De opkomst van een 'moderne' arbeidsmarkt? Het profiel van landarbeiders in een vroegmodern, commercieel akkerbouwsysteem: de Wase polders (1650-1850) 01/02/2013 - 31/12/2013

Abstract

In de recente geschiedenis blijft het transitiedebat over de overgang van een feodale rurale samenleving, naar een peasant-maatschappij en tenslotte naar een kapitalistische rurale economie, prominent aanwezig. In dit transitieproces worden polderboeren vaak gezien als pioniers die de weg effenden naar grootschalige en marktgerichte landbouw. Het ontstaan van rurale loonarbeid wordt hierbij gezien als de voorbode van een 'moderne' marktwerking. Dankzij dit project kan de vroegmoderne arbeidsmarkt van de Wase polders in kaart gebracht worden. Vragen naar de marktwerking, naar de oorsprong en de reikwijdte van het arbeidsleger vormen de leidraad: zijn de polderboeren met hun arbeidsvraag pioniers in het ontstaan van een 'moderne' arbeidsmarkt? Of zijn de systemen nog steeds 'traditioneel' en bijgevolg gericht op informele relaties en op wederkerigheid? Om hierop een afdoend antwoord te geven is er nood aan een grootschalige analyse van het profiel van de arbeiders die in dienst van polderboeren traden. Door de inzet van drie jobstudenten is het mogelijk om een massa aan archief te verwerken, op zoek naar informatie over arbeidsrelaties. Aangezien dergelijke gegevens moeilijk op te sporen zijn, er een hele waaier aan bronnen moet doorgenomen worden (memorie- en grootboeken, boedels) en het studiegebied zeer uitgebreid is, kan enkel projectfinanciering leiden tot de uitbouw van een databank, nodig voor publicaties en raadpleegbaar voor de collega's van het departement.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Peasants, grote boeren en de opkomst van landelijke goederenmarkten. Test-case: het Land van Waas in de 18e eeuw. 01/01/2011 - 31/12/2012

Abstract

In dit onderzoeksproject staat de volgende vraag centraal: hadden landelijke samenlevingen die verschilden in productiestrategieën (inkomensstrategieën), eveneens uiteenlopende consumptiestrategieën? Wanneer we vroegmodern landelijk Europa bekijken, dan merken we op dat samenlevingen gedomineerd door kleine boeren (peasants) functioneerden naast systemen gekenmerkt door grootschalige, kapitalistische landbouw. Tot nogtoe ging de aandacht voornamelijk uit naar de mogelijkheden van die twee systemen om al dan niet economische groei te genereren. Vragen over consumptie werden niet of nauwelijks gesteld. Niettemin tonen studies over (stedelijke) verbruikspatronenaan belangrijke wijzigingen in de achttiende-eeuwse materiële cultuur aan. Het is dan ook de vraag of die wijzigingen eveneens op het platteland aanwezig waren. Het Land van Waas is ontegensprekelijk de ideale testcase voor dit onderzoek. Door tijdgenoten geroemd omwille van zijn kleinschalige (peasant) landbouw kende de regio eveneens een belangrijk poldergebied waar kapitalistische exploitaties gevestigd waren. Op basis van staten van goed zullen de goederenstromen tussen stad en platteland, tussen peasant en grote boer en tussen beide samenlevingen onderzocht worden om zo het beeld van de zogenaamde consumptierevolutie op het achttiende-eeuwse platteland scherp te stellen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Production pedlars en peasants in de vroegmoderne Zuidelijke Nederlanden. De lokale economie in een vergelijkend perspectief. 01/02/2009 - 31/12/2010

Abstract

Dit project wil de lokale economieën in twee vroegmoderne regio's vergelijken. Op basis van de expertise opgedaan in het doctoraal onderzoek naar de Aalsterse regio, zal een welomlijnde, comparatieve studie naar het Land van Waas gebeuren. Allereerst beoogt het project de opmaak van een databank van de huishoudeconomie van 600 gezinnen. Vervolgens zullen deze gegevens voor publicaties in internationale tijdschriften worden gebruikt.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject