Onderzoeksgroep

Expertise

Studie naar arbeid en levensstandaard tijdens de late middeleeuwen in Europees perspectief.Hierbij komen alle aspecten van ongelijkheid aan bod: rijkdom, inkomen, gender, beroepen, etc.

Een alleenstaand patroon? De middeleeuwse origine en ontwikkeling van het Europese huwelijkspatroon herbekeken voor het graafschap Vlaanderen (1300-1600). 01/10/2024 - 30/09/2027

Abstract

Het Europese huwelijkspatroon (EH) heeft recent een centrale plaats ingenomen in de grote debatten over moderne economische groei en de Little Divergence. De demografische kenmerken en de onderliggende mechanismen van het patroon zouden de marktparticipatie van (voornamelijk ongehuwde) vrouwen hebben vergroot in Noordwest-Europa. Volgens enkele historici is de oorsprong van deze ontwikkeling terug te voeren tot de impact van de Zwarte Dood. Duidelijk empirisch bewijs voor deze grote uitspraken ontbreekt echter. Dit onderzoeksproject zal daarom voor de eerste maal seriële data verwerven voor de periode tussen 1300 en 1600 dankzij een innovatieve benadering van weesregisters en belastinglijsten. Het onderzoekt de huwelijkspatronen in een van de kerngebieden van EH, namelijk het graafschap Vlaanderen. Door te focussen op de variatie binnen dit beperkte gebied beoogt het project de idee van een universele en emanciperende evolutie van EH te deconstrueren. Het onderzoek zal de sociale, demografische en economische condities blootleggen die aan de basis lagen van het patroon en zal de ontwikkeling van EH bestuderen, inclusief de impact op de positie van ongehuwde vrouwen. De resultaten hebben het potentieel om de grote stellingen op het kruispunt van de demografische en sociaaleconomische geschiedenis fundamenteel bij te sturen.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een gouden eeuw voor arbeid? Economische ongelijkheid en het looninkomen na de Zwarte Dood: een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane (1350-1500). 01/10/2017 - 30/09/2020

Abstract

Een gouden eeuw voor arbeid? Economische ongelijkheid en het looninkomen na de Zwarte Dood: een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane (1350-1500). Leidde de Zwarte Dood tot een gouden eeuw voor arbeid? De mortaliteitscrisis, die ongeveer een derde van de Europese bevolking doodde, veranderde radicaal de waardeverhoudingen tussen arbeid, land en kapitaal. Inderdaad, het reële loon steeg tot een niveau dat voor de industrialisatie nooit meer bereikt zou worden. Bijgevolg hebben generaties van historici de periode tussen 1350 en 1500 gekarakteriseerd als een gouden tijdperk voor arbeid. Recente literatuur over premoderne inkomststructuren trekt een dergelijke, rechtlijnige interpretatie echter in vraag. Zo blijken indices van reële lonen, die de basis vormen van de theorie, nauwelijks representatief voor het reële inkomen en sinds de jaren 1970-1980 zijn er geen nieuwe methodes voor dit probleem ontwikkeld. Dit onderzoeksproject stelt daarom een creatieve oplossing voor die ons in staat stelt om de impact van de Zwarte Dood op de inkomensverdeling te meten. Enerzijds vervangt het de enge focus op indices van reële lonen met een sociaal divers kader, waarin ook het lot van de zelfstandige middenklasse opgenomen wordt. Anderzijds, stelt een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane de universele effecten van de mortaliteitscrisis in vraag en belicht het in plaats daarvan de regionale en intraregionale verschillen inzake economische en institutionele structuren. Op die manier zal het onderzoeksproject leiden tot een kritische bevraging van het aloude paradigma 'een gouden eeuw voor arbeid'.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject

Een gouden eeuw voor arbeid? Economische ongelijkheid en het looninkomen na de Zwarte Dood: een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane (1350-1500). 01/10/2015 - 30/09/2017

Abstract

Een gouden eeuw voor arbeid? Economische ongelijkheid en het looninkomen na de Zwarte Dood: een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane (1350-1500). Leidde de Zwarte Dood tot een gouden eeuw voor arbeid? De mortaliteitscrisis, die ongeveer een derde van de Europese bevolking doodde, veranderde radicaal de waardeverhoudingen tussen arbeid, land en kapitaal. Inderdaad, het reële loon steeg tot een niveau dat voor de industrialisatie nooit meer bereikt zou worden. Bijgevolg hebben generaties van historici de periode tussen 1350 en 1500 gekarakteriseerd als een gouden tijdperk voor arbeid. Recente literatuur over premoderne inkomststructuren trekt een dergelijke, rechtlijnige interpretatie echter in vraag. Zo blijken indices van reële lonen, die de basis vormen van de theorie, nauwelijks representatief voor het reële inkomen en sinds de jaren 1970-1980 zijn er geen nieuwe methodes voor dit probleem ontwikkeld. Dit onderzoeksproject stelt daarom een creatieve oplossing voor die ons in staat stelt om de impact van de Zwarte Dood op de inkomensverdeling te meten. Enerzijds vervangt het de enge focus op indices van reële lonen met een sociaal divers kader, waarin ook het lot van de zelfstandige middenklasse opgenomen wordt. Anderzijds, stelt een vergelijking tussen Vlaanderen en Toscane de universele effecten van de mortaliteitscrisis in vraag en belicht het in plaats daarvan de regionale en intraregionale verschillen inzake economische en institutionele structuren. Op die manier zal het onderzoeksproject leiden tot een kritische bevraging van het aloude paradigma 'een gouden eeuw voor arbeid'.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject