Onderzoeksgroep

Expertise

moderne manuscripten Samuel Beckett genetische kritiek James Joyce tekstuele wetenschap

De ontplooiing van de open service infrastructuur voor humane wetenschappen (CLARIAH-VL). 01/02/2021 - 31/01/2025

Abstract

CLARIAH-VL vormt de Vlaamse bijdrage aan de Europese onderzoeksinfrastructuren DARIAH (Digital Humanities) en CLARIN (Computerlinguïstiek). Voortbouwend op deze infrastructuren zal CLARIAH-VL de krachten van de betrokken Vlaamse consortia bundelen voor de ontwikkeling en valorisatie van kwaliteitsvolle, modulaire, en gebruiksvriendelijke tools, bronnen en diensten door en voor onderzoekers in de humane wetenschappen. CLARIAH-VL, dat 22 interdisciplinaire onderzoeksteams van de universiteiten van Gent, Antwerpen, Leuven en Brussel en het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) samenbrengt, zal zich blijven meten aan de de heterogene en meertalige samenstelling van digitale onderzoeksdata in de humane wetenschappen – zo eigen aan de Europese geschiedenis, cultuur, milieu en samenleving op de lange termijn. Om zoveel mogelijk aspecten van de werkprocessen van onderzoekers te ondersteunen en (semi-)automatiseren, zal elk van deze hulpmiddelen ten volle moeten bouwen op de meest recente ontwikkelingen op het gebied van machine learning, linked data, en semantische technologie, vooral ook met betrekking tot digitale tekst- en beeldanalyse.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ontwikkeling van de teksteditie van de Comment c'est / How It Is module in het Beckett Digital Manuscript Project 23/06/2020 - 30/09/2020

Abstract

Dit project levert technische ondersteuning voor de ontwikkeling van een digitale teksteditie van Samuel Becketts werk 'Comment c'est' / 'How It Is', een van de modules in het Beckett Digital Manuscript Project.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Toegankelijkheid van de KBR-collecties vergroten op data-niveau voor Open Science (DATA-KBR-BE) 15/12/2019 - 15/03/2024

Abstract

Dit project vergroot de toegankelijkheid van de KBR-collecties (Koninklijke Bibliotheek, Brussel) op data-niveau voor Open Science (DATA-KBR-BE), onder meer via een studie naar de ontwikkeling van het genre van het 'feuilleton' in de Belgische kranten tussen 1830 en 1930.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De ongepubliceerde brieven van James Joyce: Een digitale editie en tekstgenetische studie. 01/10/2019 - 30/09/2023

Abstract

James Joyce is een van de meest befaamde en legendarische prozaschrijvers van de twintigste eeuw. Hoewel hij slechts een relatief klein oeuvre bij elkaar schreef, was hij wel een volumineus brievenschrijver. Selecties uit zijn brieven, die onder meer geadresseerd waren aan talrijke belangrijke figuren uit het literaire Modernisme, vonden hun weg al naar het grote publiek door de publicatie van zes volumes van verzamelde brieven, en een vijfentwintigtal academische artikels. Maar toch werd tot op de dag van vandaag nog slechts de helft van het dusver bekende brievencorpus gepubliceerd: van de 3.793 items die in de laatste eeuw opdoken blijven er 1.868 onuitgegeven. Deze brieven bevatten een rijkdom aan materiaal dat de interesse kan opwekken van zowel academici als van het grote publiek. Het voorgestelde PhD project 'De ongepubliceerde brieven van James Joyce: Een digitale editie en tekstgenetische studie' heeft als doel om de correspondentie van een belangrijke figuur uit het Modernisme, James Joyce, binnen zijn brede netwerk van correspondenten te plaatsen. Cruciaal binnen deze literatuur-kritische onderneming wordt de ontwikkeling en lancering van een digitale editie van de onuitgegeven brieven van James Joyce, verbonden aan de Universiteit Antwerpen. Deze editie zal de brieven van Joyce gebruiken om zijn lees- en schrijfgewoonten met zijn bronnen en kladmateriaal te verbinden, en om zijn werken en brieven binnen een complex netwerk van Modernistisch auteurschap te plaatsen. Op die manier doelt het project op een re-evaluatie en uitbreiding van onze huidige kennis van het schrijfproces van de auteur binnen de context van de New Modernist Studies.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Big Data van het verleden voor de toekomst van Europa (Time Machine) 01/03/2019 - 29/02/2020

Abstract

Europe moet dringend zijn engagement met zijn verleden herstellen en intensiveren. Time Machine zal Europa de technologie geven om zijn identiteit te versterken tegen de achtergrond van globalisering, populisme en toenemende sociale uitsluiting, door zijn geschiedenis en cultureel erfgoed om te vormen tot een levende hulpbron voor de co-creatie van zijn toekomst. Het Large Scale Research Initiative (LSRI) zal een grootschalige digitalisering en computerinfrastructuur ontwikkelen die de millennia van de Europese historische en geografische evolutie in kaart brengt, waarbij kilometers aan archieven, grote collecties van musea en bibliotheken en geohistorische datasets in een gedistribueerd digitaal informatiesysteem worden omgezet. Om te slagen wordt een reeks fundamentele doorbraken op het gebied van kunstmatige intelligentie en ICT nagestreefd, waardoor Europa de leider wordt op het gebied van de extractie en analyse van Big Data uit het verleden. Time Machine zal sociale en geesteswetenschappen naar grotere problemen leiden, waardoor nieuwe interpretatieve modellen op superieure schaal kunnen worden gebouwd. Het zal een nieuw tijdperk van open toegang tot bronnen inluiden, waar vroeger en nu onderzoek open wetenschap is. Deze voortdurende stroom van kennis zal een diepgaand effect hebben op het onderwijs, de reflectie over lange trends stimuleren en het kritisch denken aanscherpen, en zal fungeren als een economische motor voor nieuwe beroepen, diensten en producten, met gevolgen voor belangrijke sectoren van de Europese economie, waaronder ICT, de creatieve industrie en het toerisme, de ontwikkeling van slimme steden en landgebruik. De CSA zal een volledig LSRI-voorstel ontwikkelen rond de tijdmachine visie. Er zullen gedetailleerde routekaarten worden opgesteld, georganiseerd rond wetenschap en technologie, operationele beginselen en infrastructuur, exploitatiemogelijkheden en kadervoorwaarden. Een verspreidingsprogramma is gericht op verdere versterking van het snel groeiende ecosysteem, dat momenteel 95 onderzoeksinstellingen, de meest prestigieuze Europese verenigingen voor cultureel erfgoed, grote ondernemingen en innovatieve KMO's, invloedrijke bedrijfs- en maatschappelijke organisaties en internationale en nationale institutionele organen telt.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

CLARIAH-VL: Open Service Infrastructuur voor Humane Wetenschappen. 01/02/2019 - 31/01/2021

Abstract

Open Humanities Service Infrastructure is the Flemish contribution to the European DARIAH and CLARIN infrastructures. It brings together and extends the portfolio of services enabling digital scholarship in the Arts and Humanities offered by the DARIAH-VL Virtual Research Environment Service Infrastructure (VRE-SI; Hercules & FWO 2015-2018) with the digital tools and language data that are offered through CLARIN-DLU/Flanders. The consortium which includes the network of Digital Humanities Research Centres at the universities of Antwerp, Brussels, Ghent and Leuven has been extended with the Dutch Language Institute (INT) – the CLARIN-ERIC certified B-Centre for Flanders. CLARIAH-VL will implement a modular research infrastructure embedding high-quality, user-friendly tools and resources into the workflows of humanities researchers in the five focus areas of linguistics; literature; socio-economic history; media studies; ancient history and archaeology. CLARIAH-VL aims to provide sustainable services, while fostering experimental development and innovation. Offering an open infrastructure which facilitates public humanities is a guiding principle for CLARIAH-VL. It will ensure the accessibility and relevance of the humanities to the general public, specific (heritage) community groups and policy makers. It will make it technically possible to share knowledge, including sharing and co-creating knowledge with non-specialist users, such as facilitating citizen science and crowdsourcing projects. Furthermore, by implementing international best practices in FAIR (Findability, Accessibility, Interoperability and Reusability) Research Data Management (RDM), CLARIAH-VL will pave the way to Flemish participation in the European Open Science Cloud.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een herijking van 'intertekstualiteit': De digitale bibliotheek van James Joyce. 01/01/2019 - 31/12/2022

Abstract

Dit project herijkt het begrip 'intertextualiteit' aan de hand van een onderzoek naar de persoonlijke bibliotheek en de leesnotities van James Joyce. Op het vlak van de literaire theorie zal het de begrippen 'invloed' en 'intertextualiteit' opnieuw in vraag stellen tegen de achtergrond van recente ontwikkelingen in Digital Humanities (o.m. 'text re-use' software). Concreet zal dit resulteren in een monografie over 'James Joyce's Library' (OUP) en een Digitale Bibliotheek van James Joyce.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De constructie van adolescentie in experimentele jeugdliteratuur: Een genetische benadering van de Dance-reeks van Aidan Chambers. 01/10/2018 - 30/09/2022

Abstract

Sinds de late jaren '60 heeft de studie van de jeugdliteratuur zich ontwikkeld tot een dynamisch onderzoeksgebied dat invalshoeken uit de letterkunde, sociologie en pedagogie verenigt. Tijdens dezelfde periode groeide de genetische literatuurwetenschap uit tot een onderzoeksveld dat de traditionele filologie en editiewetenschap overstijgt, en dat de zogenaamde avant-texte (documenten die aan de publicatie van een literaire tekst voorafgaan) bestudeert als waardevol onderzoeksmateriaal op zich. Tot op heden was er nog maar weinig interactie tussen de studie van de jeugdliteratuur en de genetische literatuurwetenschap. Dit project zet diepgaand en theoretisch gekaderd tekstgenetisch onderzoek in om meer inzicht te verwerven in de constructie van adolescentie en het concept van de jonge geïntendeerde lezer, dat zo eigen is aan de jeugdliteratuur. De focus ligt daarbij op het schrijfproces van adolescentenromans. Daarnaast vestigt het project de aandacht op de samenwerking die vaak voorafgaat aan de publicatie van een jeugdboek – dit is een proces waar niet alleen mediatoren (zoals uitgevers) bij betrokken zijn, maar ook illustratoren, grafisch vormgevers en soms de jonge lezers zelf. Als casus fungeert het werk van een canonieke, bijzonder uitdagende auteur die zowel gelauwerd als bekritiseerd is voor de manier waarop hij adolescentenliteratuur benadert: Aidan Chambers. Deze Britse auteur kreeg in 2002 de prestigieuze Hans Andersen Medal voor zijn experimentele adolescentenromans. Zijn Dance reeks (1978-2005), vernoemd naar zijn bekendste roman Dance on my grave (Je moet dansen op mijn graf), wordt beschouwd als een mijlpaal. Voor dit project worden items uit zijn notitieboekjes, bronnenmateriaal, manuscripten, typoscripten en correspondentie geselecteerd, getranscribeerd en gedigitaliseerd. Door het schrijfproces van Chambers' Dance series te reconstrueren en te interpreteren draagt het bij tot een beter begrip van de adolescentenromans van deze belangrijke auteur. Hiermee verrijkt het project het veld van de jeugdliteratuurstudie met actuele benaderingen uit de tekstgenetische letterkunde, waaronder programma's uit de digitale literatuurwetenschap, om een beter begrip te krijgen van de creatieve processen die aan jeugdliteratuur voorafgaan. Omgekeerd introduceert het project het begrip "leeftijd" (dat zowel de leeftijd van de auteur als die van de geïntendeerde lezer omvat) als perspectief binnen de tekstgenetische studie van literatuur. Tot slot wordt op basis van de onderzoekspraktijk een methodologie ontwikkeld voor het werken met een levende auteur bij tekstgenetisch onderzoek. Het schrijfproces van Aidan Chambers wordt gevisualiseerd en bestudeerd met Manuscript Web, een digitaal onderzoeksplatform dat speciaal aan de Universiteit Antwerpen ontwikkeld wordt om tekstgenetische edities te maken: het laat de onderzoeker toe om de scans en transcripties van het materiaal te visualiseren en relaties tussen documenten zichtbaar te maken. Gebruikers kunnen zo zelf hun weg zoeken door verschillende soorten documenten (persoonlijke items, notitieboekjes, manuscripten, gepubliceerde versies) en fases in het schrijfproces om te zien hoe het materiaal evolueert. Op het eind van het project krijgen leerkrachten en middelbare scholieren toegang tot het gedigitaliseerde materiaal, samen met een handleiding en onderwijspakket rond de tekstgenese van Chambers' romans. Het doel is om hen te laten reflecteren op schrijfprocessen en de status van (gepubliceerde) teksten, hun kritische leesvaardigheid aan te scherpen, en hen meer inzicht te verschaffen in het werk van Aidan Chambers en de jeugdliteratuur in het algemeen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Sabbatsverlof 2018-2019 Prof. Dirk Van Hulle 01/10/2018 - 30/09/2019

Abstract

Tijdens deze wetenschappelijke opdracht (oktober 2018 -­ september 2019) wil ik de volgende boek-­ en editieprojecten realiseren: - een monografie voor Oxford University Press met als titel 'Genetic Criticism'; -­ een aanvraag uitwerken voor een ERC Proof of Concept over teleologische en dysteleologische tekstgenetische methodes; -­ de coördinatie en redactie van het 'Oxford Handbook of Samuel Beckett' opstarten; -­ als hoofdredacteur van het Journal of Beckett Studies 2 nummers redigeren; -­ als directeur van het Beckett Digital Manuscript Project (26 volumes en 26 digitale edities; www.beckettarchive.org) de productie begeleiden van de op stapel staande volumes (The Making of Samuel Beckett's Radio Plays; The Making of Samuel Beckett's Play and Film) -­ als series editor van de zopas opgerichte boekenreeks 'Elements of Beckett Studies' (Cambridge University Press) de redactie en productie van de eerste drie boeken begeleiden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

CATCH 2020: Computerondersteunde Transcriptie van Complexe Handschriften. 01/05/2018 - 30/04/2021

Abstract

CATCH 2020 beoogt een werkende infrastructuur aan te bieden om automatisch transcripties van complexe handgeschreven documenten te genereren. Om dit te verwezenlijken vertrekt het project van het bestaande Transkribus platform voor Handwritten Text Recognition (HTR) of 'automatische handgeschreven tekstherkenning'. Deze technologie stelt ons in staat om handgeschreven tekstuele documenten te behandelen en te verwerken op een manier die vergelijkbaar is met de manier waarop OCR (Optical Character Recognition) digitale kopieën van gedrukte teksten verwerkt. In plaats van platte transcripties, zal CATCH 2020 echter gestructureerde tekst produceren, alsook de nodige tools om tekstuele en linguïstische dimensies aan de transcripties toe te voegen. Om dit te bereiken combineert het project moderne inzichten uit de editiewetenschap met geavanceerde technologie uit de computerlinguïstiek.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Digital onderzoek ondersteunen aan de Universiteit van de Filipijnen: de digitalisatie van zeldzame periodieke publicaties en trainingsinitiatieven in de digitale geesteswetenschappen 01/01/2018 - 31/08/2022

Abstract

Dit TEAM-project wordt gefinancierd door VLIR-UOS en is een samenwerking tussen de Universiteit Antwerpen en de Universiteit van de Filipijnen. Het project combineert een uitwisseling van expertise op het gebied van de digitale geesteswetenschappen met een specifiek digitalisatieproject dat inzet op zeldzame kranten- en tijdschriftpublicaties. De drie project-promotoren aan de Universiteit Antwerpen zijn Mike Kestemont, Dirk Van Hulle en Rocío Ortuño. Het project wil de competiviteit verhogen van Filipijns geesteswetenschappelijk onderzoek in een geglobaliseerde context, met inbegrip van de mogelijkheden voor docenten- en studentenmobiliteit vanwege "ASEAN confluence", door het aanbieden van Digital Humanities-training aan professoren en studenten. (1) Een eerste en cruciale stap om dit doel te bereiken is het digitaliseren van onderzoeksmateriaal en het aanleggen van een vrij toegankelijke webomgeving met gebruiksvriendelijke zoekmogelijkheden. Verschillende periodieke publicaties van voor de Tweede Wereldoorlog bevinden zich in een precaire materiële staat en zijn daarom niet makkelijk consulteerbaar voor hoger onderwijsinstellingen in de Filipijnen. Door het digitaal toegankelijk maken van deze publicaties in een vrij toegankelijke online gegevensbank kan dit materiaal ook bruikbaar worden voor minder centraal gelegen instellingen, alsook in onderzoek op het gebied van de digitale geesteswetenschappen. (2) Vervolgens zal het project trainingsinitiatieven ontplooien aan verschillende campussen van de Filipijnse partneruniversiteiten. Deze initiatieven passen in de prioriteit van de Filipijnse regering om digitale geletterdheid te promoten bij zowel een breder publiek en een publiek van geleerden. Het zal de Universiteit van de Filipijnen bovendien in staat stellen om te participeren in de wereldwijde opkomst en het bijhorende momentum van de digitale geesteswetenschappen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Towards a European Time Machine 01/10/2017 - 30/09/2020

Abstract

Wat als we door de tijd zouden kunnen reizen met hetzelfde gemak als we ons door de ruimte verplaatsen? Met het Time Machine consortium werken we toe naar een grootschalig FET Flagship-project om een grootschalige simulator te bouwen die in staat is om meer dan 2000 jaar aan Europese geschiedenis in kaart te brengen. Deze "Big Data" uit het verleden, die een gedeelde motor voor de toekomst kan worden, kan ongeziene verschuivingen teweegbrengen op cultureel, economisch en maatschappelijk gebied. Een beter begrip van het verleden is een belangrijke voorwaarde voor een beter begrip van de hedendaagse maatschappelijke uitdagingen waar Europa voor staat en draagt bij tot een meer inclusieve samenleving. Onderzoekers van over de hele wereld slaan de handen in elkaar voor het opzetten van een Time Machine (teletijdsmachine) Flagship project om het verleden opnieuw tot leven te wekken met een van de meest ambitieuze projecten in de menswetenschappen tot op heden, en zeker op het vlak van de culturele cultuur en identiteit. Het fundamentele idee achter dit project is gebaseerd op Europa's unieke culturele erfgoed: de lange Europese geschiedenis, de uitzonderlijke Europese meertaligheid en de inter- en multiculturaliteit die zo eigen is aan Europa.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Voorbij de 'archival turn': Een interactief model voor digitale archieven en kritische edities. 01/01/2017 - 31/12/2020

Abstract

Met de term 'the archival turn' wordt op dit moment vaak verwezen naar een hernieuwde belangstelling voor archiefonderzoek. Op zich is dit een goed evolutie, maar hopelijk zal de term gauw overbodig blijken, want een 'turn' suggereert dat wat op dit ogenblik 'in' is, net zo snel weer 'uit de mode' kan zijn; en archiefonderzoek is geen mode. Het heeft altijd deel uitgemaakt van letterkundig onderzoek. Wat echter opnieuw gemodelleerd moet worden, is de manier waarop we archiefonderzoek verrichten in het digitale tijdperk. In de editiewetenschap wordt een onderscheid gemaakt tussen 'digitale archieven' en 'kritische edities'. Het in dit project voorgestelde editiemodel streeft ernaar deze kloof te overbruggen en een continuum tussen beide te creëren door de integratie van innovatieve editie-instrumenten.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

'Een geografie van James Joyces bronteksten: Trieste-Zurich-Paris'. 01/01/2017 - 31/12/2019

Abstract

Ulysses (1922) is een van de centrale teksten van het literaire modernisme. Als een ge-emigreerde Ier schreef James Joyce het boek op het Europese vasteland in 'Trieste-Zurich-Paris, 1914)1921', zoals de laatste regel van het boek aangeeft. Door te focussen op de veranderende beschikbaarheid van cultuurproductie in (1) neutraal Zurich, (2) Trieste tijdens en kort na de oorlog en (3) Parijs in vredestijd onderzoekt dit project de directe impact van deze verhuisbeweging doorheen Europa op het schrijfproces van Ulysses.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Intelligente neurale systemen als geïntegreerde erfgoedinstrumenten (INSIGHT). 15/12/2016 - 31/07/2022

Abstract

Het INSIGHT-project zet in op de toepassing van geautomatiseerde algoritmes uit het domein van de artificiële intelligentie om culturele erfgoedinstellingen te ondersteunen bij hun lopende digitalisatie-initiatieven en het beheer van hun snel groeiende digitale collecties. We focussen op de recente vooruitgang in machine-gebaseerd leren, waar de toepassing van diepe neurale netwerken tot belangrijke doorbraken heeft geleid in natuurlijke taalverwerking en computationele perceptie-studies. We gaan na hoe geavanceerde algoritmes kunnen gebruikt worden om op (semi-automatische wijze) digitale objecten te beschrijven en te catalogeren, in het bijzonder deze waarvoor geen of slechts nauwelijks metadata beschikbaar zijn. Dit project plaatst de collecties van twee federale museumclusters te Brussel centraal (Koninklijke Musea voor Schone Kunsten en Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis) en neemt zich voor hun digitale collecties klaar te maken om opgenomen te worden in Europeana.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Digitale Geesteswetenschappen Vlaanderen. 01/01/2015 - 31/12/2019

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Het vormt een wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap die focust op de organisatie van twee soorten evenementen: onderzoekstrainingen en networking om up to date te blijven op het vlak van interdisciplinaire ontwikkelingen in de toepassing van digitale methodes binnen de geesteswetenschappen, en om een platform te bieden voor de uitwisseling van technologieën over de grenzen van de verschillende disciplines heen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

DICIS - Transnationale tekstuele culturen: onderzoek naar tekstuele conditie, vertaling, mediatie en literaire historiografie. 01/01/2015 - 31/12/2019

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Het omvat onderzoek naar de tekstuele conditie, vertaling en literaire historiografie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

ESFRI-project DARIAH. 01/01/2014 - 31/12/2018

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de opdrachtgever. UA levert aan de opdrachtgever de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Literatuur en "the extended mind": een herziening van het modernisme. 01/01/2014 - 31/12/2017

Abstract

Dit project past het begrip 'extended mind' toe op het literaire modernisme. De interactie van een schrijver met zijn of haar manuscripten wordt beschouwd als integraal aspect van de 'extended mind', dat rechtstreekse gevolgen kan hebben voor de bewustzijnsvoorstelling van personages. De focus op bewustzijnsvoorstelling in het literaire modernisme wordt vaak voorgesteld als een 'inward turn'; deze visie wordt herzien via manuscriptonderzoek en cognitieve narratologie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Digitale Academische Edities: Initieel Training Netwerk (DiXiT). 01/09/2013 - 31/08/2017

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De Talen van het Modernisme: Joyce, Beckett, Nabokov, en het Maken van Moderne Literatuur 01/07/2013 - 31/12/2013

Abstract

In mijn proefschrift, "The Multiple Languages of Modernism: Joyce, Beckett, Nabokov, and the Making of Modern Fiction," onderzoek ik het schrijven vanuit een meertalige achtergrond en analyseer ik de creatieve spanning en meerwaarde die door meertaligheid in de literatuur kan worden bewerkstelligd. Een grondiger kennis van de manier waarop literatuur van meertalige schrijvers verschilt van die van eentalige schrijvers geeft niet alleen nieuwe inzichten in de werken van Joyce, Beckett en Nabokov, maar ook in het functioneren van taal in meertalige literatuur, en uiteindelijk in het functioneren van taal in literatuur in het algemeen. Joyce, Nabokov en Beckett woonden alledrie in het buitenland, en waren alledrie meertalig. Hoewel hun meertaligheid bij elk van deze schrijvers op verschillende manier gestalte krijgt, geldt voor alledrie dat een meertalige achtergrond onlosmakelijk verbonden is met de kunst van het schrijven, zowel op het formele niveau van de tekst (het gebruik van vreemde woorden, meertalige woordspelingen, het spelen met accent en uitspraak), als ook bij de thematiek. Door middel van analyses van romans van Joyce (Ulysses en Finnegans Wake), Nabokov (Король, дама, валет, Lolita, en Ada) en Beckett (Watt in het Engels en het Frans), van brieven (gepubliceerd en ongepubliceerd), interviews, herinneringen aan de schrijvers door hun tijdgenoten, opnames, (auto)biografieën, en notitieboeken, bestudeer ik het effect dat meertaligheid heeft op de geschreven taal van deze drie auteurs.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Creatieve destructie en tekstkritiek: een toenadering tussen genetische kritiek en teksteditie (CUTS). 01/01/2013 - 31/12/2017

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Metafictie en het schrijfprocess. Een genetische benadering van het begrip 'autography' in Samuel Becketts Molloy, Malone meurt, en L'Innommable. 01/10/2011 - 30/09/2012

Abstract

Dit project stelt als doel om een nieuw perspectief te bieden aan H. Porter Abbotts term 'autography' door het te linken aan Samuel Becketts manuscripten, en op die manier terug te keren naar de oorspronkelijke betekenis van het woord 'autograaf': handschrift. Als dusdanig tracht dit project te achterhalen waarom Beckett zijn eigen schrijfproces in zijn werk incorporeerde, en wat deze keuze kan onthullen omtrent zijn poëtica. Door de metafictie in Becketts manuscripten (van Molloy, Malone meurt en L'Innommable) te ontleden en op die manier het schrijfproces van de auteur duidelijk te scheiden van dat van de verteller, tracht het project bovendien een concreter onderscheid te maken tussen de termen 'autography' en 'autobiography'.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Publicatie "The Making of Samuel Beckett's Stirring Still / Soubresauts and Comment dire / what is the word, volume 1 van The Beckett Digital Manuscript Project." 07/02/2011 - 31/12/2011

Abstract

'The Making of Samuel Beckett's Stirrings Still / Soubresauts and Comment dire / what is the word' is het eerste volume van het Beckett Digital Manuscript Project (BDMP). Deze elektronische genetische editie van Samuel Becketts worken is een samenwerkingsproject tussen de Universiteiten van Antwerp en Reading, met steun van het Center for Manuscript Genetics, de Beckett International Foundation, het Harry Ransom Center, de Samuel Beckett Estate. Het project bestaat uit: - 26 electronische modules, die samen het hele oeuvre van Beckett bestrijken. - 26 overeenkomstige monografieën in drukvorm, met bibliografische beschrijvingen van de documentaire bronnen en de reconstructie van de tekstgenese.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Becketts bibliotheek: leessporen en hun interpretatieve implicaties. 01/01/2010 - 31/12/2013

Abstract

Centraal in dit project staan de lectuurnotities en marginalia in de nog nooit volledig onderzochte, persoonlijke bibliotheek van de Ierse schrijver Samuel Beckett. Enerzijds biedt deze bibliotheek een schat aan nieuwe informatie (zoals Becketts aantekeningen in de marge); anderzijds omvat ze niet alle boeken waar Beckett ooit mee gewerkt heeft (wat onder meer blijkt uit andere leesnotities in aparte notitieboekjes). Het project zal daarom (1) nagaan wat de relevantie is van de voorhanden leessporen voor de interpretatie van Becketts werk en (2) de lacunes in de bibliotheek in kaart brengen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Medewerking aan het "Beckett Digital Manuscript Project" (FWO Vis.Postdoc.Fel., Anthony CORDINGLEY, Australië, Univ.Rouen-Frankrijk).. 01/10/2009 - 30/09/2011

Abstract

Met de toestemming van de Estate of Samuel Beckett werkt het Centre for Manuscript Genetics (CMG; centrum voor tekstgenetica) aan de UA momenteel, in samenwerkimg met de Beckett International Foundation en het Harry Ransom Humanities Research Center (University of Texas at Austin) aan een digitale genetisch-krititische editie: het 'Beckett Digital Manuscript Project' omvat alle bewaard gebleven manuscripten van Becketts werken. Elk werk vomt een aparte module. Dit internationale samenwerkingsverband is het bredere kader waarbinnen deze projectaanvraag te situeren is. Het project zal erin bestaan, in samenwerkimg met het CMG, de module rond Becketts tweetalige roman "Comment c'est/How It Is" binnen dit kader te realiseren, voortbouwend op het werk van Edouard Magessa O'Reilly.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

De genese van Samuel Becketts roman Comment c'est / How It Is. 01/10/2009 - 30/09/2010

Abstract

Een elektronische genetisch-kritische editie van Becketts roman Comment c'est/How It Is, gecodeerd in XML (eXtensible Markup Language), bestaande uit transcripties en facsimile's van de 14 manuscriptversies van Comment c'est (facsimile's en transcripties) plus alle versies van Becketts eigen vertaling naar het Engels, met een kritisch apparaat om de lezer door de manuscripten te leiden. De editie gaat gepaard met een monografie waarin de genese van de tekst wordt geanalyseerd.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Van "schwarz wie holz" tot "zwart als inkt": De Nederlandstalige varianten van "Sneeuwwitje" in het kader van de literatuurhistorische receptie van de sprookjes van Grimm. 01/07/2008 - 31/12/2012

Abstract

Dit project brengt de belangrijkste tendensen in de Nederlandstalige receptie van de Grimmsprookjes in kaart. Het vergelijkt de vertalingen, bewerkingen, geïllustreerde versies en parodieën van het sprookje "Sneeuwwitje" met de brontekst van Grimm en kadert de stilistische, structurele en inhoudelijke aanpassingen binnen de heersende en wisselende opvattingen rond het sprookje, fantasieliteratuur, de positie van de jeugdliteratuur, en de visies op vertalen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Decompositie: een tekstgenetisch onderzoek naar literaire meertaligheid. 01/01/2007 - 31/12/2010

Abstract

De opzet van dit project is drievoudig: 1. het compositieproces van meertalige literaire werken reconstrueren; 2. een adequate editiemethode voor de genese van meertalige teksten uitwerken; 3. de studie van het ontstaansproces van meertalige literaire werken aanwenden voor de interpretatie ervan. Hiertoe wordt een initieel onderscheid gemaakt tussen twee soorten meertalige werken, waarbij telkens het latere werk van één auteur als case-study dient.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Samuel Beckett, het late tweetalige werk: tekstgenese en elektronisch-kritische editie 01/05/2005 - 30/04/2009

Abstract

Het doel van dit project is de analyse van het schrijfproces van het late tweetalige werk van Samuel Beckett op basis van de bewaarde manuscripten. De resultaten van dit tekstgenetisch onderzoek worden toegankelijk gemaakt in de vorm van vijf wetenschappelijke artikelen en van een elektronische editie (met transcripties van alle kladversies plus variantenapparaat) van Not I / Pas moi, Still / Immobile, Stirrings Still / Soubresauts en Comment dire / What Is the Word.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project website

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Ontwikkeling prototype "Proteus"-episode (Digital Ulysses). 01/04/2003 - 31/12/2003

Abstract

De ontwikkeling van een elektronisch prototype van 1 hoofdstuk van James Joyces Ulysses (hoofdstuk 3, `Proteus') met drie leesteksten, mogelijkheid tot collatie, tekstgenetisch onderzoek, facsimiles, topografische en lineaire transcripties (in XML) van alle beschikbare manuscripten, een search engine en multimediale annotaties.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Theoretische implicaties van elektronische teksteditie 01/01/2002 - 31/12/2005

Abstract

Het belang van de mogelijkheden van computers in de studie van literaire teksten wordt nog steeds onderschat. Aan de hand van de 'red-backed notebook' die James Joyce gebruikte in het schrijven van de vroegste delen van Finnegans Wake willen we de grenzen en de mogelijkheden onderzoeken van een electronische weergave van genetisch materiaal.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Samuel Becketts 'Stirrings Still/Soubresauts' : een tweetalige genetische editie. 01/09/2001 - 31/08/2003

Abstract

Een tweetalige genetische editie van 'Stirrings Still' met volledige transcriptie van de meer dan twintig kladversies van dit laatste prozawerk van Samuel Beckett. Op basis van deze (in een platform-onafhankelijke markup-taal gecodeerde) transcriptie kan het langzame verloop van het vijfjarige schrijfproces in kaart gebracht worden, met bijzondere aandacht voor de omschakelingen van het Frans naar het Engels en omgekeerd.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

    Project type(s)

    • Onderzoeksproject