Onderzoek Jasper Van de Vijver

Abstract

Waar is de mens? Op deze vraag wil het hier voorgelegde onderzoeksproject een antwoord bieden middels een fenomenologische benadering van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens. Vertrekkend vanuit het denken van Husserl en vooral Heidegger wordt een poging ondernomen een fenomenologische topologie uit te werken die een alternatief kan bieden voor de wetenschappelijk-objectieve benadering van de ruimte. Dit perspectief lijkt immers niet in staat te zijn de eigenheid van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens te denken, omdat ze die reduceert tot de fysisch-mathematische ruimte - de plaats wordt er gedacht als een locatie in de homogene ruimte, de ruimtelijkheid wordt er gereduceerd tot de meetbare afstand tussen die verschillende locaties. De plaats van de mens valt echter niet samen met de positie van ons lichaam in de ruimte, en de ruimtelijke verhouding tussen mens en ding kan niet worden teruggevoerd op kwantificeerbare afstand. Dit project heeft uiteindelijk de bedoeling om op een formeel-ontologische manier een aantal categorieën fenomenologisch te verhelderen (plaats, ruimtelijkheid, nabijheid, verte) en zodoende de eigenheid van de menselijke plaats-ruimtelijkheid filosofisch te onderbouwen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Eekert Geert
• Mandaathouder: Van de Vijver Jasper

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Europese Filosofie

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Waar is de mens? Op deze vraag wil het hier voorgelegde onderzoeksproject een antwoord bieden middels een fenomenologische benadering van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens. Vertrekkend vanuit het denken van Husserl en vooral Heidegger wordt een poging ondernomen een fenomenologische topologie uit te werken die een alternatief kan bieden voor de wetenschappelijk-objectieve benadering van de ruimte. Dit perspectief lijkt immers niet in staat te zijn de eigenheid van de plaats en de ruimtelijkheid van de mens te denken, omdat ze die reduceert tot de fysisch-mathematische ruimte - de plaats wordt er gedacht als een locatie in de homogene ruimte, de ruimtelijkheid wordt er gereduceerd tot de meetbare afstand tussen die verschillende locaties. De plaats van de mens valt echter niet samen met de positie van ons lichaam in de ruimte, en de ruimtelijke verhouding tussen mens en ding kan niet worden teruggevoerd op kwantificeerbare afstand. Dit project heeft uiteindelijk de bedoeling om op een formeel-ontologische manier een aantal categorieën fenomenologisch te verhelderen (plaats, ruimtelijkheid, nabijheid, verte) en zodoende de eigenheid van de menselijke plaats-ruimtelijkheid filosofisch te onderbouwen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Van Eekert Geert
• Mandaathouder: Van de Vijver Jasper

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Europese Filosofie

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project beoogt een studie van Heideggers 'topologie', zijn denken over ruimtelijkheid en plaats. Het richt zich in het bijzonder op de 'Kehre' in Heideggers denken in de vroege jaren '30, die geïnterpreteerd zal worden als een wending naar de topologie. Hoewel de topologische vraag bij de vroege Heidegger niet afwezig is, is het toch duidelijk dat de 'plaats van de plaats' met name in Sein und Zeit hoogst problematisch is. De reden daarvoor is niet slechts de voorrang van de tijdelijkheid, maar ook de afwezigheid van een eigenlijkheidsbegrip dat rekening houdt met het belang van de plaats. De 'topologische wending' (vlak) na Sein und Zeit gaat dan ook gepaard met een verschuiving in Heideggers begrip van de eigenlijkheid, die de erkenning inhoudt van het belang van de ruimtelijkheid en de plaats voor een waarachtig 'Dasein'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: De Graeve Peter
• Promotor: Van Eekert Geert
• Mandaathouder: Van de Vijver Jasper

Onderzoeksgroep(en)

• Centrum voor Europese Filosofie

Project type(s)

• Onderzoeksproject