Onderzoek Steven Jacobs

Abstract

In de jaren 1960 en 1970 injecteerde het Antwerpse filmcollectief Fugitive Cinema de Belgische cinema met een dosis politiek en sociaal engagement. De kritische films van Fugitive Cinema, waarvan het alternatieve karakter vaak versterkt werd door vormexperimenten, veroorzaakten regelmatig nationale controverse en kregen internationale bijval. Naast de productie van films bood Fugitive Cinema ook een alternatief binnen de bredere filmcultuur door het opzetten van een filmdistributiesysteem in België en Nederland, het organiseren van filmvertoningen en debatten in heel Vlaanderen, het oprichten van een filmclub en een cultureel centrum in Antwerpen, het uitgeven van een eigen filmtijdschrift en het verzorgen van kritische bijdragen aan diverse andere publicaties en publieke manifestaties. Hoewel het belang van het collectief buiten kijf staat, maakte Fugitive Cinema nog nooit het onderwerp uit van academisch onderzoek. De Universiteit Antwerpen en het FelixArchief verwierven recent de archieven van Fugitive Cinema. Dit maakt voor het eerst een diepgaand onderzoek mogelijk naar de betekenis van Fugitive Cinema voor de Belgische en Europese filmgeschiedenis. Daarbij situeren we de activiteiten van Fugitive Cinema in de context van een internationale politieke cinema en alternatieve filmculturen. BOF DOCPRO4 project.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Willems Gertjan
• Co-promotor: Jacobs Steven
• Mandaathouder: Baltussen Liesje

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Visuele Poëtica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Vandaag diversifiëren grafisch ontwerpers gedurig hun praktijken door voor zichzelf opdrachten te formuleren en andere rollen op te nemen. Deze hybride ontwerpers laveren tussen functionaliteit (als ontwerper) en autonomie (als opdrachtgever van zichzelf). Toch maken hybride ontwerpers geen hybride ontwerpen. Hun praktijken zijn autonoom. Hun ontwerpen niet. Niet per definitie. Het project Empty Pages stelt het conventionele kunstboek, dat functioneel is, kunst representeert en ontsluit, tegenover het zogenaamde kunstenaarsboek, dat zijn functie als boek bevraagt, kunst presenteert en autonoom is als kunstobject. Zowel de representatie als de presentatie worden verwezenlijkt via ontwerpstrategieën. Kan dat onderscheid via ontwerp dan ook kantelen? Kan het conventionele kunstboek als ding tussen haar gebruikers staan, als gedeelde ontwerptool, als interface? Wat is daarin de rol van reproducties? Welke zijn de stilistische en esthetische mogelijkheden en beperkingen van reproducties? Kunnen de mechanische reproducties van Walter Benjamin ontworpen worden als de digitale reproducties van Boris Groys: als originele performances van onzichtbare originelen? Ten aanzien van deze vraagstellingen staat in het doctoraatsproject een productieve en hybride ontwerppraktijk als onderzoeksmethode: de wording van een uitgeverij als artistiek onderzoek naar (en een actualisatie van) het ontwerp van conventionele kunstboeken. De praktijk omvat vier luiken: Papers (catalogue, raisonné), Sheets (catalogue, imaginé), Folds (catalogue, pratiqué) en Pages (catalogue, publié).

Onderzoeker(s)

• Promotor: Jacobs Steven

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Visuele Poëtica

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Dit project belicht de relaties tussen de Belgische kunstenaar Marcel Broodthaers (1924-1976 ) en film. Naast een overzicht en analyse van de films en film-installaties omvat dit project een studie van de vele referenties in Broodthaers' oeuvre en zijn geschriften naar de technologie, geschiedenis en voorgeschiedenis van film. Daarnaast situeert dit project Broodthaers's films in de context van eigentijdse tendensen in de experimentele cinema en in de context van de migratie van het medium film van de bioscoop naar het museum – een instituut dat Broodthaers in vraag stelde en deconstrueerde. Op deze wijze wil dit project tevens twee paradigma's, die zich ongeveer parallel ontwikkelden tijdens de late jaren 1960 en 1970, verbinden, vergelijken en onderzoeken: de praktijk van de zogenaamde "institutionele kritiek" (waarvan Broodthaers één van de protagonisten is) en de "apparatus theory" in film studies.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Jacobs Steven

Onderzoeksgroep(en)

• Onderzoekscentrum Visuele Poëtica

Project type(s)

• Onderzoeksproject