Abstract
Cherchez la femme onderzoekt de hausse in de verkoop en consumptie van antieke voorwerpen in België tussen ca. 1880 en 1940. Door de groeiende antiekgekte rond de eeuwwisseling waren steeds meer mannen én vrouwen actief in de antieksector, als koper, verkoper en/of als deskundig adviseur. Vreemd genoeg is de belangrijke rol van vrouwen in de groeiende antiekhandel niet eerder in historisch onderzoek erkend. Eerdere verklaringen voor de bloei van de antiekmarkt in deze periode gaan nauwelijks in op de vraag waarom antiek zo kenmerkend werd voor burgerlijke woningen op het einde van de negentiende eeuw, en welke rol vrouwen speelden in deze evolutie, zowel met betrekking tot de vraag, het aanbod, als de marketing en verspreiding van antiek in de Belgische samenleving. Dit project gaat uit van de hypothese dat vrouwen een cruciale, maar onderschatte rol hebben gespeeld in de veranderingen op de antiekmarkt. In een samenleving die gestructureerd is rond dominante patriarchale opvattingen over 'gescheiden sferen' en de 'andere rol' van vrouwen, kan verwacht worden dat zij niet alleen actief hun veronderstelde 'traditionele' rol als huisvrouw begonnen op te nemen, maar dat ze ook steeds meer betrokken raakten bij ondernemingen die zich richtten op interieurdecoratie en toegepaste kunst. Binnen de context van een complexe reeks maatschappelijke verschuivingen rond 1900, stelt Cherchez la femme een evolutie in vraag waarbij antiek geleidelijk aan werd geherwaardeerd en geherconceptualiseerd: van exclusieve 'mannelijke' curiosa tot essentiële 'vrouwelijke' interieurattributen van het laat negentiende-eeuwse huis. Als zodanig stelt dit project een geïntegreerde verkenning voor van de actieve betrokkenheid en strategieën van vrouwen in de antieksector, waar hun verschillende rollen als adviseur, smaakmaker, verkoper, marketeer, beoordelaar, manager, opvoeder en consument samenkwamen. Het doet dit door gebruik te maken van de uitzonderlijk goed bewaarde bedrijfsarchieven van het Antwerpse Eugène Van Herck & Fils, een van de belangrijkste antiekhandelaars in België tijdens de belle époque en het interbellum. Het huidige project versterkt de bestaande onderzoekssamenwerking tussen geschiedenis en erfgoedstudies aan de UAntwerpen door te focussen op belangrijke veranderingen in de materiële cultuur en consumptie in België aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw.
Onderzoeker(s)
Onderzoeksgroep(en)
Project type(s)