de historische studie van de stedelijke samenleving in de Lage Landen, in de meest verstedelijkte kerngebieden (Vlaanderen, Brabant, Holland en Henegouwen), comparatief met wat elders in de Nederlanden en in Europa gebeurt, in een volgende fase vanuit een vernieuwde vraagstelling aan te vatten.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project wordt er in de eerste plaats gestreefd naar het leveren van een fundamentele bijdrage tot de prijzengeschiedenis van het preïndustriële regionale transport. Dit geschiedt aan de hand van een systematische verwerking van prijsgegevens met betrekking tot het vervoer van molenstenen naar de hertogelijke en grafelijke molens van Brabant en Vlaanderen (late middeleeuwen - nieuwe tijd). Verwacht mag worden dat deze transportprijzengeschiedenis zal leiden tot een beter inzicht in de werking van de stedelijke en regionale economieën in de middeleeeuwen en de nieuwe tijd.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Studie van de economische stromen tussen stad en platteland in de 17de eeuw. Case: Brabant (Belgisch gedeelte).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Uytven Raymond
• Co-promotor: Blondé Bruno

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De voornaamste doelstelling is een nieuw licht te werpen op globale transformatieprocessen die zich sedert de 16de eeuw op het vlak van arbeidsprocessen, arbeidsverhoudingen en arbeidsvormen hebben voltrokken. Het accent ligt op fasen van vermelde maatschappelijke transformatie en het onderzoek van stedelijke vormen van loonarbeid en zelfstandige arbeid.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Promotor: Thijs Alfons

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject