KlimaatLINK

KlimaatLINK is een non-profit project van UAntwerpen dat de link legt tussen wetenschappers en het onderwijs. 

We geven informatie via blogposts en workshops. Ons belangrijkste wapenfeit is echter de lancering van vier gratis lespakketten rond klimaatverandering, voor het secundair onderwijs, waar we best trots op zijn. De officiële lancering was op 25 oktober 2022 en dat werd in verschillende media vermeld. We willen het goede werk voortzetten, de bestaande lespakketten up-to-date houden, nieuwe lespakketten en workshops maken en ons bereik vergroten.

KlimaatLINK is gestart in augustus 2020 en loopt nog tot minstens september 2026. Wij zijn op zoek naar nieuwe potentiële partners om dit project, waar nog steeds veel vraag naar is, verder te kunnen zetten. Contacteer hiervoor klimaatlink@uantwerpen.be of  steun dit project via het Universiteitsfonds. 

Maatschappelijk bewustzijn over klimaatverandering is overal. Het wordt misschien het best belichaamd door jonge mensen die de straat op gaan of in opstand komen omdat ze beseffen dat hun toekomst op het spel staat. Klimaatverandering is nog nooit zo tastbaar geweest als nu.

Tegelijkertijd is er onwetendheid over klimaatverandering. Temidden van soms verhitte maar nutteloze discussies dreigt wetenschappelijke kennis uit het oog verloren te worden. Er is nog steeds een wetenschappelijk bewezen mogelijkheid om de opwarming van de aarde onder 2°C te houden (vergeleken met pre-industriële temperaturen). Een drastische transitie is echter noodzakelijk, met een sterk maatschappelijk draagvlak. Onwetendheid staat deze sociale steun in de weg.

Met KlimaatLINK willen we de nieuwste inzichten over klimaatverandering direct bij de schoolgaande jeugd brengen - de burgers en werknemers van morgen. Op deze manier willen we bijdragen aan een correct maatschappelijk beeld van een wereld in (klimaat)verandering. Met een groeiend belang van onjuiste halve waarheden en hele onwaarheden ("alternatieve feiten"), is het cruciaal om op een toegankelijke, directe en correcte manier over klimaatverandering te communiceren.

Het is dringend: klimaatverandering is een van de belangrijkste problemen voor toekomstige generaties. De impact ervan is wereldwijd, in alle aspecten van de samenleving: van economie, gezondheidszorg, sociale interacties en recht, tot ecologie en agronomie. Niets blijft onaangeroerd. Oplossingen en aanpassingen aan klimaatverandering moeten uit vele sectoren komen. We hebben architecten nodig om steden te ontwikkelen die aangepast zijn aan de gevolgen van klimaatverandering, biologen om natuurlijke ecosystemen te optimaliseren voor klimaatmitigatie en -adaptatie, en ingenieurs om technologische oplossingen te ontwerpen. We hebben sociologen en goed geïnformeerde beleidsmakers nodig die de problematiek correct omschrijven en die op een gepaste manier kunnen omgaan met de maatschappelijke gevolgen van klimaatverandering, zoals bijvoorbeeld klimaatvluchtelingenstromen.

Vanwege het allesomvattende karakter van klimaatverandering is het cruciaal om de burgers van morgen te voorzien van state-of-the-art kennis hierover, inzicht te geven in de achterliggende drivers en processen en uitleg te geven over verschillende toekomstscenario's. Alleen zo kunnen ze de vaardigheden ontwikkelen die ze nodig hebben om oplossingsgericht te denken en op individueel en collectief niveau aan klimaatadaptatie te werken.

In samenwerking met leerkrachtenteams in een tiental middelbare scholen ging KlimaatLINK aan de slag om vier verschillende lespakketten rond klimaatverandering te ontwikkelen.

Twee pakketten behandelen de basiswetenschap rond klimaatverandering enerzijds, en de mogelijke oplossing voor de klimaatproblematiek anderzijds. De andere twee pakketten gaan meer in de praktijk: met hands-on STEM-pakketten leren de leerlingen zelf een klein wetenschappelijk project op te zetten. Zo onderzoeken ze de impact van klimaatverandering op het knoppen van de bomen en bodemdroogte.

KlimaatLINK is gestart in augustus 2020. De eerste lespakketten werden in 2021-2022 uitgerold/uitgetest in de deelnemende scholen. Sinds 25 oktober 2022 zijn de lespakketten breed beschikbaar.

KlimaatLINK ontwikkelt klimaatworkshops en -lezingen voor het onderwijs, op verschillende niveaus.

In samenwerking met het WWF, dankzij financiering van dienst Klimaatverandering van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu, kunnen scholen al vier schooljaren lang voor de derde graad lager onderwijs of de eerste graad secundair onderwijs een klimaatworkshop winnen.

Ook op verschillende evenementen georganiseerd door Universiteit Antwerpen, zoals de Kinderuniversiteit, de Dag van de Wetenschap, Studio STEM of Proefkot, kan van een klimaatworkshop genoten worden.

Onze klimaatlezingen, met info over de oplossingen voor de klimaatproblematiek, inspireerden al meerdere scholen in steden Antwerpen en Sint-Niklaas. Ook meer specifieke lezingen over bepaalde onderwerpen, zoals de energietransitie, worden door KlimaatLINK verzorgd op evenementen zoals de Fusieshow.

KlimaatLINK verzorgt bovendien ook stages voor leerlingen van het secundair onderwijs die eens een kijkje achter de schermen willen nemen bij het Global Change Ecology Center.

Wil jij een KlimaatLINK-klimaatworkshop of -lezing op jouw event? Contacteer dan klimaatlink@uantwerpen.be .

KlimaatLINK volgt zowel groot als klein klimaatnieuws online op, waardoor we de lespakketten en workshops kunnen kruiden met de meest recente relevante gebeurtenissen! Zo onderhouden we ook de blogberichten van De Klimaatupdate en Oplossingen voor de klimaatproblematiek op Scientists4Climate.

​Nieuwe projecten​

KlimaatLINK werkt twee nieuwe projecten uit, gecoördineerd door ‘Neteland-Stemland’ en ‘Spelenderwijzer’, waarin we met verschillende partners STEM-activiteiten voor jongeren ontwikkelen. Specifiek zal KlimaatLINK activiteiten ontwikkelen rond circulaire economie, koolstof in de bodem en de impact van klimaat en exoten op rivieren.  Hierbij maken we gebruik van onze Europese onderzoeksinfrastructuren ICOS en AnaEE, en werken we samen binnen UAntwerpen met REUSE-lab. De projecten werden gefinancierd via VLAIO-STEMtrajecten.  

Komende (publieke) activiteiten: (privé-activiteiten of schoolactiviteiten zonder externe toeschouwers worden hier niet vermeld)

-        24 november: KlimaatLINK geeft workshops en heeft een infostand tijdens de Dag van de Wetenschap in ZOO Antwerpen​

Contacteer KlimaatLINK voor een activiteit via klimaatlink@uantwerpen.be 

Afgelopen activiteiten met KlimaatLINK

In samenwerking met WWF, tussen 2020 en 2024

-        181 workshops in 82 verschillende scholen over heel Vlaanderen en Brussel

2021

-        Nascholing voor Centrum Nascholingen Onderwijs (CNO)​

-        Nascholing voor Werkgroep Aardrijskundeleerkrachten Antwerpen (WAA)​

2022

-        Lancering lespakketten in De Grauwzusters

-        Klimaatworkshop Proefkot​

-        Klimaatworkshops Dag van de Wetenschap​

-        Klimaatworkshop voor ICOS bij meettoren in Brasschaat

-        Klimaatworkshops tijdens Klimaatweek Sint-Niklaas​

-        Gastlezing voor Climate Wanderers

-        Gastlezing voor het vak ‘leeronderzoek’ (Political Science – UAntwerpen)

-        Gastlezing voor KA Berchem

-        Gastlezing voor OLV-Pulhof

-        Gastlezing tijdens klimaatweek in Sint-Niklaas ​

-        Gastlezingen tijdens Fusieshow Universiteit Antwerpen

-        Nascholing op congres VeLeWe in Gent

-        Infostand tijdens Dag van de Wetenschap ​

-        Infostand tijdens Fusieshow Universiteit Antwerpen

2023

-        Infostand tijdens congres VeLeWe in Antwerpen

-        Infostand tijdens Dag van Maatschappelijk Engagement UAntwerpen

-        Gastlezing voor OLV-Pulhof

-        KlimaatLINK was aanwezig tijdens Klimaat Parlement 2023 (editie Antwerpen)

-       KlimaatLINK had een infostand tijdens FRDO-CFDD FRDO-forum jongeren en klimaat

-       KlimaatLINK had een infostand en gaf een gastlezing tijdens de Fusieshow van Universiteit Antwerpen

-        Klimaatjury voor Ecoscholen

​2024​

-        KlimaatLINK gaf een nascholing voor CNO UAntwerpen

-        Posterpresentatie op het Belgian Climate Centre Conference

-        Presentatie lespakketten en infostand op TeachUp2030!

-        Lezing op de klimaatdag van Campus Het Spoor in Mol

-        Klimaatworkshop op de klimaatdag van het Xaverius College te Borgerhout

-        Klimaatworkshop Proefkot

-        Klimaatjury voor Ecoscholen

​    

Afgelopen samenwerkingen met leerlingen en studenten

2021

-        Ondersteunen studenten Thomas More Vorselaar tijdens hun projectstage

2022

-        Ondersteunen studenten Thomas More Vorselaar tijdens hun projectstage

-        Stage leerlingen van het 6de middelbaar Stedelijk Lyceum Waterbaan

​2023​

-        Stage leerlingen van het 6de middelbaar Stedelijk Lyceum Waterbaan

​2024​

-        Stage leerlingen van het 6de middelbaar Stedelijk Lyceum Waterbaan

Overige verwezenlijkingen

-        Onze vier lespakketten hadden na een maand al meer dan duizend downloads en worden gebruikt door leerkrachten, educatieve centra zoals De Vroente, De Helix, Fabriek Energiek … Ze zijn een inspiratie voor andere organisaties zoals Spelenderwijzer, Doerak! …

-        KlimaatLINK was verantwoordelijke voor scholen tijdens het citizen scienceproject CurieuzeNeuzen in de Tuin.

-        KlimaatLINK voorzag ondertitels voor de video-units van Climate Solutions 101 (Project Drawdown).

-        KlimaatLINK zetelt in de selectiecommissie ecoscholen EcoHuis.

-        KlimaatLINK zit in de groep van KdG Resonanse PWO Citizen Science.​

-        KlimaatLINK werkt nauw samen met het UAntwerp Climate Team.

-        KlimaatLINK zag een klimaatgerelateerde workshop van Misterbox na.

-        KlimaatLINK zag een klimaatgerelateerde workshop van Acht Wespen na.

-        KlimaatLINK werkt samen met BELvue museum aan een project rond klimaat!

Van augustus 2020 tot augustus 2023 wordt KlimaatLINK gefinancierd door Universiteit Antwerpen (70%), Stad Antwerpen (10%), Stad Sint-Niklaas (10%) en - via een samenwerking met het WWF + dienst Klimaatverandering van de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu (10%).

Sinds juli 2023 is ook ZuidtrAnt partner van KlimaatLINK! Zij hebben duidelijk een groen hart voor klimaateducatie, waarvoor dank.

In januari 2024 heeft BIOKÉ / CST een mooie donatie gedaan via 1% for the planet.

Vanaf januari 2024 werkt KlimaatLINK nauw samen met Stad Antwerpen gedurende twee jaar voor het begeleiden van Antwerpse scholen.

Vanaf februari 2024 tot februari 2026 doen we projectwerk voor StemVlaio ism Spelederwijzer en Stemland-Neteland.

​

Gezien we merken dat er grote behoefte is aan de link tussen klimaatonderwijs en klimaatwetenschap, zou het zonde zijn mocht KlimaatLINK eind 2026 aflopen. Daarom zijn we op zoek naar potentiële partners om mee hun schouders onder ons project te zetten! 

KlimaatLINK werkt samen met o.a. Sustainability Partner, Centrum Nascholing Onderwijs (CNO), het UAntwerp Climate Team, en andere partners binnen en buiten Universiteit Antwerpen. KlimaatLINK was ook verantwoordelijke voor scholen tijdens het citizen scienceproject CurieuzeNeuzen in de Tuin, en voorzag ondertitels voor de video-units van Climate Solutions 101 (Project Drawdown).