Onderzoeksgroep
De invloed van de instructiemethode op de taakkennis en de zelfeffectiviteitsoordelen van onervaren schrijvers : een vergelijking tussen observerend leren en het traditionele leren-door-doen.
Ontwikkeling van een peilingtoets voor luisteren bij het vak Nederlands.
Is de onset-rime structuur van belang in het impliciete en expliciete klankbewustzijn van jonge kinderen? Een cross-linguïstische studie bij Engelstalige en Nederlandstalige kleuters en beginnende lezers.
Abstract
Deze studie onderzoekt of onsets en rimes eenheden zijn in het klankbewustzijn van jonge kinderen. De onset-rime hypothese is algemeen aanvaard maar bijna exclusief gebaseerd op Engelstalig onderzoek. Recente experimenten in het Nederlands vonden geen evidentie voor deze hypothese. Om na te gaan of taalverschillen verantwoordelijk zijn voor deze dissociatie wordt een cross-linguïstische vergelijking gemaakt met Engelstalige en Nederlandstalige kleuters en beginnende lezers. Taken die het impliciete en expliciete klankbewustzijn meten worden gebruikt (b.v. geheugentaak versus segmentatietaak).Onderzoeker(s)
- Promotor: Martensen Heike
- Co-promotor: Daems Frans
- Co-promotor: Sandra Dominiek
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Ontwikkeling van een instrument van Periodiek Peilingsonderzoek Schrijven (PPON-S).
Abstract
Er wordt een instrument voor periodiek peilingsonderzoek schrijven in het basisonderwijs ontwikkeld, dat aansluit bij de eindtermen voor taal-schrijven in het lager onderwijs. De opzet, aanpak en werkwijze sluiten in hoge mate aan bij het vroeger ontwikkelde instrument voor de peiling van begrijpend lezen (FKFO/OBPWO 93.05). Het onderzoek omvat de ontwikkeling van het instrument, inclusief aanpassing in pilot, steekproeftrekking, toetsafname, scoring, cesuurbepaling, schaalvorming, analyse en rapportering. Op die manier wordt tevens een nulmeting van de realisatie van de eindtermen schrijven in het Vlaamse basisonderwijs gerealiseerd.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Ontwikkeling van een begin- en eindtoets wiskunde en Nederlands voor de eerste graad secundair onderwijs.
Abstract
Er worden begin- en eindtoetsen ontwikkeld voor het meten van de leerprestaties in de domeinen Nederlands en wiskunde in de eerste graad van het secundair onderwijs met het oog op een latere evaluatie van het gelijkekansenbeleid. Binnen een te ontwerpen toetsmatrijs worden items gegenereerd, waarbij voor de begintoetsen deels zal aangesloten worden bij recent peilingsonderzoek. Er vinden proefafnames plaats, gevolgd door een kalibratiestudie, waarbij gewerkt wordt met een design met ankeritems. De resultaten worden geanalyseerd met modellen uit de item-responstheorie.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Een analyse van interactieprocessen tijdens de Gugulutu-Seven ondervragingen van de Zuid-Afrikaanse Waarheids- en Verzoeningscommissie, met speciale aandacht voor de verteksting van maatschappelijke debatten en tegenstellingen.
Abstract
Dit project wil dieper ingaan op de communicatieve interactionele processen tijden de zittingen van deze WVC. We baseren ons hierbij op de observatie dat Zuid-Afrika, wegens de erfenis van de apartheid en door de verscherping van de economische tegenstellingen een verscheurde, uitermate gefragmenteerde samenleving is. Onze analyse gaat na (1) hoe deze verscheurdheid tot uiting komt tijdens de zittingen van de WVC, en (2) of de WVC er effectief in slaagt deze tegenstellingen te overbruggen, hoe ze dit tracht te doen, etc.Onderzoeker(s)
- Promotor: Cuvelier Pol
- Co-promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Ontwerp, implementatie en evaluatie van krachtige leeromgevingen.
Ontwerp, implementatie en evaluatie van krachtige leeromgevingen.
Abstract
Gedurende het voorbije decennium hebben zich binnen de onderwijspsychologie, onderwijstechnologie en de ontwerpkunde ('instructional design') belangrijke en veelbelovende ontwikkelingen voorgedaan die (erg) relevant zijn voor het onderzoek en de ontwikkeling van krachtige leeromgevingen. Hoewel het onmiskenbaar is dat de ontwikkelingen binnen deze (sub)disciplines een aantal gelijkenissen vertonen, is er behoeft aan een systematische confrontatie en integratie van de theoretische denkkaders, de onderzoeksmethoden en de empirische bevindingen uit de drie genoemde (sub)disciplines.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Peilingsonderzoek wiskunde en begrijpend lezen in het gewoon basisonderwijs : selectie van schalen, steekproeftrekking, afname en eerste analyse.
Steunpunt loopbanen van leerlingen en studenten in het onderwijs en de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt. Partim UA in Unit A (Loopbanen).
Abstract
Het belangrijkste objectief van deze Unit is a) gegevensbestanden te construeren met betrekking tot de loopbanen van leerlingen in het basisonderwijs, en b) deze gegevens te analyseren en hierover te rapporteren. Om de noodzakelijke primaire gegevens te verzamelen moeten verschillende taken vervuld worden: het design van een survey moet worden uitgewerkt en operationeel gemaakt, meetinstrumenten voor verschillende specifieke variabelen moeten worden ontwikkeld, enz. Een bijkomend objectief van deze Unit is het verder exploreren van bestaande gegevensbestanden.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Incrementele semantische verwerking van zinnen: hoe komen we tot specifieke interpretaties?
Abstract
De opzet van het voorgestelde project is om inzichten uit mijn eigen psycholinguïstisch onderzoek naar semantische verwerking te verbinden met de meest recente theorieën in de hedendaagse generatieve semantiek. Door middel van oogbewegingsonderzoek zullen linguïstische principes, die beschrijven hoe er gekomen wordt tot semantisch verrijkte interpretaties, getest worden. Het Underspecification Model dat ik voorgesteld heb voor de on-line verwerking van figuurlijk taalgebruik kan hierdoor uitgebreid en verfijnd worden. De bedoeling is om uiteindelijk te komen tot een algemeen model van de on-line, incrementele semantische verwerking van geschreven taal.Onderzoeker(s)
- Promotor: Sandra Dominiek
- Co-promotor: Daems Frans
- Mandaathouder: Frisson Steven
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Deskundigheidsbevordering voor NT2-leerkrachten in het volwassenenonderwijs.
Abstract
Dit praktijkproject implementeert de resultaten van het onderzoek "Het volwassenenonderwijs Nederlands voor Anderstaligen in de provincie Antwerpen" (maart 1999-maart 2001). Het biedt een oplossing voor de problematiek van het ontbreken van deskundigheidsbevordering voor NT-2-leerkachten in het volwassenenonderwijs.Onderzoeker(s)
- Promotor: Sandra Dominiek
- Co-promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Psycholinguïstische processen bij het reproduceren van geschreven taal: werkwoordfouten als venster op het mentale lexicon en processen van syntactische verwerking,
Abstract
Onderzoeker(s)
- Promotor: Sandra Dominiek
- Co-promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Effectieve scholen in het technisch en beroepssecundair onderwijs.
Abstract
Tussen scholen bestaan verschillen m.b.t. de prestaties van hun leerlingen, zelfs als men corrigeert voor achtergrondkenmerken zoals intelligentie en sociale herkomst. Dit onderzoek wil, in lijn met het CIPO-model voor schooleffectiviteit, achterhalen (1) welke school- en contextkenmerken verband houden met de verschillen in effectiviteit tussen tso- en bso-scholen, m.a.w. welke factoren samenhangen met de prestaties (cognitief en sociaal-affectief) en met de leerwinst van tso- en bso-leerlingen; (2) welke factoren de gevonden verschillen in effectiviteit kunnen verklaren. Op basis van multilevelanalyses en een beperkt schooletnografisch onderzoek zullen hieruit concrete voorstellen ter verbetering van de onderwijskwaliteit van tso- en bso-scholen afgeleid kunnen worden.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Scholen vergeleken op hun kwaliteit. Een internationaal vergelijkende studie over hoe scholen hun functioneren openbaar (kunnen/moeten) verantwoorden.
Abstract
De praktijken van publieke verslaggeving over de kwaliteit van scholen in Engeland, Schotland, Nederland en Duitsland worden in kaart gebracht met aandacht voor: het daar vigerende onderwijsbeleid en 'cultuur; het politiek-juridische kader; de opvattingen over `kwaliteit van scholen' en kwaliteitszorg; de belangen en de (neven)effecten op verschillende niveaus (ouders en leerlingen, school, centraal niveau). Daarbij wordt de vraag onderzocht in hoeverre dergelijke systemen van publicatie van schoolgegevens, of alternatieven daarvan, haalbaar, c.q. wenselijk zijn in de Vlaamse context. De studie omvat hiertoe: prospectie (bij overheden, internationale organisaties, netwerken); literatuurstudie; interviews met bevoorrechte getuigen; theoretische modelvorming en toetsing door middel van een beperkte Delphi-studie. Dit alles leidt tot de formulering van beleidsperspectieven voor Vlaanderen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Onderzoek naar de meerwaarde en de implementatiemogelijkheden van meer zelfstandig leren door leerlingen in het hoger secundair onderwijs in Vlaanderen.
Abstract
Er wordt onderzocht in hoeverre meer flexibele en creatieve onderwijsleerprocessen haalbaar zijn in Vlaamse secundaire scholen. Deelnemende scholen worden gescreend op hun vermogen een vernieuwingsstrategie in de praktijk te brengen. Na training van de actoren volgt een experimentele fase waarin zelfstandig leren in acht scholen in drie schoolvakken (Nederlands, geschiedenis, fysica) in het vijfde jaar a.s.o. gedurende één semester ingeroosterd wordt, rekening houdend met de principes van een collegiaal organisatiemodel. Door middel van een pre-postdesign en een aantal kwalitatieve technieken worden mogelijke meerwaarde, verschillen met de klassieke onderwijsaanpak en knelpunten in kaart gebracht.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Het Leerlingvolgsysteem taal in het basisonderwijs.
Abstract
In het kader van de zorgverbreding en in samenhang met de invoering van de eindtermen voor het basisonderwijs wordt het steeds belangrijker voor scholen om de vorderingen van hun leerlingen op de voet te volgen en tijdig te remediëren indien nodig. Een leerlingvolgsysteem wil in eerste instantie vaststellen hoeveel een individuele leerling vooruit is gegaan in een bepaalde periode. Daarnaast kunnen de prestaties van de betrokken leerling ook vergeleken worden met die van vergelijkbare leerlingen uit het hele land. Dit onderzoek heeft tot doel een leerlingvolgsysteem taal te ontwikkelen voor de specifieke domeinen spelling en technisch lezen. Het behelst meer bepaald een 'vervlaamsing' van het instrumentarium dat het Nederlandse Instituut voor Toetsontwikkeling (Cito - Arnhem) voor die doeleinden ontwikkeld heeft, meer bepaald de Schaal Vorderingen in Spellingvaardigheid voor de spelling van onveranderlijke woorden en de Drie-Minuten-Toets voor technisch lezen. Beide instrumenten zijn bedoeld voor gebruik in de volledige lagere school. Dit instrumentarium is in een eerste fase inhoudelijk aangepast aan de Vlaamse onderwijscontext en aan het taalgebruik van de leerlingen. Vervolgens wordt dit nieuwe instrumentarium 'herijkt' door het af te nemen bij een representatieve steekproef van ongeveer 3500 leerlingen in 22 basisscholen: 5 cohorten van plusminus 700 leerlingen worden gedurende twee schooljaren gevolgd. Dit kalibrerings- en normeringsonderzoek zal uiteindelijk resulteren in een Vlaamse versie van de Cito-leerlingvolgsystemen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Empirisch onderzoek naar de effecten van moedertaal vs vreemde taal als onderwijsmedium op de leerprocessen in het vak geschiedenis van zwarte lagere schoolleerlingen in Zuid-Afrika.
Abstract
Dit onderzoeksproject wil nagaan wat de effecten zijn van een leergerichte aanpak in vergelijking met een leerstofgerichte aanpak van het vak geschiedenis (gegeven in een combinatie van Engels en Sesotho) op de leerprocessen en leereffecten voor geschiedenis en de actieve kennis van Engels en Sesotho. Daartoe is een experimenteel design opgezet in vijf `zwarte' scholen in Mangaung in de provincie Oranje Vrystaat (Zuid-Afrika). In elke school wordt aan een experimentele en een controlegroep van ongeveer 40 leerlingen uit het vierde leerjaar 20 geschiedenislessen van elk een half uur gegeven over thema's uit het reguliere geschiedeniscurriculum. Voor elk van de condities zijn lesmaterialen ontwikkeld en leraren opgeleid. Dezelfde onderzoeksinstrumenten worden voor beide condities gebruikt: een pre-test, post-test en retentietest om de kennis van geschiedenis en taal te meten, en een kwalitatief observatie-instrument om de cognitieve en metacognitieve leerprocessen in kaart te brengen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Organisatie van een congres rond Zorgbreedte, remediering en socio-emotionele begeleiding in het secundair onderwijs.
Werkgevers en onderwijs in Vlaanderen in vergelijking met de OESO-landen.
Algemeen onderwijsonderzoek.
Schrijfvaardigheid, luister- en spreekvaardigheid. Integratie tot communicatieve competentie in het secundair onderwijs.
Werkgevers en onderwijs in Vlaanderen in vergelijking met de OESO-landen.
Abstract
Dit onderzoek zal in 1997 in ongeveer 15 OESO-lidstaten worden uitgevoerd. Het is de bedoeling om bij een 1.000-tal werkgevers uit verschillende sectoren van het Vlaamse Gewest te peilen naar hun verwachtingen ten aanzien van onderwijs en hun ervaringen met pas afgestudeerde nieuwe werknemers. Een gelijkaardig onderzoek zal plaatsheb ben bij onze collega's uit het Franse Gewest zodat we de resultaten kunnen vergelijken. Het zal waarschijnlijk een telefonische enquete worden (eventueel aangevuld met een diepte-interview of een postenquete). Thema's die aan bod zullen komen: het relatief belang dat werkgevers hechten aan diploma's/getuigschriften, kennis, vaardigheden en persoonlijkheidskenmerken van nieuwkomers; de rol van de werkgever voor de verdere vorming en opleiding van werknemers; prioritaire gebieden voor samenwerking tussen werkgevers en onderwijs; de actuele samenwerking tussen bedrijven en scholen in kaart brengen; Het bevragingsinstrument zal einde 1996 klaar zijn en dan start een pilootfase.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Voorbereidend onderzoek inzake het navormingsproject "Algemene vakken in het BSO".
Leesvaardigheidstraining o.a. in relatie tot leren leren in het secundair onderwijs.
Abstract
Het cognitief- psychologisch onderzoek heeft interessante inzichten opgeleverd voor een strategisch georiënteerde leesdidactiek als vakcomponent van het schoolvak Nederlands- 2de en 3de graad secundair onderwijs. Met name de inzichten rond leesprocessen, leren lezen en leren leren werden tijdens de ontwikkelingsperiode van het nascholingsproject geconcretiseerd in strategische leesoefeningen voor zakelijke tekstsoorten en in geschikte werkvormen en evaluatie technieken met als doelstelling het leesonderwijs om te vormen tot een volwaardige component van strategisch taalonderwijs.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Remediëring en sociaal-emotionele begeleiding in het secundair onderwijswetenschappelijke inzichten en praktijkervaringen.
Abstract
Implementatie van neuro-linguïstische inzichten en methoden in de remediering en socio-emotionele begeleiding van leerlingen met leermoeilijkheden uit het reguliere secundair onderwijs.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Conceptueel bruikbaarheidsonderzoek van studietoetsen.
Abstract
Het onderzoek wil nagaan in hoeverre bestaande toetsen begrijpend lezen en schrijven vna het Cito in Arnhem, vanuit conceptueel oogpunt bruikbaar zijn voor de Vlaamse eindtermen lezen/schrijven van het basisonderwijs. Er wordt een methode voorgesteld om toetsen en eindtermen te vergelijken en door experts te laten beoordelen op een aantal karakteristieken. Via data-analyse kan men de structuur van de toetsitems achterhalen en nagaan in hoeverre de eindtermen erin passen. In geval van discrepantie kan aangeduid worden waar de problemen zitten.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Ontwikkeling van een toetsingsmethode voor de eindtermen Nederlands in het basisonderwijs.
Abstract
Het project heeft tot doel een toetsingsmethode te ontwikkelen voor de eindtermen Nederlands in het basisonderwijs. Deze methode is gebaseerd op de nieuwe benadering in de psychometrie die in Nederland op grote schaal gebruikt wordt voor toetsontwikkeling. Exemplarisch wordt gekozen voor een onderdeel van het vak Nederlands nl. lezen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Aanpak van leerlingen met leerproblemen in functie van het voorkomen van zittenblijven.
Abstract
Met reeksen van 2 x 3 sessies wordt dmv. kennisoverdracht en observatietraining een duurzame attitude- en (onderwijs)gedragsverandering bij leerkrachten SO en schoolleiding beoogd op het vlak van de opsporing en ondersteuning van leerlingen met specifieke leermoeilijkheden (dyslexie, dyscalculie, ADHD), concentratieschommelingen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Aanpak van leerlingen met leerproblemen in functie van het voorkomen van zittenblijven.
Abstract
Met reeksen van 2 x 3 sessies wordt dmv. kennisoverdracht en observatietraining een duurzame attitude- en (onderwijs)gedragsverandering bij leerkrachten SO en schoolleiding beoogd op het vlak van de opsporing en ondersteuning van leerlingen met specifieke leermoeilijkheden (dyslexie, dyscalculie, ADHD), concentratieschommelingen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Remediering en sociaal-emotionele begeleiding in het secundair onderwijswetenschappelijke inzichten en praktijkervaringen.
Abstract
Implementatie van neuro-linguïstische inzichten en methoden in de remediering en socio-emotionele begeleiding van leerlingen met leermoeilijkheden uit het reguliere secundair onderwijs.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Onderzoek in verband met strategieen in het onderwijs Nederlands.
Abstract
Het inventariseren en beschrijven van de in de internationale literatuur aan te treffen metacognitieve en cognitieve strategieën.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Hoe cognitief is de cognitieve linguïstiek? Een experimentele psycho- en neurolinguïstische benadering van lexico-semantische analyses
Abstract
In het onderzoek wordt nagegaan hoe de betekenis van polyseme en ambigue woorden door taalgebruikers verwerkt en opgeslagen wordt (in het mentaal lexicon). Daarbij worden de onderzoeksgebieden van de cognitieve linguïstiek en de psycholinguïstiek op elkaar betrokken. Aan de hand van diverse experimentele technieken ( I.h.b. oogfixatieonderzoek en reactietijdparadigma's) wordt onderzocht of polysemie en ambiguïteit volgens dezelfde representatieprincipes mentaal worden opgeslagen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
- Co-promotor: Cuvelier Pol
- Co-promotor: Frisson Steven
- Co-promotor: Sandra Dominiek
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Algoritmisch leren spellen van werkwoorden.
Abstract
Het project onderzoekt (1) de meerwaarde van een leeralgoritme (2) verschillen tussen een pen-en-papier aanpak en een ge'nformatiseerde aanpak (3) verdere ontwikkeling van de educatieve programmatuur (4) toetsing van de categorisering in termen van probleemoplossingshandelen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
strategieën in het onderwijs Nederlands.
Abstract
Het inventariseren en beschrijven van de in de internationale literatuur aan te treffen metacognitieve en cognitieve strategieën.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Effectiviteit van Vlaamse secundaire scholen.
Abstract
Onderzoek naar de bijdrage van school- en klasklimaat, de samenwerking tussen leerkrachten en schoolgrootte, middels het onderwijsleerproces, tot de onderwijskwaliteit.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
- Co-promotor: De Corte Georges
- Co-promotor: Yde Philip
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Stemtechniek voor leerkrachten - navormingsproject.
Samenhangend taaladvies.
OESO-project internationale educatieve indicatoren
Abstract
De ontwikkeling van internationale, educatieve indicatoren, meer specifiek inzake attitudes en verwachtingen ten aanzien van onderwijs.Onderzoeker(s)
- Promotor: Daems Frans
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Integratie marketingsstrategieën beroepsvervolmaking.
Marketing voor vorming
Abstract
Dit project wil o.m. de mogelijkheden die de marketingfilosofie en -strategie bieden voor de sector van vorming en beroepsvervolmaking concretiseren. Dit wil zeggen dat het conceptueel kader, dat kan worden teruggevonden in de theoretische literatuur over marketing, toegankelijk wordt gemaakt voor hen die betrokken zijn bij de professionele training.Onderzoeker(s)
- Promotor: Mahieu Paul
- Co-promotor: Daems Frans
- Co-promotor: Gerits Joris
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject