Onderzoek Elke Struyf

Abstract

We brengen in kaart welke kennis er in de literatuur en praktijk ontbreekt over wat goed werkt in de klas, vooral binnen de basiszorg voor alle leerlingen en verhoogde zorg voor leerlingen die meer ondersteuning nodig hebben. Doel: - We verzamelen inzichten van onderwijsprofessionals over welke kennis zij nodig hebben voor hun werk in de klas. - We koppelen de ontbrekende kennis uit de literatuur aan de behoeften van het werkveld om prioriteiten te stellen voor verdere ontwikkeling. Beoogde output: - Met de informatie ondersteunen we de nieuwe kennisagenda van Leerpunt. - We rapporteren over de resultaten via de KdG-website, de UA-website en congressen. - We laten de resultaten doorstromen naar de lerarenopleiding binnen KdG en de UA.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Mieghem Aster
• Co-promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De afgelopen jaren is het aantal leerlingen in type 9 zowel in het gewoon als in het buitengewoon onderwijs toegenomen. In dit onderzoek beogen we enerzijds gefundeerde inzichten te krijgen in de verklarende mechanismen die ten grondslag liggen aan deze toegenomen oriëntering van leerlingen naar type 9, zowel met een (GC, IAC of OV4) verslag in het gewoon onderwijs als een doorverwijzing naar het buitengewoon onderwijs. Anderzijds willen we ook inzicht krijgen in de wijze waarop de groeikansen van deze leerlingen kunnen worden ondersteund binnen een continuüm van onderwijscontexten op maat. De oriëntering naar type 9 is een beslissingsproces waarop veel verschillende factoren een invloed kunnen uitoefenen. Verschillende theoretische modellen bieden, elk vanuit een ander perspectief, inzicht in deze complexe en dynamische beslissingsprocessen. Het Andersen-Newman model is een statisch verklaringsmodel op basis waarvan zowel determinanten als verbanden tussen de verschillende determinanten kunnen worden beschreven. Beslissingen met betrekking tot toeleiding naar type 9 zijn echter niet statisch, maar dynamisch. Met deze dynamieken rond besluitvorming houden keuzetheorieën rekening. Zo beschrijft de Rational Choice Theory (RCT) een beslissingsproces als een proces waarbij een actor beslist op basis van voorkeuren, beschikbare informatie en het afwegen van kosten en baten. Het dynamische Network Episode Model (NEM) biedt dan weer inzicht in besluitvorming als een complex sociaal proces. Om inzicht te krijgen in verschillende ondersteunings- en onderwijsinitiatieven voor leerlingen met oriëntering naar type 9 en voorbij te gaan aan de traditionele uni-dimensionele benadering van verschillende plaatsingscontinua biedt het multidimensionaal model van Norwich, dat uitgaat van flexibele met elkaar interagerende continua, een goed kader. Deze theoretische kaders bieden een goed fundament om de onderzoeksvragen te beantwoorden. Hiertoe worden volgende kwantitatieve en kwalitatieve studies opgezet: (1) studie van de administratieve data, (2) focusgroep studie, (3) survey studie, en (4) casestudie. In deze studies zullen actoren uit leersteuncentra, CLB's, scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs, maar ook ouders en leerlingen worden bevraagd. Op basis van de resultaten van deze studies zullen beleidsaanbevelingen worden geformuleerd met betrekking tot toeleiding en aanbod. De wenselijkheid en haalbaarheid van elk van deze aanbevelingen zal worden getoetst in een expertpanel. Dit onderzoek zal resulteren in aanbevelingen voor praktijk en beleid en in een wetenschappelijk onderzoeksrapport dat inzicht geeft in de mechanismen die spelen bij de oriëntering van en aanbod voor leerlingen in type 9.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Niet alle leerlingen met oriëntering type 2, vinden momenteel een plaats in een voor hen geschikte school- en leeromgeving. In dit onderzoek beogen we enerzijds gefundeerde inzichten te krijgen in de verklarende mechanismen die ten grondslag liggen aan deze toegenomen oriëntering van leerlingen naar type 2, zowel met een (GC, IAC of OV4) verslag in het gewoon onderwijs als een doorverwijzing naar het buitengewoon onderwijs. Anderzijds willen we ook inzicht krijgen in de wijze waarop de groeikansen van deze leerlingen kunnen worden ondersteund binnen een continuüm van onderwijscontexten op maat. De oriëntering naar type 2 is een beslissingsproces waarop veel verschillende factoren een invloed kunnen uitoefenen. Verschillende theoretische modellen bieden, elk vanuit een ander perspectief, inzicht in deze complexe en dynamische beslissingsprocessen. Het Andersen-Newman model is een statisch verklaringsmodel op basis waarvan zowel determinanten als verbanden tussen de verschillende determinanten kunnen worden beschreven. Beslissingen met betrekking tot toeleiding naar type 2 zijn echter niet statisch, maar dynamisch. Met deze dynamieken rond besluitvorming houden keuzetheorieën rekening. Zo beschrijft de Rational Choice Theory (RCT) een beslissingsproces als een proces waarbij een actor beslist op basis van voorkeuren, beschikbare informatie en het afwegen van kosten en baten. Het dynamische Network Episode Model (NEM) biedt dan weer inzicht in besluitvorming als een complex sociaal proces. Om inzicht te krijgen in verschillende ondersteunings- en onderwijsinitiatieven voor leerlingen met oriëntering naar type 2 en voorbij te gaan een de traditionele uni-dimensionele benadering van verschillende plaatsingscontinua biedt het multidimensionaal model van Norwich, dat uitgaat van flexibele met elkaar interagerende continua, een goed kader. Deze theoretische kaders bieden een goed fundament om de onderzoeksvragen te beantwoorden. Hiertoe worden volgende kwantitatieve en kwalitatieve studies opgezet: (1) studie van de administratieve data, (2) focusgroep studie, (3) survey studie, en (4) casestudie. In deze studies zullen actoren uit leersteuncentra, CLB's, scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs, maar ook ouders en leerlingen worden bevraagd. Op basis van de resultaten van deze studies zullen beleidsaanbevelingen worden geformuleerd met betrekking tot toeleiding en aanbod. De wenselijkheid en haalbaarheid van elk van deze aanbevelingen zal worden getoetst in een expertpanel. Dit onderzoek zal resulteren in aanbevelingen voor praktijk en beleid en een wetenschappelijk onderzoeksrapport dat inzicht geeft in de mechanismen die spelen bij de oriëntering van en aanbod voor leerlingen in type 2.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek is gericht op het voorkomen van ordeverstoring en het reduceren van de prevalentie van storend gedrag van leerlingen in het Vlaamse gewoon basis- en secundair onderwijs. Het project beoogt twee doelen. Vooreerst maken we een wetenschappelijke analyse van belangrijke kenmerken van een klasklimaat dat leren ondersteunt en storend gedrag van leerlingen voorkomt. Daarbij hebben we ook aandacht voor de hefbomen en drempels voor de ontwikkeling van zulk een klasklimaat en op welke manier factoren op macro-, school- en klasniveau hierin een rol spelen. Daarnaast zetten we sterk in op praktijkgerichte valorisatie en werken we een praktijkboek uit. Voor de realisatie van het eerste doel, zetten we een uitgebreide literatuurstudie op (met drie fasen). Op basis dit cyclische proces werken we een eerste versie van theoretisch raamwerk uit. Het theoretische raamwerk toetsen we af aan de Vlaamse en internationale praktijk. We zetten daarvoor focusgroepen op met relevante actoren in Vlaanderen (schoolteams, directies, ondersteuners, lerarenopleiders en wetenschappers). Daarnaast bespreken we het raamwerk en de uitdagingen die we ondervinden in Vlaanderen ook met actoren van onderwijssystemen in het buitenland waar – althans volgens TALIS resultaten – minder problemen op het vlak van klasmanagement ervaren worden. Na bijsturing en toetsing van het theoretisch raamwerk, maken we een selectie van minstens 10 concrete praktijken en zoeken we scholen waarin deze praktijk zinvol wordt toegepast. We streven naar concrete praktijken over diverse onderwijsniveaus en contexten heen, die verwijzen naar diverse essentiële kenmerken/bouwstenen en hefbomen uit het theoretisch raamwerk. We voorzien één schoolbezoek per praktijk, waarbij we deze praktijk rijk beschrijven. We inventariseren ervaringen met deze praktijk van diverse stakeholders (schoolteams, leerlingen en externen) via diepte-interviews, focusgroepsgesprekken en indien zinvol observaties. We peilen in de gesprekken ook naar het voorafgaande proces en naar kritische succesfactoren en (Vlaamse) randvoorwaarden, met oog op het formuleren van aanbevelingen voor implementatie. De inzichten uit dit casestudie-onderzoek vormen de basis voor het praktijkboek. Het project resulteert in twee wetenschappelijke rapporten, een praktijkgerichte gids en aanbevelingen voor implementatie in Vlaamse scholen, lerarenopleiding, professionalisering in het onderwijsveld (CLB, pedagogische begeleidingsdiensten, ondersteuningsnetwerken, …) en voor samenwerking met andere relevante actoren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn
• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Voorliggend onderzoeksproject focust op het verwerven van theoretisch en empirisch inzicht in de impact van team teaching. Team teaching is een collaboratief onderwijsmodel waarbij twee of meer leraren samenwerken in de voorbereiding, het lesgeven en/of de evaluatie van een les/vak. Ondanks de populariteit van team teaching als een veelbelovende strategie – zowel in onderzoek als in de onderwijspraktijk - is er nauwelijks empirische evidentie die de effectiviteit van team teaching overtuigend aantoont. Rekening houdend met de lacunes in de huidige state-of-the-art en de duidelijke vraag naar evidentie geformuleerd door het werkveld, beoogt dit project inzicht te verwerven in de effecten van team teaching op leerlingen en leraren. Om dit doel te bereiken worden vier onderzoekslijnen vooropgesteld: (1) een grootschalig vragenlijstonderzoek, (2) een video-gebaseerde observatiestudie, (3) een quasi-experimentele studie, en (4) een interventieonderzoek. Deze onderzoekslijnen resulteren in vier, op evidentie gebaseerde utilisatieproducten: (1) een Vlaanderen-brede professionele leergemeenschap, (2) een online kennisplatform, (3) een professionaliseringstraject, en (4) een white paper met beleidsaanbevelingen rond team teaching. Methodologisch onderscheidt dit SBO-project zich duidelijk van het huidige onderzoeksveld door grootschalig onderzoek dat voorbijgaat aan de perceptie, door het integreren van meer directe meetmaten en een quasi-experimenteel luik. Dusdanig leveren de voorgestelde onderzoekslijnen baanbrekende theoretische inzichten op en tillen ze empirisch onderzoek rond team teaching naar een hoger niveau. De voorgestelde utilisatieproducten bieden antwoord op urgente noden geformuleerd door het Vlaamse onderwijsveld in het algemeen en een diverse en grote groep van reeds geëngageerde stakeholders in het bijzonder. Het project wordt uitgevoerd door een consortium van experten van twee universiteiten en twee hogescholen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn
• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Om scholen en ondersteunende diensten op een duurzamere wijze te ondersteunen in hun onderwijs aan en begeleiding van cognitief sterke leerlingen investeert de Vlaamse Regering in een 'Ondersteuningsbeleid cognitief sterk functionerende leerlingen met wetenschappelijke ondersteuning'. De wetenschappelijke ondersteuning en coördinatie van dit beleid wordt opgenomen door het interuniversitair expertisecentrum Talent (KU Leuven, UAntwerpen, UGent).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Donche Vincent
• Co-promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek beoogt het verwerven van inzichten in vormen van samenwerking tussen scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs, om gezamenlijk onderwijs vorm te geven, kwaliteitsvolle trajecten op maat van leerlingen aan te bieden en een vlottere overstap van buitengewoon onderwijs naar gewoon onderwijs mogelijk te maken. Daarvoor maken we ten eerste een analyse van loopbanen van leerlingen die de overgang maken van buitengewoon naar gewoon onderwijs binnen hetzelfde onderwijsniveau. Ten tweede analyseren we kenmerken, vormen en praktijken van samenwerking tussen scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs. We wensen naast een gedetailleerde beschrijving van de vormen van samenwerking, ook inzichten te verkrijgen in processen, mechanismen en randvoorwaarden. Om deze doelen te bereiken, zetten we een onderzoeksproject op waarbij gebruik gemaakt wordt van (1) beschikbare administratieve data verzameld door het departement onderwijs, (2) een grootschalige bevraging (bij alle scholen buitengewoon onderwijs in Vlaanderen), (3) telefonische interviews en (4) een casestudieonderzoek. We kiezen voor een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Op die manier krijgen we - in de breedte - een overzicht van de schoolloopbanen van leerlingen, bestaande samenwerkingsvormen en de samenhang met bepaalde leerling- en schoolvariabelen. Daarnaast verkrijgen we – in de diepte - inzicht in de verklarende mechanismen van deze samenhang, de ervaringen van betrokken actoren en een diepgaandere beschrijving van succes- en risicofactoren. Het onderzoek mondt uit in een wetenschappelijk onderzoeksrapport, een wetenschappelijk onderbouwde, praktijkgerichte inspiratiegids voor de ontwikkeling en vormgeving van samenwerking tussen scholen voor gewoon en buitengewoon onderwijs en wetenschappelijk onderbouwde aanbevelingen voor beleidsmakers.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Didactica
• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Ondanks het recht op onderwijs voor alle kinderen, is het realiseren van kwaliteitsvol onderwijs voor leerlingen met ernstige meervoudige beperkingen (EMB) niet eenvoudig. In de praktijk hebben scholen en zorgaanbieders uiteenlopende initiatieven genomen om een geïntegreerd of complementair onderwijs- en zorgaanbod te ontwikkelen voor deze leerlingen. In dit project zal op basis van een review een toetsingskader ontwikkeld worden dat de verwachtingen expliciteert met betrekking tot een kwaliteitsvol en volwaardig onderwijsaanbod voor leerlingen met EMB. Tevens zal op basis van case-studies en een vignettenstudie een analyse gemaakt worden van de wijze waarop vandaag concreet vormgegeven wordt aan onderwijs- en zorgarrangementen voor leerlingen met EMB en welke drempels en hinderpalen daarbij ervaren worden. Tenslotte zal in een actie-onderzoek met vijf leerlingen met EMB waar het onderwijs dreigt vast te lopen een concrete werkwijze geïmplementeerd worden om een geïntegreerd onderwijs- en zorgplan te ontwikkelen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn
• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De doelstelling van dit pilootproject is om een phygital leeromgeving (FLEXIO) te ontwikkelen die collectief leren tussen leraren, student-leraren, lerarenopleiders en pedagogische begeleiders rond handelingsgericht en inclusief werken faciliteert en de resultaten daarvan verduurzaamt. De output bestaat uit een blauwdruk voor het opzetten van een leergemeenschap tussen lerarenopleidingen, scholen en pedagogische begeleiders met ruimte voor professionalisering binnen én buiten de klaspraktijk en een online leerplatform om de mix van fysiek en digitaal collectief leren te faciliteren en praktijkgerichte, evidence informed inzichten en tools rond diversiteit en inclusief werken breed toegankelijk te maken.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Didactica
• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek heeft als doel de pedagogische begeleidingsdiensten te versterken door de effectiviteit van de door hen geboden ondersteuning aan schoolteams in kaart te brengen. Via gericht literatuuronderzoek naar kenmerken van doelgerichte professionaliseringsinitiatieven en aspecten van evaluatie om de effectiviteit van deze initiatieven te bepalen, wordt vooreerst een conceptueel kader opgesteld. Dit conceptuele kader wordt vervolgens in co-creatie met de verstrekkers van de ondersteuning (i.c. de pedagogische begeleidingsdiensten) en de ontvangers ervan (i.c. directies en lerarenteams) verfijnd en aangevuld met een concreet instrumentarium. Het co-creatieproces krijgt concreet vorm in een Delphi-studie en via focusgroepsgesprekken. Het breed inzetbaar en wetenschappelijk onderbouwd instrumentarium (inclusief een gebruikershandleiding) zal via een seminarie en kennisclips bekend gemaakt worden (voorziene timing: april/mei 2022).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het internationaal onderzoeksproject beoogt de impact in kaart te brengen van het gebruik van de methodiek van Lesson Study op het leren van leraren en leerlingen, overheen vier deelnemende landen. Lesson Study (LS) is een professionaliseringsmethodiek, die haar oorsprong kent in Japan (1870), maar in aangepaste en gemoderniseerde vorm meer en meer ingang kent wereldwijd in de context van professionalisering. In een LS-model wordt gewerkt met lerarenteams die gezamenlijk en op autonome wijze de effectiviteit van de eigen lespraktijk onderzoeken in functie van het bevorderen van leren en uitkomsten van leerlingen. Hierbij wordt een cyclisch model doorlopen: a) het plannen van lessen, b) het lesgeven en observeren van case leerlingen en c) het trekken van 'lessen' vanuit observatie en reflectie. Er zijn verschillende varianten van LS, gaande van een LS facilitator die grotendeels als coach optreedt, dan wel een meer inhoudelijk-sturende rol opneemt in het proces van kennisontwikkeling van leraren. In contrast met de LS-praktijk, wordt er weinig onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van LS ten aanzien van de leeruikomsten van leerlingen en de rol van de begeleidingsvormen in LS. Via quasi-experimenteel onderzoek, beoogt dit project, (1) inzicht te verwerven in de impact van een reeks LS-interventies in het domein van wiskunde-onderwijs (grade 7-9) in vier landen (België, Nederland, Cyprus en Griekenland) waarbij uitkomsten worden onderzocht op zowel het niveau van het leren van leraren en de prestaties van leerlingen (wiskundig redeneren); (2) inzicht te verwerven in de rol en de impact van de LS facilitator of LS inhoudelijk expert; en (3) inzicht te verwerven in de relatie tussen de intentionele en werkelijke lespraktijk van leraren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Donche Vincent
• Co-promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: Vandervieren Ellen

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderwijsproject
• Onderzoeksproject

Abstract

Etnische discriminatie binnen de onderwijssector is reeds onderzocht vanuit verschillende sociale disciplines. Echter veel onderzoek slaagt er niet in om systematisch de verschillende niveaus en types van etnische discriminatie binnen een school context te bestuderen en te categoriseren. Dit exploratief onderzoek wil inzicht verwerven in de verschillende types van interpersoonlijke en institutionele etnische discriminatie, met een nadruk op de percepties van het fenomeen door verschillende school actoren (i.e., leerlingen en schoolpersoneel). Vervolgens wil het onderzoek de verschillende copingmechanismen en de hieraan verbonden gevolgen ervaren door school actoren in relatie met interpersoonlijke en institutionele etnische discriminatie exploreren. Het onderzoek zal worden uitgevoerd binnen zes klassen in drie Vlaamse secundaire scholen. De scholen bevinden zich allemaal binnen eenzelfde stad, maar hebben elk een verschillende etnische en sociaal-economische samenstelling. Verschillende kwalitatieve dataverzamelingstechnieken zullen worden gehanteerd en bijgevolg in triangulatie geanalyseerd: etnografische observaties, documentenanalyse, dagboeken door leerlingen, en interviews met leerlingen, leerkrachten en leidinggevend personeel. Het vooropgesteld onderzoek zal waardevolle inzichten opleveren over de relatie tussen verschillende niveaus en types van etnische discriminatie, en de daarmee verbonden copingmechanismes en gevolgen ervaren door school actoren. De bevindingen kunnen het schoolpersoneel (in opleiding) ondersteunen in de creatie van een verhoogd bewustzijn over etnische discriminatie, en in hun antwoorden op ervaringen van etnische discriminatie binnen een school context.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: Van Praag Lore
• Mandaathouder: Lippens Michiel

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het algemene doel van het TALENT project is om onderwijs en zorg voor leerlingen met sterke cognitieve vaardigheden te versterken, alsook de wetenschappelijke basis hiervan. Hiertoe wordt ingezet op de · integratie van algemene ontwikkelings- en motivatiepsychologische en onderwijskundige inzichten en methoden in het onderzoek naar 'academic giftedness'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: Donche Vincent

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het algemene doel van het TALENT project is om onderwijs en zorg voor leerlingen met sterke cognitieve vaardigheden te versterken, alsook de wetenschappelijke basis hiervan. Hiertoe wordt ingezet op de · integratie van algemene ontwikkelings- en motivatiepsychologische en onderwijskundige inzichten en methoden in het onderzoek naar 'academic giftedness'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Donche Vincent
• Co-promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit onderzoeksproject bestuderen we hoe leraren samenwerking begrijpen, hoe deze tot stand kom en hoe deze leidt tot het ontwikkelen van kennis over inclusief onderwijs en competenties om een meer inclusieve leeromgeving te creëren. We maken hierbij gebruik van een multiple case studie design. Er worden data verzameld bij 10 leraren in Vlaanderen en Zuid-Afrika.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het Steunpunt Onderwijsonderzoek (SONO) is door de Vlaamse Regering erkend als Steunpunt voor Beleidsrelevant Onderzoek voor de periode 2016-2020. SONO is een samenwerkingsverband van de UGent, de KU Leuven, de Universiteit Antwerpen, de VUB en de Artevelde Hogeschool. De voornaamste opdrachten van het steunpunt zijn: (1) Wetenschappelijk onderzoek uitvoeren rond thema's die de Vlaamse overheid als prioritair en relevant beschouwt voor beleidsvoorbereiding en -evaluatie en (2) Zorgen voor kennisoverdracht via onder meer rapporten en seminaries. De lange looptijd biedt het steunpunt de mogelijkheid om actievere vormen van valorisatie op te nemen en daadwerkelijk deel te laten uitmaken van de opdracht. Het steunpunt omvat 3 thematische onderzoekslijnen: A. De lerende, B. De leraar en de school als organisatie en C. De organisatie van het onderwijs. De 3 themalijnen vloeien voort uit de prioriteiten uit de beleidsnota onderwijs 2014-2019. Het steunpunt moet onder meer een antwoord bieden op strategische en concrete beleidsvragen inzake de evolutie van de kwaliteit, efficiëntie en rechtvaardigheid van het Vlaamse onderwijs.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Overal ter wereld worden scholen en leerkrachten geconfronteerd met een groeiende diversiteit en toenemende complexiteit (sociale ongelijkheid, labeling, ... ). In het verleden werd, bij de toewijzing van kinderen aan scholen en klassen, eerder uitgegaan van een segregatiemodel dan inclusie te bevorderen. Vandaag zien we een tendens naar meer inclusieve leeromgevingen. Dit stelt echter enorme uitdagingen aan de professionele ontwikkeling van (toekomstige) leraren en teams. De hoofddoelstelling van het project 'POTENTIAL', Power to teach all, is competentieontwikkeling van (toekomstige) leerkrachten en schoolteams om inclusieve leeromgevingen te creeren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: De Maeyer Sven

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek wil bestaande goede praktijkvoorbeelden rond klas- en vakoverschrijdende inzet van leraren in de laatste jaren van het lager onderwijs in kaart brengen, met als doel een optimale inzet van aanwezige lerarencompetenties, meer gedifferentieerd werken in de klas en de realisatie van een vlottere overgang van het basis- naar het secundair onderwijs. Niet enkel beogen we een gedetailleerde beschrijving van zulke goede praktijken, maar wensen we ook inzicht te geven in de randvoorwaarden en de beleving van de praktijk, vanuit zowel het oogpunt van de directie, de leraar als de leerlingen. Data worden verzameld via case studies en een Delphi-onderzoek.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: Casteleyn Jordi
• Co-promotor: Simons Mathea
• Co-promotor: Smits Tom
• Co-promotor: Vandervieren Ellen

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project moet leiden tot theoretisch en empirisch onderbouwde aanbevelingen voor een efficiëntere en effectieve organisatie van leerlingenbegeleiding. Dit moet beleidsmakers gefundeerde input leveren voor de ontwikkeling van toekomstig beleid omtrent leerlingenbegeleiding in Vlaanderen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Voorliggend onderzoek heeft als doel de bestaande praktijken inzake toeleiding naar het zorgaanbod in kaart te brengen, deze te verklaren a.d.h.v. factoren op kind-, gezins-, en school niveau en de (gepercipieerde) effecten en de wenselijkheid van deze praktijken na te gaan.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek heeft als doel de bestaande praktijken inzake buitenschoolse hulpverlening in kaart te brengen en te verklaren aan de hand van factoren op kind-, gezins-, school-, en breder maatschappelijk niveau. Ook de wenselijkheid van deze praktijken en voorwaarden voor een optimale afstemming op het zorgaanbod op school worden nader onderzocht.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Externe observatie en analyse van de (perceptie van de) impact van de vorming zowel direct (op de deelnemers) als indirect (in de schoolpraktijk). Hoe worden de aangereikte instrumenten/tools ontvangen tijdens de opleiding? En hoe worden ze toegeëigend en gebruikt in schoolpraktijk?

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Probleemstelling: Ondanks dat meer dan 100 000 Belgen leven met een stotterprobleem, wordt deze complexe spraakstoornis in ons land weinig bestudeerd op academisch niveau. Stotteren kent echter een nefaste invloed op verschillende aspecten van het leven en kan leiden tot functionele problemen in communicatie, een verminderd vermogen om doelen te bereiken in het leven en een lagere levenskwaliteit. Bovendien richten de meeste internationale studies naar behandelingsresultaten zich op veranderingen in de waarneembare kenmerken van stotteren en worden er beduidend minder studies uitgevoerd naar de bredere gevolgen van het stotteren. Deze waarneembare stottergedragingen zijn echter slechts het topje van de ijsberg. De interne stottergedragingen, zoals angstgevoelens en denkstoornissen, maken iemand tot een stotteraar. Kortom, een niche binnen het onderzoeksveld dat dringend meer aandacht vraagt. Onderzoeksvragen: Binnen dit onderzoek willen we de complexe wisselwerking tussen interne en externe beïnvloedende factoren ontrafelen. Onze primaire focus is daarbij de relatie tussen stotteren en het zelfbeeld. De adolescentie wordt gekenmerkt door een sterk zelfbewustzijn en is daarom bij uitstek de interessantste periode om deze relatie te onderzoeken. Een longitudinale onderzoeksopzet zal ten eerste meer duidelijkheid brengen in het verband tussen de evolutie in stotterernst en het zelfbeeld van adolescenten. Als interne mediërende factoren van de relatie tussen stotterernst en zelfbeeld bestuderen we vervolgens de negatieve communicatieattitudes, maladaptief perfectionisme en temperament. Als externe mediërende factoren brengen we de relatie met de leerkracht en de positie die een stotterende leerling inneemt in de klas in rekening. De adolescentieperiode gaat immers gepaard met een toenemende afhankelijkheid van peers en een corresponderende toenemend streven naar onafhankelijkheid ten aanzien van volwassenen. We houden daarbij ook rekening met de invloed van eventuele negatieve attitudes van leraren ten aanzien van stotteren. Innovatief onderzoek: Dit onderzoek bouwt voort op een eerdere innovatieve, exploratieve studie uitgevoerd door één van de leden van het onderzoeksteam. Deze studie voegt daar echter nog diverse nieuwe elementen aan toe. Tot op heden werd het verband tussen de evolutie in stotterernst en zelfbeeld als multi-dimensioneel concept nog niet bestudeerd (longitudinale data). Ook de rol van temperamentkenmerken en de beïnvloedende sociale factoren binnen het mediatieproces werden tot op heden niet onderzocht. Het bestuderen van de relatie die een stotterende adolescent ontwikkelt met zijn klasgenoten en zijn leerkrachten en de impact hiervan op het zelfbeeld van de adolescent is uniek en zal interessante inzichten opleveren vanuit diverse oogpunten. Meerwaarde/opbrengst onderzoek: Om deze verschillende onderzoeksvragen te beantwoorden is een multidisciplinaire samenwerking tussen NKO artsen binnen de Faculteit van Geneeskunde en de onderwijsdeskundigen en schoolpsychologen van het Instituut voor Onderwijs- en Informatie¬wetenschappen onontbeerlijk. De unieke samenwerking zal niet alleen belangrijke inzichten opleveren voor de theorievorming rond stotteren, maar zal ongetwijfeld ook nieuwe aangrijpingspunten aanbieden voor de behandeling van stotteren. Voor de onderwijspraktijk zal deze samenwerking concrete richtlijnen opleveren voor het ontwikkelen van een zorgbeleid op maat van individuele leerlingen, binnen de hedendaagse onderwijskundige context waarin leraren als primaire zorgverleners beschouwd worden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: Van de Heyning Paul

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het voorgestelde onderzoek beoogt de ontwikkeling van een model van geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding dat de relatie tussen begeleidingsactiviteiten van de leerkracht in de klas en aanwezige schoolkenmerken in kaart brengt. Verder heeft dit onderzoek tot doel om de implementatie van een dergelijk model in de praktijk te bestuderen en te linken aan de percepties van leerlingen over begeleiding en zorg in hun school, hun motivatie en welbevinden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek heeft als doel de implementatie van zorgbeleid in Vlaamse gewone basis- en secundaire scholen in kaart te brengen. Meer specifiek wil het onderzoek (a) verschillen in kenmerken van zorgbeleid in de praktijk beschrijven; (b) deze verschillen verklaren in functie van andere schoolkenmerken; en (c) de relaties nagaan tussen de kenmerken van zorgbeleid, relevante schoolkenmerken en de mate waarin leerkrachten in staat zijn tegemoet te komen aan de specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften van leerlingen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een opdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de resultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Mahieu Paul
• Promotor: Struyf Elke
• Promotor: Van Petegem Peter

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In een vorig onderzoek werd bij een serie aselecte steekproeven van in totaal 8600 leerlingen uit de verschillende geledingen van gewoon en buitengewoon basis- en secundair onderwijs, door medewerkers van alle CLB's uit Vlaanderen een proefinschaling gedaan in één van de 5 leerzorgniveaus, 4 clusters van beperkingen, en doelgroepen, op basis van de huidige leerlingdossiers bij de.CLB's bekend in juni 2008, ten einde de bruikbaarheid, validiteit en betrouwbaarheid na te gaan van de door de Stuurgroep Indicatoren vastgelegde inschalingscriteria in het leerzorgkader. Daartoe werden een handleiding, beslisboom en electronisch inschalingsformulier in een speciaal daartoe aangemaakte website ontworpen, een helpdesk opgericht en een logboek van opmerkingen bijgehouden en geanalyseerd. De resultaten werden zowel kwantitatief als kwalitatief geanalyseerd, en van daaruit gekeken naar verschuivingen binnen types en geledingen onderwijs. Er werd ook gekeken naar de overeenkomst met de theoretisch verwachte inschalingen. Dit project wil de resultaten van deze praktijktest Leerzorgkader valoriseren, in enerzijds een communicatie naar het werkveld (CLB's en scholen) en anderzijds suggesties formuleren voor een verdere professionalisering in het leerzorgkader.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Lebeer Jo
• Co-promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject heeft tot doel de huidige situatie i.v.m. het lio-traject in kaart te brengen aan de hand van een evaluatie van de huidige lio-trajecten, om vervolgens een gemeenschappelijk format voor de lio-baan te ontwikkelen, zowel wat betreft begeleiding als beoordeling. Daarbij worden de randvoorwaarden voor een succesvolle implementatie geïnventariseerd.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Co-promotor: Meeus Wil
• Co-promotor: Simons Mathea

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project is een praktijktest voor het leerzorgkader; het wil een electronisch invulformulier ontwikkelen, op basis van de indicatorenlijst zoals ontwikkeld in de werkgroep indicatoren van leerzorg van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs, om CLB's toe te laten leerlingen op een vlotte manier in de leerzorgmatrix in te schalen, zowel wat hun leerlingkenmerken betreft als één van de vijf zorgniveaus; en de validiteit en haalbaarheid ervan nagaan bij een steekproef van 8600 leerlingen kleuter-, basis- en secundair onderwijs. Het dossier leerzorg heeft tot doel de zorg voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften in het gewoon en buitengewoon basis- en secundair onderwijs te plaatsen binnen één gemeenschappelijk referentiekader. De leerzorgmatrix is een ordeningskader om de zorg in het onderwijs te structureren, te ordenen en te organiseren. Het vertrekt vanuit twee invalshoeken: leerzorgniveaus en clusters van specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Lebeer Jo
• Co-promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De Vlaamse overheid, departement Onderwijs en Vorming, gaf opdracht tot het inventariseren en analyseren van Vlaamse portfolio's binnen Elders Verworven Competenties (EVC) in functie van de uitbouw van een coherent EVC-beleid. Het portfolio is een belangrijk en veelgebruikt instrument in het kader van EVC-procedures. Dertig EVC-portfolio's werden opgelijst binnen de domeinen onderwijs, werk en cultuur. Een format werd ontwikkeld om de verschillende portfolio's op uniforme wijze te beschrijven. De essentiële informatie werd samengebracht in een overzichtelijk raster. Alle beschikbare informatie werd grondig geanalyseerd om raakvlakken en spanningsvelden in kaart te brengen. De conclusies van de vergelijkende analyse moeten de opdrachtgever in staat stellen gemeenschappelijke criteria te formuleren voor EVC-portfolio's.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Meeus Wil
• Co-promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• Didactica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De eerste onderzoeksvraag luidt: Welke relatie bestaat er tussen het beleidsvoerend vermogen van de school en het zorgbeleid? De tweede onderzoeksvraag luidt: Welke relatie bestaat er tussen de professionaliteitsopvatting van leraren en het zorgbeleid? We verwachten met betrekking tot de eerste onderzoeksvraag een positief verband tussen de mate waarin scholen erin slagen een zorgbeleid te realiseren en het beleidsvoerend vermogen van de school. We verwachten met betrekking tot de tweede onderzoeksvraag: (1) een positief verband tussen de mate waarin scholen een zorgbeleid voeren en een uitgebreide professionaliteitsopvatting en (2) een positief verband tussen de mate waarin scholen een zorgbeleid voeren en de mate waarin leerkrachten zichzelf zien als pedagogisch deskundige, naast vakinhoudelijk en didactisch deskundige.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke
• Mandaathouder: Keppens Karen

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoek wil het effect nagaan van de uitbreiding van de praktijkervaring in de specifieke lerarenopleiding, georganiseerd aan universiteiten en centra voor volwassenenonderwijs. Veranderingen in zowel het denken als het handelen van de student-leraar worden op een kwantitatieve (vragenlijsten) en kwalitatieve (interviews) wijze in kaart gebracht. We betrekken niet alleen studenten maar ook docenten en vakleraren uit secundaire scholen bij het onderzoek.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit onderzoek wordt een conceptueel kader én instrument ontwikkeld voor het uitwerken van een geïntegreerd zorgbeleid op vlak van socio-emotionele begeleiding in het secundair onderwijs. Verder wordt in dit onderzoek ook perceptie van de leerkracht die fungeert als sleutelfiguur binnen een geïntegreerde vorm van leerlingenbegeleiding onderzocht. De taakopvatting en het handelen van de leerkracht met betrekking tot geïntegreerde socio-emotionele leerlingenbegeleiding alsook het effect van een steunend netwerk op het niveau van de school, worden onderzocht.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Struyf Elke

Onderzoeksgroep(en)

• EduBROn

Project type(s)

• Onderzoeksproject