Evolutie Belgische populatie en het huisartsenkorps

De Belgische bevolking veroudert.  In 2022 was één op de vijf Belgen 65 jaar of ouder.  Tegen 2070 zullen de 67-plussers meer dan 24% van de bevolking uitmaken.  Ook het aantal mensen met (verschillende) chronische aandoeningen neemt toe.  Tegelijk zien we dat het aantal beschikbare huisartsen vermindert.  In 2016 waren er nog 10.45 FTE huisartsen beschikbaar per 10.000 inwoners. De Planningscommissie artsen verwacht dat dit zal zakken naar slechts 8.25 per 10.000 in 2036.  Nu al zien we meer en meer praktijken die een zogenaamde “patiëntenstop” invoeren. Bepaalde regio’s zijn “medische woestijnen” waar amper nog een huisarts te vinden is.  Door de (aankomende) pensionering van de baby-boom generatie huisartsen en de belangrijke hoeveelheid jongere artsen die uit het beroep stapt, dreigt de continuïteit van zorg voor heel wat Belgische patiënten in gedrang te komen.

Bovendien blijkt uit recent onderzoek blijkt dat de kwaliteit van zorg voor chronische ziektes in België niet altijd even goed is.  Niet alle patiënten krijgen de juiste opvolging of medicatie.  Dit kan op termijn tot complicaties leiden, die dan weer nadelig zijn voor de patiënt, het gezondheidszorgsysteem en de maatschappij.  Met de aankomende vergrijzing van de bevolking zal de impact van dit probleem nog stijgen.

Het is dus de hoogste tijd dat er structurele oplossingen komen voor dit probleem.

Samenwerking met een Praktijkverpleegkundige (PV) behoudt of verbetert de kwaliteit van zorg

(Inter)nationaal onderzoek bevestigt dat het delegeren van bepaalde taken naar een Praktijkverpleegkundige (PV) kan, zonder verlies aan zorgkwaliteit.  In sommige gevallen ziet men zelfs een verbetering van de kwaliteit.  Het gaat hier dan om taken in bijvoorbeeld chronische zorg, preventie of populatie management. We zien echter dat de manier waarop deze PV wordt ingezet (taakinhoud, opleidingsniveau, financiering, …) (inter)nationaal sterk verschilt.  Dit kan ook de verschillen in resultaten verklaren.

Praktijkverpleegkundigen in België

In België is er voorlopig nog geen duidelijk wetgevend kader rond PV’n.  Het is niet nodig om als PV een specifieke opleiding gevolgd te hebben, al bestaat er sinds zeven jaar wel een postgraduaat opleiding hiervoor.  De taken die PV’n in België uitvoeren zijn erg verschillend: zij gaan van puur administratieve taken of zuiver uitvoerende technische taken (bloednames) tot echt zelfstandige consultvoering volgens protocollen. Uit onderzoek blijkt dat praktijken kiezen om met een PV samen te werken, om aan kwaliteitsverbetering (in al zijn facetten) te kunnen doen. Praktijken merken wel op dat contextfactoren (zoals bv het financieringssysteem) sterk meespelen in het ervaren effect van de samenwerking met een PV.