Onderzoek Marijke Verpoorten

Abstract

Om de klimaatcrisis te beteugelen, moeten we groene energie promoten. Economisch onderzoek kan een sleutelrol spelen bij het evalueren van beleidsopties. Vooral Randomized Controlled Trials (RCTs) hebben een prominente plaats gekregen in effectiviteitsonderzoek. De kwestie van schaalbaarheid blijft echter onderbelicht: wat gebeurt er als succesvolle experimenten worden opgeschaald? Beperkt door hun korte-termijn microgegevens hebben RCTs geen antwoord op deze vraag. Om deze kenniskloof mee te dichten, wil ik onderzoek te doen naar de opschaling van een groen energiebeleid in Goma. Goma's 1,1 miljoen inwoners gebruiken houtskool om te koken, wat niet alleen hun eigen gezondheid schaadt, maar ook Virunga Nationaal Park bedreigt. In een poging het park te beschermen, verdeelt Virunga Energies (VE) elektrische snelkookpannen (EPCs) aan klanten van hun elektriciteitsnet. Na een succesvolle pilot in 2021 en een RCT in 2022 heeft VE besloten om de EPC-distributie op te schalen. Ik zal onderzoeken of de resultaten van de pilot op langere termijn standhouden, of er onderhoudsproblemen optreden en zo ja hoe deze kunnen worden aangepakt. Daarnaast ga ik onderzoeken of de grootschalige EPC-distributie de ontbossing afremt, of dat tweede-ronde effecten in de houtskoolmarkt dit beoogde effect tenietdoen. Ten slotte zal ik onderzoeken of gewapende actoren, die momenteel de houtskoolhandel beheersen, verzwakken of dat ze zich aanpassen door andere illegale inkomstenbronnen aan te boren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Co-promotor: Stoop Nik
• Mandaathouder: Collart Lara

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Ongeveer 2,6 miljard mensen zijn afhankelijk van biomassa om te koken. Dit heeft ernstige gevolgen voor hun gezondheid, levensonderhoud en het milieu. Elektrisch koken is een gezonder, goedkoper en groener alternatief. Het is ook een haalbaar alternatief, gezien de recente verbetering van toegang tot elektriciteit. Ontwikkelingsorganisaties zetten daarom sterk in op het promoten van eCooking. Er is echter zeer weinig bekend over adoptiebarrières en of eKoken haar beloften kan waarmaken. Wij bestuderen het gebruik en de impact van elektrische snelkookpannen (EPC's) in Goma, de provinciale hoofdstad van Noord-Kivu, waar de afhankelijkheid van houtskool enorme individuele en sociale kosten met zich meebrengt. Het verbranden van houtskool vormt hier niet alleen een gevaar voor de gezondheid, maar verergert ook armoede, gezien het een derde van het huishoudbudget opslokt. Wat sociale kosten betreft, vormt de afhankelijkheid van houtskool een bedreiging voor Virunga Nationaal Park, en houdt het conflict in stand omdat gewapende groepen de productie ervan controleren. Dit project levert het eerste experimentele bewijs over het gebruik van EPC's en de invloed ervan op levensonderhoud. We nemen verschillende behandelingsgroepen op om meer te weten te komen over factoren die adoptie kunnen beïnvloeden, waaronder financiële en informatie- beperkingen en sociaal leren. Bij opschaling zullen we ook de sociale voordelen in termen van ontbossing en vrede kunnen bestuderen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Stoop Nik

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

We meten de impact van elektriciteitsvoorziening op economische ontwikkeling, veiligheid en natuurbehoud. Onze case study richt zich op gemeenschappen in de buurt van Virunga Nationaal Park, in DR Congo. Verarmd door gewapende conflicten vult de bevolking haar inkomen aan met natuurlijke rijkdommen van het park. Deze worden ook illegaal uitgebuit door verschillende gewapende groepen die zich in het park verschuilen. De uitrol van elektriciteit wordt geïmplementeerd door Virunga Alliance. Volgens Virunga zal elektrificatie de economie stimuleren, en zo mensen minder afhankelijk maken van het park, en hun steun voor rebellengroepen verminderen. De veranderingstheorie vindt steun in de literatuur, maar moet verder worden getest. Hiertoe hebben we een impactevaluatie ontwikkeld die trends in sociaaleconomische ontwikkeling, natuurbehoud en veiligheid tussen treatment- en controlelocaties vergelijkt. Treatment locaties krijgen toegang tot elektriciteit in de periode 2019-2020; controlelocaties pas in een later stadium. We verzamelen momenteel baseline data in treatment en controle locaties voor de uitrol van elektriciteit van start gaat. De uiteindelijke baseline database zal census informatie bevatten over om en bij de 72,000 huishoudens en 3,200 bedrijven, evenals een gestructureerde enquête uitgevoerd bij een gestratificeerde willekeurige steekproef van 2,400 huishoudens en 800 bedrijven. We vragen financiering aan voor vervolgonderzoek om de impactevaluatie te voltooien.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Co-promotor: Stoop Nik

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Ongeveer 2,6 miljard mensen blijven afhankelijk van biomassa om te koken. Dit heeft ernstige gevolgen voor het milieu en de gezondheid. Elektrisch koken is een groener en gezonder alternatief. Het is ook haalbaar en goedkoper geworden, gezien de recente verbeteringen in betrouwbare toegang tot elektriciteit en elektrische kooktoestellen. We bestuderen het gebruik en de impact van elektrische snelkookpannen (EPC's) in de stad Goma, de Democratische Republiek Congo, waar de afhankelijkheid van mensen van houtskool enorme individuele en sociale kosten met zich meebrengt. Om het eerste experimentele bewijs te creëren over het gebruik van EPC en de impact op het levensonderhoud, werken we samen met een particuliere leverancier van groene elektriciteit en distribueren we willekeurig 1.000 EPC's. We nemen verschillende behandelarmen op om meer te weten te komen over factoren die van invloed zijn op adoptie, waaronder financiële en informatieve beperkingen en sociaal leren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

We meten de impact van elektriciteitsvoorziening op economische ontwikkeling, veiligheid en natuurbehoud. Als casestudie bestuderen we landelijke en stedelijke gemeenschapen rondom het Virunga Park, gelegen in Noord-Kivu, DR Congo. De gemeenschappen - verarmd door twee decennia van gewapend conflict - vullen hun levensonderhoud aan met de exploitatie van natuurlijke rijkdommen uit het park (landbouw, houtskoolproductie, jacht, visvangst). Deze natuurlijke rijkdommen worden ook illegaal uitgebuit door minstens acht gewapende groepen die zich schuilhouden in het park. De uitrol van elektrificatie wordt geïmplementeerd door Virunga Alliance, een publiek-privaat partnerschap dat economische ontwikkeling op gang probeert te brengen, om zo ook de veiligheid en het natuurbehoud in de regio te verbeteren. Volgens Virunga's veranderingstheorie zal elektrificatie economische ontwikkeling stimuleren. Op zijn beurt, zou dit ervoor moeten zorgen dat de lokale bevolking minder afhankelijk wordt van de natuurlijke rijkdommen van het park, en hun steun voor – en deelname aan – activiteiten van rebellengroepen vermindert. De veranderingstheorie vindt steun in de literatuur, maar moet verder getest worden. De geplande geleidelijke uitrol van elektrificatie laat ons toe om de causale impact van elektrificatie te meten door locaties die toegang zullen krijgen tot elektriciteit in de periode 2019-2020 te vergelijken met gelijkaardige locaties die pas nadien toegang krijgen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Co-promotor: Stoop Nik
• Mandaathouder: Lunanga Elie

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

We meten de impact van elektriciteitsvoorziening op economische ontwikkeling, veiligheid en natuurbehoud. Als casestudie bestuderen we landelijke en stedelijke gemeenschapen rondom het Virunga Park, gelegen in Noord-Kivu, DR Congo. De gemeenschappen - verarmd door twee decennia van gewapend conflict - vullen hun levensonderhoud aan met de exploitatie van natuurlijke rijkdommen uit het park (landbouw, houtskoolproductie, jacht, visvangst). Deze natuurlijke rijkdommen worden ook illegaal uitgebuit door minstens acht gewapende groepen die zich schuilhouden in het park. De uitrol van elektrificatie wordt geïmplementeerd door Virunga Alliance, een publiek-privaat partnerschap dat economische ontwikkeling op gang probeert te brengen, om zo ook de veiligheid en het natuurbehoud in de regio te verbeteren. Volgens Virunga's veranderingstheorie zal elektrificatie economische ontwikkeling stimuleren. Op zijn beurt, zou dit ervoor moeten zorgen dat de lokale bevolking minder afhankelijk wordt van de natuurlijke rijkdommen van het park, en hun steun voor – en deelname aan – activiteiten van rebellengroepen vermindert. De veranderingstheorie vindt steun in de literatuur, maar moet verder getest worden. De geplande geleidelijke uitrol van elektrificatie laat ons toe om de causale impact van elektrificatie te meten door locaties die toegang zullen krijgen tot elektriciteit in de periode 2019-2020 te vergelijken met gelijkaardige locaties die pas nadien toegang krijgen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Stoop Nik

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project website

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Globalisering en marktintegratie hebben winnaars en verliezers over de hele wereld gecreëerd. Recente politieke gebeurtenissen (bijvoorbeeld Amerikaanse verkiezingen en Brexit) tonen aan dat veel mensen bezorgd zijn en een beleid eisen om de globalisering te stoppen door nieuwe handelsbelemmeringen en beperkingen van het vrije verkeer van mensen. Onderzoek naar de precieze impact van globalisering en marktintegratie is beperkt door meet- en gegevensproblemen. Theoretische en empirische modellen op basis van geaggregeerde gegevens konden geen gedetailleerde heterogene effecten vastleggen. Het identificeren van precieze impactmechanismen of causaliteit is gecompliceerd wanneer tegelijkertijd andere factoren (zoals technologische verandering) optreden. Ons project wil de impactanalyse verbeteren met behulp van unieke en nieuwe gedetailleerde microgegevens (op bedrijfs-, regio- en huishoudniveau) en micro-econometrische technieken. De focus van ons project is globaal (met betrekking tot veel landen, zowel rijk als arm) en lokaal (met het gebruik van microgegevens) op hetzelfde moment. We gebruiken een moderne kijk op marktintegratie - d.w.z. dat handel meer is dan een goederenstroom - door lokale en wereldwijde waardeketens te integreren in onze analyse, rekening houdend met technologieoverdracht en product- en procesvereisten. Deze aanpak zal de impact op het niveau van bedrijven, sectoren, regio's en huishoudens kunnen identificeren, rekening houdend met de complexiteit van de impactmechanismen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Co-promotor: De Weerdt Joachim
• Co-promotor: Geenen Sara

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Sub-Sahara Afrika (SSA) loopt achter op het gebied van gezondheid en gendergelijkheid. Een uitgebreide etnografische literatuur beweert dat magico-religieuze overtuigingen (MRB's) die hun oorsprong vinden in de Afrikaanse kosmologie van invloed zijn op deze ontwikkelingsresultaten. We onderzoeken of en hoe MRB's inderdaad invloed hebben op gezondheid en gendergelijkheid in SSA. We kijken naar twee vermeende kanalen. Ten eerste kunnen MRB's gezondheidsgedrag beïnvloeden door het begrip van ziekteveroorzaking en -preventie vorm te geven. Ten tweede kunnen MRB's de genderrelaties beïnvloeden door alleen een hogere status toe te kennen aan die meisjes en vrouwen waarvan wordt aangenomen dat ze een link hebben met het goddelijke. We analyseren deze kanalen empirisch op drie manieren. Eerst kijken we naar een steekproef van 13 SSA-landen om de relatie te bestuderen tussen MRB's van 165 etnische groepen en het gebruik van muskietennetten om malaria te voorkomen. Ten tweede richten we ons op West-Afrika om de impact te kwantificeren van een MRB-gerelateerde hogere status voor vrouwen en meisjes op de toewijzing van middelen binnen huishoudens. Ten derde, in Benin, waar MRB's bijzonder levendig zijn, onderzoeken we of hun effect op de status van vrouwen en meisjes leidt tot een hoger verdienpotentieel en empowerment van vrouwen op latere leeftijd.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit is een capaciteitsopbouwproject waarin onderwijsprogramma's samen worden opgezet door een team van UA en onderzoekers van de Université Catholic de Bukavu (UCB). Het onderwijsprogramma is gecentreerd rond kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden en het beheer van natuurlijke hulpbronnen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project website

Project type(s)

• Onderwijsproject

Abstract

We bestuderen de impact van electorale genderquota's in het naoorlogse Burundi en Rwanda op de politieke vertegenwoordiging van vrouwen. Ten eerste kijken we naar beschrijvende representatie door het aantal vrouwelijke vertegenwoordigers en het prestige van hun posities in de wetgevende en uitvoerende takken van de overheid te bestuderen. Ten tweede richten we ons op politieke representatie zoals waargenomen door gewone vrouwen, vóór, tijdens en na de introductie van genderquota. We constateren dat, zowel in Rwanda als in Burundi, de beschrijvende vrouwelijke politieke vertegenwoordiging aanzienlijk is toegenomen door de invoering van genderquota, waarbij het aandeel vrouwen in het parlement en ministeries consequent meer dan 30 procent bedraagt. Hoewel vrouwen nog altijd onevenredig in een ministerie met een relatief lager prestige belanden, neemt de kloof met mannen af naarmate meer vrouwen lid worden van de uitvoerende machtstakken. We vinden geen tastbaar effect op de gepercipieerde politieke vertegenwoordiging van vrouwen. Onder de mogelijke verklaringen bespreken we het autoritaire karakter van het regime en de verdringing van genderidentiteit door etnische identiteit. Wij argumenteren dat deze verklaringen niet volledig in overeenstemming zijn met onze gegevens en stellen een derde verklaring voor, dat wil zeggen dat de perceptie van politieke vertegenwoordiging afhankelijk is van de implementatie van beleid - dus substantiële representatie, niet van beschrijvende representatie - en dat mannen en vrouwen in grote mate dezelfde beleidsmaatregelen appreciëren..

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project bestudeert het verband tussen minerale grondstoffen, conflict en tewerkstellingsmogelijkheden. Leidt de aanwezigheid van minerale grondstoffen tot conflictsituaties? Waarom vechten jonge mannen? Hoe kan jobcreatie bijdragen aan sociale stabiliteit? We bestuderen deze vragen in de context van Oost-Congo, een van s 'werelds armste en meest door conflict geteisterde regio's, die tegelijkertijd rijk is aan minerale grondstoffen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Stoop Nik

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Groeiende competitie over steeds schaarser wordende grondstoffen drijft transnationale mijnbouwbedrijven naar moeilijker bereikbare regio's, inclusief post-conflictgebieden en gebieden met een zwakke aanwezigheid van de staat. Bedrijven nemen hier vaak ook een aantal functies op in het kader van 'corporate social responsibility', zoals het bieden van veiligheid, sociale diensten en publieke infrastructuur. Maar de impact van deze bedrijven op lokaal niveau gaat veel verder dan dat. Niet enkel de economische en sociale realiteit verandert na de komst van een mijnbedrijf, ook de lokale politieke verhoudingen worden vaak door elkaar geschud. Dit project onderzoekt hoe de activiteiten van transnationale mijnbouwbedrijven lokale politieke processen beïnvloeden, en hoe ze erdoor beïnvloed worden, en steunt daarbij op de recente literatuur rond 'hybride bestuur'. De positie van lokale elites, macht en autoriteit zullen worden geanalyseerd in enkele concessies in de Democratische Republiek Congo en in Ghana. Deze analyse zal ons meer inzicht bieden in de complexe relaties tussen bedrijven en lokale gemeenschappen in 'fragiele staten'.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Reyntjens Filip
• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Geenen Sara

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VLIR. UA levert aan VLIR de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Kuppens Line

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit onderzoeksproject exploreert de determinanten van sociale mobiliteit in situaties na gewelddadig conflict. Er is immers weinig bekend over de micro-dynamiek van sociale transformatie na grootschalig geweld. Het doel is om innovatieve onderzoekstechnieken te gebruiken om patronen van verandering te identificeren. Dit zal gebeuren via originele analyses van gedetailleerde levensverhalen van individuen en socio-economische profielen van huishoudens uit Rwanda en Burundi. De focus is niet alleen op economische indicatoren, maar evenzeer op gevoelens en percepties van veiligheid, vertrouwen en politieke participatie.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Reyntjens Filip
• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Ingelaere Bert

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Het project bestudeert het verband tussen minerale grondstoffen, conflict en tewerkstellingsmogelijkheden. Leidt de aanwezigheid van minerale grondstoffen tot conflictsituaties? Waarom vechten jonge mannen? Hoe kan jobcreatie bijdragen aan sociale stabiliteit? We bestuderen deze vragen in de context van Oost-Congo, een van s 'werelds armste en meest door conflict geteisterde regio's, die tegelijkertijd rijk is aan minerale grondstoffen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Stoop Nik

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds UNU. UA levert aan UNU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke
• Mandaathouder: Stoop Nik

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Uitvoeren van baseline assessments, follow-up assessments en quality control in het kader van het consortiumproject "Joint MFS II Evaluations at Country level: DR Congo" (project in hoofdorde gesubsidieerd door NWO-WOTRO)

Onderzoeker(s)

• Promotor: Verpoorten Marijke

Onderzoeksgroep(en)

• Ontwikkeling: processen, actoren en beleid

Project type(s)

• Onderzoeksproject