Abstract
Opgroeien in de stad is het eerste diepgaande onderzoeksproject dat zich richt op de literaire beeldvorming van de stad in de Nederlandstalige jeugdliteratuur gepubliceerd in België aan het begin van de twintigste eeuw, met inachtneming van de contextuele en cultuur-historische factoren die bijgedragen hebben tot deze beeldvorming. Het project analyseert 40 stadsromans voor de jeugd, i.e. jeugdboeken die zich afspelen in de stad en stedelijkheid thematiseren, gepubliceerd door de toonaangevende Antwerpse uitgeverij L. Opdebeek van 1900 tot 1940. Dit is een periode waarin Europese steden zich aan een hoog tempo ontwikkelden en moderniseerden en waarin verschillende ideologische bewegingen zich richtten op het stadskind als voorwerp van maatschappelijke en culturele vorming. Op basis van de bestaande vakliteratuur, buitenlandse voorbeelden en voorlopige ontdekkingen lanceert het project de hypothese dat de jeugdboeken van L. Opdebeek de stad en stedelijkheid in Vlaanderen op een positieve, maar complexe manier benaderden en dat ze de stad gebruikten om verschillende vertogen over identiteit te verkennen, waaronder ook de Belgische en Vlaamse identiteit. Het project onderzoekt deze hypothese en verwante onderzoeksvragen door een nauwkeurige, gelaagde analyse van de primaire literatuur en door de bevindingen te kaderen in archiefmateriaal dat licht werpt op de makers, productieprocessen, marketing en receptie van het corpus. Opgroeien in de stad biedt zo meer inzicht in de verwevenheid van jeugdliteratuur met opvattingen over stedelijkheid en veranderingsprocessen van de stedelijke moderniteit in het België van de vroege twintigste eeuw. Het onderzoek legt Vlaamse boeken, auteurs en illustratoren bloot die onterecht onder de radar gebleven zijn en draagt bij aan een beter begrip van de rol die de jeugdliteratuur gespeeld heeft in de Vlaamse beweging. Door zich op deze doelstellingen te richten wil het project de tendens van vermeende anti-stedelijkheid in de Vlaamse cultuurproductie aan het begin van de twintigste eeuw bevragen en bijdragen tot een genuanceerder beeld van de relatie van de Vlaamse beweging met de Belgische staat, de moderniteit, de stad en de jeugd. Opgroeien in de stad versterkt de interdisciplinaire samenwerking tussen drie onderzoeksgroepen in de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte en met prominente partners uit de erfgoedsector en het literaire veld.
Onderzoeker(s)
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)