Onderzoek Thomas Vanwolleghem

Abstract

Het hepatitis B-virus (HBV) veroorzaakt jaarlijks wereldwijd 1,3 miljoen sterfgevallen, met een relatief hogere ziektelast in regio's met HIV-co-infecties, zoals Zuid-Afrika. De VN-Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling streeft naar vermindering van onder andere de HBV-ziektelast. Dit vereist nauwkeurige schattingen voor alle risicogroepen. In dit project ligt de focus op de kwetsbare groep van zwangere vrouwen en pasgeborenen in Zuid-Afrika. Co-infectie van HBV en HIV bij zwangere vrouwen verhoogt het risico op overdracht op het kind tijdens de zwangerschap, en 95% van de chronische infecties zijn terug te leiden naar infecties vóór de leeftijd van vijf jaar. Binnen dit project zullen wij model-gebaseerde schattingen maken van de ziektelast van HBV in deze risicogroepen en de (kosten-)effectiviteit van preventie-strategieën analyseren. Het project beoogt de co-creatie van genuanceerde evaluaties door nauwe samenwerking tussen modelleurs, clinici en beleidsmedewerkers, ter ondersteuning van de gezondheid van moeders en pasgeborenen. Daarnaast zullen wij in Zuid-Afrika trainingen ontwikkelen en geven rond het modelleren van infectieziekten. Met de combinatie van gerichte opleidingen en data-gedreven onderzoek proberen we de preventie van moeder-kind-overdracht te verhogen en beleidsacties te stimuleren om billijke HBV-diensten te integreren in de gezondheidszorg.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Willem Lander
• Co-promotor: Vanwolleghem Thomas

Onderzoeksgroep(en)

• Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Wereldwijd is 3,6% van de bevolking geïnfecteerd met het hepatitis B virus (HBV). Jaarlijks overlijden 700000 mensen aan een leverziekte als gevolg van een chronische HBV infectie. De huidige standaard behandeling bestaat uit antivirale middelen die het virus kunnen onderdrukken, complicaties van de leverziekte voorkomen, maar de infectie niet kunnen genezen (zgn Hepatitis B surface antigen (HBsAg) klaring). Hierdoor moeten de meeste patiënten levenslang antivirale medicatie innemen. Bij sommige patiënten die de behandeling hebben onderbroken na een langdurige virus onderdrukking, kan het immuunsyseem het hepatitis B virus blijvend onderdrukken. Bovendien kan op lange termijn in een deel van de patiënten HBsAg klaring en dus genezing optreden. Op dit moment is het nog onduidelijk welke patiënten voordeel kunnen hebben van een dergelijke behandelingsstop. Momenteel coördineren we de COIN-B studie, een multicentrische nationale studie waarbij 90 patiënten de behandeling stoppen en 50 patiënten de behandeling verder zetten. Het design van deze studie laat toe om het effect van enkele gastheerfactoren, zoals etniciteit, op de uitkomsten van een behandelingsstop te gaan onderzoeken, maar niet de effecten van virale opvlakkeringen of herbehandeling. Voor deze onderzoeksvragen zullen we de COIN-B resultaten combineren met verschillende internationale prospectieve studies met intensieve opvolgingstijdstippen en herbehandelingscriteria. We zullen geavanceerde statistische modellen gebruiken en verfijnen om zeldzame uitkomsten te kunnen modelleren. Dit moet ons een volledig beeld geven van de virus- en gastheer factoren die geassocieerd zijn met ziektecontrole of genezing na het staken van antivirale middelen. Verder zal dit toelaten om een optimaal opvolginterval, criteria voor herbehandeling en de effecten van een virale opvlakkering te bepalen. Naast de statistische modellen, zullen we bio-informatische technieken gebruiken om genetische patronen te onderzoeken in het bloed van patiënten uit de COIN-B studie. Het doel is een genetische biomerker te vinden die toelaat om patiënten vooraf te selecteren voor een behandelingsstop. Ook zal dit leren hoe het bloedtranscriptoom gemoduleerd wordt tijdens een behandelingsstop en inzichten genereren in de pathofysiologie van virale opvlakkeringen en ziektecontrole. De combinatie van beide benaderingen moet leiden tot een optimaal predictief model van klinische parameters en genetische patronen voor de verdere uitrol van behandelingsstop bij chronische HBV patiënten.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Vanwolleghem Thomas
• Co-promotor: Hens Niel
• Mandaathouder: Ballet Fleur

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Wereldwijd is 3,6% van de bevolking geïnfecteerd met het hepatitis B virus (HBV). Jaarlijks overlijden 700000 mensen aan een leverziekte als gevolg van een chronische HBV infectie. De huidige standaard behandeling bestaat uit antivirale middelen die het virus kunnen onderdrukken, complicaties van de leverziekte voorkomen, maar de infectie niet kunnen genezen (zgn Hepatitis B surface antigen (HBsAg) klaring). Hierdoor moeten de meeste patiënten levenslang antivirale medicatie innemen. In sommige patiënten die de behandeling hebben onderbroken na een langdurige virus onderdrukking, kan het immuunsysteem het virus blijvend onderdrukken. Bovendien kan op lange termijn, na een gemiddelde periode van 5 tot 6 jaar, in 40% van deze patiënten HBsAg klaring en dus genezing optreden. Op dit moment is het nog onduidelijk welke patiënten voordeel kunnen hebben van een dergelijke behandelingsstop. In een multicentrische internationale studie hebben we recent gevonden dat de kans op genezing na behandelingsstop verschilt naar gelang de etnische achtergrond van de patient. In de huidige studie willen we prospectief onderzoeken wat de invloed is van etnische achtergrond, virus antilichamen en virale parameters op virale controle en HBsAg klaring na het onderbreken van de behandeling. Bovendien willen we een uitgebreide kosteneffectiveitsanalyse van een behandelingsstop uitvoeren met behulp van vragenlijsten en reële gemaakte kosten.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Vanwolleghem Thomas

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Wereldwijd is 3,6% van de bevolking geïnfecteerd met het hepatitis B virus (HBV). Jaarlijks overlijden 700000 mensen aan een leverziekte als gevolg van een chronische HBV infectie. De huidige standaard behandeling bestaat uit antivirale middelen die het virus kunnen onderdrukken, complicaties van de leverziekte voorkomen, maar de infectie niet kunnen genezen (zgn Hepatitis B surface antigen (HBsAg) klaring). Hierdoor moeten de meeste patiënten levenslang antivirale medicatie innemen. In sommige patiënten die de behandeling hebben onderbroken na een langdurige virus onderdrukking, kan het immuunsysteem het virus blijvend onderdrukken. Bovendien kan op lange termijn, na een gemiddelde periode van 5 tot 6 jaar, in 40% van deze patiënten HBsAg klaring en dus genezing optreden. Op dit moment is het nog onduidelijk welke patiënten voordeel kunnen hebben van een dergelijke behandelingsstop. In een multicentrische internationale studie hebben we recent gevonden dat de kans op genezing na behandelingsstop verschilt naar gelang de etnische achtergrond van de patient. In de huidige studie willen we prospectief onderzoeken wat de invloed is van etnische achtergrond, virus antilichamen en virale parameters op virale controle en HBsAg klaring na het onderbreken van de behandeling. Bovendien willen we een uitgebreide kosteneffectiveitsanalyse van een behandelingsstop uitvoeren met behulp van vragenlijsten en reële gemaakte kosten.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Vanwolleghem Thomas
• Co-promotor: Beutels Philippe

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Wereldwijd zijn +/-250 000 mensen besmet met het Hepatitis B Virus(HBV), dat leidt tot levercirrose en kanker. Antivirale behandelingenkunnen het virus onderdrukken, maar niet klaren. Grondig inzicht inde pathogenese van HBV en zijn klinische uitkomsten is daaromnoodzakelijk. De studie van B cel responsen gericht tegen HBV, islang verwaarloosd. Dankzij de ontwikkeling van fluorescenteHepatitis B surface (HBsAg) and core (HBcAg) antigen probes,hebben wij en anderen heel recent een deel van de HBV-B celinteractie in het bloed van volwassen patiënten in kaart gebracht: Integenstelling tot HBsAg-specifieke B cellen, blijven humoraleresponsen tegen het HBcAg krachtig. In het huidige project, willenwe voortbouwen op deze expertise: In longitudinale cohorten willenwe het effect van een recente HBV blootstelling, een B cel depletieen het starten of gecontroleerd stoppen van een antiviralebehandeling, bestuderen. Om een volledig beeld te krijgen van de Bcel respons, zullen we ook lever, beenmerg en bloed met elkaarvergelijken. Deze benaderingen moeten inzicht bieden in deheterogeniteit, compartimentalizatie en associatie van HBVspecificiekeB cellen met ziekte uitkomsten. Finaal zullen we hetsequeneren van de HBV-specifieke B cell receptor optimaliseren envalideren. Deze sequentie analyse willen gaan toepassen op demeest uitgesproken klinische associatie geïdentificeerd met HBVspecifiekeprobes. Op termijn moet dit leiden tot een klinischtoepasbare test.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Vanwolleghem Thomas
• Mandaathouder: Vanwolleghem Thomas

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Moeder op kind transmissie (MTCT) is een belangrijke route voor hepatitis B-virus (HBV)-infectie in Oeganda. Het risico op het ontwikkelen van chronische hepatitis, latere leverfibrose en/of hepatocellulair carcinoom is groter bij MTCT dan bij horizontale transmissie op latere leeftijd. Onderbreking van de vroege transmissie is essentieel om de cyclus van voortdurende HBV-infecties te doorbreken. In Oeganda is er geen financiering door GAVI voor de pediatrische doses van hepatitis B-vaccins waardoor het belangrijk is om te starten met de antivirale behandeling vanaf het late tweede of vroege derde trimester van de zwangerschap om de HBV virale lading van de moeder te verminderen en zo MTCT te voorkomen. Hoewel de kwantificering van HBV DNA de hoeksteen is in HBV behandeling, wordt het in Oeganda belemmerd door de beperkte beschikbaarheid van q-PCR-toestellen. In dit project zullen wij in Lira, Noordoost-Oeganda, een HBV-screening unit en virale lading (q-PCR) testfaciliteit oprichten om de last van HBV veroorzaakt door MTCT te verminderen. We streven om de bewustwording te vergroten en het sociale stigma van HBV onder zwangere vrouwen en gezondheidswerkers te verminderen.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Vanwolleghem Thomas

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Hepatitis E (HEV) infecties komen steeds vaker voor in Europa, voornamelijk het genotype 3. In het Westen worden varkens en (wilde) everzwijnen aangeduid als de voornaamste bron van HEV. Besmetting via voedsel lijkt de voornaamste route van infectie. Tot nu toe zijn de methodes om HEV op te sporen in voedsel nog niet gestandaardiseerd. Bovendien is er een gebrek aan degelijke in vivo en in vitro HEV modellen. Dit bemoeilijkt studies naar de infectiviteit van HEV. Recentelijk publiceerde het EFSA BIOHAZ-panel wetenschappelijk advies over de risico's voor de volksgezondheid van HEV als een door voedsel overgedragen ziekteverwekker. Zij benadrukten de noodzaak van infectiviteitsstudies voor de ontwikkeling van kwantitatieve risicobeoordelingen en voor efficiënte controlemaatregelen. In dit project zal in een eerste deel een overzicht gemaakt worden van voedingsproducten op basis van hun risico voor HEV in een Belgische context. Dit zal gebeuren in samenspraak met de Belgische vleesindustrie. In een tweede deel zal men op zoek gaan naar alternatieve moleculaire methoden om infectieuze virus partikels te detecteren in risicovolle vleesproducten. Meer specifiek zal men moleculaire methoden ontwikkelen om de integriteit van het capsid en het virale genoom na te gaan. Deze methodes zullen geëvalueerd worden door resultaten te vergelijken met een in vitro cel cultuur systeem, dat tegelijkertijd geoptimaliseerd zal worden. In een derde deel zullen voorgaande delen gecombineerd worden en zal er nagegaan worden wat het effect is van de gebruikte verwerkingsprocessen in de vleesindustrie op de infectiviteit van HEV. Het doel hiervan is om vleesverwerkingstechnieken te definiëren die HEV zullen inactiveren.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Francque Sven
• Promotor: Vanwolleghem Thomas

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject

Abstract

Tijdens dit project zal een samenwerking opgezet worden tussen België en Oeganda naar de screening voor hepatocellulair carcinoom. Het budget zal gebruikt worden om een kick-off meeting te houden in Kampala. The output van het project zal een systematische review zijn rond HCC screening in low-income settings en een gemeenschappelijke beursaanvraag voor verdere projecten. Daarnaast zal de beurs toelaten om de bewaring van klinische stalen te starten wat de kans op verdere succesvolle beursaanvragen vergroot.

Onderzoeker(s)

• Promotor: Vanwolleghem Thomas

Onderzoeksgroep(en)

• Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP).

Project type(s)

• Onderzoeksproject