Onderzoek Guido Marnef

Abstract

Dit project onderzoekt de co-existentie van oude en nieuwe media in de pre-moderne tijd. Begrijpen hoe oude en nieuwe communicatietechnologie in het verleden vorm heeft gegeven aan samenlevingen is bijzonder relevant gegeven actuele discussies over de maatschappelijke impact van digitale technologie en nieuwe sociale media, zoals Facebook en Twitter. Dit project bestudeert hoe en waarom handgeschreven nieuwsbrieven bleven bestaan ​​naast gedrukte kranten in de zeventiende eeuwse Nederlandse Republiek, in de Habsburgse Nederlanden en Frankrijk. Vóór de geboorte van de gedrukte krant waren handgeschreven nieuwsfolders, gekopieerd door professionele schrijvers, essentieel voor het rapporteren van actualiteiten. Geleerden beschrijven deze handgeschreven nieuwsbrieven in het algemeen als loutere voorgangers van de gedrukte krant en gaan ervan uit dat ze snel werden vervangen door hun gedrukte tegenhangers. Dit project compenseert dit hardnekkige historische verhaal door de wederzijdse invloed van manuscript en gedrukte krant te analyseren op een moment dat hun impact op politiek en samenleving nog niet stevig was vastgesteld. Het is de eerste grondige studie die specifiek aandacht schenkt aan hun rol binnen het bredere veranderende medialandschap van de zeventiende eeuw. Het project biedt een onderling verbonden geschiedenis van communicatie over taalkundige, technologische en politieke grenzen heen, en werpt een nieuw licht op de impact van nieuwe communicatietechnologieën op politiek en samenleving.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Lamal Nina

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De Calvinistische Republiek in Antwerpen (1577-1585) was een korte maar wel cruciale fase in de periode van de Nederlandse Opstand. Tijdens deze jaren was Antwerpen niet alleen het politieke en fianciële hart van de Opstand, maar tegelijkertijd een centrum van protestantisme van internationaal belang. De centrale vraag die we in dit boekproject proberen te beantwoorden is hoe een calvinistische minderheid er in slaagde om Antwerpen - een commerciële handelsmetropool met circa 80.000 à 100.000 inwoners - te domineren in politiek en religieus opzicht. Het antwoord op deze vraag is bijzonder complex en incorporeert politieke, religieuze en sociale factoren die nauw met elkaar verweven waren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Fraeters Veerle
• Co-promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Van Mulder Jonas

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project beoogt de wisselwerking tussen religieuze muziek en een stedelijke maatschappij tijdens een periode van belangrijke transformaties te bestuderen. Enerzijds zal nagegaan worden hoe religieuze muziek gebruikt wordt als middel bij het tot stand brengen en handhaven van een confessionele identiteit, anderzijds zal de invloed van religieuze, politieke en sociaal-culturele veranderingen op de productie en consumptie van religieuze muziek in kaart gebracht worden. Via een doorgedreven historische contextualisering van het stedelijk muziekleven en haar actoren wil deze studie nieuwe inzichten ontwikkelen betreffende de mogelijke betekenissen en het functioneren van religieuze muziek binnen een urbane omgeving.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Beghein Stefanie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project staat de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in het zeventiende-eeuwse hertogdom Brabant centraal. Aan de hand van mirakelverhalen en procesdossiers richt het onderzoek zich op de interactie tussen de diverse actoren die geconfronteerd werden met waanzin, om zo de processen van negotiatie en conflict die schuilgaan achter de identificatie, de perceptie en het beheer van krankzinnigheid te grijpen. Aandacht zal daarbij uitgaan naar wisselwerkingen en spanningen tussen de religieuze en wereldse registers waarbinnen waanzin gevat en beleefd werd. Van daaruit wordt het mogelijk abstracte, vaak lineair gedachte begrippen als "secularisering" en "medicalisering" te nuanceren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: De Munck Bert
• Mandaathouder: Deschrijver Sonja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project wilt inzicht verwerven in de aard en de ontwikkeling van de visionaire ervaring van leken in de late middeleeuwen en vroegmoderne periode. Daartoe worden gerapporteerde visioenen en verschijningen in laatmiddeleeuwse en vroegmoderne mirakelboeken en -collecties die tussen 1300 en 1700 in cultuscentra in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden tot stand kwamen, bij elkaar gebracht en beschreven naar vorm en inhoud. De combinatie van tekstuele, contextuele en comparatieve analyse zal (1) licht werpen op de karakteristieken van de religieuze ervaring van de visionaire protagonist en mogelijk inzicht geven in de regis-ter- en redactiepraktijken in het cultuscentrum, (2) zowel chronologische evoluties en regionale variaties in de natuur van gerapporteerde lekenvisioenen als de intensiteit en concentratie van hun voorkomen in kaart brengen. Vervolgens zullen (3) de bevindingen geïnterpreteerd worden door ze te correleren met specifieke cultusgerelateerde ontwikkelingen enerzijds, en ontwikkelingen binnen officiële kerkelijke normering en regulering van lekenvisioenen anderzijds. Naast belangrijke conciliaire besluiten en geschriften van katholieke theologische autoriteiten, zullen ook verhandelingen en polemieken van protestantse hand bij het onderzoek worden betrokken. De analyse zal worden geïnformeerd door concepten uit de historische antropologie, de filosofie van de religie en de historische psychologie. Dit project zal leiden tot een gedifferentieerd beeld van de aard en de impact van lekenvisioenen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode en zodoende op significante wijze bijdragen tot onze kennis van lekendevotie en religieuze volkscultuur.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Fraeters Veerle
• Co-promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Van Mulder Jonas

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Samenwerking aan een wetenschappelijk onderzoeksproject "Political culture in three early modern cities: A comparative study of Amsterdam, Antwerp and Hamburg, 1650-1790" in het kader van een VLAC-fellowship met prof. M. Lindemann (University of Miami, USA).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project beoogt de wisselwerking tussen religieuze muziek en een stedelijke maatschappij tijdens een periode van belangrijke transformaties te bestuderen. Enerzijds zal nagegaan worden hoe religieuze muziek gebruikt wordt als middel bij het tot stand brengen en handhaven van een confessionele identiteit, anderzijds zal de invloed van religieuze, politieke en sociaal-culturele veranderingen op de productie en consumptie van religieuze muziek in kaart gebracht worden. Via een doorgedreven historische contextualisering van het stedelijk muziekleven en haar actoren wil deze studie nieuwe inzichten ontwikkelen betreffende de mogelijke betekenissen en het functioneren van religieuze muziek binnen een urbane omgeving.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Beghein Stefanie

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project wilt inzicht verwerven in de aard en de ontwikkeling van de visionaire ervaring van leken in de late middeleeuwen en vroegmoderne periode. Daartoe worden gerapporteerde visioenen en verschijningen in laatmiddeleeuwse en vroegmoderne mirakelboeken en -collecties die tussen 1300 en 1700 in cultuscentra in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden tot stand kwamen, bij elkaar gebracht en beschreven naar vorm en inhoud. De combinatie van tekstuele, contextuele en comparatieve analyse zal (1) licht werpen op de karakteristieken van de religieuze ervaring van de visionaire protagonist en mogelijk inzicht geven in de regis-ter- en redactiepraktijken in het cultuscentrum, (2) zowel chronologische evoluties en regionale variaties in de natuur van gerapporteerde lekenvisioenen als de intensiteit en concentratie van hun voorkomen in kaart brengen. Vervolgens zullen (3) de bevindingen geïnterpreteerd worden door ze te correleren met specifieke cultusgerelateerde ontwikkelingen enerzijds, en ontwikkelingen binnen officiële kerkelijke normering en regulering van lekenvisioenen anderzijds. Naast belangrijke conciliaire besluiten en geschriften van katholieke theologische autoriteiten, zullen ook verhandelingen en polemieken van protestantse hand bij het onderzoek worden betrokken. De analyse zal worden geïnformeerd door concepten uit de historische antropologie, de filosofie van de religie en de historische psychologie. Dit project zal leiden tot een gedifferentieerd beeld van de aard en de impact van lekenvisioenen in de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode en zodoende op significante wijze bijdragen tot onze kennis van lekendevotie en religieuze volkscultuur.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Fraeters Veerle
• Co-promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Van Mulder Jonas

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

De opzet van dit project is een onderzoek naar de betekenis van de stadsparochie en de stedelijke parochiekerk in de Zuidelijke Nederlanden in de periode van ca. 1450 tot 1700. Daarbij zullen de archieven die deze instituties zelf genereerden en/of bewaarden centraal worden gesteld en zal in hoofdzaak het perspectief van de parochianen worden gehanteerd. Daartoe zullen twee casestudies worden uitgewerkt, met name de Sint-Jacobskerk in Gent en de Sint-Jacobskerk in Antwerpen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In de zestiende en zeventiende werd Europa geplaagd door een reeks godsdienstoorlogen. Een daarvan was de Opstand, een burgeroorlog die de zeventien Nederlanden uiteen reet. Dit project onderzoekt welke rol herinneringen aan die oorlog speelden in het creëren van nieuwe religieuze en politieke culturen in de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden, en vergelijkt de herinneringsculturen in de Nederlanden met die van andere gebieden waar om het geloof was gestreden.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project staat de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in het zeventiende-eeuwse hertogdom Brabant centraal. Aan de hand van mirakelverhalen en procesdossiers richt het onderzoek zich op de interactie tussen de diverse actoren die geconfronteerd werden met waanzin, om zo de processen van negotiatie en conflict die schuilgaan achter de identificatie, de perceptie en het beheer van krankzinnigheid te grijpen. Aandacht zal daarbij uitgaan naar wisselwerkingen en spanningen tussen de religieuze en wereldse registers waarbinnen waanzin gevat en beleefd werd. Van daaruit wordt het mogelijk abstracte, vaak lineair gedachte begrippen als "secularisering" en "medicalisering" te nuanceren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: De Munck Bert
• Mandaathouder: Deschrijver Sonja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit onderzoeksproject is de focus gericht op de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen vanaf de tweede helft van de 16de eeuw tot en met de 17de eeuw. Het uitgangspunt daarbij is dat het kerkelijk pparaat (op de diverse niveaus: bisschop, deken, plaatselijke clerus) en de plaatselijke gemeenschappen van gelovigen geen afgescheiden gehelen zijn, maar culturele en sociale circuits vormen die met elkaar communiceren en op elkaar inspelen. Het impliceert dat zowel de 'officiële' Kerk en de modale gelovigen aandacht moeten krijgen vanuit een dynamisch perspectief.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Vanderheyden Bhumi

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project wil door het analyseren van meervoudige identiteiten die stedelingen aannemen en (re)produceren een meer genuanceerde blik geven op de stedelijke samenleving dan het traditionele sociale en sociaal-culturele onderzoek toelaat. Voor de casus Mechelen in de late middeleeuwen en het begin van de nieuwe tijd zal worden nagegaan hoe stedelingen deze identiteiten construeren (o.a. door hun participatie in het middenveld van sociale organisaties), hoe ze die beleven op het publieke forum en hoe deze identiteiten worden ervaren in het collectieve geheugen (rituelen, historiografie en literatuur).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Stabel Peter
• Co-promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Meeus Hubert
• Co-promotor: Van Dijck Maarten
• Co-promotor: Willaert Frank

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject wil aantonen dat er al van in de late middeleeuwen in de Nederlanden sprake was van een maatschappelijk veld van autonome burgers, los van traditionele maatschappelijke krachten zoals de economische marktwerking of de centrale staat. Recente studies tonen immers aan dat deze civil society enkel kan worden begrepen vanuit een historisch perspectief. Maar de meeste historici gaan er nog steeds van uit dat de civil society zijn oorsprong had in het Verlichte verenigingsleven van de achttiende eeuw. De gevolgen van een nieuwe periodisering zijn nochtans belangrijk. Dit betekent immers dat niet de seculiere, Verlichte genootschappen uit de achttiende eeuw aan de basis liggen van de westerse civil society, maar eerder de christelijke corporaties uit de middeleeuwen aandacht verdienen om de hedendaagse civil society beter te begrijpen. De nadruk zal daarbij komen te liggen op de politieke cultuur die tot stand kwam in deze civil society. Verschillende onderzoekers hebben er immers al op gewezen dat een levendig verenigingsleven ¿ wat ongeveer hetzelfde is als een dynamische civil society ¿ garant staat voor een democratische politieke cultuur. Die visie komt echter niet overeen met de traditionele vaststellingen met betrekking tot politieke elites in de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode. De meeste studies wijzen er immers op dat de stedelijke besturen in die periode erg oligarchisch en gesloten waren. Daarnaast toonde historisch onderzoek aan dat ook de ambachtsbesturen erg weinig ruimte lieten voor politieke participatie. Dergelijke conclusies suggereren dus dat de invloed van de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne civil society eerder gering was. Daarom wil dit onderzoeksproject onderzoeken hoe we de ideeën over een lange traditie van de Europese civil society kunnen verzoenen met de vaststellingen omtrent lage politieke participatie in vroegmodern Europa. We willen voor dit onderzoeksproject de ontwikkelingen in kaart brengen van één stad in de Nederlanden, namelijk Mechelen. Dit was een middelgrote stad in de Zuidelijke Nederlanden. De bevolking van de stad steeg van 15.000 inwoners in het midden van de veertiende eeuw naar 30.000 inwoners twee eeuwen later. De demografische ontwikkeling kantelde echter rond 1530. Dat was het gevolg van het vertrek van het hof van Margareta van Oostenrijk, de economische crisis en de gevolgen van de Opstand (1566-1609). De stad wist wel gedeeltelijk te herstellen van deze achteruitgang gedurende de zeventiende en achttiende eeuw, maar de bevolking overschreed nooit meer de piek van de 20.000 inwoners. De keuze om één stad te onderzoeken moet ons in staat stellen om meer precieze conclusies te formuleren over langetermijnontwikkelingen. Verder worden uiteraard ook vergelijkingen getrokken met andere steden in de Nederlanden die relatief goed zijn bestudeerd (Antwerpen, Amsterdam, Gent, 's-Hertogenbosch en Zwolle) en zal er gekeken worden naar andere Europese regio's.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Van Dijck Maarten

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject richt zich op de relatie tussen waanzin, religie en maatschappij in de lange zeventiende eeuw in het hertogdom Brabant, waarbij het onderzoek naar de verwevenheid van deze drie componenten en de ontwikkelingen daaromtrent een centrale plaats krijgt toebedeeld. In de literatuur heerst er een consensus rond de verbondenheid van waanzin en secularisering. Dit project trekt deze consensus echter in twijfel. Vanuit het wat, wie, hoe en waarom van waanzin, en met een ruime aandacht voor de veelvoudigheid van mogelijke antwoorden, wil dit onderzoek een eenduidig verhaal van secularisering overstijgen. De Zuidelijke Nederlanden belooft daarbij een bijzonder interessante comparatieve casestudy te zijn, die zich tot hiertoe nog niet heeft laten gelden binnen de historiografie rond waanzin, maar die net toelaat een veel genuanceerder verhaal te vertellen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: De Munck Bert
• Mandaathouder: Deschrijver Sonja

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit project wordt onderzocht in welk soort netwerken vrouwen actief waren en welk soort sociaal kapitaal ze daarbij genereerden. Verschillende historici (cf. Haks, Stone) menen dat de zeventiende en achttiende eeuw werden gekenmerkt door een opkomende huiselijkheid die de vrouwelijke actor steeds verder wegdrong in een sterk afgescheiden private sfeer. Wat betekende dit voor de samenstelling en functies van vrouwelijke netwerken en voor de mogelijkheden tot vrouwelijke agency via het produceren van sociaal kapitaal? Via een integratie van vrouwengeschiedenis en onderzoek naar sociaal kapitaal wordt ons begrip vergroot van 1) de rol van gender in de productie van sociaal kapitaal én 2) de vrouwelijke handelingsbekwaamheid in een patriarchale gemeenschap.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Munck Bert
• Co-promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Decraene Ellen

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project analyseert de ontwikkeling van verschillende historiografische conventies in chorografieën uit de 17de-eeuwse Nederlanden. Het focust op de verschillende representaties van het verleden in stedelijke en regionale chronografische studies en dit meer bepaald in het licht van de Tachtigjarige Oorlog en de eruit volgende scheiding. De benadering is zowel synchroon als diachroon en probeert veranderingen te verklaren in verschillende regio's en steden waarbij de nieuw gecreëerde grens tengevolge van de Opstand een extra dimensie toevoegt.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Esser Raingard

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onder de vele fascinerende en tot nu toe nauwelijks bestudeerde alchemistische teksten die in de 16de eeuw in onze gewesten zijn ontstaan, trekt het zogenaamde 'Hollandus-corpus' meteen de aandacht. Het tekstbestand dat op naam van de obscure Isaac Hollandus en/of Johannes Isaaci Hollandus is overgeleverd, vormt de belangrijkste bijdrage uit ons taalgebied aan de Europese alchemistische teksttraditie. Het werd tot in de vroege 19de eeuw in verschillende Europese talen vertaald, gedrukt en afgeschreven. Het onderzoek omvat een studie van de inhoud, de oorsprong en de receptie van dit invloedrijke tekstcorpus. Gezien de omvang en de langdurige doorwerking van het materiaal wordt het onderzoek toegespitst op het tekstbestand tot ca. 1600. De studie van enerzijds de ontstaansgeschiedenis (bronnenonderzoek, datering, auteurschap) en anderzijds de overleveringsgeschiedenis (welke kopieën en vertalingen door welke verzamelaars, editeurs en uitgevers) van de handschriften en drukken zal nieuwe inzichten opleveren over de auteur(s) van de Hollandusteksten en over de kanalen waarlangs deze teksten over heel Europa werden verspreid.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Fraeters Veerle
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit vernieuwende interdisciplinaire project, waar stadsgeschiedenis, muziekwetenschap en uitvoeringspraktijk in dialoog treden, wil de Antwerpse miscomposities uit de (hoog)barok toetsen aan veranderende consumptiepatronen. Zo komen nieuwe inzichten tot stand betreffende processen van compositie, uitvoering, consumptie en receptie alsook een kadering binnen de context van de Europese (muziek)geschiedenis.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit onderzoeksproject is de focus gericht op de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen in het bisdom Antwerpen vanaf de tweede helft van de 16de eeuw tot en met de 17de eeuw. Het uitgangspunt daarbij is dat het kerkelijk pparaat (op de diverse niveaus: bisschop, deken, plaatselijke clerus) en de plaatselijke gemeenschappen van gelovigen geen afgescheiden gehelen zijn, maar culturele en sociale circuits vormen die met elkaar communiceren en op elkaar inspelen. Het impliceert dat zowel de 'officiële' Kerk en de modale gelovigen aandacht moeten krijgen vanuit een dynamisch perspectief.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Mandaathouder: Vanderheyden Bhumi

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het doel van het project is licht werpen op de wijze waarop de overheden in de opstandige gewesten poogden de enorme kosten van de oorlog tegen koning Filips II te ondervangen. Het meeste geld dat zij opbrachten diende tot betaling van hun troepen, beroepssoldaten die ook grote hoeveelheden voedsel, munitie, uitrusting, paarden etc. nodig hadden. Onderzoek naar deze kwesties kan helpen verklaren waarom de Opstand succes had in de noordelijke gewesten, terwijl Vlaanderen en Brabant werden heroverd door het koninklijke leger. De financiering van de oorlog in de loyale, koningsgetrouwe gewesten zal waar mogelijk als referentiekader dienen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Verhoeven Gerrit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

In dit onderzoek willen we focussen op de burgeroorlog-dimensie van de Nederlandse Opstand. De complexe processen die inwonders in de Lage Landen verdeelden kregen immers nog te weinig aandacht. Het veronderstelt een systematische aandacht voor politieke, religieuze, culturele en sociaal-economische factoren en een nauwkeurig oog voor regionale verschillen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject concentreert zich op de religieuze vernieuwingsprocessen van de Nieuwe Tijd aan de hand van een case study over het bisdom Antwerpen. Het stelt de vraag naar de religieuze en mentale leefwereld van gewone gelovigen en gaat daarbij na welke impact uitging van het katholieke Tridentijnse hervormingsprogramma. Het gaat daarbij uit van een dynamisch communicatieperspectief.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project behandelt de thematiek van religieuze verdeeldheid, bekering en tolerantie aan de hand van een concrete gevalstudie uit de 17-eeuwse Nederlanden. De nagelaten papieren van Jacob Roelants, zoon van een Nederlandse dominee, katholiek bekeerling en uiteindelijk jezuïet, laten toe om deze complexe problematiek in detail te bestuderen op het niveau van een concrete familie.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het onderzoek richt zich op een confrontatie van wetenschappen (optica, perspectiefleer) met de kunsten (architectuur, beeldhouw- en schilderkunst) tijdens de eerste helft van de zeventiende eeuw in de Zuidelijke Nederlanden. Er wordt nagegaan in hoeverre de jezuïeten (zowel als wetenschappers dan als architecten), dank zij hun samenwerking met de vooraanstaande kunstenaars als P.P. Rubens e.a. tot een nieuwe ruimtebeleving hebben bijgedragen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project onderzoekt de wisselwerking tussen opinievorming in de stedelijke samenleving en de uiteindelijke politieke besluitvorming in de Nederlanden in de late 16de eeuw. Centraal in het onderzoek staan twee comparatieve dieptestudies waarin de situatie van Antwerpen en Amsterdam wordt uitgewerkt. In beide gevallen ging het om belangrijke handelssteden die beroerd werden door een aantal belangrijke vraagstukken die zich aandienden in het kader van de Opstand: het religievraagstuk, de soevereiniteitskwestie, de migratieproblematiek.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido
• Co-promotor: Blondé Bruno
• Mandaathouder: Verhoeven Gerrit

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project beoogt door een zowel een chronologische (i.c. Uitbreiding naar de 16de eeuw) als een geografische uitbreiding (opname van een Nederlandse ploeg) de historische studie van de stedelijke samenleving in de Lage Landen, in de meest verstedelijkte kerngebieden (Vlaanderen, Brabant, Holland en Henegouwen), comparatief met wat elders in de Nederlanden en in Europa gebeurt, in een volgende fase vanuit een vernieuwde vraagstelling aan te vatten.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Blondé Bruno
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Stadsgeschiedenis!

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Een onderzoek naar staatsvorming, religieuze vernieuwing en sociale politiek in het vroeg moderne Europa. Het project bestudeert aspecten van staatsvorming, religieuze vernieuwing en sociale politiek in het vroeg-moderne Europa. De opstandige calvinistische regimes worden daartoe in een lange termijnperspectief (15e-16e eeuw) gesitueerd.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project over de Calvinistische Republieken concentreert zich op het proces van politieke, religieuze en sociale vernieuwing in de 16-de eeuw. Deze vernieuwingen deden zich op uitgesproken wijze voor in periodes van politieke crisis en opstand. Het fenomeen van de calvinistische republieken wordt daarom gesitueerd in een lange termijn perspectief, waarbij continuïteit en discontinuïteit met de laat-middeleeuwse situatie wordt nagegaan.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Uytven Raymond
• Co-promotor: Marnef Guido

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

• Onderzoeksproject