Exotische substanties in de vroegmoderne consumptiecultuur: wereldwijde handel, kennisproductie en consumptie in Duitsland (ExTraConKnow). 01/06/2024 - 31/05/2025

Abstract

De Europese expansie voorzag Europa van de goederen die de opkomst van een vroege consumptiemaatschappij stimuleerden. Hoewel de Duitse landen geen belangrijke rol speelden in het koloniale project, waren Duitse kooplieden prominent aanwezig in de grote Atlantische havens en namen ze met succes deel aan koloniale ondernemingen. Ze verhandelden ook koloniale goederen en exotische stoffen naar de Duitstalige gebieden. Het project onderzoekt de import, verspreiding en productie van kennis over exotische stoffen, die voornamelijk werden geconsumeerd als therapeutische producten, en draagt bij aan de studie van de vroegmoderne consumptiecultuur in Duitsland tijdens de epistemische overgang van de vroegmoderne periode naar de moderniteit. Tot nu toe weten we heel weinig over de distributie en consumptie van deze goederen, hoewel de komst van exotische middelen naar Europa aanzienlijk bijdroeg aan de verwetenschappelijking van de geneeskunde. Dit verving het humoraal-pathologische begrip van ziekte door een meer wetenschappelijke kijk op het lichaam, dat steeds beter in staat was om ziekten te identificeren en nieuwe manieren te vinden om ze te behandelen. Het onderzoekt handelsstatistieken om conclusies te trekken over de omvang en snelheid van de toename in de import van exotische geneesmiddelen. Het project analyseert de productie van kennis over geneesmiddelen in een levendige commerciële drukcultuur die zich tussen het einde van de zeventiende en het begin van de negentiende eeuw ontwikkelde, steeds gedifferentieerder werd en verschillende lezersgroepen aansprak. Deze boeken bevatten, naast veel andere informatie, adviezen over hoe de exotische middelen in de medische praktijk kunnen worden gebruikt en door de kopers kunnen worden geconsumeerd. Tot slot wordt ook de consumptie onderzocht aan de hand van medische voorschriften en receptenboeken, waardoor het mogelijk wordt om ten minste voor geselecteerde steden in het Duitse achterland te begrijpen hoe exotische middelen in deze periode werden geïntegreerd in de medische praktijk. Alle bronnen worden digitaal beschikbaar gemaakt door middel van AI-gestuurde OCR- en HTR-transcriptie en onderzocht met innovatieve methoden van de Digital Humanities.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject