Abstract
Landen van mirakels en wonderen, van specerijen en ongebreidelde rijkdom. De "Oriënt" heeft voortdurend de middeleeuwse geest geprikkeld en gefascineerd. Het succes van reizigers als Marco Polo en anderen heeft in grote mate bijgedragen tot deze fascinatie. Maar tegelijk werd de "Oriënt" ook beschouwd als bedreigend. Het was het land van de religieuze vijand, het was het land van de Islam. Een binaire en antagonistische visie was het resultaat. De Oriënt werd vereenzelvigd met de er heersende religie, maar tegelijk werden, Ottomanen en bij uitbreiding alle Moslims vanaf de late vijftiende eeuw ook meer en meer als "barbaars" omschreven (en het Christelijke Europa als "beschaafd"). Het onderzoek heeft de voorbije decennia vooral aandacht besteed aan de visies op de Islam van clerici en intellectuelen, veelal ten koste van die van andere groepen in de samenleving. Maar veel andere Europeanen hebben ook hun visies op de Islam beschreven, en vaak zelfs, indien ze zelf de reis naar het Midden-Oosten hadden ondernomen, op basis van persoonlijke observatie. Een rigide analyse van deze teksten (en van de contexten waarin ze tot stand kwamen) ontbreekt echter nog altijd. Met name de representatie van de Islamitische andere in reisverhalen geschreven door of gemaakt op bevel van edelen biedt interessante perspectieven. Edelen stonden vaak dicht bij vorsten, die in deze periode steeds machtiger werden en ze koesterden bij uitstek militaire identiteiten, die hen op de voorgrond brachten bij de uitwerking van de opnieuw opkomende kruisvaartinitiatieven. Hun narratieven hebben dus een diepe impact nagelaten op de manieren waarop Europa omging met de Islamitische andere. Dit project wil de reisverhalen van laatmiddeleeuwse edelen onder de loep nemen in drie heel verschillende politieke constellaties en zo hun potentiële invloed in kaart brengen op latere ontwikkelingen van Europese discoursen over de Islam.
Onderzoeker(s)
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)