Iedereen die in België woont en/of werkt is verplicht zich te verzekeren tegen ziekte.
Je bent vrij om je verzekeringsinstelling te kiezen. Hun werking is gelijkaardig. De bijdrage die je betaalt kan variëren.
Belgische studenten zijn meestal als persoon ten laste (via hun ouders) verzekerd.
Hoe wordt je ziekteverzekering geregeld?
Je bent jonger dan 25?
- Als je jonger bent dan 25 en recht hebt op het Groeipakket, ben je als persoon ten laste (via je ouders) tegen ziekte verzekerd.
- Als je jonger bent dan 25 en je werkt, zit er een maximum op de toegelaten inkomsten om “persoon ten laste” voor de ziekteverzekering te kunnen zijn. Je moet je ook zelf aansluiten als je jonger bent dan 25 en een werkloosheidsuitkering krijgt.
- Je bent samenwonend of gehuwd? Je kan ingeschreven worden als 'persoon ten laste' van een gerechtigde partner.
Je bent ouder dan 25 ?
In principe sluit je zelf een ziekteverzekering af. Als je samenwonend of gehuwd bent, kan je ingeschreven worden als 'persoon ten laste' van een gerechtigde partner.
Hoe sluit je een ziekteverzekering af?
Dit kan als student of als resident. Er zijn 2 mogelijkheden om te kunnen genieten van deze verzekering: ofwel word je lid van 1 van de 5 ziekenfondsen ofwel sluit je je aan bij de Hulpkas voor Ziekte-en Invaliditeitsverzekering (HZIV).
- De HZIV biedt enkel de verplichte verzekering aan en geen aanvullende verzekering. De aansluiting is gratis indien je wettelijke verblijfplaats in België ligt en je geen officieel inkomen hebt. Als je wel een inkomen hebt, betaal je een bijdrage die in verhouding staat met je inkomen. Voor studenten met wettelijke verblijfplaats in het buitenland gelden specifieke voorwaarden. Vraag meer info bij de HZIV.
- Wil je je verzekeren via een ziekenfonds, dan is een aanvullende verzekering voor een uitbreiding van je basisziektekostenverzekering verplicht. Voor deze aanvullende verzekering betaal je een bijdrage (= de mutualiteitsbijdrage). Het bedrag verschilt per ziekenfonds. Als je wordt ingeschreven als student, betaal je nog een vast bedrag bovenop je mutualiteitsbijdrage (= 74,99 EUR per kwartaal in 2024). Je kan ook worden ingeschreven als 'resident'. Als je geen officieel inkomen hebt of een inkomen onder het bestaansminimum, betaal je dan enkel de mutualiteitsbijdrage. Op de website van het RIZIV vind je een overzicht van alle ziekenfondsen.
Bijkomende hospitalisatieverzekering?
Heel wat mensen nemen daarnaast een hospitalisatieverzekering om zo het risico op hoge medische kosten te beperken. Je kan een dergelijke verzekering bij je ziekenfonds aanvragen. Ook privéverzekeraars bieden bijkomende hospitalisatieverzekeringen aan (bv. Ethias).
Zorgverzekering ?
In Vlaanderen bestaat een zorgverzekering als onderdeel van de Vlaamse sociale bescherming, met een daaraan gekoppelde zorgpremie. De zorgverzekering is een verplichte verzekering voor wie in Vlaanderen woont vanaf de leeftijd van 26 jaar. Wonen in Vlaanderen betekent dat je ofwel bent ingeschreven in het bevolkingsregister (zelfs met een referentieadres), ofwel dat je bent ingeschreven in het vreemdelingenregister.
De zorgkassen organiseren in opdracht van de Vlaamse overheid de Vlaamse sociale bescherming. Je betaalt je zorgpremie rechtstreeks aan een zorgkas. Elk Vlaams ziekenfonds heeft een zorgkas en ook de Vlaamse overheid heeft een zorgkas (de Vlaamse Zorgkas).
Je ontvangt elk voorjaar van de zorgkas van je ziekenfonds een overschrijvingsformulier om je zorgpremie te betalen. Dat krijg je de eerste keer in het jaar dat je 26 wordt of wanneer je in Vlaanderen komt wonen. Vanaf het moment dat je je eerste zorgpremie betaalt, ben je aangesloten bij die zorgkas. De aansluiting gebeurt op jaarbasis en gebeurt steeds op 1 januari. Je riskeert een boete als je de zorgpremie niet betaalt. Je moet je zorgpremie uiterlijk op 30 april betaald hebben, behalve in de volgende gevallen:
- Als je dit jaar 26 wordt, dan moet je je premie betalen vóór het einde van het jaar.
- Als je pas in Vlaanderen komt wonen, dan moet je je premie betalen binnen de 6 maanden na je verhuis naar België.
Betaal je niet binnen deze termijnen, dan word je automatisch (ambtshalve) aangesloten bij de Vlaamse Zorgkas van de Vlaamse overheid omdat je immer verplicht bent je aan te sluiten bij de Vlaamse sociale bescherming. De Vlaamse Zorgkas zal je dan een overschrijving sturen om je zorgpremie te betalen.
Voor buitenlandse studenten zijn er uitzonderingen op de verplichte aansluiting van de zorgverzekering en vrijstelling van de zorgpremie mogelijk. Meer informatie.
Je komt uit Nederland?
Als je als Nederlandse student in Antwerpen verblijft omwille van je studie en je géén bijbaantje neemt, dan blijf je basisverzekeringsplichtig in Nederland. Het maakt niet uit hoe lang je naar het buitenland gaat om te studeren. De Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) biedt voldoende dekking.
Als je toch een bijbaantje neemt, ben je economisch actief in het buitenland en vervalt je basisverzekeringsplicht in Nederland. Je bent dan verplicht om je bij een Belgisch ziekenfonds aan te sluiten.
Misschien heb jij wel recht op extra voordelen via je mutualiteit? Vraag zeker na bij je mutualiteit of je recht hebt op "verhoogde tegemoetkoming". Dit is enkel voor studenten die zich aansluiten bij een Belgisch ziekenfonds.
Voor buitenlandse studenten zijn er uitzonderingen op de verplichte aansluiting van de zorgverzekering en vrijstelling van de zorgpremie mogelijk. Meer informatie.
Tarieven ambulante verzorging
De ziekenfondsen maakten afspraken met zorgverleners over de tarieven. Zorgverleners kiezen zelf of ze toetreden tot dit akkoord.
- Geconventioneerd: past de officiële tarieven toe
- Gedeeltelijk geconventioneerd: past de officiële tarieven toe voor een gedeelte van de praktijk
- Niet-geconventioneerd: vrij om zijn honorarium te bepalen