Hieronder vind je alvast een eerste deel resultaten van Teek a Break!
- Algemene resultaten
- Identificatie van teken
- Vegetatietypes
- Tuintypes
- Ziekmakende bacteriën
- Individuele resultaten
Achter de schermen werken we volop verder aan de analyses. Zo willen we bijvoorbeeld nog nagaan wat de invloed van dieren in je tuin, en de locatie van je tuin, zijn op het aantal teken en de besmettingsgraad van ziekmakende bacteriën in de teken. Deze resultaten delen we binnenkort.
Algemene resultaten
Teek a Break is officieel van start gegaan op 21 maart 2021 en eindigde op 1 oktober 2022. In het najaar van 2020 liep een proefperiode van het project. De resultaten die je hieronder kan terugvinden bevatten alle deelnames uit de periode augustus 2020 - oktober 2022.
- In maar liefst 184 tuinen werd gevlagd op zoek naar teken!
- In 45,5% van de tuinen werden teken gevonden
- In 45,5% van de tuinen werden teken gevonden
- Dit leverde in totaal 569 vlagsessies op
- Gemiddeld voerde een deelnemer 3 vlagsessies uit
- Onze trouwste deelnemer gaf maar liefst 28 vlagsessies in op Mijn Tuinlab!
- In totaal werden 1255 teken gevangen
- Het aantal varieerde tussen de 0 en 162 teken per vlagsessie
- Met een gemiddelde van 2,2 teken per vlagsessie
- 1162 teken kwamen aan in ons labo*
- Er waren deelnemers in elke Vlaamse provincie
- Het grootste aantal woont in de provincie Antwerpen
- Er werden teken gevonden in elke Vlaamse provincie
* Er gingen dus wel wat teken verloren. Denk hierbij een brieven die verloren gingen in de post, diepvriezers die stuk gingen, collega's die "dat rare briefje/potje in de vriezer" weggooiden, ... .
Identificatie van de teken
Zeg niet zomaar "een teek"!
1162 teken werden in ons labo op basis van uiterlijke kenmerken geïdentificeerd.
In de tabel hieronder zie je hoeveel procent van de teken zich in een bepaald levensstadium bevond en tot welke soort ze behoorden.
Levensstadia58,09% larve 27,88% nimf 8,18% mannelijk adult 5,85% vrouwelijk adult | Soorten94,75% schapenteek 4,99% vogelteek 0,26% egelteek |
Deelnemers die vogelteken vonden in hun tuin, bleken deze gevlagd te hebben onder een boom of struik.
De meeste deelnemers met teken in hun tuin vonden nimfen van de schapenteek. Voor de deelnemers die larven in hun tuin vonden, waren dat er soms veel in één keer: tot wel 157 in één vlagbeurt. Larven komen uit een nest met eieren en zijn weinig mobiel. Daarom zijn ze in grote aantallen op een kleine oppervlakte terug te vinden.
Welke vegetatietypes?
Jullie vlagden heel wat meter bij elkaar!
Er werd het meest gevlagd op kort gras.
Rekening houdend met de gevlagde oppervlakte, werden de meeste teken gevonden op afgevallen bladeren, braakliggende grond en wilde vegetatie / onkruid. Op bloemenperken, kort gras en lang gras werden beduidend minder teken gevonden. In moestuinen werden geen teken gevonden, al werd daar ook heel weinig gevlagd.
Tuintypes
Deelnemers classificeerden hun tuin zelf op Mijn Tuinlab in één van volgende categorieën:
- Stadstuin
- Verkavelingstuin
- Landelijke tuin
Het merendeel van onze deelnemers bezit een landelijke tuin en hier werden beduidend meer teken gevonden in vergelijking met stads- en verkavelingstuinen.
Zoals eerder al aangehaald, nemen we verdere info over de locatie en indeling van de tuin op in verdere analyses. De resultaten hiervan delen we binnenkort.
Bacteriën in de teken
Nimfen en volwassen teken werden na de morfologische identificatie getest op een reeks (potentieel) ziekmakende bacteriën. Dit gebeurde in het labo van dr. Hein Sprong aan het RIVM in Nederland. Zij zijn een partner binnen het Europese NorthTick-project.
34,1% van de 484 geteste teken testte positief op minstens één van de bacteriën. In 6,6% van deze teken werd meer dan één bacterie gedetecteerd. Dit noemen we een co-infectie.
Hieronder zie je op welke ziekmakende bacteriën getest werd en in welk percentage ze voorkwamen in de teken:
- Borrelia burgdorferi sensu lato: 19,21%*
- Anaplasma phagocytophilum: 4,34%
- Cadidatus Neoehrlichia mikurensis: 2,27%
- Borrelia miyamotoi: 3,72%
- Rickettsia spp.: 11,57%
* De bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken.
Meer info over deze bacteriën en de ziektes die ze kunnen veroorzaken vind je hier.
De besmettingsgraad van de teken met Borrelia burgdorferi s.l. is vergelijkbaar met die van teken in Vlaamse bossen (die eerder in andere projecten onderzocht werden).
In 56,14% van de tuinen waarin nimfen en volwassen teken verzameld werden, was minstens één teek besmet met Borrelia burgdorferi s.l.
Of er opmerkelijke verschillen zijn in de besmettingsgraad van teken tussen verschillende tuinen of vegetatietypes, en wat die eventuele verschillen zou kunnen veroorzaken, zijn we volop aan het onderzoeken. Ook die resultaten delen we binnenkort!
Individuele resultaten
Als je bij het vlaggen teken gevangen hebt die je naar ons opstuurde, kreeg je van ons een tekenrapport via mail. Daarin kan je terugvinden welke tekensoorten je in je tuin gevangen hebt en in welk levensstadium de teken zich bevonden.