In het Interreg-project ADMIRE werken 10 partners in Vlaanderen en Nederland grensoverschrijdend samen aan veengebieden. Daarbij staan het behoud, herstel en beheer van natuurwaarden in een breed samenwerkingsverband voorop, maar zal ook de klimaatimpact van deze belangrijke natuurgebieden bekeken worden via uitgebreid onderzoek. Het partnerschap bestaat uit 4 natuurorganisaties, 4 kennisinstellingen en 2 overheidspartners. 

Het belang van veengebieden voor biodiversiteit en klimaat 

Veengebieden zijn het leefgebied voor veel planten- en diersoorten, waaronder heel wat Europees beschermde soorten, die specifiek zijn voor de bijzondere omstandigheden in deze ecosystemen. Venen spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van overstromingen en droogte. Niet-ontwaterde veengebieden vertonen een sterke sponswerking waardoor piekafvoeren bij extreme regenval worden vertraagd en de kans op overstromingen afneemt. Bovendien beschikken veengebieden over de bijzondere capaciteit om grote hoeveelheden CO₂ op te slaan in de veenbodem.  

Veengebieden onder druk

Veengebieden staan echter wereldwijd onder druk en dreigen zelfs te verdwijnen door verschillende factoren zoals drainage in functie van landbouw, veenontginning of waterverontreiniging. Bij verlaging van de grondwaterstand, bij afgraven van het veen en/of een verhoogde aanvoer van voedingsstoffen, kan het verlies van veen versnellen en daarbij een grote bron voor uitstoot van CO₂ vormen.

ADMIRE (‘adding mire’ of dus: ‘méér veen maken!’) bouwt voort op ervaringen en kennis opgebouwd in eerdere Europese projecten zoals Care-Peat (Interreg Noord-West Europa ) en PROWATER (Interreg 2 zeeën) en wil veenherstel realiseren in de grensregio, wat de biodiversiteit en het klimaat ten goede komt. 

ADMIRE gaat voor duurzame oplossingen

Het project wil zes projectgebieden aanpakken – zo’n 251 hectare in totaal - zoals de Kleine Netevallei (B) en het Dal van de Dommel en Kleine Dommel (NL). Naast herstel en beheer, wil ADMIRE een duurzame samenwerking opzetten met stakeholders (zoals landbouwers) in de verschillende overgangsgebieden om de mogelijkheden van aangepast landbeheer met de nodige financieringsmechanismen te onderzoeken. Daarvoor zal studiewerk uitgevoerd worden naar vernatting van de projectgebieden en het effect hiervan op de biodiversiteit, alsook op andere ecosysteemdiensten en eventuele ontwikkelingsmogelijkheden.

Verder zal het project het bewustzijn over het maatschappelijk belang van veenbescherming in de grensregio versterken en een Veenplatform voor kennisdeling en -uitwisseling rond veenbescherming en veenvorming realiseren. Het doel is dat het veenplatform projectoverstijgend werkt en na het project ADMIRE verderwerkt. Naast kennisdeling zullen in dit veenplatform ook door de interactie tussen de verschillende deelnemers nieuwe kennisnoden of behoeftes naar kennisvertaling opgespoord kunnen worden. Veengerelateerde projecten zullen onder deze koepel een forum krijgen.

Partners

Natuurpunt Beheer is de hoofdpartner in ADMIRE en neemt de coördinatie op zich. Ze is ook verantwoordelijk voor een deel van het terreinonderzoek en het veenherstel.

De natuurorganisaties binnen ADMIRE zijn Natuurpunt Beheer (B), Natuurmonumenten (NL), De Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde Antwerpen (KMDA) (B) en de Bosgroep Zuid-Nederland (NL).

Universiteit Antwerpen (B), Radboud Universiteit (NL), Stichting Bargerveen (NL) en Natuurpunt Studie (B) zijn de kennisinstellingen in het project.

Daarnaast zijn tevens het integraal Waterbedrijf PIDPA, als Vlaamse opdrachthoudende vereniging, en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), als agentschap van de Vlaamse overheid, deel van het partnerschap.

Rol van Universiteit Antwerpen

Universiteit Antwerpen is de coördinerende partner voor de ecohydrologische analyse van de projectgebieden. In deze analyses wordt onderbouwd waar, hoe en in welke mate de projectgebieden vernat kunnen worden gegeven de huidige landschapsecologie en landgebruik. Voortbouwend op de verzamelde informatie zullen vegetatiekaarten op basis van statistische gegevens en modelleringen omgezet worden naar afgeleide kaarten met hydrologisch relevante informatie. Ook een simulatie van de grond- en oppervlaktewaterstroming op basis van bestaande hoogtekaarten (watersysteemkaarten) door de Universiteit Antwerpen ontwikkeld in het Interreg PROWATER project zullen worden gebruikt.

Het uiteindelijke doel is een inschatting te kunnen maken van de te verwachten vegetatieveranderingen bij verschillende inrichtingsscenario’s, op basis waarvan vervolgens eventuele negatieve effecten kunnen worden hersteld of gemitigeerd. Op basis van veranderingen in waterstanden en vegetatiesamenstelling kan een inschatting van de klimaatwerking van een inrichtingsscenario of klimaatverandering opgesteld worden. De ecosysteemdiensten van deze scenario’s zullen worden doorgerekend via de tool ECOPLAN (zie https://www.uantwerpen.be/nl/onderzoeksgroep/ecoplan/ ).

Op deze manier kunnen win-win scenario’s voor herstel van waterhuishouding, biodiversiteit en koolstofvasthouding/-legging geïdentificeerd worden.

Overzichtskaartje met ligging projectgebieden in Vlaanderen en Nederland

Project met Europese steun

EU steun:            € 2,90 mln. (50%) Totale budget: € 5,80 mln. 
Looptijd:              01.04.2023 - 31.03.2026
Interreg VI          Thema: Een groener Europa

www.grensregio.eu/projecten/admire

met de steun van