Onderzoeksgroep

Expertise

Elisabeth Heijmans is economisch en sociaal historica gespecialiseerd in Franse en Nederlandse vroegmoderne overzeese expansies.

Vrouwelijke kooplieden en toekomstdenken in het 18e-eeuwse Frankrijk. 01/04/2023 - 31/03/2024

Abstract

Hoe zagen vroegmoderne vrouwelijke kooplieden de toekomst, en verschilde hun gedachten hierover van hun mannelijke kooplieden? Dit project zal, met behulp van de "handwritten text recognition software Transkribus", modellen creëren om Franse vrouwelijke handelscorrespondentie uit de 18e eeuw automatisch te transcriberen. Dit zal een groot tekstcorpus toegankelijk en doorzoekbaar maken. Dit is belangrijk omdat het een diversiteit aan bronnen mogelijk maakt om verschillende individuen te bestuderen en het creëren van één enkel verhaal over de geschiedenis van de toekomst te voorkomen. De geschiedenis van de toekomst is nog een vrijwel onontgonnen gebied. Ondanks de groeiende historiografische trend die de economische rol van vrouwen naar voren brengt, zijn vrouwen bovendien bijna afwezig van studies over 'toekomstdenken' in het verleden. In de spaarzame gevallen dat dit wel aanwezig is, is het een onderwerp van studie door mannelijke auteurs, zoals de analyse van Diderots Sur les femmes die "de verschillende 'temporaliteiten' van vrouwen" beschreef en vrouwen "in een eerder stadium van menselijke ontwikkeling" plaatste dan mannen. Vrouwen worden echter zelden aan de hand van hun eigen geschriften bestudeerd. De gebruikelijke reden daarvoor is het gebrek aan bronnen. Hier kunnen koopmansbrieven en in het bijzonder de inkomende post in de Roux-collectie ons helpen deze historiografische onbalans (aanzienlijk) te herstellen. De brieven die het koopmanshuis Roux tussen 1728 en 1792 ontving, bevatten ongeveer 75.000 brieven van 1.500 correspondenten, waarvan 72 vrouwen. Deze vrouwelijke correspondentie in één archiefcollectie is een absolute goudmijn voor de historicus. Net als hun mannelijke tegenhangers dachten en schreven vrouwelijke kooplieden over de toekomst in hun brieven. Dit project beantwoordt de vraag hoe zij over de toekomst dachten en of bijvoorbeeld hun plaats in de vroegmoderne maatschappij hun toekomstperspectief beïnvloedde. Dit project bevindt zich op het snijvlak van twee opkomende velden: vrouwen in de vroegmoderne economische sfeer en de geschiedenis van het "toekomstdenken". Het project zal bijdragen aan beide historiografische trends door niet alleen het belang van vrouwen in de vroegmoderne economie te erkennen, maar door ook de manieren waarop zij over de toekomst dachten te analyseren door middel van hun eigen correspondentie.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject