Wie wil gaan wandelen met peuter CLAIRE?
UAntwerpen zoekt burgers om effect trage wegen op luchtkwaliteit in kaart te brengen
Gezocht: mama’s en papa’s, oma’s en opa’s die een wandelingetje willen maken met peuter CLAIRE. De kleine uk is uitgerust met meetapparatuur en is de ster van een nieuw citizenscienceproject van UAntwerpen, Provincie Antwerpen en streekvereniging Zuidrand. Doel: het effect van trage wegen op de luchtkwaliteit in kaart brengen.
Het verkeer is een belangrijke oorzaak van slechte luchtkwaliteit, zeker in het verstedelijkte Vlaanderen. Slechte lucht leidt tot gezondheidsproblemen, zoals astma en chronische hart- en vaatziekten. Eerder onderzoek toonde reeds aan dat kinderen, een erg kwetsbare groep, nog meer aan verkeersgerelateerde vervuiling worden blootgesteld, omdat hun neus en mond zich dichter bij de uitlaatpijpen bevinden.
“Veel lokale overheden zetten de laatste tijd erg in op het gebruik van zogenaamde trage wegen”, zegt prof. Roeland Samson, verbonden aan het Departement Bio-ingenieurswetenschappen van de Universiteit Antwerpen. “Die trage wegen zijn autoloos en dus veiliger, en hebben doorgaans ook een groen karakter met bomen en planten. Die werken als een filter om fijnstof op te vangen, waardoor de luchtkwaliteit er beter zou moeten zijn.”
Parameters in kaart brengen
Om dat laatste aspect nauwkeurig in kaart te brengen lanceert UAntwerpen samen met Provincie Antwerpen en streekvereniging Zuidrand het citizenscienceproject CLAIRE. Dat staat voor ‘Clean AIR for Everyone’ en kadert in het Europese Interreg-project Nature Smart Cities.
“Met het strategisch project ‘Open Ruimte in de Antwerpse Zuidrand’ zet de provincie al langer in op speelgroen, een aaneengesloten tragewegennetwerk en op het toegankelijk en beleefbaar maken van natuur en landschap, van open ruimte tot in de woonkernen. Op deze manier pakken we eveneens uitdagingen aan die de gemeentegrenzen overschrijden: luchtkwaliteit is er daar één van”, geeft gedeputeerde Luk Lemmens aan. “Sinds de gezondheidscrisis ontdekten veel mensen deze natuur via trage wegen.”
Ster van het project is de pop Claire. Samson verduidelijkt: “We hebben de pop uitgerust met meetapparatuur. Wanneer Claire in haar buggy zit, meten we om de tien seconden de hoeveelheid verkeersgerelateerde vervuiling, zoals roet en fijnstof. Ook andere parameters, zoals de windsnelheid en het moment van de dag (piekuur of niet), worden in kaart gebracht. Het is van belang dat we zoveel mogelijk data verzamelen. Daarvoor doen we graag een beroep op geëngageerde vrijwilligers.”
Coronaveilige wandeling
Wie dat wil, kan zich via de website kandidaat stellen om in Mortsel een wandeling met peuter Claire te doen. “We hebben een vaste wandelroute op en rond de Vredebaan”, legt onderzoekster Sara De Clerck uit. “Een eerste deel van het traject is een drukke straat met veel autoverkeer. Een tweede deel is een pad op een oude spoorwegberm, zonder auto’s en in het groen. Het derde stukje loopt langs een intermediaire weg, met beperkt verkeer en wat bomen.”
Wandelen met Claire verloopt natuurlijk coronaveilig. UAntwerpen voorziet beschermende, reinigende en ontsmettende materialen, onnodig contact wordt vermeden en de planning van de wandelingen wordt voldoende verspreid over de tijd. De tijdelijke papa’s en mama’s, oma’s en opa’s krijgen ook een kleine beloning voor hun medewerking: een e-claire van een Mortselse bakker.