Onderzoek Linda Van Diermen

Abstract

Elektroconvulsietherapie (ECT) is een 'evidence-based' behandeling voor ernstige depressieve stoornissen. Tijdens een behandeling met ECT wordt, onder narcose, een elektrische stroom toegediend via electroden die ofwel op beide slapen worden aangebracht (bitemporale (BT) ECT), ofwel op de rechterslaap en de vertex, rechts van de middellijn (rechts unilaterale (RUL) ECT). Hierdoor wordt een veralgemeende convulsie geïnduceerd. De behandeling wordt meestal tweemaal per week toegediend, tot volledig herstel is bereikt, of een plateau in de verbetering is opgetreden. Hoewel studieresultaten elkaar soms tegenspreken, is het aangetoond dat RUL ECT minder sterk antidepressief werkzaam is maar ook minder cognitieve bijwerkingen veroorzaakt, terwijl BT ECT sneller antidepressief werkt, maar meer cognitieve bijwerkingen veroorzaakt. Bij patiënten die goed opknappen met ECT is de verbetering meestal al zichtbaar na de eerste paar behandelingen. Bij patiënten die na 4 tot 6 behandelingen niet goed opknappen, is het gebruikelijk om van RUL ECT over te schakelen naar BT ECT. Voor deze veel gebruikte strategie ontbreekt echter wetenschappelijk bewijs. In een zorgvuldig ontworpen RCT willen we nagaan wat de antidepressieve effecten en cognitieve bijwerkingen zijn van het switchen naar BT ECT in vergelijking met het verdergaan met RUL ECT. -Patients – Patiënten die behandeld worden met ECT voor depressie, die na 4 RUL ECT geen respons vertonen (respons is minstens 50% verbetering op een depressieschaal) -Intervention – switchen van RUL ECT naar BT ECT -Comparator – doorgaan met RUL ECT -Outcome – Ernst van de depressieve symptomen en autobiografisch geheugen na 8 sessies. Dit project tracht een antwoord te bieden op een klinsiche vraag waar de clinicus dagelijkse mee geconfronteerd wordt. Ons onderzoek is het eerste dat deze behandelstrategie bestudeert. De resultaten van dit onderzoek zullen een klinische leidraad betekenen voor artsen in binnen- en buitenland

Onderzoeker(s)

• Promotor: Schrijvers Didier
• Co-promotor: Van Diermen Linda

Onderzoeksgroep(en)

• Kind-, Jeugd- en Volwassenpsychiatrie (CAPRI)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Deze studie evalueert de effectiviteit van een combinatie van een aantal veelbelovende hervalpreventiestrategieën na succesvolle behandeling met ECT bij depressieve patiënten. Ingeval van gunstige bevindingen, zullen er voldoenden argumenten zijn voor clinici om de vervolg- en onderhoudsbehandeling te personaliseren bij deze vaak ernstig zieke patiënten, om het risico op terugval te verminderen. De resultaten verminderen de onzekerheid waarmee de clinicus wordt geconfronteerd bij het voorschrijven van een vervolgbehandeling na ECT. Daarnaast kan het ook de gevolgen van terugval verminderen, met minder ziekenhuisopnames en arbeidsongeschiktheid tot gevolg wat uiteindelijk de kosten van de gezondheidszorg zou kunnen verlagen wanneer het geïmplementeerd wordt in de algemene klinische praktijk. Wetenschappelijk doel: Het huidig project is ontworpen om enkele veelbelovende hervalpreventiestrategieën te bestuderen in een goed ontworpen maar uitdagende RCT. Dit zal het eerste project ter wereld zijn dat de effecten van een gepersonaliseerd ECT-behandelalgoritme bestudeert in een ECT-responsieve populatie van alle leeftijden. Het project is veelbelovend met het oog op terugdringen van de hervalpercentages na succesvolle ECT, met een mogelijke impact voor een erg kwetsbare groep patiënten met een vaak terugkerende vorm van depressie. De beperkt onderzochte rol van Lithium na succesvolle ECT is de tweede focus van het project. Om de implementatiemogelijkheden te verbeteren, wordt stemming niet enkel door een clinicus gescoord maar ook via self-rating. Om de effectiviteit van deze strategieën te onderzoeken, werd een multidisciplinair onderzoeksproject met partners van zowel UAntwerpen als PZ Duffel, KULeuven, AZ Sint-Jan in Brugge en onze Nederlandse partner UMC Rotterdam uitgewerkt. Met de expertise, vaardigheden en patiënten beschikbaar bij de deelnemers van het onderzoeksconsortium, zal het onderzoeksteam in staat zijn om de uitdagingen van het project aan te pakken op vlak planning en organisatie van de testings en ECT-behandelingen. Dit is een volledig klinisch onderzoek met de bedoeling de hervalpercentages na succesvolle ECT te verlagen. De concrete wetenschappelijke doelstellingen zullen de volgende zijn: 1. Het valideren van de de effectiviteit van een gepersonaliseerde, symptoomgestuurde benadering van onderhouds-ECT (gedurende 6 maanden) bij depressieve patiënten die goed hebben gereageerd op een acute ECT-behandeling. 2. Bepalen van het additief effect van lithium naast symptoomgestuurde onderhouds-ECT in het voorkomen van herval na succesvolle ECT. 3. Vergelijken van door clinicus gescoorde stemming met scores op self-rating schalen. 4. Het evalueren van de tolerabiliteit van de gecombineerde voortzetting van de behandeling in de twee behandelarmen door beoordeling van het cognitief functioneren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Schrijvers Didier
• Co-promotor: Van Diermen Linda

Onderzoeksgroep(en)

• Kind-, Jeugd- en Volwassenpsychiatrie (CAPRI)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Emmaus. UA levert aan Emmaus de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Sabbe Bernard
• Mandaathouder: Van Diermen Linda

Onderzoeksgroep(en)

• Kind-, Jeugd- en Volwassenpsychiatrie (CAPRI)

Project type(s)

• Onderzoeksproject