Onderzoek Bruno Peeters

Abstract

De digitale transformatie heeft wijzigingen veroorzaakt in alle onderdelen van het dagelijks leven. In het DigiTax project worden de fiscale gevolgen onderzocht van deze evolutie vanuit twee perspectieven. Vooreerst worden de uitdagingen onderzocht die de digitalisatie met zich mee brengt voor de fiscaliteit. In de digitale economie hebben multinationals meer mogelijkheden om winsten te verschuiven naar landen met een lage belasting. Waar moeten deze winsten worden belast? Daarnaast dringen robots meer en meer binnen in de arbeidsmarkt, gaande van automatisch rijdende auto's tot chatbots. Moeten zij worden beschouwd als apart belastbare entiteiten, en zo ja, hoe moet deze taxatie dan gebeuren? Meer algemeen zal worden onderzocht (a) welk belastingstelsels er onder druk komen te staan, (b) welke traditionele fiscale concepten moeten worden gewijzigd en welke nieuwe fiscale concepten moeten worden ontwikkeld die bijdragen tot een eerlijke belastingheffing, (c) wie hiertoe bevoegd is en (d) hoe deze wijziging moet worden geïmplementeerd ? Daarnaast onderzoeken we de opportuniteiten die ontstaan door de digitalisatie voor zowel een rechtvaardige belastingheffing als voor de effectiviteit en de efficiëntie van de belastingoverheden. Hoe kunnen bijvoorbeeld verbeterde data mining algoritmes en het toevoegen van nieuwe gegevensbronnen bijdragen tot een meer nauwkeurig, begrijpelijk en niet-discriminatoir fraudedetectiesysteem dat de belastingontduiking of - ontwijking tot een minimum reduceert? Hoe kan blockchain technologie bijdragen tot transparantie, tax compliance en vertrouwen tussen de overheid en de belastingbetaler? In dat kader zullen meer in het bijzonder de opportuniteiten worden onderzocht van data mining, internet of things (IoT) en blockchain technologie voor de fiscaliteit. Dit project vereist een multidisciplinaire benadering, waarbij de technologische, juridische, economische en maatschappelijke implicaties worden onderzocht van digitalisatie en belastingheffing.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Co-promotor: Calders Toon
• Co-promotor: Jorissen Ann
• Co-promotor: Martens David
• Co-promotor: Van de Vijver Anne

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In opdracht van de Europese Commissie (Structural Reform Support Service) worden in dit onderzoeksproject voorstellen tot hervorming en modernisering van het Luxemburgs douanerecht inzake sancties, strafbaarstelling en daaraan verwante dwangregelen uitgewerkt.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Co-promotor: Van Dooren Eric

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het gevecht tegen fiscale fraude wordt geconfronteerd met heel wat uitdagingen: personen met frauduleuze intenties gaan steeds georganiseerder te werk, en zetten hierbij meer complexe structuren op. In dit project zullen we nagaan hoe het netwerk van aandeelhouders verandert doorheen de tijd bij legitieme versus frauduleuze gevallen. Datamining technieken zullen hiervoor aangewend worden op een unieke dataset die we bekwamen van een Europese belastingdienst, met data over aandeelhouderschap van 2006 tot vandaag.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Martens David
• Co-promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Engineering Management

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De zesde staatshervorming heeft gezorgd voor een bijkomende bevoegdheidsoverdracht van delen van de personenbelasting naar Vlaanderen, en meer in het bijzonder met betrekking tot de woonfiscaliteit. Dit maakt het mogelijk voor Vlaanderen om een meer geïntegreerd beleid inzake woonfiscaliteit te voeren. Zo behoort een tax shift tussen de verschillende instrumenten van de woonfiscaliteit (registratierechten, onroerende voorheffing, woonbonus) tot de mogelijkheden. Het doel van dit onderzoek is om zowel de economische en budgettaire als de juridische aspecten van een dergelijke Vlaamse tax shift binnen de woonfiscaliteit in kaart te brengen. We vertrekken van een centraal scenario, waarvan ook verscheidene varianten gesimuleerd worden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verbist Gerlinde
• Co-promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Fraudedetectie met behulp van data mining voor fiscale fraude. Dit project is een samenwerking tussen Universiteit Antwerpen (Antwerp Tax Academy) en de federale Financiële Administratie van de Belgische overheid.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Martens David
• Co-promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Engineering Management

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het rapport omvat het beleidsrelevant onderzoek naar de juridische mogelijkheden om de bestaande Vlaamse fiscale maatregelen neutraler te maken t.o.v. samenlevingsvormen. Van oudsher werd het huwelijk als fundamentele grondslag van het gezin gezien. Door sociologische ontwikkelingen heeft het huwelijk als samenlevingsvorm geleidelijk aan belang ingeboet, dit ten voordele van andere samenlevingsvormen. Daarnaast bestaat tevens een maatschappelijke stroming van het samenwonen anders dan in een gezinsverband. Gemeenschappelijke woonvormen, samenhuren, cohousing, centraal wonen, kangoeroewonen, zorgwonen, de assistentiewoning, de serviceflat, de woongemeenschap, het gestippeld wonen, mikadowonen, harmonicawonen, boemerangwonen, solidair wonen … komen steeds meer voor. Wijzigt de sociologische context dan dient de fiscale wetgeving te volgen. Vanuit de premisse van fiscale neutraliteit ten aanzien van de samenlevingsvormen, worden de fiscale belemmeringen in kaart gebracht. In eerste fase van het onderzoek worden zowel de Vlaamse Codex Fiscaliteit als de Vlaamse personenbelasting aan een grondige analyse onderworpen ter duiding van voormelde fiscale belemmeringen op (moderne) samenlevingsvormen. Vervolgens worden technisch uitvoerbare beleidsvoorstellen tot remediëring van de vastgestelde belemmeringen voorgesteld. Hierbij wordt rekening gehouden met het bevoegdheidsrechtelijke kader (inclusief het de zgn. impliciet toegekende bevoegdheden of implied powers) en de grondwettelijke beginselen inzake gelijkheid en non-discriminatie. De beleidsvoorstellen worden onderbouwd op basis van een onderzoek van rechtsleer en rechtspraak alsook op basis van rechtsvergelijkend onderzoek.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project beoogt een grotere kennis en bewustzijn te waarborgen bij nationale rechtens inzake fiscale staatssteungeschillen. In het bijzonder kadert dit project in het Moderniseringsprogramma van de Europese Commissie. Nadruk ligt op de fiscale staatssteun en de juiste toepassing van de Europese regelgeving daarover in begrepen problemen inzake de terugvordering van onrechtmatig bekomen fiscale staatssteun. De rol van de nationale rechters zal daarbij worden benadrukt.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van de Vijver Anne
• Co-promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De hervormingen inzake monetair en budgettair beleid die werden uitgelokt door de financiële crisis in 2008 bracht een grote verschuiving mee in de architectuur en de instrumenten van het beleid. An prominent onderdeel is de verplichting van lidstaten om hun begrotingen in evenwicht te houden. Dat creëert een spanning tussen het principe van parlementaire democratie, fundamentele rechten en een gezonde financiële status. Inplaats van een top-down benadering werd een coördinatiesysteem opgezet dat aanzet tot budgettaire verantwoordelijkheid op nationaal niveau, maar leidt tot paradoxale resultaten. De begroting werd in zekere mate gedepolitiseerd, maar een conflict verschijnt tussen constitutionele principes en waarden. In sommige gevallen wordt de rechter het forum voor deze evenwichtsoefening - een verre kreet verwijderd van zijn rol als loutere 'bouche de la loi'. Maar het verplicht begrotingsevenwicht zou belangrijke gevolgen kunnen hebben op het Europese niveau - denk aan de hypothese waarin een beroep op fundamentele rechten als rechtvaardiging wordt ingeroepen voor een budgettair tekort. In het nieuwe regelgevend kader is een conflict tussen de nationale autoriteiten en de Europese Commissie of het Hof van Justitie over budgettaire materies zeer denkbaar. De focus van dit project ligt op twee onderzoeksvragen. Ten eerste: welke normatieve argumenten ondersteunen de inbreng van de rechter? Juridische toetsing doet diverse problemen rijzen in het licht van de scheiding der machten en roept legitimiteitsvragen op. Ten tweede: hoe dienen rechters om te gaan met vragen die gerelateerd zijn aan publieke financiën? Hoe bijvoorbeeld het onderscheid te maken tussen structurele en cyclische afwijkingen?

Onderzoeker(s)

• Promotor: Popelier Patricia
• Co-promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Vandenbruwaene Werner

Onderzoeksgroep(en)

• Overheid en Recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Tijdens zijn verblijf zal Prof. Schön onderzoek verrichten, "classes of excellence" voor jonge onderzoekers onderwijzen en een symposium organiseren in het domein van het internationaal fiscaal recht. De initiatieven van de OESO op van het vlak van de strijd tegen internationale fiscale planning en dubbele niet-belasting tonen aan dat het internationaal fiscaal recht hertekend moet worden. De overwegend nationale belastingregels zijn onvoldoende op elkaar afgestemd, waardoor het internationaal fiscaal recht niet meer aansluit bij de geglobaliseerde maatschappij. Met de leerstoel is het de bedoeling om het wetenschappelijk onderzoek op dit vlak verder te brengen. Samen met de onderzoekers van ATA onderzoek zal professor Schön onderzoek verrichten dat bijdraagt tot de hertekening van de fundamentele regels van het internationaal fiscaal recht. De resultaten van dit onderzoek zullen voorgesteld worden tijdens een afsluitend symposium.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Binnen een context van globalisering van de economie en steeds veranderende financiële structuren, is fraude een groot financieel probleem voor overheden. Er is een groeiende interesse in geautomatiseerde data mining systemen die fraude-patronen zoeken in data. In dit multidisciplinair project zullen we data mining technieken ontwerpen, toepassen en valideren, om zo accuraat te voorspellen welke entiteiten (bedrijven of personen) waarschijnlijke fraudeurs zijn, door rekening te houden met concepten zoals verschillende data types, privacy, intuiïtie en begrijpbaarheid van de voorspellingen. Dit voorstel zal gebruik maken van bestaande contacten bij de federale overheid, en zal de formele start zijn van een nieuw onderzoeksthema binnen de Antwerp Tax Academy.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Martens David
• Co-promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Vanhoeyveld Jellis

Onderzoeksgroep(en)

• Engineering Management

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. In het bijzonder de fiscale gevolgen van de zesde hervorming op het gebied van de personenbelasting alsook de hervorming van de successierechten komen daarbij aan bod.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Co-promotor: Plets Nicole

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project behelst i) het uitvoeren van simulaties die toelaten de impact te meten van bepaalde wijzigingen in de personenbelasting; ii) het mee-redigeren van een voorontwerp van wet tot wijziging van het wetboek inkomstenbelastingen, op basis van de beleidsmatige en technische oriëntaties die door de Minister, na overleg met de ad hoc werkgroep en de administratie, zullen worden weerhouden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Co-promotor: Verbist Gerlinde

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Lemmens Willem
• Co-promotor: Peeters Bruno
• Co-promotor: Van Liedekerke Luc

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Ethiek

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project vereist de vergelijking van de analyse van de test in het Frans en van de test in het Nederlands betreffende de gecertificeerde opleiding van niveau A uit 2007, "toepassing van de algemene principes van het fiscale recht". Deze heeft als doel de opstelling van een gezamenlijk evaluatierapport. Samenwerking met Prof.dr. X. Parent (Universiteit van Luik).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het te bestuderen voorwerp, nl. de 'afspraken' met de fiscale overheden (dus niet tussen de belastingplichtigen onderling), worden nader toegelicht en afgelijnd. Ter systematisering van de verschillende soorten afspraken, wordt er eerst een beeld geschetst van de 'afsspraken' die frequent in de nationele en internationale praktijk worden gemaakt. Verder worden bestudeerd : -het grondwettelijk kader; -de grenzen van fiscale 'afspraken'; -de juridische kwalificatie en haar rechtsgevolgen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Van de Velde Elly

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Peeters Bart

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het te bestuderen voorwerp, nl. de 'afspraken' met de fiscale overheden (dus niet tussen de belastingplichtigen onderling), worden nader toegelicht en afgelijnd. Ter systematisering van de verschillende soorten afspraken, wordt er eerst een beeld geschetst van de 'afsspraken' die frequent in de nationele en internationale praktijk worden gemaakt. Verder worden bestudeerd : -het grondwettelijk kader; -de grenzen van fiscale 'afspraken'; -de juridische kwalificatie en haar rechtsgevolgen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Van de Velde Elly

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Peeters Bart

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Ter vaststelling van de heffingsbevoegdheid van een bepaalde Staat over de winsten die door een buitenlandse onderneming op haar grondgebied worden behaald, wordt in het internationaal fiscaal recht het concept 'vaste inrichting' gehanteerd. Dit concept, dat op het einde van de 19de eeuw werd ontwikkeld, vooronderstelt een voldoende mate van materiële aanwezigheid en economische verbonden-heid met het grondgebied waarop de activiteiten worden uitgeoefend. Doel van deze doctoraatsthesis is te onderzoeken of het concept 'vaste inrichting' thans nog een adequaat instrument is om grensoverschrijdende ondernemingswinsten te alloceren aan een bepaalde Staat. Verschillende evoluties hebben immers tot gevolg dat een onderneming niet meer fysiek c.q. niet meer langdurig aanwezig is op het grondgebied van de Staat waar de eigenlijke activiteiten worden uitgeoefend. Hierbij kan gedacht worden aan de recente ontwikkelingen op het vlak van de technologie en de communicatie (internet en elektronische handel), de steeds toenemende mate van het multinationaal ondernemingsgebeuren, de evolutie van een nationale naar een globale economie (global trading) en andere ontwikkelingen die dikwijls door fiscale overwegingen geïnspireerd zijn.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Wustenberghs Tim

Onderzoeksgroep(en)

• Onderneming en recht

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Ter vaststelling van de heffingsbevoegdheid van een bepaalde Staat over de winsten die door een buitenlandse onderneming op haar grondgebied worden behaald, wordt in het internationaal fiscaal recht het concept 'vaste inrichting' gehanteerd. Dit concept, dat op het einde van de 19de eeuw werd ontwikkeld, vooronderstelt een voldoende mate van materiële aanwezigheid en economische verbonden-heid met het grondgebied waarop de activiteiten worden uitgeoefend. Doel van deze doctoraatsthesis is te onderzoeken of het concept 'vaste inrichting' thans nog een adequaat instrument is om grensoverschrijdende ondernemingswinsten te alloceren aan een bepaalde Staat. Verschillende evoluties hebben immers tot gevolg dat een onderneming niet meer fysiek c.q. niet meer langdurig aanwezig is op het grondgebied van de Staat waar de eigenlijke activiteiten worden uitgeoefend. Hierbij kan gedacht worden aan de recente ontwikkelingen op het vlak van de technologie en de communicatie (internet en elektronische handel), de steeds toenemende mate van het multinationaal ondernemingsgebeuren, de evolutie van een nationale naar een globale economie (global trading) en andere ontwikkelingen die dikwijls door fiscale overwegingen geïnspireerd zijn.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno
• Mandaathouder: Wustenberghs Tim

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De taken van een (Vlaamse) universiteit (academisch onderwijs, onderzoek en wetenschappelijke dienstverlening) worden waargenomen door zowel privaatrechtelijke als publiekrechtelijke instellingen. Een eerste analyse leert evenwel dat het BTW-statuut van de publiekrechtelijke universiteiten verschilt van dat van de privaatrechtelijke universiteiten. Dit onderzoek had bijgevolg tot doel na te gaan op welke wijze het BTW statuut van al de universiteiten kan worden geharmoniseerd in het licht van de Zesde Richtlijn.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Peeters Bruno

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

• Onderzoeksproject