Onderzoek Erik Franck

Abstract

De gezondheidszorg staat voor een uitdaging door de toenemende nood aan het aantrekken en behouden van gezondheidspersoneel. Tegen 2030 wordt een tekort van 18 miljoen gezondheidsprofessionals voorspeld, waarvan de meerderheid verpleegkundigen. Naast de aankomende pensioneringsgolf wordt dit actuele tekort versterkt door een groeiend aantal verpleegkundigen die het beroep verlaten. Een belangrijke vaststelling is dat verpleegkundigen voornamelijk tijdens de eerste fase van hun carrière kwetsbaar zijn voor uitval, wanneer ze de transitie maken van student naar professional. Deze zogenaamde transition-to-practice wordt beschouwd als precair in het professionele ontwikkelingstraject. In het kader van retentie blijkt de ontwikkeling van een professionele identiteit van fundamenteel belang. Echter zijn studies naar de evolutie van deze identiteit - en geassocieerde concepten - in de context van transition-to-practice momenteel schaars. Daarenboven ontbreken tot op heden duidelijke strategieën die de retentie van startende verpleegkundigen bevorderen. Bijgevolg heeft dit onderzoeksproject tot doel om de ontwikkeling van de professionele identiteit bij studenten verpleegkunde en startende verpleegkundigen tijdens hun overgang naar de praktijk te onderzoeken. Gericht op professionele identiteit, zelfleiderschap, veerkracht en emotionele intelligentie, beoogt dit project een evidence-based transition-to-practice interventie die bijdraagt aan retentie van (toekomstige)verpleegkundigen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Franck Erik
• Co-promotor: Goossens Eva
• Mandaathouder: Vanuytrecht Janne

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Onderzoek en Innovatie in de Zorg (CRIC)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Wereldwijd staan zorgorganisaties onder toenemende druk om veilige zorg van hoge kwaliteit te leveren en tegelijkertijd budgettaire beperkingen het hoofd te bieden. Verpleegkundigen spelen een centrale rol in het verbeteren van de zorg in ziekenhuizen. De effectiviteit van deze initiatieven blijft echter zeer variabel, waarbij contextuele factoren een cruciale rol spelen. Dit onderzoeksproject onderzoekt de impact van contextuele factoren en competenties op de aanwezigheid van een verbetercultuur binnen verpleegkundige teams. Op basis van bestaande literatuur en een kwalitatieve studie werd een conceptueel raamwerk ontwikkeld dat contextuele factoren en competenties in kaart brengt. Vervolgens werd een meetinstrument geconstrueerd en gevalideerd om de verbetercultuur binnen verpleegkundige teams te beoordelen. Een multicentrisch crosssectioneel onderzoek zal worden uitgevoerd om de aanwezigheid van contextuele factoren en competenties binnen verpleegkundige teams te onderzoeken, evenals hun invloed op de effectiviteit van QI inspanningen en ervaren kwaliteit van zorg. De resultaten van dit onderzoek zullen gebruikt worden voor de ontwikkeling van een toolkit in samenwerking met experten, gericht op het bevorderen van een verbetercultuur. De onderzoeksresultaten zullen nieuwe wetenschappelijke inzichten bieden en kunnen ziekenhuizen begeleiden bij het cultiveren van een verbetercultuur, waardoor uiteindelijk de kwaliteit en veiligheid van de zorgverlening verbetert.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Franck Erik
• Co-promotor: Van Bogaert Peter
• Mandaathouder: Slootmans Stijn

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Onderzoek en Innovatie in de Zorg (CRIC)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Er is een groeiend personeelstekort in de zorg. Veel zorgprofessionals willen de zorg verlaten of doen dat ook. Samen aan Z zet in op het behoud van zorgprofessionals en het versterken van hun adaptief & innovatief vermogen. Dit grensoverschrijdende Interreg-project is een vervolg op de eerdere projecten Blijf aan Z en Care2Adapt. Concreet worden in dit project verschillende gratis trajecten aangeboden voor zorg- en welzijnsorganisaties: Traject Team Champions: voor teamleden die bottom-up werken aan het verhogen van veerkracht. Traject Leidinggeven om te boeien en binden: voor leidinggevenden die werken aan het ontwikkelen van een positieve leiderschapsstijl. Traject Simuleerkracht: voor startende verpleegkundigen die een opleidingstraject volgen ter verhoging van veerkracht Traject Care2Adapt: voor medewerkers die een brugfunctie tussen innovatie en de werkvloer zullen vervullen. We ontwikkelen bovendien een instrument om onder meer veerkracht van de individuen en teams te meten, waardoor meer data-gestuurd (naar de werkelijkheid) actie ondernomen kan worden. Naast contextuele data en data uit zelfrapportages, zullen in deze applicatie ook gegevens uit activity trackers geïntegreerd worden, wat extra informatie geeft over fysiologische parameters rond stress en veerkracht van zorgmedewerkers en -teams.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Franck Erik
• Co-promotor: Haegdorens Filip
• Co-promotor: Van Bogaert Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Onderzoek en Innovatie in de Zorg (CRIC)

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De gezondheidszorg staat onder toenemende druk. In deze tijd neemt het tekort aan gezondheidswerkers toe, waarbij verpleegkundigen de grootste beroepsgroep vormen. Het aantrekken en vasthouden van verpleegkundigen is dan ook van fundamenteel belang om een levensvatbaar personeelsbestand te garanderen en een uitstekende kwaliteit van patiëntenzorg te leveren. Onderzoek heeft aangetoond dat verpleegkundigen met name in het begin van hun loopbaan bijzonder kwetsbaar blijken voor uitval. Deze overgang naar de praktijk is een precair moment in het ontwikkelingstraject van professionele rolidentiteit, zelfleiderschap, en individuele professionele veerkracht van verpleegkundigen. Studies die de overgang van de opleiding naar de praktijk en factoren gerelateerd aan retentie in het begin van de loopbaan onderzoeken zijn echter schaars. Het huidige onderzoeksproject beoogt empirisch onderzoek naar de transitie naar de praktijk en richt zich daarbij op de theoretische concepten van professionele rolidentiteit, zelfleiderschap, en professionele veerkracht. Onderzoek naar de factoren die deze belangrijke concepten beïnvloeden is van fundamenteel belang voor het ontwikkelen van een onboarding programma dat bijdraagt tot het behoud van beginnende verpleegkundigen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Franck Erik
• Co-promotor: Goossens Eva
• Mandaathouder: Vanuytrecht Janne

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Onderzoek en Innovatie in de Zorg (CRIC)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De zorgsector kampt al jaren met knelpuntberoepen: vacatures worden niet ingevuld en ook de zorgopleidingen zijn onderbezet. Daarbovenop is de perceptie over werken in de sector, en dan vooral in woonzorgcentra, verslechterd naar aanleiding van de COVID-crisis. Door een blijvend onevenwicht tussen de in- en uitstroom van personeel, is de druk op het bestaande personeelsbestand fel toegenomen. In Nederland wordt hiervoor de metafoor van het vergiet gebruikt: de instroom van zorgpersoneel is in orde terwijl de uitstroom onveranderd groot blijft. Blijf aan Z wil deze uitstroom terugdringen door de focus te leggen op de huidige zorgprofessionals zodat deze zo lang mogelijk aan het werk kunnen blijven en langdurige uitval geminimaliseerd kan worden. Het project wil duurzame en kwalitatief hoogstaande werkgelegenheid bevorderen met als gevolg een lager verloop, een positieve beeldvorming over werken in de zorgsector en een betere begeleiding van jongere werknemers en herintreders. Concreet wordt een analyse uitgevoerd van de problematiek en zullen er voorspellers van uitstroom en uitval geïdentificeerd worden. Een 'dashboard' zal deze voorspellers opvolgen bij de betrokken partners. Daarnaast wordt er een Team Champions opgericht onder de vorm van een train-the-trainer programma. De teamleden zijn de change managers die van binnenuit interveniëren om de (team)veerkracht te verhogen en de retentie te verminderen. Als laatste aspect wordt een Community of Practice (COP) opgestart waarin leidinggevenden van zorgmedewerkers delen en leren over het leiden van werkplekculturen waarin zorgmedewerkers willen (blijven) werken. Dit zelfsturende ontwikkelingstraject verbreedt de horizon van de deelnemers aanzienlijk doordat ze in een leeromgeving komen met anderen van vergelijkbare functies/rollen maar in totaal andere context.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van den Broeck Kris
• Co-promotor: Franck Erik
• Co-promotor: Van Bogaert Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Stress en burn-out vormen een grote problematiek in België. Dit veroorzaakt een veelheid aan negatieve gevolgen voor zowel het individu, het team, de kwaliteit van het werk en de organisatie. Binnen de het Expertisecentrum Psychisch Welzijn in Patiëntenzorg werd de afgelopen jaren een e-learning pakket ontwikkeld ter preventie van stress en burn-out bij verpleegkundigen. Dit pakket onderscheidt zich van bestaande producten doordat het gepersonaliseerd is, specifiek gericht op verpleegkundigen en gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Stress en burn-out zijn echter niet enkel een brandende problematiek in de verpleegkunde, maar eveneens binnen andere sectoren. Dit e-learning pakket biedt dan ook mogelijkheden voor andere beroepsgroepen. We willen bijgevolg nagaan of het voor verpleegkundigen gevalideerde concept van een individueel afgestemd en beroeps specifiek e-learning pakket, getransfereerd kan worden naar andere sectoren. We willen dit onderzoeken door deze transfer vooreerst uit te testen bij een ander contactberoep en risicopopulatie waar de nood aan preventieve interventies duidelijk aangevoeld wordt, namelijk onderwijzend personeel in hoger onderwijs. Voorliggend onderzoek dient dus als proof of concept om aan te tonen dat het pakket ook breder toepasbaar is. Hierdoor zal de valorisatie van het pakket bevorderd worden. Dit beogen we te doen door 1) na te gaan op welke gebieden de inhoud van het preventiepakket voor verpleegkundigen verschilt van deze voor onderwijzend personeel en welke inhoud behouden kan blijven; 2) vervolgens deze inhoud in te passen in het bestaande framework of 5 structuur; 3) het effect van dit preventiepakket te onderzoeken; 4) en tot slot de meeste geschikte wijze voor commercialisatie uit te werken. Na het beëindigen van voorliggend project zullen nog verdere stappen gezet worden om het concept aan te passen aan andere beroepsgroepen en deze ook daar verder te commercialiseren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Franck Erik
• Co-promotor: Van Petegem Peter

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Onderzoek en Innovatie in de Zorg (CRIC)

Project type(s)

• Onderzoeksproject