Onderzoeksgroep
Expertise
Mijn onderzoek is geplaatst in het domein van de tumorimmunologie en immuuntherapie in solide en hematologische tumoren. Het focust zich op het ontrafelen van mechanismen in de tumoromgeving incl. hypoxie, metabolisme, checkpoints) die immuuncellen onderdrukken en zowel combinatie- als celtherapieën om deze onderdrukking te doorbreken. In het bijzonder heb ik een interesse in natuurlijke killercellen, dat zich uitbreidt naar diens functioneren in patho-/fysiologische omstandigheden.
Niet-thermisch plasma gecombineerd met herbestemming van geneesmiddelen: een innovatieve strategie voor het ontketenen van eerstelijns (immuno)therapieën voor vergevorderde hoofd-halskanker.
Abstract
Gevorderde stadia van hoofd-hals plaveiselcelcarcinoom (HNSCC) worden vaak geconfronteerd met herval of metastase en een miserabele prognose. Eerstelijns immuuntherapie, met of zonder chemotherapie, heeft beperkte voordelen, een lage responsgraad en ernstige bijwerkingen bij verzwakte patiënten. Ook de kosten van de gezondheidszorg lopen hoog op. Mijn studie focust daarom op een innovatieve, goed verdraagbare en kostenefficiënte combinatiestrategie om de huidige therapieën voor deze moeilijke kanker te verbeteren. Niet-thermisch plasma (NTP) is een lokale therapie met geïoniseerd gas, die het immuunsysteem kan activeren en celdood kan induceren via verstoring van de redoxbalans. Tot nu toe zijn er geen ernstige bijwerkingen gemeld bij klinisch NTP-gebruik. Bovendien zal een goed verdraagbaar en herbestemd medicijn, waarvan is aangetoond dat het de immuniteit en het redoxmetabolisme moduleert, worden onderzocht op mogelijke synergie met NTP. Daarom veronderstel ik dat deze combinatie, door de redoxbalans te veranderen, de effectiviteit van (immuno)therapieën voor HNSCC zal verbeteren door verhoogde oxidatieve stress, celdood en anti-tumorimmuniteit. Tumorkinetiek, immuunactivatie en therapie efficiëntie zullen geëvalueerd worden in 3D-modellen in vitro, primair patiëntenmateriaal en muizen. Succesvolle afronding van mijn project zal leiden tot een combinatiestrategie van NTP met herbestemming van geneesmiddelen om de werkzaamheid van eerstelijns HNSCC-therapieën te verbeteren en tegelijkertijd de levenskwaliteit van de patiënt te ondersteunen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Bogaerts Annemie
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Mandaathouder: Bauwens Mauranne
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Intrinsieke en extrinsieke metabole resistentiemechanismen van hoofd-halskanker tegen natuurlijke killercellen.
Abstract
Hoofd-halskanker is de zesde meest voorkomende kanker wereldwijd, waarbij de meerderheid van de patiënten evolueert naar een terugkerende/metastatische vorm met beperkte behandelingsopties, hetgeen wijst op een onvervulde klinische nood. De waarneming dat HNSCC één van de meest immuungeïnfiltreerde tumortypes is, met een uitzonderlijk hoge infiltratie van natuurlijke killer (NK) cellen, ondersteunt het potentieel van NK-cellen als therapeutisch middel voor deze indicatie. Belangrijk is dat het immuunmetabolisme cruciaal is voor immuunresponsen, ook van NK-cellen, doch hoe de tumoromgeving het metabolisme van NK-cellen beïnvloedt, is nog grotendeels onbekend. Het ontrafelen van de mechanismen van immuunevasie, kan zowel bestaande als nieuwe therapieën voor HNSCC ontsluiten. Onze hypothese luidt dat de ontregelde stofwisseling van HNSCC-cellen een veelzijdig kenmerk is bij het ontwijken van NK-celdoding. We postuleren dat de mechanismen van metabole resistentie dubbelzijdig zijn. Enerzijds zou de metabole herprogrammering van HNSCC-cellen intracellulaire resistentie tegen het doden door NK-cellen kunnen bewerkstelligen. Anderzijds wijzigen de metabool ontregelde HNSCC-cellen de metabole samenstelling van de tumoromgeving, wat leidt tot onderdrukking van NK-cellen als gevolg van een disbalans in metabolieten. Dit bevordert uiteindelijk immuunevasie en beïnvloedt de overleving van HNSCC-patiënten negatief. Het ontrafelen van deze resistentiemechanismen heeft het potentieel om de ontwikkeling van NK-celtherapieën te bevorderen. Om dit te onderzoeken, zullen we multi-omics analyses uitvoeren, doelwitten identificeren, genetische manipulatie uitvoeren, 2D- en 3D-in vitro experimenten uitvoeren, in silico validatie implementeren en in vivo testen opzetten. Eerste zullen we de sleutelspelers van intracellulaire metabole routes in HNSCC-cellen ophelderen die resistentie tegen NK-celdoding veroorzaken en dit door een CRISPR-knockout screening uit te voeren met een op metabolisme gerichte bibliotheek. De belangrijkste doelwitten worden gevalideerd met behulp van patiëntendatasets en functionele assays. Vervolgens zullen we het effect ontrafelen van extrinsieke metabolieten, uitgescheiden door HNSCC-cellen, op NK-celdoding. De belangrijkste metabolieten die verantwoordelijk zijn voor verminderde NK-celcapaciteit zullen worden geïdentificeerd en gevalideerd. Tot slot zal het therapeutisch potentieel van metabole interferentie door deze doelwitten in vitro en in vivo bepaald worden, om de volgende generatie NK-celtherapie voor HNSCC, namelijk chimere antigeenreceptor (CAR) NK-cellen, te versterken. Samenvattend zal het voorgestelde project onze fundamentele kennis verrijken van de mechanismen van immuunevasie door kankercellen, waardoor ze ontsnappen aan natuurlijke killercellen. Tevens zal het de doorbraak van innovatieve NK-celtherapieën voor hoofd-halskanker bevorderen, met een groot potentieel voor implementatie bij andere solide tumortypes.Onderzoeker(s)
- Promotor: Wouters An
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Mandaathouder: de Beukelaar Julie
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Voorbereiding van een eerste klinische studie met kant-en-klare CD70 CAR-NK cellen voor patiënten met acute myeloïde leukemie en solide tumoren
Abstract
Het voorbije decennium zijn de vooruitzichten voor vele kankerpatiënten enorm verbeterd dankzij immuuntherapie. Een belangrijke kanttekening hierbij is echter dat er nog steeds vele uitdagingen te overwinnen zijn. Zo reageert het merendeel van de patiënten met nood aan een verbeterde behandeling niet op de anti-PD-1/PD-L1-therapie, werken de CAR-T-cellen slechts beperkt in solide tumoren en brengt deze celtherapie op de koop toe ook een reeks ernstige nevenwerkingen met zich mee. Daarnaast produceren vele tumoren grote hoeveelheden TGFβ, een van de meeste immunosuppressieve cytokines, wat ertoe leidt dat immuuntherapie niet altijd het beoogde resultaat bereikt. Als antwoord op deze uitdagingen heeft ons labo de voorbije vijf jaar een TGFβ-resistente, interleukine-15-producerende CAR-NK-celtherapie ontwikkeld die zich richt tegen het CD70-eiwit. CAR-NK-cellen hebben als voornaamste voordeel dat ze – in tegenstelling tot CAR-T-cellen – geen ernstige nevenwerkingen veroorzaken. Bovendien kunnen we CAR-NK-cellen produceren als kant-en-klaar product, daar waar CAR-T-cellen meestal patiënt per patiënt gemaakt worden. Bovendien is het CD70 eiwit een ideaal doelwit voor immuuntherapie, aangezien het zowel in verschillende solide tumoren als in bloedkankers tot hoge expressie komt. Met dit project beogen we het bereiken van twee doelen. Enerzijds willen we de nodige preklinische data vergaren om de werkzaamheid van onze CAR-NK-cellen aan te tonen in acute myeloïde leukemie, terwijl we anderzijds ons CAR-NK-celproductieproces willen opschalen van research-grade naar GMP-grade, aangezien dit nodig is om een klinische studie te kunnen starten. Hiervoor willen we toewerken naar een zo geautomatiseerd mogelijk proces om zowel de productietijd te verlagen alsook de hoeveelheid manuele arbeid. Zo komen we tot een zo goedkoop mogelijk celtherapieproduct, wat aantrekkelijk is voor zowel de patiënt als de gezondheidszorg. Na afloop van dit project willen we niet alleen alle noodzakelijke preklinische data maar ook de nodige documenten klaar hebben voor de aanvraag van een klinische studie bij het ethisch comité en de bevoegde regulerende instanties.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Campillo Davó Diana
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Lion Eva
- Co-promotor: Van Audenaerde Jonas
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
De ontwikkeling van een innovatieve behandeling die celtherapie combineert met immuunpriming voor pediatrische hooggradige gliomen.
Abstract
Pediatrische hooggradige gliomen (pHGG) vertegenwoordigen de belangrijkste kanker gerelateerde doodsoorzaak bij kinderen. Met de huidige eerstelijnstherapie, is de prognose somber met een 5-jaarsoverleving van minder dan 20%. Er is een urgente nood aan nieuwe behandelingsopties om de overlevingskans te vergroten. Immuuntherapie wordt op heden beschouwd als een van de belangrijkste pijlers in de strijd tegen kanker en adoptieve celtherapie heeft grote successen geboekt bij pediatrische hematologische maligniteiten. De therapeutische effectiviteit, zoals bewezen bij hematologische maligniteiten, is echter voorlopig beperkt in solide tumoren vanwege een aantal specifieke uitdagingen. pHGG zijn gekend voor hun immunologisch 'koude' tumor micro-omgeving met een beperkt aantal tumor infiltrerende lymfocyten, een hoge heterogeniteit aan antigeenexpressie en zijn moeilijk bereikbaar door de bloed-hersen-barrière. Om deze obstakels te overwinnen, streven we naar de ontwikkeling van een innovatieve therapie die de locoregionale toediening van onze ontworpen celtherapie combineert met een immuunactiverende strategie. Onze hypothese is dat deze combinatietherapie de therapeutische effectiviteit van de eerstelijnstherapie tegen pHGG kan vergroten.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Van Audenaerde Jonas
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Prijs van de Onderzoeksraad 2023 - Prijs Vandendriessche: Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen.
Abstract
De Prijzen van de Onderzoeksraad UAntwerpen worden tweejaarlijks uitgereikt ten laste van het Bijzonder Onderzoeksfonds Universiteit Antwerpen. Zij beogen een succesvol, jong postdoctoraal onderzoek(st)er te huldigen voor een bijzondere bijdrage aan zijn/haar wetenschappelijk vakgebied. J. De Waele is laureaat binnen de Geneeskunde en Biomedische Wetenschappen. (Prijs Vandendriessche).Onderzoeker(s)
- Promotor: De Waele Jorrit
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Fundamentele inzichten in de immunosuppressieve metabole effecten van de hypoxische tumor micro-omgeving op natuurlijke killer cellen in hoofd-halskanker.
Abstract
Hoofd-halskanker (HNSCC) is de zesde meest voorkomende kanker wereldwijd waarbij de meerderheid van de patiënten evolueert naar een terugkerende/metastatische HNSCC met beperkte behandelingsopties. Ondanks de hoge infiltratie van natuurlijke killer (NK)-cellen, blijft de efficiëntie van nieuw ontwikkelde adoptieve celtherapieën in klinische studies beperkt. Mijn hypothese stelt dat HNSCC-cellen immunosuppressieve metabolieten uitscheiden in de tumor micro-omgeving (TME), versterkt door de hoge graad van hypoxie, wat leidt tot het ontsnappen aan NK-cellen. Gebruikmakend van fysiologisch en geconditioneerd medium bij verschillende zuurstofgehaltes, worden waardevolle kandidaat metabolieten geïdentificeerd na karakterisering van de metabole veranderingen in de TME via gas chromatografie-massa spectrometrie en vervolgens geëvalueerd in een high-throughput screen om het effect op NK-cel cytotoxiciteit te bepalen. Intracellulaire metabole en functionele veranderingen in NK-cellen veroorzaakt door de sterkst beïnvloedende metabolieten worden geïdentificeerd samen met een fenotypische profilering. Met behulp van een orthotoop gehumaniseerd muis model wordt NK-cel functionaliteit na modificatie van de TME en cytotoxiciteit in combinatie met standaard HNSCC therapie onderzocht. Zo zullen fundamentele inzichten over de rol van hypoxie-geïnduceerde immuunsuppressieve metabolieten op NK-cellen worden verworven samen met waardevolle kennis voor adoptieve celtherapieën in ontwikkeling.Onderzoeker(s)
- Promotor: Wouters An
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Smits Evelien
- Mandaathouder: Melis Jöran
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
De ontwikkeling van een innovatieve behandeling die celtherapie combineert met immuunpriming voor pediatrische hooggradige gliomen.
Abstract
Pediatrische hooggradige gliomen (pHGG) vertegenwoordigen de belangrijkste kanker gerelateerde doodsoorzaak bij kinderen. Met de huidige eerstelijnstherapie, is de prognose somber met een 5-jaarsoverleving van minder dan 20%. Er is een urgente nood aan nieuwe behandelingsopties om de overlevingskans te vergroten. Immuuntherapie wordt op heden beschouwd als een van de belangrijkste pijlers in de strijd tegen kanker en adoptieve celtherapie heeft grote successen geboekt bij pediatrische hematologische maligniteiten. De therapeutische effectiviteit, zoals bewezen bij hematologische maligniteiten, is echter voorlopig beperkt in solide tumoren vanwege een aantal specifieke uitdagingen. pHGG zijn gekend voor hun immunologisch 'koude' tumor micro-omgeving met een beperkt aantal tumor infiltrerende lymfocyten, een hoge heterogeniteit aan antigeenexpressie en zijn moeilijk bereikbaar door de bloed-hersen-barrière. Om deze obstakels te overwinnen, streven we naar de ontwikkeling van een innovatieve therapie die de locoregionale toediening van onze ontworpen celtherapie combineert met een immuunactiverende strategie. Onze hypothese is dat deze combinatietherapie de therapeutische effectiviteit van de eerstelijnstherapie tegen pHGG kan vergroten.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Van Audenaerde Jonas
- Mandaathouder: Vanheeswijck Liesbeth
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
RNA processing voor anti-kanker immuuntherapie (CanceRNA)
Abstract
Op RNA-gebaseerde geneesmiddelen hebben de voorbije vijf jaar een ware revolutie doorgemaakt. Zo zijn er bijvoorbeeld enkele RNA-medicaties goedgekeurd met ongeziene resultaten voor de behandeling van verschillende genetische aandoeningen zoals spinale spieratrofie. Een andere grote doorbraak werd uiteraard gezien tijdens de wereldwijde COVID-19 pandemie waarbij op RNA-gebaseerde therapieën, namelijk de mRNA vaccins, het leven hebben gered van miljoenen mensen. Helaas zijn deze RNA-therapieën nog niet doorgebroken in het domein van de oncologie, vandaar dat dit project focust op het ontwikkelen van RNA-therapieën voor de behandeling van kanker. Naast de revolutie op het gebied van op RNA-gebaseerde medicatie, hebben de immuuncheckpoint inhibitoren het veld van de kanker geneeskunde prachtig vooruit gestuwd, al is het belangrijk om hier op te merken dat slechts een beperkt deel van de patiënten hiermee kan geholpen worden. Meer specifiek ziet men dat er voor ongeveer 60% van de acht miljoen nieuwe kankerpatiënten – en deze groep omvat nagenoeg elk kind met een solide tumor – die jaarlijks gediagnosticeerd worden in Europa geen EMA- of FDA-goedgekeurde immuuntherapie voor handen is waardoor deze patiënten vaak in de kou blijven staan. Als antwoord op deze hoge medische nood zal het CanceRNA project op deze twee voorgaande doorbraken voortbouwen en RNA-therapieën gebruiken om de belangrijkste struikelblokken die in de weg staan van succesvolle immuuntherapie voor deze patiënten te omzeilen. Twee hoofddoelstellingen zijn vooropgesteld om dit te bereiken: enerzijds willen we gebruik maken van de modulatie van RNA-processing in de tumor en zijn micro-omgeving om deze toegankelijker en vatbaarder te maken immuuntherapie. Anderzijds willen we de immuunrespons versterken door de immuuncellen opnieuw op de tumor te richten te moduleren en door op die manier ook gepersonaliseerde mRNA vaccins te ontwikkelen. Dit project focust zich op twee kankertypes, i.e. acute myeloïde leukemie en uveaal melanoom. De gezamenlijke kennis van ons consortium dat bestaat uit RNA-wetenschappers, clinici en biotech-farma experten in RNA-processing, RNA-therapie ontwikkeling en aflevering, bio-informatica en immuno-oncologie zorgen samen voor een unieke kans om de nieuwe RNA-technologieën succesvol aan te wenden voor kankerbehandelingen.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Lion Eva
- Co-promotor: Pauwels Patrick
- Co-promotor: Van Audenaerde Jonas
Onderzoeksgroep(en)
Project website
Project type(s)
- Onderzoeksproject
"Opwekken van anti-tumor immuniteit in borst- en baarmoederhalskanker met een innovatieve RANK(L)-gerichte combinatiestrategie"
Abstract
Borstkanker(BK)- en baarmoederhalskanker(BHK)patiënten, voornamelijk degene met gevorderde ziekte, hebben dringend nood aan nieuwe middelen die de overleving en levenskwaliteit verbeteren. Een veelbelovende strategie is immuuntherapie, maar de kanker heeft mechanismen ontwikkeld dat diens effecten omzeilt waardoor slechts een minderheid van de patiënten er baat bij heeft. Recent wordt de RANK(L) signaalpathway beschouwd als een danig mechanisme, gezien het vele kankers - inclusief BK en BHK - ertoe in staat stelt de communicatie van de immuuncellen te verstoren en aldus de immuunreactie te ondermijnen. Ondersteund door onze eerste resultaten, geloven wij sterk dat het blokkeren van dit signaal de rem op het immuunsysteem kan opheffen en de gevoeligheid voor immuuntherapie kan verbeteren. Wij trachten daarom de best passende immuuntherapie voor anti-RANK(L) te onthullen om een optimale anti-tumor immuunreactie uit te lokken. Verder bouwend op de resultaten van onze klinische studies, zullen bijkomende laboratoriumtesten ons in staat stellen om die ene, superieure combinatiestrategie te achterhalen, dewelke we verder zullen optimaliseren in muismodellen. Tot slot zal dit project een nieuwe beeldvormingstechniek valideren om patiënten te selecteren die baat zullen hebben bij deze therapie om zo de behandelings- en financiële last te minimaliseren.Onderzoeker(s)
- Promotor: Van Dam Peter
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Lardon Filip
- Co-promotor: Prenen Hans
- Co-promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Van den Wyngaert Tim
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Metabole modulatie van natuurlijke killercellen voor een verbeterd functioneren in de tumourmicro-omgeving.
Abstract
Ondanks dat wetenschappelijke vooruitgangen kankerbehandelingen aanzienlijk hebben verbeterd, bezwijken nog steeds veel patiënten aan de ziekte. Wereldwijd blijft kanker dan ook de op één na belangrijkste doodsoorzaak. Er is dus duidelijk een hoge nood aan nieuwe behandelopties. De doorbraak van immuuntherapie heeft het oncologisch vakgebied revolutionair veranderd, doch blijft de meerderheid van de patiënten ongevoelig aan immuuncheckpuntinhibitoren. Bewapende celtherapieën zoals chimere antigeenreceptor (CAR)-gemanipuleerde T-cellen vinden nu succes bij hematologische maligniteiten, maar komen met enkele veiligheidsproblemen. Natuurlijke killer (NK)-cellen, de lymfocytaire tegenhangers van Tcellen, worden echter steeds veelbelovender als alternatieven. Desalniettemin zijn ook NK-cellen ineffectief tegen solide tumouren, tenminste gedeeltelijk omwille door de vijandelijke tumourmicro-omgeving die de metabole en cytotoxische functies van NK-cellen belemmert. NK-cellen op dergelijke wijze manipuleren dat ze bestand zijn tegen de barre omstandigheden van de tumourmicro-omgeving kan daarom een gamechanger zijn voor hun gebruik als celtherapie tegen solide tumouren. In deze context hebben wij in NKcellen kritische metabol e aantastingen geobserveerd die gemedieerd werden door factoren in de tumourmicro-omgeving. We hebben een bruikbaar metabool doelwit ontdekt dat farmacologisch of genetisch gemanipuleerd kan worden, wat leidt tot verbeterde cellulaire gezondheid en cytotoxische functie van NK-cellen. In dit IOF-POC project streven we ernaar om onze gepatenteerde claims te valideren en uit te breiden aan de hand van meerdere modellen van solide tumouren en gaan we op zoek naar industriële partners voor verdere ontwikkeling. Uiteindelijk zou onze strategie om de fitheid van NK-cellen in de tumourmicro-omgeving te verbeteren sterk kunnen bijdragen tot de introductie van CAR-gemanipuleerde NK-celproducten voor de behandeling van solide maligniteiten. Zodoende kan dit een impact hebben op vele kankerpatiënten.Onderzoeker(s)
- Promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Wouters An
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Verbeteren van de immuunmetabole fitheid van NK cellen in hypoxie ter bevordering van hun functionele capaciteiten in de tumormicro-omgeving.
Abstract
Cellulaire kankerimmuuntherapie zit in de lift om immuuncheckpuntinhibitoren op te volgend als doorbraak in de kankerimmuuntherapie, doch toont enkel doeltreffendheid voor hematologische maligniteiten. Solide tumoren leggen immers verscheidene hindernissen op aan immuuncellen. Hun tumormicro-omgeving (TME) is een metabole woestenij die het functioneren van effector immuuncellen aantast. Centraal in deze TME staat hypoxie, wat tegenwoordig erkend wordt als barrière voor immuuntherapie door zijn effecten op zowel tumorcellen als immuuncellen. In dit project focussen we op natuurlijke killer (NK)-cellen als effector immuuncellen met groot potentieel tot adoptief celproduct omwille van zijn inherente cytolytische capaciteiten maar ook zijn veiligheids- en logistieke profielen. Desalniettemin, zelfs bewapend met chimere antigene receptoren (CAR) slagen NK-cellen er niet in hun functies ten volle uit te oefenen in hypoxie. Hier zullen we onze lead verder karakteriseren en valideren teneinde een (CAR) NK-cellen te ontwikkelen dat capabel is in de hypoxische TME. Dit kan de ontwikkeling vooruit stuwen van de next-generation metabool verbeterede CAR NK-cellen tegen solide tumoren.Onderzoeker(s)
- Promotor: De Waele Jorrit
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Ontwikkeling en validatie van een nieuw, rationeel ontwikkelde immunotherapeutische combinatiestrategie gebaseerd op RANK(L) als doelwit voor baarmoederhalskanker.
Abstract
Baarmoederhalskanker(BHK)patiënten, voornamelijk degene met gevorderde ziekte, hebben dringend nood aan nieuwe middelen die de overleving en levenskwaliteit verbeteren. Een veelbelovende strategie is immuuntherapie, maar de kanker heeft mechanismen ontwikkeld dat diens effecten omzeilt waardoor slechts een minderheid van de patiënten er baat bij heeft. Recent wordt de RANK(L) signaalpathway beschouwd als een danig mechanisme, gezien het vele kankers - inclusief BHK - ertoe in staat stelt de communicatie van de immuuncellen te verstoren en aldus de immuunreactie te ondermijnen. Ondersteund door onze eerste resultaten, geloven wij sterk dat het blokkeren van dit signaal de rem op het immuunsysteem kan opheffen en de gevoeligheid voor immuuntherapie kan verbeteren. Wij trachten daarom de best passende immuuntherapie voor anti-RANK(L) te onthullen om een optimale anti-tumor immuunreactie uit te lokken. Hiervoor hebben wij unieke toegang tot BHK stalen afkomstig van patiënten voor en na anti-RANKL monotherapie, die we grondig zullen onderzoeken om immuun gerelateerde veranderingen aan te tonen. Nadien zullen bijkomende laboratoriumtesten ons in staat stellen om die ene, superieure combinatiestrategie te achterhalen, dewelke we verder zullen optimaliseren in muismodellen. Tot slot zal dit project een nieuwe beeldvormingstechniek valideren om patiënten te stratificeren en de respons op deze therapie te monitoren om zo de behandelings- en economische last te minimaliseren.Onderzoeker(s)
- Promotor: Van Dam Peter
- Co-promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Van den Wyngaert Tim
- Mandaathouder: Verhoeven Yannick
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Naar adem snakkend in het leukemisch beenmerg: studie naar het functioneren van natuurlijke killercellen bij zuurstoftekort
Abstract
Acute myeloïde leukemie (AML) is een hematologische kanker die ontstaat in en zich verspreid vanuit het beenmerg. Ondanks initiële volledige remissie kent het een zeer slechte prognose, gekenmerkt door een hoog hervalrisico. Achterblijvende leukemische stamcellen (LSC) worden als de oorsprong van dit herval beschouwd. LSC huizen in het tumoraal beenmerg dat zich in een verhoogde staat van zuurstoftekort bevindt. Immuuntherapieën zijn in opmars, waaronder beloftevolle strategiën die LSC gaan opzoeken en vernietigen. Echter moeten deze ook bestand zijn tegen de druk van zuurstoftekort in het leukemisch beenmerg. Zuurstoftekort wordt vandaag de dag immers erkend als barrière voor immuuntherapie. In dit project focussen we op natuurlijke killer (NK)-cellen als geboren killers met groot potentieel als adoptief celproduct. Terwijl cytokines en chimere antigen receptoren (CAR) de cytotoxische capaciteit en de doelgerichtheid van NK-celproducten hebben verbeterd, wordt hun effectiviteit in de tumorsite belemmerd door hypoxie. Teneinde dit euvel aan te pakken, zullen wij verschillende benaderingen onderzoeken om de NK-cellen metabool bekwaam te houden om hun dodingscapaciteit in hypoxie te ondersteunen en zo een potente eliminatie van zowel LSC als gedifferentieerde AML-cellen in het leukemisch beenmerg te bewerkstelligen. Dit zal opportuniteiten ontluiken om CAR NK-cellen van de volgende generatie als beschikbare off-the-shelf product te ontwikkelen voor de behandeling van AML-patiënten.Onderzoeker(s)
- Promotor: De Waele Jorrit
- Co-promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Wouters An
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
De ontwikkeling van een off-the-shelf immunologische combinatietherapie voor GBM.
Abstract
In dit project zullen we de bijdrage van hypoxie-induceerbare factoren (HIF) aan aangeboren immunosuppressie in glioblastoom (GBM) bestuderen. De capaciteit van HIF-remmers in combinatie met een immunostimulant om GBM cellen te elimineren zal worden bestudeerd in hypoxische coculturen van menselijke GBM cellen, natural killercellen en macrofagen. Deze studie zal mechanismen van GBM-gemedieerde immunosuppressie ophelderen en waardevolle inzichten leveren voor de ontwikkeling van nieuwe doeltreffende immunotherapeutische strategieën.Onderzoeker(s)
- Promotor: De Waele Jorrit
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Studie naar HIF in poly(I:C) immuuntherapie ter stimulatie van de aangeboren immuunrespons gericht tegen glioblastoom multiforme
Abstract
In dit project zullen we de bijdrage van hypoxie-induceerbare factoren (HIF) aan aangeboren immunosuppressie in glioblastoom (GBM) bestuderen. De capaciteit van HIF-remmers in combinatie met een immunostimulant om GBM cellen te elimineren zal worden bestudeerd in hypoxische coculturen van menselijke GBM cellen, natural killercellen en macrofagen. Deze studie zal mechanismen van GBM-gemedieerde immunosuppressie ophelderen en waardevolle inzichten leveren voor de ontwikkeling van nieuwe doeltreffende immunotherapeutische strategieën.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Berneman Zwi
- Co-promotor: Peeters Marc
- Mandaathouder: De Waele Jorrit
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Studie naar HIF in poly(I:C) immuuntherapie ter stimulatie van de aangeboren immuunrespons gericht tegen glioblastoom multiforme.
Abstract
In dit project zullen we de bijdrage van hypoxie-induceerbare factoren (HIF) aan aangeboren immunosuppressie in glioblastoom (GBM) bestuderen. De capaciteit van HIF-remmers in combinatie met een immunostimulant om GBM cellen te elimineren zal worden bestudeerd in hypoxische coculturen van menselijke GBM cellen, natural killercellen en macrofagen. Deze studie zal mechanismen van GBM-gemedieerde immunosuppressie ophelderen en waardevolle inzichten leveren voor de ontwikkeling van nieuwe doeltreffende immunotherapeutische strategieën.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Co-promotor: Berneman Zwi
- Co-promotor: Peeters Marc
- Mandaathouder: De Waele Jorrit
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject
Stimulatie van de onderdrukte innate antitumor immuniteit in glioblastoom.
Abstract
Glioblastoom is de meest voorkomende, kwaadaardige primaire hersentumor. Een van de kenmerken van deze (en andere) kanker(s) is onderdrukking van het immuunsysteem. Dit onderzoek heeft als doel de antitumorale functies van de innate immuuncellen in glioblastoom te (re )activeren, enerzijds door rechtstreeks in te werken op de innate immuuncellen, anderzijds door de protumorale en immuunsuppressieve tumoromgeving te verlichten.Onderzoeker(s)
- Promotor: Smits Evelien
- Mandaathouder: De Waele Jorrit
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)
- Onderzoeksproject