Onderzoeksgroep

Expertise

Energiegeschiedenis, sociale geschiedenis, geschiedenis van consumptie en materiële cultuur, ecologische geschiedenis, stadsgeschiedenis, vroegmoderne en moderne periode

Een grote stilte? De alledaagse politiek van luchtvervuiling in de tijd van steenkool: Gent (1780-1880). 01/10/2022 - 30/09/2026

Abstract

De transitie naar steenkool speelt een cruciale rol binnen de economische en ecologische geschiedenis. Gent – de eerste industriële stad op het Europese vasteland – maakte in de achttiende en negentiende eeuw vlug de overgang naar deze fossiele brandstof. Steenkool mag dan wel een grote welvaart met zich mee gebracht hebben; ze zorgde ook voor enorm druk op het stedelijke milieu. Hoe kon zo'n vervuilende brandstof zo gemakkelijk geïmplementeerd worden in een drukbevolkt, stedelijk gebied? De vraag naar goedkope energie voor de arme arbeidersklasse, de hebzuchtige industrieel en de burgerlijke consument stond vaak in schril contrast met de civiele waarden van netheid en hygiëne. Onderwerp van dit voorstel is te onderzoeken hoe overheden en burgers van de vroege industriële stad omgingen met het 'duivelse' pact die ze met steenkool als bron van zowel economische voorspoed als ecologische ramp maakten. De 'alledaagse politiek van luchtvervuiling' wordt hier gebruikt als een perspectief op de uiteenlopende motieven van verschillende belangengroepen in hun dagelijkse strijd met steenkool en vervuiling: hoe, waarom en door wie werd de zorg voor een propere omgeving afgewogen tegenover industriële, residentiële en consumptiebelangen? Dit onderzoeksvoorstel zoekt dus meer aandacht voor de rol van de politieke keuzes en sociale ervaringen achter energietransities in het verleden.

Onderzoeker(s)

Onderzoeksgroep(en)

Project type(s)

  • Onderzoeksproject